Groot tekort aan arbeidskrachten in de plaatselijke industrie
Sport Ut 't Uwt.
We ek agenda
öe tweeöuizenöste kLónt.
ORDERS WORDEN UITBESTEED.
(We nemen de vrijheid dit in
teressante artikel over te ne
men uit De Zuid Hollander
van Donderdag j.l.
Het tekort aan arbeidskrachten in de
Waddinxveense industrie is veront
rustend. Verschillende orders moes-'
ten reeds afgewezen worden, uit
sluitend door gebrek aan arbeids
krachten. Een speelgoedfabriek heeft
zich gedwongen gezien werk op gro
te schaal elders uit te besteden. Het
ontbreekt de Waddinxveense indu
strie aan circa 170 geschoolde ar
beidskrachten, 60 geoefenden en ruim
70 ongeschoolde krachten.
Het tekort aan vrouwelijk personeel
bedraagt in de industrie minstens
35 meisjes. Aldus concludeert het
Economisch Technisch Instituut te
Rotterdam, dat in opdracht van het
gemeentebestuur van Waddinxveen
in October j.l. een enquete hield bij
16 bedrijven met 1423, man personeel.
E.T.I. rapport
De resultaten van dit onderzoek wer
den vastgelegd in een door het E.T.I.
opgemaakt rapport over het tekort
aan arbeidskrachten in de Waddinx
veense industrie en de daaruit voort
spruitende woningbehoefte.
Het rapport vangt aan met een
overzicht van de omvang en de be
tekenis van de industrie. De hout
industrie, w.o. de meubelfabrieken,
is wel het meest bekend. De opkomst
van deze industrie dateert van de
laatste decennia van de vorige eeuw.
Vooral des winters trachtten de ar
beiders, werkzaam in de veenbedrij-
ven - door het vervaardigen van
eenvoudige houtwaren - enige bij
verdiensten te verkrijgen. Vanwege
de droogleggingen liep de werkge
legenheid in de veenderijen aan
zienlijk terug. En ondernemende
Waddinxvener richtte toen een hout-
warenfabriek op, welke later uit
groeide tot een meubelfabriek. De
houtindustrie werd dan ook in de
loop der jaren vóór velen een hoofd
middel van bestaan. De ruime ar
beidsmarkt, de gunstige ligging, het
initiatief en doorzettingsvermogen
van een aantal ondernemende Wad-
dinxveners, waren factoren die er
voor zorgden, dat deze industrie
zich gunstig kon ontwikkelen. Door
een voortgaande specialisatie en door
de vestiging van hulpbedrijven
wordt in Waddinxveen vrijwel een
volledige assortiment van houtver
werkende bedrijven aangetroffen.
Daarnaast ontstond een belangrijke
metaalnijverheid t.w. een carrosse-
riefabriek en 'n tabaksverwerkende
industrie.
In 1930 bedroeg het aantal vesti
gingen 161 met 1183 man personeel;
in 1950 191 vestigingen met 2527
man. In twintig jaren blijkt het aan
tal vestigingen met 3'0 en het aantal
arbeidskrachten met ruim 1300 per
sonen te zijn gestegen en aldus meer
dan verdubbeld te zijn. De houtin
dustrie is in betekenis afgenomen en
wel van 52 pCt tot 37 pCt. van het
totaal aantal in de industrie werk
zame personen. De metaalnijverheid
is gestegen van ruim 13 pCt tot
ruim 24 pCt. Het aantal arbeids
krachten is hier verviervoudigd. De
voedings- en genotmiddelen indus
trie is toegenomen van 7 tot 23,6 pCt.
Uit het rapport blijkt dat wat de
personeelsbezetting betreft de ex
pansie in 1950 vrijwel tot stil stand
kwam. Er is zelfs enige teruggang
te constateren. Hoewel in 1953 ruim
100 arbeidskrachten minder in de
Waddinxveense industrie Werkzaam
waren dan in 1950, mag hier niet de
conclusie uitgetrokken worden, dat
de Waddinxveense industrie in 1953
minder werkgelegenheid biedt. Dit
blijkt ook wel uit het feit, dat in
1949 en in 1953 in de plaatselijke in
dustrie voor wat betreft de werk
krachten, die uit Waddinxveen af
komstig zijn, een zelfde aantal per
sonen werkzaam was. Wel vonden
verschuivingen plaats van uit ande
re gemeenten afkomstige arbeiders.
Rotterdam levert 37, Gouda 31 en
Boskoop 43 werkkrachten minder
dan in 1949. Dit verlies werd maar
gedeeltelijk gecompenseerd door ar
beiders uit andere gemeenten.
51 pet uit andere gemeenten
In 1949 waren 607 arbeiders van
de 1426 uit Waddinxveen afkomstig
In 1953, zijn dezelfde cijfers respes-
tieveljjk 607 en 1423. Vooral in tijden
van ruime werkgelegenheid zal de
aantrekking van arbeidskrachten
uit de naburige gemeenten een ern
stige handicap zijn. Het E.T.I. con
stateert dan ook dat de verschuivin
gen in de verschillende gemeenten
wijzen op een ernstig personeelsver
loop. In het bijzonder de metaalnij
verheid en de voedings- en genot
middelen-industrie zijn hiervan de
dupe. Door de vraag naar metaalar
beiders in gemeenten, waar Wad
dinxveense industrieën arbeids
krachten recruteren, heeft de me
taalnijverheid geen kans gezien de
personeelsbezetting te handhaven.
In Juli 1949 waren in de metaalbe
drijven in totaal 580 personen werk
zaam. In October 1953 was dit aan
tal teruggelopen tot. 482. De perso-
neelsmutaties in de genotmiddelen
en voedingsindustrieën zijn even
eens zeer groot. Dit vindt zijn oor
zaak in het feit, dat men relatief
veel vrouwelijke arbeidskrachten,
waarnaar grote vraag bestaat, wordt
gewerkt.
Een veel voorkomend verschijn
sel is het, dat de industrie ten dele
op arbeidskrachten buiten de ge
meente is aangewezen. Waddinxveen
neemt hierbij echter wel een zeer
uitzonderlijke plaats in. Ruim 51 pCt
blijkt afkomstig te zijn uit andere
gemeenten. Voor Alblasserdam is
dit 46,5 pCt, voor Krimpen a. d. IJs-
sel 36,2, voor Gouda 14,7 voor Al
phen a. d. Rijn 14,3 en voor Dor
drecht 24,9 pCt.
Met dit hoge percentage is de
Waddinxveense nijverheid ten aan
zien van de personeelsvoorziening
wel zeer kwetsbaar en het is dan
ook niet te verwonderen, dat de
Waddinxveense bedrijven met een
ernstig tekort aan arbeidskrachten
te kampen hebben gekregen.
Om dit tekort te kunnen bereke
nen, werd een enquête gehouden in
16 bedrijven met 1423 man personeel
in October jl. Bij de houtverwerken
de industrie met in totaal ruim 600
arbeiders, bleek zich een tekort
voor te doen van in totaal 185 man
waarvan 80 geschoolden. In procen
ten van de thans werkzame ge
schoolde krachten is dit tekort 22
PCt ten opzichte van de geoefende
bijna 25 pCt en t.o.v. de ongeschool
den meer dan 100 pCt. Het tekort in
de speelgoed-industrie werd reeds
bij de aanvang besproken. In de me-
taainijverheid zijn 435 personen
werkzaam. Het tekort hier bedraagt
ruim 80 man of 35 pCt van het aan
tal aanwezige krachten. Voor ge-
oefenden is dit tekort 6 man of 4
pCt en voor ongeschoolden 5 man
of 11 pCt van de aanwezige geoefen
den en ongeschoolden. In de voe
dings- en genotmiddelen-industrie is
het noodzakelijk een scheiding te
maken tussen de tekorten aan man
nelijke en vrouwelijke arbeidskrach
ten. Aan mannelijk personeel wordt
een tekort geconstateerd van ruim
20 man, waarvan 5 geschoolden.
Aan vrouwelijk personeel is er een
tekort van 35 personen of van 25
pCt van de reeds aanwezige krach
ten. In totaal derhalve een tekort
van 170 geschoolden, 60 geoefenden
en ruim 70 ongeschoolde arbeids
krachten.
Tekort geschoten
De conclusie, welke door het E.T.I.
getrokken wordt uit het vorenstaan
de is, dat de plaatselijke gemeen
schap in het leveren van arbeids
krachten voor de Waddinxveense
nijverheid ernstig tekort schiet.
Sinds lange tijd wordt danook een
gedeelte van het benodigde perso
neel aangetrokken van naburige of
verder af liggende gemeenten in dit
gewest. Door de omliggende ge
meenten wordt steeds meer een be
roep t.b.v. de aldaar gevestigde in
dustrie gedaan op de aldaar woon
achtige - maar in Waddinxveen
werkzame personen - hetgeen tot
een ernstig personeelsverloop aan
leiding geeft. Verschillende bedrij
ven zien arbeiders naar gemeenten
met hogere loonklasse afvloeien.
De in October 1953 geënqueteerde
industrie mag er al in geslaagd zijn
de personeelsbezetting kwantitatief
op peil te houden, het is duidelijk
dat dit gepaard ging met talrijke
mutaties in het personeel. Onder de
huidige omstandigheden is er dan
ook geen sprake van expansie. Nu
de traditionele arbeidsresservoirs
van de Waddinxveense industrie, al
dus het rapport, geen soulaas meer
kunnen bieden ligt ter verbetering
van de arbeidsvoorziening als enige
weg open: de bouw van meer wo
ningen. Afgezien van de wenselijk
heid en van de noodzakelijkheid, dat
een gedeelte van de buiten Waddinx
veen wonende personeelsleden zich
in Waddinxveen vestigt, moet het
aantal te bouwen woningen reeds
op circa 200 gesteld worden. Dit
geldt alleen voor de geënqueteerde
industrie, daarnaast hebben ook de
ambachtsbedrijven met een perso
neelstekort te kampen. Voor ver
schillende werkzaamheden is de
plaatselijke industrie op dit soort
bedrijven aangewezen. In de uitvoe
ring van opdrachten door de indus
trie gegeven, treedt thans dikwijls
ernstige stagnatie op. De eindcon
clusie van het E.T.I. in dit belang
rijke rapport voor de gemeente Wad
dinxveen is, dat derhalve voor in
dustrie en ambacht alleen al circa
250 woningen dringend nodig zijn.
Zoals uit het bovenstaande blijkt
betreft dit woningtekort alleen in
dustrie en ambacht. Daarnaast be
droeg de achterstand voor de inge
zetenen op 1 Januari 1953 blijkens
het rapport van de woningadvies
commissie 215 woningen voor urgen
tie inwoningsgevallen huwelijken,
ontruimingsgevallen en hoogst ur
gente gevallen van krot-opruiming.
Daarbij komt nog de jaarlijkse
aanwas van candidaten voor wacht
lijst van woningzoekenden tot een
aantal van 50, en 10 woningen voor
woningsanering. 10 pCt der te bou
wen woningen worden door het Rijk
als voorkeurswoning aangemerkt.
Waddinxveen zal in de komende
jaren derhalve nog veel woningen
moeten bouwen, willen de grootste
problemen opgelost worden.
VOETBAL
Waddinxveen I kan met genoegen
terug zien van zijn reis naar Dub
beldam, want na een goed gespeelde
wedstrijd keerden zij met een 31
zege huiswaarts. Waddinxveen 2 her
stelde zich enigszins van de vorige
week geleden nederlaag en speelde
bij Unio 2 gelijk met 22. Wat kan
Waddinxveen 3 goed praten in het
veld, maar dan moeten zij niet ver
geten dat voetbal met de benen ge
speeld moet worden en dat zij nog
met 52 gewonnen hebben ligt niet
aan hun goede spel, maar dat Oude
water 4 nog slechter was dan het
derde. Waddinxveen 4 verbaasde
vriend en tegenstander door metniet
minder dan 100 van Donk 6 te win
nen. Waddinxveen a kon het tegen
O.N.A. a niet bolwerken en verloor
met 40; beter deed Waddinxveen c
het door uitspelend met 20 van Jo-
dan-Boys d te winnen.
Waddinxveen 1 ontvangt V.F.C. en
we hopen niet dat de Geel-Zwarten,
gewoonte getrouw, in zijn thuis
wedstrijden minder goed speelt.
W'veen Z gaat bij Z.V.V. op bezoek
en we hopen dat de week rust hun
goed gedaan heeft en met volle
winst uit Zwammerdam huiswaarts
keren. W'veen 3-W.S.E. 2 is een
plaatselijke ontmoeting en of dit de
elfde overwinning voor W'veen 3
wordt betwijfelen we gezien de laat
ste wedstrijden en mede dat W.S.E,
2 gebrand zal zijn de leider zijn eer
ste nederlaag te bezorgen. W'veen 4
zal bij de kampioen Oudewater 3 de
kous op z'n kop krijgen, devraag is,
hoe groot wordt de nederlaag?
W'veen b ontvangt Olympia b en
bij een draw zijn we meer dan te
vreden of denken de jongens er zelf
anders over.
In de jl. Zaterdag gespeelde wed
strijd zegevierde Verheul met 5-1
over Z.V.V.
Als om drie uur beide elftallen
zich op een vrijwel onbespeelbaar
terrein opstellen, hebben beiden
ploegen een invaller.
Voor de rust kon Verheul door
tactische fouten slechts eenmaal tot
scoren komen.
Na de rust geeft het hogere tem
po en de betere techniek van Ver
heul de doorslag, en wordt de score
regelmatig opgevoerd tot 5-0.
Door een missen in de Verheul
achterhoede kan Z.V.V. tenslotte
nog een terugpunt maken, zodat het
einde komt met 5-1.
De stand in de le klasse is than^
als volgt:
Verheul 9 8 1 0 17 51 14
Spirit 10 6 3 1 15 34 16
Rijnstr. 10 4 3 3 11 28 18
W'veen 9 3 1 5 7 18 22
Boskoop Z 9 3 1 5 7 16 27
Z.V.V. 10 3 1 6 7 16 27
Ibis 9 2 2 5 6 13 32
Sportlust II 10 2 2 6 6 12 29
W.S.E.
W.S.E. II won haar wedstrijd van
Gouderak 4 met 63, en wist daar
mede in de kop van de ranglijst te
blijven.
De komende wedstrijd is tegen
Waddinxveen III en dat zal blijken
een moeilijke wedstrijd te zijn en
verwacht daar niet veel, winst van.
Dinsdagavond acht uur in het Bonds-
gebouw %int Nicolaasavond voor de
leden.
WATERPOLO.
Het eerste zevental van de heren
heeft na spannende strijd het hoofd
moeten buigen voor de koploper uit
haar afdeling D.Z.V. uit Delft.
De Gouwe ploeg was in tegenstel
ling van hetgeen eerder bericht was
volledig. En het was Brouwer die
de score opende met een verrassend
schot 1-0, daarna was het van der
Linde die de stand op 2-0 bracht.
Na dit voorspoedige begin was
net de snelle en zeer hard schieten-
rechtsvoor van de gasten die met
twee onhoudbare schoten de stand
op gelijke voet bracht 2-2 zo kwam
de rust.
Na de rust zetten de Gouwe spe
lers een fel offensief in dat de Delf
tenaren volkomen verrastte en het
was de Graaf die het derde doel
punt scorde even daarna bracht
Brouwer de stand op 4-2.
Maar nu was het de beurt aan
Delft om de Gouwe ploeg in te slui
ten en twee minuten tijd was het
4-5 voor Delft,, wat de Gouwe-spe-
lers ook probeerden. Delft gaf de
voorsprong niet meer prijs en heeft
dan ook verdiend gewonnen zij wa
ren sneller en beschikten over goede
schutters.
Maandagavond heeft het eerste
zevental een wedstrijd tegen B.Z.C.
gespeeld. Dit is een aantrekkelijke
wedstrijd geweest, welke in een ge
lijk spel eindigde 1-1. Door deze uit
slag bezet de Gouwe de eerste plaats
in de competitie van de kring Gou
da.
Ook de dames bezetten in hun af
deling de bovenste plaats door het
gelijke spel tegen Schoonhoven 1-1.
Dit was voor de dames een buiten
gewone opgave. De dames uit de
zilverstad beschikken over een
schutter waar menig herenzevental
jaloers op zal zijn, maar aan Leni
van der Linde de eer dat zij deze
schutter onschadelijk maakte.
Ook de andere dames hebben een
uitstekende wedstrijd gespeeld.
VOLLEYBAL-CLUB „SALVO".
Vorige week Woensdagavond speel
den de heren van Salvo I weer een
uitwedstrijd en wel tegen Rouwkoop
I uit Voorschoten. Naar wij hoorden
was Rouwkoop I vorig seizoen onge
slagen uit de competitie gekomen.
Op reis naar de gevreesde tegen
standers werd besproken, dat ze met
een gelijk spel dubbel en dwars te
vreden zijn. Maar eenmaal aangeko
men, werd al gauw vernomen, dat
van dit ongeslagen eindigen in de vo
rige comp. nog niet de helft waar
was. Dit gaf de heren van Salvo I
weer wat moed. En deze werd be
hielden ze, want het werd voor Salvo
I weer een overwinning met 30.
(Game-standen 159, 16—14, 1512).
De wedstrijd was aantrekkelijk,
maar van een werkelijk harde en
goed afgewerkte aanval was niets te
zien, wat voor een goede wedstrijd
eigenlijk wel verlangd mag worden.
Maar overzien we het geheel, dan
heeft Salvo deze overwinning zeker
verdiend.
De invaller waar Salvo mee speel
de, overtrof alle verwachtingen en
heeft met deze wedstrijd bewezen in
het eerste team van Salvo thuis te
behoren.
Maandagavond j.l. werd nog een
uitwedstrijd gespeeld tegen een club
van het Leidse Dagblad. Laatstge
noemde club was een gemakkelijke
prooi voor Salvo I. Zo werd ook deze
wedstrijd gewonnen met 30. (Game
standen 15—5, 15—6 en 15—7). Vol
gende week spelen de heren van
Salvo I zeer waarschijnlijk hun
zwaarste wedstrijd in de comp. tegen
P.S.V.A.
Thans heeft Salvo I (heren) 4
comp.-wedstrijden gespeeld en alle 4
met 30 gewonnen. Heren we kun
nen niet anders zeggen dan: „Goed
gedaan!''
De dames van Salvol en de heren
van team II speelden vorige week
een thuiswedstrijd. Beide wedstrij
den werden door Salvo gewonnen.
De dameswedstrijd was fel en hard.
Zowel van P.W. uit Leiden als van
Salvo. Het was een spannende wed
strijd met een klein overwicht ten
gunste van onze dames. De opstel
ling van P.W. dames was herhaalde
lijk hopeloos in de war; dit wisten
Vrijdag 27 November Vergadering
C.B.T.B. Spreker Mr. B. W. Bies
heuvel.
Wóensdag 9 December Propaganda-
avond van het Ned. Bijbelge
nootschap in het Geref. Jeugdge-
bouw. Aanvang 8 uur.
Dinsdag 22 December Uitvoering
„Inter Nos" Cantine N.V. Dob-
belmann.
de dames van Salvo goed te benut
ten. Maar toch in het laatste en be
slissende game stond het slecht met
onze dames, achterstand 4—12.
Maar Ina van Noort wist zo te ser
veren dat 412 veranderd werd in
1512. Maar niet alleen het serveren
van Ina heeft geleid tot dit resultaat,
de overige dames weerden zich ook
goed en retourneerden de bal snel
en technisch. Vooral Riet Hoogen-
doorn en Hermien Haspels lieten zien
dat zij weg wisten met het ronde
leer. Eindstand 3—1 voor Salvo.
De heren van Salvo II hadden uit
Wassenaar verslaan, al was het dan
ook ten koste van de heer v. d. Hei
den z'n vinger, die tijdens de'wed
strijd uit het lid schoot. Het mooie
resultaat van deze wedstrijd was een
eindstand van 3—0 voor Salvo's he
ren- dé B.
Gaarne in 't vervolg iets korter. Red.
SCHAKEN.
W.S.V. speelde haar 9de ronde
voor de comp. De uitslag is als volgt:
lste 10-tal: J. KleywegA. Bone
faas 0—1; F. Koster—S. Versloot 1-0;
W. VerstoepP. Broer 10.
2de 10-tal: W. D. Hartog—K. v. d.
Gaarden JA. van Oort-H. Schildt
0 1; J. van 't Slot—H. Kerver 10.
Heren 3 December naar Rotterdam
tegen Kralingen 4. Allen present.
In het hele stadje waren ze het
er over eens: dat idee van banket
bakker Slagman was leuk en orgi-
neel. Vrijdagsavonds kwam de krant
met de grote advertentie er in: ge
durende de Sinterklaasweek mag
iedere honderdste koper voor 5 gul
den lekkernijen uitzoeken en dat
kost hem dan niets, geen cent. En
dat was eigenlijk nog het mooiste:
iedere duizendste koper mocht voor
25 gulden uitzoeken en meenemen.
Ook zonder dat het een cent kostte
natuurlijk. Het nummer van de cas-
sabon was beslissend en Slagman
hoopte natuurlijk, dat er heel wat
mensen bij hem zouden kopen, in
de hoop een der honderdste, of mis
schien zelfs een der duizendste ko
pers te zijn.
Wim Slalgmar^, de zoon van de
banketbakker, vond het natuurlijk
ook een reuze-idee. Die vader van
hem was toch maar een echte za
kenman. Ieder jaar bedacht hij iets
anders. En ieder jaar kwamen er
meer klanten bij hem kopen. Dat
kwam dan ook niet alleen door de
reclame, maar eigenlijk meer noq
door de kwaliteit, want de banket
letters en de marsepein en de borst
plaat en al die andere lekkernijen
nou, ze waren overheerlijk en er
was eigenlijk niemand in de stad,
die zo lekker alles kon maken dan
banketbakker Slagman. Dat zeiden
de mensen in het stadje, en die kon
den het immers weten!
Als het heel erg druk was, mocht
Wim 's avonds wel eens medehel
pen in de winkel. Hij wist precies
waar alles stond en de prijzen? Och,
dat stond er ook allemaal bij. En
handig als hij al was, met het in
pakken. Vader had er al vaker
goedkeurend knikkend naar geke
ken. Ja, die zoon van hem.
Zaterdagsmorgens kwam de eerste
klant in de winkel, kochten
wat en betaalden, waarna ze hun
cassabon kregen. „Ben ik nog geen
honderdste koper?" vroegen er en
kelen, maar Slagman wees lachend
naar de cassabon en antwoordde: „U
kunt het zelf controleren, mevrouw;
het nummer staat er op."
Maar ja, één op de honderd klan
ten kan maar de gelukkige zijn eu
het werd dan ook pas middag voor
de cassa voor de eerste maal num
mer honderd aansloeg. Het was een
oude dame, die helemaal niets van
de reclame had afgeweten, want ze
kwam uit een andere plaats. Het
mensje was zo verbaasd, toen Slag
man zei, dat ze voor vijf gulden
mocht uitzoeken zonder te betalen,
dat ze eerst niet wist, wat ze doen
moest. Maar de banketbakker hielp
haar met uitzoeken. Of ze ook klein
kinderen had? Nou, wel zeven! Mooi,
dan was een chocoladeletter voor
elk der zeven kinderen vast wel een
welkom geschenk en vijf minuten
later ging het oudje nog gedeelte
lijk beduusd, met een tas vol lek
kers weg, waarvqor ze geen cent
behoefde te betalen.
De tweehonderdste klant kwam
een paar uur later: het was de oud
ste zoon van de buurvrouw van de
overkant: dat vervelende mens
waaraan iedereen een hekel had.
Maar eerlijk was eerlijk: op de cas
sabon stond nummer 200 en Klaas
zocht met kennersoog de lekkerste
dingen er uit. Hij grinnikte, toen hij
de winkel uitging en bedankte niet
eens. En dat voor een ons borstplaat
van dertig cent
De drie- en de vierhonderdste ko
per kwam nog die avond en toen om
negen uur de winkel gesloten was,
stond de cassateller dicht bij de
vijfhonderd. Het was niet slecht ge
gaan, deze eerste dag.
De Maandag kwam en des mor
gens kwam er zo nu en dan een en-
kele klant. Tegen twaalven zou de
vijfhonderdste misschien wel ko-
men. En toen de vierhonderd en ne
gen en negentigste met een half
pond pepernoten de deur uit was
gegaan, zag Slagman de deur aan
de overkant opengaan en kwam
mevrouw Lindeman in haast naar
zijn winkel toe. Terwijl ze anders
nooit by hem kocht. Ze moest een
ons zoute drop hebben, want ze was
zo verkouden. Zuchtend pakte Slag
man de bestelling in en gaf haar de
cassabon: nummer 500. Mevrouw
Lindeman keek verrast naar het
nummer en begon meteen ijverig
enige lekkernijen uit te zoeken. „Dat
is toch maar een geweldige recla
me," buurman, zei ze op flemende
toon, toen Slagman voor vijf gulden
chocolade had ingepakt. „Zo krijg je
nog eens veel klanten, he?" En me
teen verdween ze weer.
Tijdens het middagmaal zei Slag
man tot zijn vrouw en zijn zoon:
„De vijfhonderdste is ook al ge
weest. Het was mevrouw Lindeman
van de overkant".
„Gunst", zei z'n vrouw, „dat is ook
toevallig?'' Zaterdagavond haar oud
ste zoon en nu zijzelf."
„Tja, wat kun je er aan doen?"
Slagman prikte een aardappel aan
zijn vork en at zonder verder nog
wat te zeggen. Maar Wim had het
gehoord en dacht na. Als dat maar
zuivere koffie was.
Uit school vandaan ging hij me
teen naar boven, naar de grote voor
kamer. Maar die was koud, want
hier werd alleen maar Zondags ge
stookt. In de week had men immers
geen tijd om boven te zitten.
In de kille kamer ging Wim naar
het raam en keek naar buiten. Daar,
aan de overkant woonde mevrouw
Lindeman, recht tegenover de win
kel van zijn vader, op de eerste
verdieping. Zag hij het goed? Ja,
daar zat mevrouw Lindeboom, een
eindje van het raam af, en keek on
afgebroken naar de winkel van zijn
vader. Ring.... ging het winkelbel
letje beneden, dus er kwam een
klant binnen of er ging er een uit.
En Wim zag, dat de overbuurvrouw
een stuk papier voor zich had en
een potlood en naarstig schreef.
Ringopnieuw ging de winkelbel.
Hij zag, dat de overbuurvrouw keek
en toen weer wat opschreef.
Wim begreep het: mevrouw Lin
deman telde de klanten, die naar
binnen gingen. En zo kon ze precies
weten, wanneer er weer een hon
derdste klant genoteerd zou worden
op de cassateller. Het was dus geen
toeval geweest, dat Klaas Lindeman
de 200ste en mevrouw zelf de 500e
klant was.
Wim werd rood van kwaadheid.
Dat was niet eerlijkdat was
gemeenEn hij rende de kamer
uit, naar beneden, om het zijn vader
te vertellen. Maar die was in de
winkel bezig met helpen en het
duurde geruime tijd, voor Wim in
de gelegenheid was te vertellen, wat
hij ontdekt had: „Vader, daar bo
ven, in haar voorkamer, zit me
vrouw Lindeman, en ze schrijft elke
klant op, die bij ons binnengaat, en
ne, zo kan ze natuurlijk weten,
wanneer er een honderdste klant is,
etin.e, dat is toch niet eerlijk?"
Vader Slagman wilde het eerst
niet geloven, maar toen hy ooic naar