Emmabloemcollecte Zaterdag 18 April 1953
BEKENDMAKING
fllsMtweé Imd...
tar een Earopeese eenheid
Een Onderduiker
In Napoleonstijd
Coöperatieve
Boerenleenbank
De schoonmaak
nadert
KASTPAPIER
Boekhandel »Veldwijk«
■iiHaiiiMiiaiiiiKiiiiiaiiiM
Gemeenteraadsverkiezing op 27 Mei a.s.
Fa C. van der Linde In
Enige kanttekeningen
III
In het laatste vierde deel van de
achttiende eeu-w hadden echter op
technisch gebied veranderingen
plaats, welke op de duur het hier
voor beschreven antieke leven on
mogelijk zouden maken. In Engeland
waren het o.a. Watt en Stephenson,
die hun naam onsterfelijk maakten
door het vinden van practische toe
passingen der stoomkracht. In Fran
krijk brachten in 1783 de gebroeders
Montgolfier de hele wereld in verba
zing door in een mand, die aan een
met warme lucht gevulde ballon
hing, eerst kippen en eenden, en toen
dit goed ging, ook twee mensen een
luchtreisje te laten maken. Bij deze
technische revolutie moesten natuur
lijk andere sociale verhoudingen
groeien. Maar voorlopig bleef de
maatschappijvorm nog ongewijzigd.
Vóór 1800 kwamen de liberale theo
rieën van Adam Smith nog niet ver
der dan de collegezaal.
In Engeland kreeg reeds toen het
leven een geheel ander aanzien door
de invoering van pompmachine,
spinmachine en dergelijke. Op het
Europese vasteland werd deze ont
wikkeling voorlopig geremd door de
Revolutie en de daarop volgende
Napoliontische oorlogen.
Nauwelijks waren echter rustiger
tijden aangebroken, of een vloedgolf
van mechanisatie overspoelde reeds
de landen aan deze zijde van de
Noordzee en het Kanaal. Het waren
vooral Frankrijk en de Nederlanden,
die op dit gebied Engeland het dichtst
op de hielen' zaten. Op het Wener
Congres hadden de Mogendheden
Noord- en Zuid-Nederland tot één
geheel verenigd als een noordelijke
schutsmuur tegen een eventuële
nieuwe Franse dreiging. Koning
werd Willem I, de bet. overgroot
vader van koninging Juliana. Hij
kreeg de bijnaam van „The mer
chant King", de koopman-koning.
Zijn bijna dictatoriale macht ge
bruikte hij niet altijd even goed.
Maar op het terrein van verkeer,
handel en industrie heeft ons land
oneindig veel aan hem te danken.
Door hem als geldschieter en de En
gelsman John Cockerill als deskun
dige werden te Seraing bij Luik de
thans nog bestaande reusachtige me-
taalfabrieken opgericht. Kanalen en
havens liet hij graven, wegen aan
leggen. De stoomboot deed zijn in
trede als raderboot. Spoorwegen
kreeg aanvankelijk alleen het Zui
den; in Noord-Nederland werd de
behoefte er aan voorlopig niet ge
voeld door de aanwezigheid van vele
goede waterwegen. Na de scheiding
kwam van 1839 tot 1870 in het Noor
den bijna het hele spoorwegnet tot
stand, zoals het er thans ligt.
In Frankrijk had een overeenkom
stige ontwikkeling plaats. Duitsland
was in deze wedloop achter geble
ven, hetgeen te wijten was aan de
nog steeds aanmerkelijke versnippe
ring. Toén hieraan in 1870 een einde
was gekomen, zagen we het merk
waardige verschijnsel, dat in enkele
jaren de achterstand was veranderd
in een voorsprong. Dit klopt volko-
komen met wat Dr. Jan Romein op
merkt in zijn wijsgerig-Historisch
boek „Het onvoltooid Verleden". Hij
poneert daarin de stelling: Het goe
de is de vijand van het betere. Zijn
bedoeling is als volgt: De verbete
ringen aan bestaande werktuigen en
machines en ook geheel nieuwe vin
dingen volgen elkaar regelmatig en
snel op. Waar men nu al goed ge
outilleerd is, is het materiaal voorlo
pig nog niet versleten en blijft men
het gebruiken, ook al zijn er reeds
veel betere machines. Moet men zich
echter voor het eerst inspannen, dan
schaft men zich direct het allermo
dernste materiaal aan. Zo wordt de
laatste de eerste.
Dat dit aan Duitsland overkwam,
bracht verontrusting in Frankrijk.
Onlangs las ik in een oud num
mer van de „Revue des deux Mon-
des", nl. in dat van 1 Februari 1892,
een artikel van de bij uitstek des
kundige econoom P. Leroy-Beau-
lien. Daarin worden de handelsver
dragen van Midden-Europa verge
leken met het Franse douane-sy
steem. De vergelijking valt geheel
jan nadele van Frankrijk uit}. In
zijn studie voert de schrijver zaken
aan, die met mijn onderwerp ten
nauwste verband houden. Ik heb
dan ook gemeend een paar passa
ges Uit het artikel letterlijk voor U
te moeten vertalen, aangezien ik
het zelf onmogelijk zo goed kan
zeggen, als het geleerde lid van het
Franse instituutdit al ruim zestig
jaar geleden heeft gedaan. Wat die
toen schreef, geldt nu nog onein
dig veel meer.
Na enige zijns inziens goede
maatregelen der Franse regering te
hebben opgesomd, vervolgt de
schrijver woordelijk: „Moeten we,
de Regering prijzen voor zo'n van
zelfsprekende vooruitziende blik?
Wat haar ontging, dat waren de
redenen, die, bij de tegenwoordige
wereldsituatie meer dan op enig
tijdstip van het verleden, een on
derlinge economische afhankelijk
heid der natiën heilzaam maken.
Twee grote volken, de Verenigde
Staten van Amerika en Duitsland,
hebben zich hierbij niet vergist en
zijn niet lang de dupe geweest van
de drogreden der economische on
afhankelijkheid."
57 door K. JONKHEID
Zal hij haar geluk in de weg
gaan staan, terwijl zij en haar vader
met gevaar voor eigen leven, zij en
haar vader met gevaar voor eigen
leven, zijn jongste zoon.
Zo verlopen drie dagen van onzeker
heid.
Dan staat in de vroege namiddag
plotseling Antoon voor het afge
draaide bruggetje en roept: „Over!"
Haastig loopt ze naar buiten.
„Aagt!" roept hij. „Aagt!" Hij wuift
met zijn hand, hij kan niet wach
ten tot ze bij hem is.
„Ik kom je halen. Ga dadelijk mee.
Vader en moeder willen met je pra
ten."
„Praten?"
„Ja. Kom gauw."
Ze gaan.
De oudelui zitten ieder aan een kant
van de tafel. Ze kijken plechtig.
Aagje krijgt een plaats naast de
boerin.
Eedelcoert spreekt ernstig en vrien
delijk. Ze aanvaarden Aagje als
schoondochter.
Wat zijn die twee nu gelukkig!
Het dagenlange wachten, de onze
kerheid aangaande de stemming van
de Eedelcoerts heeft hen geopen
baard, hoevéél ze van elkander hou
den. Nu de spanning is weggenomen,
voelen ze pas, hoe sterk die span
ning was.
Ze zitten nog een tijdje met hun
vieren te praten en te glimlachen,
maar dan staan de jongelui op, An
toon moet nog spreken met vader
Kuytel. Kuytel is niet verrast, Aag
je heeft hem gisteren haar geheim
verteld.
vlugge pasjes als een haastig oud
heertje.
Eedelcoert loopt naar de deur, om
de gast te begroeten. Zodra deze hem
zie, roept hij: „Is Anna thuis?"
Allen kijken verbaasd.
„Mensen, ik heb een heerlijke tij
ding. Rudolf leeft en is gezond!"
Anna springt op. „Waar is hij?" hijgt
ze.
„Nog onderweg. Morgen of over
morgen komt hij thuis."
De anderen zwijgen verbluft. De No
taris stamelt beteuterd: „Zeker, kind,
dat is goed, ga maar mee, ga gerust
mee."
Moeder kijkt vragend naar vaders
ogen.
„Ik kan begrijpen, dat Anna mee
wil," zegt vader bedaard. „Als de
notaris geen bezwaar heeft
De notaris heeft intussen zijn waar
digheid hervonden en verzekert cor
rect: „Het zal mijn vrouw en mij in-
vX\VH.I
De effectenbeurs is de baro
meter van handel en bedrijf.
Voor de vrije spaarder is het
altijd „bestendig weer". Hij
kent geen koersverliezen en
angsten. Zijn geld is
Itijd veilig belegd.
De Stichting Spaarbank van de
.WADDINXVEEN"
„Ik zie aankomen, dat ik binnen
kort alleen overschiet," klaagt hij.
Maar op zijn gezicht ligt een lach
van voldoening.
Antoon blijft de hele dag. Ze eten
samen en praten schertsend met
luchtige woorden, zoals blijde men
sen doen in gelukkige ogenblikken
van hun leven. Er heerst een feeste
lijke stemming, want Antoon en
Aagje zijn nu een verloofd paar ge
worden. Twee dagen later is het be
kend bij al de buren.
XXVII.
NA LICHT NOG DUISTERNIS
De wereld is vol verrassingen. Oude
dingen verdwijnen voorgoed, nieuwe
komen tevoorschijn.
De band tuusen de Eedelcoerts en
de Neutebooms gaat verslappen. De
dagen volgen elkander op. Er ge
beurt niets.
Napoleons veldtocht tegen Rusland
is mislukt, maar zijn macht niet ge
broken.
Op een Woensdagmiddag verschijnt
onverwacht het rijtuigje van Nota
ris Neuteboom. Op de weg stapt hij
uit en trippelt over de brug met
derdaad een genoegen zijn, Anna in
ons midden te hebben, als Rudolf
thuiskomt. Bovendien zal het voor
hem een verrassing wezen.
Die nacht ligt Anna op een der zach
te bedden van het Notarishuis, maar
van slapen komt niet veel.
BURGELIJKE STAND
Aangiften van 9 t.m. 15 April 1953
Geboren: Cornelia Maria Wijnanda,
d.v. C. L. M. Rip en A. Steenbergen,
Esdoornlaan 17;
Neeltje Lena, d.v. H. Hoogendoorn
en G. G. Hamoen, Zuidkade 55;
Cornelia Anna, d.v. A.. Burghoorn en
H. Lelij, Lijsterbesstraat 55;
Anna Maria Catherina, d.v. J. A. J.
Straver en C. H. Zwaard, Brugweg
87;
Ondertrouwd: J. W. Verweij en J.
M. Vlasveld; C. M. Moons en J. C.
van Tol; J. Visser en H. Fijan; V.
van Nimwegen en R. van Beek;
Overleden: Nicolaas Metselaar, 61
jaren.
Gevonden en verloren voorwerpen
Gevonden: 1 medaille, 1 zwarte
glacé handschoen.
Verloren: 1 ball pen; 1 bruine gla
cé handschoen; 1 enveloppen inhoud
f 25.—.
De voormiddag gaat vrij vlug voor
bij. De vrouwen drentelen heen en
weer met stofdoek en meubelschuier
of hanteren luchtig de Franse plu-
meau. De notaris rommelt aan zijn
schrijfbureau of scharrelt doelloos
rond in zijn papieren.
De namiddag duurt lang. Ze zitten
bij elkaar en praten over de span
nende lotingsdag, toen juffrouw
Neuteboom en Anna ook wachten op
Rudolf, die tenslotte thuiskwam met
nummer één.
Rood-, blauw- en groen-geruit
Effen (rood en blauw) en wit
papier aan vellen.
Glacé-papier (afwasbaar)
prima kwaliteit
Damastpapier
Kastranden
Randjes zonder papier
Punaises in alle kleuren
De middaguren verstrijken en de on
rust stijgt. Zal hij nog komen?
De schemering spreidt zich uit over
de landerijen, de hoeken van de ka
mer worden donker.
Er zijn nog een paar kaarsen. Zal
men er een aansteken en de ven
sters open laten, zodat het uitzicht
vrij blijft? Ja, dat is goed.
Wat lijkt de wereld nu triestig! Bui
ten wordt het volslagen donker. En
binnen zitten drie mensen met ang
stige harten.
„We zullen de boel sluiten," beslist
de notaris, „morgen komt Rudolf."
„Vandaag is het verstreken," klaagt
Anna zuchtend. Ze is doodop.
De nacht is vrij rustig. De nieuwe
dag begint als die van gisteren.
De morgen kruipt voorbij, het mid
dagmaal op klokke twaalf geeft eni
ge afleiding. Maar in de namiddag
stuwt de benauwing van de bonzen
de harten het bloed met versnelde
polsslag door de gespannen aderen.
De weinige voorbijgangers passergn
met langzame stap, maar de zand
loper aarzelt geen seconde! Straks
komt weer de duisternis... Wie za
gen ze voorbijgaan vanmiddag? Huy-
ser en Jonckbloedt, die in druk ge
sprek wareneen onbekende boe
renjongen met een magere koe
Daar komen wéér een paar mensen
ouderling Deckeren daar achter
met slingerende tred een landloper
met een baard als een struikrover en
gekleed in vodden, waarvoor een vo
gelverschrikker op de boekweitak
ker zich schamen zou.
Ouderling .Decker loopt rustig voor
bij, maar de landloper komt regel
recht afstevenen op het hek van
„Wind en Zon."
De volgende morgen zijn allen vroeg
bij de hand.
Nu wordt het wachten en uitkijken.
(wordt vervolgd)
De vier Protestants-Christelijke Kiesverenigingen maken bekend,
dat die kiezers, die voor de
per auto willen vervoerd worden, of die bij volmacht willen
stemmen, dit zo spoedig mogelijk kunnen opgeven op de na
volgende adressen
H. HUIZER, Brugweg 57
C. VAN BEEK, Zuidkade 63 a
G. VAN TILBURG, Dorpsstraat 84
W. C. SLOB, Prunusstraat 43
De gezamenlijke besturen
N.H. - A.R. - S.G.P. - C.H.
zó glad omsluit
Hollandia Bloesem
uw figuur.
Bijzonder soepel
en elastisch, terwijl
de ingebreide buste
vorm volmaakte
pasvorm bevordert.
Keuze uit vele
vlotte modellen
in wit, zalm en
Voor zwaardere figuren
„Bessenbloesem"
in extra grote maten.
Ook alle andere
Hollandia tricotage
hebben w$ steeds in voorraad.