fa. Roskam
Verwarming
Willem Jansen trouwt de Freule
W eekagenda
Zae&t li
DEMONSTRATIE
drijf, dat een zeer behoorlijke winst
opleverde, oogluikend toe. Dikwijls
maakte hij zelf van deze gelegenheid
gebruik om even de inwendige mens
te versterken.
Meermalen had de jeugd ook vrijaf
van school, omdat meester tevens het
ambt van klokkeluider, doodgraver,
voorzanger en andere functies beklede
waarmee hij zijn mager inkomen aan
vulde.
Voor de verwarming van de school
zorgden de leerlingen meestal zelf,
door des winters een paar turven mee
te nemen!
De school
Overigens zongen de kinderen ook
in die dagen zeker niet van ganser
harte „Wat vreugd, het schooluur
heeft geslagen!,.
Klassikaal onderwijs bestond ni,et,
ook al luidde een oud voorschrift:
„De meyden sullen sitten in een lo
co alleen. Ende die knechten sullen
oock sitten byeen".
Jongens en meisjes zaten wel ge
scheiden, maar in éen groot klaslokaal
Zij kregen daar onderricht in lezen,
schrijven en rekenen en godsdienst
onderwijs.
Terwijl een deel der leerlingen luid
op spelde „a-b is ab en e-b is eb",
kwamen de anderen om beurten naar
de meester om him les op te zeggen,
hun werk te laten nazien of hun gan-
zepen te doen versnijden. De jongens
hielden op school hun hoed op en zet
ten die alleen af tijdens het gebed en
wanneer zij voor de meester stonden.
Kapstokken waren er niet, men ging
zitten zoals men binnen kwam. Soms
stond (in de klas) een „tonneken",
waarvan men bij hoge nood gebruik
kon maken. Een ander klasse-attri
buut was meermalendes meesters
hond, die mede een oogje in 't zeil
hield en waarschuwend blafte wanneer
de leerlingen kattekwaad uithaalden.
Overigens werden zij bij de ingang
der school al gewaarschuwd voor de
tuchtigingen die hun daar wachtten,
want het uithangbord toonde gekruist
de roede en de plak, de symbolen van
meesters gezag!
,,En (zo zegt Ter Gouw) die plak
ken waren kommandostaven der hel
den, die niet meer zijn (de ouderwetse
schoolmeesters) maar op wier veelbe-
tekend wenken zelfs eenmaal de Trom
pen en De Ruyters gesidderd hebben".
FEUILLETON
No. 13
door L. VAN SCHOOTEN
De Freule had laten weten, dat ze
op een aubade geen prijs stelde, nu ze
niet langer presidente van het comité
was.
Meester Kooper was in zijn schik.
Di.t betekende een prachtig feest voor
de kinderen. De schooljeugd was op
getogen. En de ouders vonden het best
De dames van het comité hadden moe
ten kiezen of delen: het voortbestaan
van het comité, en daarmee hun posi
tie, stond op het spel. De burgemees
tersvrouw kleedde het handig in: de
Koninginnedagviering werd volgens
traditie gehandhaafd alleen werden de
kinderspelen vervangen door de boot
tocht. En meneer Jansen bemoeide
zich nergens mee, liet alles over aan
het comité, verzocht het comité zelfs
vriendelijk terwille van de kinderen,
de organisatie op zich te willen nemen
Mevrouw Bas en mevrouw Sangster
hadden het geslikt, zij het met moeite
Meester Koper vond het best, meneer
Hermans eveneens, en de burgemees
tersvrouw was in haar schik met haar
diplomatiek succes.
Zo brak de 31e augustus aan.
Burgemeester Berghuis stond op het
bescheiden bordesje van het Groen-
hovense raadhuis en overzag glim
lachend de zee van oranje strikken en
rood-wit-blauwe papieren vlaggetjes.
Als eilanden in een kinderzee staken
de hoofden van de onderwijzers en
enkele helpsters, oudere dames, er
tussen uit.
Hij hoorde het aloude Wilhelmus, het
lied van de Zilvervloot en het Wilhel-
mina van Nassauen aan, altijd een
beetje ontroerd door de prille arge
loosheid van de stemmen van al die
jonge Groenhovenaartjes, maar zijn
geest liep vooruit. Straks kwam de
vuurproef.
De kinderen marcheerden ordelijk
af en volgden de gewone weg naar
Het Huis. Voor hen was dia een
kwestie van routine, zo ging het ieder
jaar. De burgemeester wist dat er dit
maal meer achter zat. En Wiesje de
Jong en Klaartje van Dam, die met
stijfopstaande strikken in de voorste
rij liepen, wisten het ook.
De burgemeester reed in zijn rij
tuigje vooruit naar Het Huis en vroeg
belet bij do Freule. Ze kwam de ka
mer binnen, een grote, statige vrouw,
en haar gezicht stond somber.
Zo, zei ze ,komt u me op uw eentje
de aubade brengen?
Nee Freule, antwoodde de bur
gemeester, dat komen de kinderen zo
aanstonds doen.
Maar ik had toch gezegd..
Voor ditmaal hebben we eens geen
rekening gehouden met uw wensen,
schertste de burgemeester. Ik zou u
dringend willen vragen Freule, stel
de kinderen niet teleur.
Buiten klonk in de oprijlaan al het
rumoer van de jeugd, en het geschet
ter der trompetten van de Groenho-
vense dorpsfanfare.
Ik ben geen presidente van het co
mité meer, dus.
U bent nog altijd ambachtsvrouwe
van Groenhoven, dus.
Burgemeester, u bedoelt het goed,
maar ik laat me niet dwingen. Mijn
besluit staat vast.
De burgemeester zweeg en keek uit
het raam. Daar zag hij hetzelfde
schouwspel van zoeven Verwachtngs-
volle kindergezichten, een zee van
oranje en rood-wit-blauw.
Freule, kijk eens even uit 't raam,
verzocht hij.
De Freule trad aarzelend nader, keek
neer op die hele kindermenigte opge
wonden wuivend met de vlaggetjes.
Burgemeesteren er is niet eens
een tractatie.
Die krijgen ze toch vanmiddag!
Burgemeesterik
Toen klonk daar opeens het lied van
de Zilvervloot.
U kunt het ze toch niet aandoen,
glimlachte de burgemeester.
Omanzei ze stampvoetend,
haar ogen schoten vonken Toen op
eens, lachte ze.
Dit is unfair, zei ze. Maar goed,
u wint. Haastig liep ze de trap af en
verscheen op het bordes van het oude
Huis, waaromheen de zingende kinde
ren stonden geschaard.
Méester Koper lachte over zijn hele
gezicht en de kinderen zongen met
verdubbelde ijver.
Toen traden twee meisjes naar
voren in haar witte zondagse jurken.
Wiesje de Jong en Klaartje van Dam
ontrolden beide een papier. Een hel
dere meisjesstem klonk door de plots
gevallen stilte.
De Freule was, voor het eerst, een
beetje met haar houding verlegen
Haar ogen gingen beschuldigend naar
meester Koper, in wie ze de maker
vermoedde van het vers, dat de meis
jes om beurten voordroegen en waar
in ze de Freule de moeder van ons
dorp, vroegen weer presidente te
worden van het Koninginnedag-comi
té
U bent er altijd bij geweest
en zonder u is het geen feest!
De Freule had het op dat ogenblik
heel erg kwaad, al verried haar ge
zicht daarvan weinig. Haar hart ging
uit naar deze kinderen. Ze voelde
haar eigen eenzaamheid, en nu werd
op haar een beroep gedaan, zich nog
niet verder in die eenzaamheid terug
te trekkeneen beroep uit kinder
mond. En ze wist daarachter de oude
ren, die haar toch blijkbaar niet wil
den missen
Met een haar anders vreemde spon
taniteit boog ze zich voorover en kus
te eerst Mies, toen Klaartje op de
frisse konen.
Wat hebben jullie dat keurig opge
zegd, zei ze, en je begrijpt toch zeker
wel, dat ik nu geen nee kan zeggen?
Meester Kooper en de burgemeester
hadden het allebei gehoord.
Hiep hiep hoera voor de Freule!
riep de burgemeesteren driemaal
bruiste het gejuich op.
Jongens en meisjes, zei. de burge
meester, jullie krijgt ditmaal lekker
geen limonade en geen tractatie. Dat
hebben we allemaal bewaard in de
speeltuin in Maarveld, waar jullie van
middag met de plezierboot naar toe
gaan. Een onbekommerd gejuich
toonde aan dat de schare zeer wel ge
noegen nam met dit uitstel, dat geen
afstel betekende.
Toen marcheerde meester Koper zijn
klantjes weer naar de school. Ze
moesten vroeg eten want de boot ver
trok al om één uur. Dè burgemeester
bleef achter met de Freule.
wordt vervolgd
Dinsdag 17 september verloven
ALIE VAN DER KNIJFF
en
HAN DE VOS
Waddinxveen, september 1957
6e Tochtweg 1
Vrijdag 13 september Ledenvergade
ring C.J.B.T. in Vereen, geb., Sta
tionsstraat.
Dinsdag 17 september Jeugdappél-
avond in Herv. Wijkgebouw, aan de
Esdoornlaan.
Dinsdag 17 september Ledenvergade
ring Middenstandsvereniging in De
Unie.
Zaterdag 21 september Floraliafeest
Eioemententoonstteliling met allerlei
attractie in school A, aanvang 2,30
uur.
Dinsdag 24 september Ledenvergade
ring Ver. voor Chr. Nat. School
onderwijs in Vereen, gebouw aan de
Stationsstraat.
Vrijdag 27 september Praatavond
Goudse Groentenveiling in Lunch
room van de Water.
Zaterdag 28 september Opvoering ,,De
Tyran van Bouwlust" voor de
jeugdclubs in Vereen, geb., Sta
tionsstraat.
Dinsdag 1 oktober Wedstrijd Theezet
ten in Vereen, geb. Stationsstraat.
Zaterdag 5 oktober Cefa-film in Ver.
geb. Stationsstraat.
Maandag 7 oktober Aanvang nieuwe
cursus E.H.B.O. in Openb. School B
Vrijdag 11 en zaterdag 12 oktober Ba
zar Herv. M.V. Tryfena ten bate
van de zending in lokaal achter de
Herv. Kerk.
in KOLEN of OLIE 1111
U hebt keus uit diverse merken. Zie de etalage
VAN OLIEHAARDEN EN -KACHELS
op ZATERDAG 21 SEPTEMBER, van
2.30-5.30 uur en van 7-10 uur, in het
Verenigingsgebouw, Stationstraat
Inlichtigen geheel vrijblijvend bij
KERKWEG 197
TELEFOON 204
