Weekblad voor Waddinxveen
Hto&cUc de Vrouw.
De Spiegel van de week
Kris-Kras
Uit het Parlement
Nieuwste spelling-
No 481
Vrijdag 3^September 1954
10e Jaargang
Adres Redactie en Administratie: 1 Verschijnt elke Vrijdag
Bijdragen, Verslagen, etc. uiterlijk
Oranjelaan 30, Waddinxveen, Telet. 438 Abonnementsgeld per kwartaal f 1.00 bij vooruitbetaling <s Woendags avonds inzenden
1 Advertentieprijs 6 ct, familieadvertenties 7 ct per m-m.
Dat grote kunst klein kan zijn,
bewees de afgelopen week het Con
certgebouworkest. Het bestuur ont
ving van de Amerikaanse consul te
Amsterdam het bericht, dat vier le
den wegens hun communistische
sympathieën geen visum voor
Amerika zouden krijgen en dienten
gevolge niet konden deelnemen aan
de Amerikaanse tourné. Het staat
de Amerikanen vrij, zelf te beslis
sen, wie zij al dan niet in hun land
wensen toe te laten. Het Concertge-
bouwbestuur liet zich echter de ge
legenheid, ruggegraat te tonen, ont
gaan. Het zei niet. „dan komen de
andere musici ook niet", doch het
haastte zich, de „uitgesloten spelers"
te doen vervangen. De Wereldraad
van Kerken wist het beter. Die stel
de eenvoudig de Amerikaanse auto
riteiten de eis, dlat ook predikanten
van achter het IJzeren Gordijn
moesten worden toegelaten. Hetgeen
toen ook gebeurde.
Eisen werden de afgelopen week
ook gesteld ten aanzien van de lo
nen. Dientengevolge braken stakin
gen uit, zowel bij de Amsterdamse
Ballastmaatschappij, die de tunnel
bouw bij Velsen uitvoert, welke sta
king aanvankelijk hét ontslag van
300 arbeiders tengevolge had, als bij
de papierfabriek Van Gelder, even
eens te Velsen. Bij de tunnelbouw
werd een toeslag van 10 pet. op het
loon geëist; bij van Gelder werd een
loonsverhoging van liefst 15 pet. ge
vraagd. De lonen stonden trouwens
toch in de belangstelling. De S.E.R.,
de Sociaal Economische Raad aan
vaardde het rapport-Tinbergen,
waarin werd uitgesproken, dat de
arbeiders hun deel moeten hebben
in de stijging van de welvaart. Ten
einde gevoeligheden in de boezem
der regering te ontzien onge
vraagde adviezen zijn zelden aange
naam zaj. er geen adyies aan de
regering worden gegeven, doch werd
het advies in een nota veranderd.
De Raad heeft nu alleen maar vast
gesteld, dat een loonsverhoging no
dig is, om de achterstand der hand
arbeiders ten opzichte van het na
tionale inkomen in te lopen.
Ook met de huren heeft de S.E.R.
zich bezig gehouden. De Raad sprak
zich uit voor een zodanige huurver
hoging, dat een belangrijke stap
wordt gedaan op de weg naar een
economisch verantwoord! huurpeil.
De thans aan de orde zijnde loons
verhoging behoeft volgens de Raad
niet op de huurverhoging te wach
ten, maar de gewone werker zal,
kennis nemend van dit alles, zeg
gen: „het is weer geven en nemen.
halen en brengen".
Geven en nemen. Dat heeft ook
voorgestaan bij de nieuwe spelling,
waarmede wij dezer dagen werden
„verblijd"een spelling, die met
een paar woorden nader kan wor
den gepreciseerd: men doet maar.,
alles mag en alles is goed.
Voor leerplichtige meisjes bene
den 17 jaar, d'ie na de lager school
geen enkele vorm van onderwijs
ontvangen, stelt de sub-commissie
ter bestudering van goede onder
wijsmethoden in afwachting van
een algehele leerplichtverlenging
als voorlopige oplossing voor ge
deeltelijke leerplicht voor het 14- tot
17-jarige meisje. De uitdrukkelijke
wens blijft echter: volledig onder
wijs tot 16 jaar en gedeeltelijk on
derwijs tot 18 jaar. Van de meisjes,
die na het voldoen aan d:e tegen
woordige leerplicht geen onderwijs
meer krijgen, zijn er 20.000 van 14
jaar, 50.000 van 15 jaar en 78.000
van 16 jaar. Volgens de sub-com
missie zou het gedeeltelijk onder
wijs in 8 uren per week kunnen
worden gegeven. Er zouden maatre
gelen moeten worden genomen om
in de kortst mogelijke tijd een kader
van leerkrachten te vormen, dat be
kwaam en geschikt zou zijn het ón
derwijs aan de 14- tot 17-jarigen op
zich te nemen. Hoe de verdeling van
deze 8 uren zou worden geregeld,
kan van plaatselijke omstandighe
den afhangen.
In de verwachtingen, die om
streeks midden Juli bestonden ten
aanzien van de totale productie van
appelen 400 millioen kilo ïs
geen wijziging gekomen, zodat het
vermoeden, dat de oogst in het sei
zoen 1954-1955 die van het topjaar
1952 zal evenaren, nog altijd gewet
tigd is.
De oogst van peren wordt thans
op 170 millioen kilo geschat, dat is
6millioen kilo hoger dan op 12 Juli.
De oogstschatting van 12 Juli' van
164 millioen kilo was gebaseerd op
het feit, dat het gewas in de meeste
productiegebieden sterk geruid had.
De opbrengst van pruimen wordt
onveranderd geraamd op 24 millioen
kg.
De vorige week van officiële zijde
gedane mededeling, dat de Nieuwe
Nederlandse Woordenlijst op 14 Sep-
tmber a.s. zal worden ingevoerd, is
juist. Het Ministerie van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen heeft in
dit verband1 medegedeeld, dat de
regering op korte termijn maatrege
len zal treffen ter verkrijging van
eenvormige toepassing der spellings
regeling in ambtelijke stukken.
SCHOOL-ACTIE.
Zie zo, de vacantie voor de school
jeugd is om en ik kan mij indenken,
dat het voor veel moeders een op
luchting is. Onze jeugd gaat nu met
frisse moed' weer aan de slag en we
kunnen ons geen betere tijd inden
ken voor een grootscheepse school
actie dan juist nu, mits het onder
wijzend personeel van alle scholen
er aan meewerkt. Wat is het geval?
Een Waddinxveense huismoeder
schreef mij een alleraardigst briefje,
waarin zij mij vertelde, dat zij, haar
man en kinderen oude postzegels,
capsules en zilverpapier spaarde om
dit t.z.t. te schenken aan een of an
der liefdadige instelling. Want post-
zegels, capsules en zilverpapier is
geld waard. Nu klaagt dit moeder
tje dat, al hebben ze al een grote
doos vol, dit zo weinig weegt en
vraagt ze mij een actie te organise
ren. Welnu, ik voel daar ontzettend
veel voor en ik meen, dat deze actie
in Waddinxveen moet slagen.
We moeten beginnen een comtié
op te richten. Dit comité kan be
staan uit een groep mensen die 65
jaar zijn en eigenlijk met hun lege
tijd geen raad weten. Zij gaan eens
praten met de hoofden van alle
scholen, zowel de kleuter-, de lage
re- en mulo-scholen, om te trachten
hun medewerking te krijgen.
Dit comité kan desnoods zelf de
bedrijven en winkeliers bezoeken en
proberen zoveel mogelijk postzegels,
capsules en zilverpapier te bemach-
DE BESTE LEEFTIJD VOOR HET
HUWELIJK.
My is wel eens op de Huishoud
school in een algemeen vragenuur
tje de vraag gesteldWelke is de
beste leeftijd voor het huwelijk
Als zo'n vraag door 18- en 17-
jarïge meisjes gesteld wordt, dan
moet je inwendig wel eens lachen.
Mijn moeder noemde dergelijke
bakvissen gewoonlijk „blagen". En
toen ik, op 18-jarige leeftijd, eens
aan haar vroeg, of ik naar een
feestje mocht, dat tot om en nabij
middernacht duurde, kreeg ik ten
antwoord1: „Kind, wat haal je in je
hoofd? Je bent nog niet eens droog
achter je oren".
Maarvandaag de dag is er zo
veel veranderd, en de jeugd is im
mers ook veel moderner opgevoed
dan 25-50 jaar geleden. En dus
waagde ik het niet om mijn leerlin
gen op een dergelijke manier als
mijn moeder deed te bejegenen. Het
woord „blaag" heb ik, bij mijn we
ten, dan ook nimmer in de klas ge
bruikt.
En nu zult U natuurlijk willen
weten, wat 'ik op die vraag heb ge
antwoord. U weet, als het zo uit
komt, geef ik diplomatieke ant
woorden. En d'at heb ik toen ook
gedaan. In grote trekken kwam
mijn antwoord die middag op de
school op het volgende neer „de
beste leeftijd voor een huwelijk is
die, waarop men zoveel van de aan
staande man houdt, dat men bij
wijze van spreken met hem naar het
andere einde van de wereld zou wil
len trekken, en zonder meer alle ove"
rige banden kan verbreken".
Deze uitspraak begreep men niet
helemaal. En dat lag voor de hand,
want uiteindelijk waren de meisjes'
nog kinderen. Misschien wat vroeg-
Zeer spoedig gaat ter perse een
kleine brochure in goedkope uit
voeringen, waarin, op voor iedereen
bevattelijke wijze, de nodige aan-
wijzigingen worden gegeven met
betrekking tot de toepassing der
nieuwe spellingsregeling.
Vergeleken bij het vreemdelingen-
genverkeer in 1953, kan, aan de hand
van voorlopige indrukken van voor
aanstaande hoteliers en directies
van VVV-bureaux worden geconsta
teerd, dat dit seizoen,ondanks het
zeer ongunstige weer, ongeveer ge
lijk zal blijken te zijn aan het vori
ge. Het aantal overnachtingen van
buitenlanders zal waarschijnlijk het
getal van 1953 overtreffen. De over
nachtingen van Nederlandse vacan-
tiegangers ïs uiteraard lager. Be
paald ongunstig is het bezoek aan
zee geweest. Er waren dagen, dat
Zandvoort nog geen 50 baders per
dag had. Ook de bad- en zwemin
richtingen hebben aanzienlijk min
der ontvangen dan vorige seizoenen'.
tigen. De kinderen brengen deze
dingen mee naar school en geven ze
aan de onderwijzer of onderwijzeres,
die alles ïn een grote doos doet. Het
hoofd van elke school heeft één gro
te verzameldoos, die dan op tijd
wordt geledigd door één van de co
mité-leden. Zo komen dus alle oude
postzegels, capsules en zilverpapier
bij het comité terecht, dat zelf maar
moet uitmaken welke liefdadige in
stelling voor het bedrag wat die
postzegels opbrengen in aanmerking
komt. Het kan" voor de blinden of
iets anders zijn. Laten de scholen
vooral van deze actie een sportieve
wedstrijd maken, al kunnen er geen
prijzen, beschikbaar worden gesteld
voor de school die het grootste ge
wicht bij elkaar brengt.
Door deze actie te beginnen, die
laten we zeggen tot de Kerstvacan-
tie mag doorgaan, helpen we ook
wat oudere mensen aan een tijdver
drijf, wat nïet nutteloos genoemd
kan worden. En ik weet bijna zeker,
dat deze oudere mensen dit werk
graag zullen gaan doen. Daarom
ook, weet ik zeker, dat de postze
gel-actie moet slagen.
Maarnu de daad bij het
woord. Laten die oudere mensen
deze actie eens gaan bespreken, het
eomiV oprichten en een goede taak
verdeling maken.
Ennemag ik t.z.t. eens weten
vit: dit blad of een briefje hoe de
actie verloopt?
Waddinxveenverzamel
KRIS-KRAS.
wijze kinderen, maar in ieder geval
nog geen volwassen jonge mensen.
Ik heb mijn uitspraak toen als
volgt verduidelijkt: Misschien zal er
een tijd in je leven komen, dat je
verliefd wordt. Maar herinner je
dan deze middag op de school, want
verliefdheid heeft niéts met echte,
diepe liefde te maken. Verliefdheid
is net zoiets als verkoudheid. Het
kan hardnekkig zijn, maar op de
duur gaat het toch over. Liefde is
echter blijvend en liefde verdiept
steeds meer. Zodra je over de perio
den van verliefdheid heen bent, en
je de ware Jozef hebt ontmoet, dan
komt de liefde in je leven. Is die
liefde echt, dan zul je samen met
je aanstaande man zelf op een
gegeven moment tot de ontdekking
komen: Nu durf ik het huwelijk aan.
Deze aanloop wilde ik nemen, om
te komen tot mijn slotconclusie over
het vroege en het late huwelijk. In
mijn vorige artikel heb ik al uiteen
gezet, waarom ik een vroeg huwelijk
verwerp. In het bovenstaande ligt
tevens opgesloten, dat ik ook geen1
voorstandster ben van het late hu
welijk. En wilt U nu met alle ge
weld een leeftijd genoemd hebben,
dan adviseer ik, voor wat het de
vrouwelijke partner betreftTrouw
vóór je 29e jaar. Ik zou met stati
stieken kunnen aantonen, dat het
voor de vrouw beter is, als zij vóór
haar 30e jaar het eerste kind krijgt.
Dit slaat dan voornamelijk op de
West- en Noord-Europese vrouw. In
de tropen gelden hiervoor namelijk
andere maatstaven, doch hierop ga
ik niét dieper in, omdat ik alleen
schrijf voor Nederlandse vrouwen,
énkele geëmigreerde lezeressen uit
gezonderd.
Ik heb wel eens jonge vrouwen
gesproken, die al lange tijd verloofd
waren, doch steeds weifelden' de
grote stap te wagen. Er ïs een ze
kere categorie vrouwen, die een te-
paalde angst voor het huwelijk heb
ben. Ik zal hierop niet verder in
gaan, want dan zou ik op medisch
toirein terecht komen, en dat ïs mijn
afdeling niet. Doch de artsen
mannelijke zowel als vrouwelijke
onder onze lezers en lezeressen
hebben in hun practijk dergelijke
gevallen wel eens meegemaakt.
In dergelijke gevallen kan ik niet
gaan generaliseren. Dan zeg ik noch
ja, noch nee. Ik adviseer dan door
gaans een psychiater. En zijn advies
is in 99 van de 100 gevallen de juis
te. Doch die angst is veelal oorzaak,
dat de huwelijksplannen op de lan
ge baan worden geschoven en de
beide partners worden steeds ouder.
Ik ken zo'n geval: het spannetje was
al acht jaar verloofd en vóór de
officiële verloving ging men ook al
een paar jaar met elkaar. Beiden
aarzelden, om verschillende rede
nen. Op mijn aanraden gingen ze
beiden naar een psychiater en deze
adviseerde na een paar dagen: trou
wen, en het niet langer uitstellen.
Na een jaar was er een wolk van
een baby en ik bezcoht het gelukki
ge paar. Weet U, wat de jonge moe
der zei, toen ze haar eersteling
voedde? Ik wilde wel, dat ik acht
jaar eerder was getrouwd
Tegenwoordig zijn er meer belet
selen voor het huwelijk dan vroe
ger. Een der voornaamste is de nog
steeds heersende woningnood in ons
land. Tal van verloofde paren wil
len liever wachten, tot ze de be
schikking kunnen krijgen over een
vrij huisje, dan dat ze voorlopig er
gens gaan inwonen. En zo vergaat
de mooiste tijd van hun leven. Ik
denk voorts aan de hoge kosten van
levensonderhoud, huur, belasting
e.d. Menigeen schrikt er van terug
om een gezin te stichten. De verant
woordelijkheid is in deze tijd veel
groter dan een halve eeuw geleden.
Al deze dingen zullen wel oorzaak
zijn, dat ondanks het feit, dat tal
van jonge mensen jong huwen er
ook vele jonge mannen en vrouwen
zijn, die. de grote stap om bovenge
noemde redenen nog niet durven
wagen en „betere" tijden willen af
wachten.
Of die betere tijden ooit zullen
komen? Ik betwijfel het. En daarom
adviseer ik ten slotte: als alle voor
waarden voor een gelukkig huwe
lijk aanwezig zijn en er een redelij
ke kans is op (binnen niet al te lan
ge tijd) een vrije woning en me
teen een redelijk inkomen, wacht
dan niet langer als beslist noodza
kelijk is.
DORA WERTH
Het gaat ons land de laatste jaren
economisch naar den vleze. Onze
handelsbalans ontwikkelt zich in
stijgende lijn en wij zijn ïn staat
geweest een deviezenoverschot van
enkele millioenen te kweken. Nu
moet men toegeven Prof. Zijlstra
heeft dat onlangs nog verklaard
dat we momenteel leven i'n een
„koortsachtige, overspannen hoog
conjunctuur". De gunstige conjuc-
tuur zal volgens onze Minister van
Economische Zaken nog wel even
voortduren, maar het is nïet te ver
wachten, dat deze gespannen hoog
conjunctuur tot in lengte van dagen
zal aanhouden. Onze deviezenvoor
raad is zo groot, dat we een lichte
conjunctuurdaling gedurende enke
le jaren zullen kunnen opvangen.
Dit is van grote betekenis. Maar het
is te begrijpen, (Jat indien deze wel
vaart nog enige tijd zal voortduren,
men deze ook in de lonen tot uit
drukking zal willen brengen. Waar
om moet de economische welvaart
van ons land gestadig toenemen, ter
wijl men daar tot op heden niets
van merkt in de lonen Dit is een
vraag, dié door de vakbeweging aan
de orde wordt gesteld.
We leven momenteel nog in de
periode van een gebonden loonvor
ming, de lonen zijn gekoppeld aan
de kosten voor levensonerhoud. Stij
gen de prijzen voor de dagelijkse
gebruiksmiddelen dan gaan de lo
nen daarna omhoog. Zo hebben we
reeds verscheidene lonosverhogïn-
gen gehad, zonder dat een werkne
mer het gëvoel heeft gekregen er
iets op vooruit te zijn gegaan. Het
is dan ook verklaarbaar, dat men
thans het loonbeleid bestudeert.
Men wil van de gebonden loonvor-
De vakantie die voorbij is
gaf aan velen reumatiek;
Apotekers en drogisten
trokken zeer frekwent publiek.
Het aksent viel op de regen,
het kostuum bleef in de kast;
Heel wat bloezes zijn bedorven,
niemand was entoesiast.
Kurieus was de metode
van atletische oom Piet:
Hij verstookte in zijn kachel
mudden kooks en antraciet.
En nu, een illuzie armer
door 't biezondere seizoen,
Gaan we in de nieuwste spelling
kultureel eksamen doen.
Blokken we op een kommissie,
op ekseem en op koepon,
Konsekwentie en doeane,
een ekwator met veel zon.
Schrijven we van etergolven,
kippeëi en een esteet;
Van de fiskus en de kaktus
hebben we de prik gauw beet.
Voortaan wordt er ook gevreeën,
alles is gerevizeerd;
Met een auto en een klakson
wordt es sjiek geparadeerd.
Ritme heeft nog maar vijf letters,
de aksijns"doet het ook goed;
In 't asiel spreekt men gewoon van
hondetrouw en leeuwemoed.
Het teater te bezoeken
is voor niemand een korvee;
Door de teemuts warm gehouden
drinkt het komitee graag tee.
Wijfjesvos en meisjesnaam zijn,
en, dat had u niet gedacht
Mét de vrouweaard voorlopig
van het mannelijk geslacht
JAAP MUDERWIJK.
mïng af, omdat het niet juist is dat
de werkgevers wordt verboden hun
werknemers te laten'profiteren van
de gunstige ontwikkeling jn hun
ondernemingen. En er zijn nu een
maal verscheidene bedrijfstakken,
waarin het momenteel uitzonderlijk
goed gaat. Laat men de gebonden
loonvorming los, dan betekent dit,
dat er tevens gebroken wordt met
het systeem van nagenoeg gelijke
lonen in verschillende bedrijfstak
ken.
Nu zal er niémand zijn in Neder
land, die terug wil naar de voor
oorlogse situatie, waarin bijv. één
bedrijfstak de landbouw sterk
ten achter werd gesteld. Onze land
arbeiders ontvingen lonen, die zeer
schriel afstaken bij de verdiensten
van hun collega's in andere bedrijfs
takken. Dat wil men nu voorkomen
en daarom zoekt men naar een me
thode om de lonen in de verschil
lende bedrijfstakken te coördineren.
De lonen mogen dan per bedrijfstak
worden vastgesteld, er moet echter
een orgaan zijn, dat er op toeziet,
dat het bestaansminimum niet
wordt aangetast. Dit orgaan zal de
Sociaal Economische Raad worden.
Het loonbeleid zal dus voor een
groot deel uit handen worden geno
men van de Overheid en worden
overgedragen aan het bedrijfsleven
zelf. Dit ïs een grote principiële
verandering, die ook reeds aangeeft,
dat de economische positie van ons
land belangrijk is verbeterd.
Maar deze principiële verandering
luidt toch een nieuw tijdperk ïn. De
metaalarbeider zal nu meer kunnen
verdienen dan de textielarbeider.
Zuiver economisch gezien is daarte
gen geen enkel bezwaar, te grote
verschillen kunnen echter sociaal
gezien wel bezwaarlijk zijn.
Deze ontwikkeling verdient toe
juiching. De huidige welvaart is
verkregen door een eendrachtige in
spanning. Jarenlang zijn de lonen
automatisch laag gehouden. Het is
logisch, dat de verkregen welvaart
ook nu gezamenlijk verdeeld zal
worden. Zowel de werkgever als de
werknemer kan van deze ontwikke
ling profiteren. De werkgever zal
men overigens met belastingverla
ging moeten helpen, hetgeen ook
mogelijk is.
Momenteel worden er weer be
sprekingen gehouden over een nieu
we loonronde. De kosten van le
vensonderhoud zijn nl. weer geste
gen. Het totaal indexcijfer steeg
