öe Chinese
p&peq&M
toch voordeliger
Aardgas
Beatrix
29 jaar
I
Jfc
Plaatsing waterontharders niet
zonder ojjicièle toestemming
voor eventuele gevolgen.
IH E
■I
7 uinder
van
W ingerden:
is
Ontharden
of niet, dat
is de kwestie
WIPPEROEN en de ongeluksvogel
Die gasbel is
II
’n grote zegen
i
Gouwev rienden
i l’ I
55
J
I
(wordt vervolgd)
Toestemming
Hoofdstuk 21
Kr. 49
Service
Pagina 2
Units
Ook in Amerika
yglg
f
WEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN/HOLLANDS HART
donderdag 26 januari 1967
V
door Earl Derr Biggers
vertaald door P. Oreille
'l
Kroonprinses
dat
afloopt!”
verlangend.
Aart van Wingerden en zoon
Ton voor een van de vier aard-
gas-units, waarmee de grote
kas aan de Tweede Bloksweg
wordt verwarmd.
(Sjaak Noteboom)
hij
hij
de
In beide gevallen dient toestem
ming te worden gevraagd aan het
waterleidingbedrijf, omdat men niet
zonder meer op de binnenleiding toe
stellen mag aansluiten die gevaren
voor de gezondheid kunnen opleve
ren en die de kwaliteit van het water
in het waterleidingnet door terug-
stroming zouden kunnen veranderen.
Veel meer problemen kunnen de
onthardingstoestellen geven die bij
voorbeeld in een woonhuis, direct
achter de hoofdkraan worden ge
plaatst, zodat uit alle kranen in dat
huis ’’onthard” water kan stromen.In
vele gevallen zal de toestemming
hiervoor zelfs uit veiligheidsoverwe
gingen worden geweigerd. Vanzelf
sprekend is het waterleidingbedrijf,
ook al heeft het toestemming ver
leend, niet aansprakelijk te stellen
probeerde ze-
fles
het
een
had
eventjes
dat briefje
stelde
En nu heeft hij tussen zijn kleren een snoer paarlen,
dat mij toebehoort. Ik verzoek u, hem dat af te nemen.’
’’Uitstekend, meneer Madden”, antwoordde de com
missaris. Hij maakte aanstalten om Charlie te fouil
leren, maar deze voorkwam hem. Hij overhandigde
hem het paarlsnoer.
”Ik geef het u in bewaring”, zei hij. ”U bent wets-
beambte en verantwoordelijk. Wees voorzichting.”
Cox bekeek de paarlen. ”Wat een snoer! Buitengewoon
mooi, meneer Madden. Het behoort u toe, zegt u?”
”Ja, zeker...”
’’Commissaris”, smeekte Chan, met een blik op de klok
”als ik nederig voorstel mag doen, wees niet overhaast.
U zult uzelf woedend over grote afstand in woestijn
schoppen, indien u nu fout begaan.”
’’Maar als meneer Madden zegt, dat de paarlen zijn
eigendom zijn...”
”Dat zijn ze”, zei Madden. ”Ik heb ze gekocht van de
juwelier Eden in San Francisco, tien dagen geleden.
Zij behoorden toe aan de moeder van menear Jordan,
hier.”
”Dat is volkomen waar”, erkende Victor.
”Dat is mij voldoende”, merkte Cox op.
”Ik zeg u, ik ben van politie in Honolulu” - protesteer
de Chan.
”Kan best zijn, maar denk je nu, dat ik jouw woord
aanneem, tegenover dat van iemand als P. J. Madden?
Meneer Madden, hier zijn uw paarlen...”
”Een ogenblik” riep Chan. ’’Deze Madden zegt, dat hij
dezelfde is, die halssnoer gekocht heeft bij juwelier
in San Francisco. Vraag hem, alstublieft, naar locali-
teit van juwelenmagazijn.”
”In de Post Straat”, zei Madden.
’’Welk gedeelte? Beroemd gebouw aan overkant. Welk
gebouw?”
’’Commissaris”, protesteerde Madden, ’’moet ik met dit
laten welgevallen van een Chinees kok? Ik weiger te
antwoorden. De paarlen zijn van mij.”
Victor Jordan’s ogen waren nu wijd open.
’’Wacht even”, zei hij. ’’Laat mij iets zeggen. Meneer
Madden mijn moeder heeft mij verteld van de tijd,
werkzaam - waar - in welke betrekking?”
Madden’s gezicht werd paars. ”Dat is mijn zaak.”
De commissaris zette zijn wijde hoed af en krabde zich
het hoofd.
"Nu, het kon weleens goed zijn, als ik dat sieraad nog
even vast houd”, peinsde hij hardop. ’’Kijk eens hier,
John - of eh - Sergeant Chan, als je zo heet - waar
wil je, verduiveld, op aan sturen?”
Hij keerde ich plotseling om, toen Madden een gil gaf.
De Waddinxveense tuinder verwarmt zijn kassen met aard
olie. De plompe, lage schoorsteen naast zijn verwarmingsketel
braakt op geregelde tijden een dikke, zwarte roet en rook uit.
Roet en rook, die de frisse lucht die nog altijd boven Wad-
dinxveen hangt, vergiftigen en verpesten. Roet en rook, olie
van de frisgroene flora, waaraan Waddinxveen toch al zo rijk
niet is, armetierige stengeltjes maken.
Hooguit vijftig. Met de luchtverontreiniging loopt het dan ook
zo’n vaart nog niet. Maar straks telt Waddinxveen er zo’n
tweeduizend en als die allemaal olie gaan verbruiken dan is
het hierboven geschilderde tafereel beslist geen sprookje.
Want de vijftig, die er nu zijn, stookten tot voor kort inder
daad allemaal op olie. Thans telt Waddinxveen zegge en schrij
ve één tuinder, die een uitzondering vormt op deze regel.
Onthardingstoestellen die geplaatst
worden voor de apparaten zelf, en
geen kans opleveren dat het ’’ont
harde” water voor consumptie wordt
gebruikt zullen, mits deskundig aan
gebracht en voorzien van een beveili
ging om terugstroming in het leiding
net te voorkomen, in de regel weinig
moeilijkheden opleveren bij het ver
lenen van toestemming.
WADDINXVEEN Drie teams
van de biljartclub De Gouwevrienden
het FB-, het E- en het D-team, heb
ben hun wedstrijden voor de KNBB-
competitie vorige week gewonnen.
Gouwevrienden FA liet tegen het op
papier zwakkere Hotel Vos uit Xe-
venhuizen een grove steek vallen en
verloor met 7-2. Gouwevrienden E
speelde thuis tegen het Centrum uit
Nieuwerkerk aan den IJssel. De
Waddinxveners kwamen met de hak
ken over de sloot: 5-4. Het FB-team
deed het beter en zegevierde met 7-2
over het Goudse De Spil. Het D-team
stak deze prestatie echter nog naar
de kroon door een zege van niet min
der dan 8-1 behaald op het sterke
HGL uit Gouda.
In sommige delen van ons land
heeft men veel zeep nodig om de
handen onder de kraan te wassen, in
andere gebieden, in Waddinxveen bij
voorbeeld kan men de zeep haast niet
van de handen afkrggen. Dat komt
door het verschil in hardheid van het
geleverde leidingwater, dat immers
in eerste instantie gezuiverd wordt
om er veilig en betrouwbaar drink
water van te maken. De bruikbaar
heid van dat water in toestellen bij
de waterleiding gaat de veiligheid, de
volksgezondheid dus, vóór alles.
Bruikbaarheid
Niettemin kunnen er problemen
bestaan over de mate van bruikbaar
heid van het leidingwater, onder an
dere voor wasmachines, vaatwasma-
chines, geisers en dergelijke. Een te
grote hardheid van het water, dat wil
zeggen een te hoog gehalte aan cal
cium- en magnesium-zouten - overi
gens van geen enkele betekenis voor
de menselijke consumptie - kan ke
telsteen veroorzaken in waterketels,
stoomstrijkijzers, wasmachines en
geisers, kan kalkzeep geven waardoor
het zeepverbruik hoger is dan bij
zachter water en in vaatwasmachine
vlekkerige afzettingen teweegbren
gen op het serviesgoed en de bestek
ken.
sumptie beschikbaar komt. Men zou
het onthardingstoestel echter ook
vlak achter de hoofdkraan van de
waterleiding kunnen aanbrengen, zo
dat al het water in de woning ont
hard wordt.
prinsesje wezen,
de kleine Beatrix ter we- denkt zowat iedere Ne-
wjjl de vulkaan Europa reld kwam. Die kleine derlander. Een kleine
aan
van
sting sinds
.1;
Een ander groot voordeel van
aardgasverwarming noemt de heer
Van Wingerden de service van het
streekenergiebedrgf uit Gouda. ”De
steun die ik uit Gouda krijg is boven
alle lof verheven. Dat heb ik nog
nooit meegemaakt. Ik hoef maar te
kikken en ze staan bij me op de stoep
om te helpen en adviezen te geven.”
De technische specialisten van het
Goudse gasbedrijf blijven uiteraard
onontbeerlijk. Want zoals bij elke
noviteit vertoont ook de aardgasver
warming kinderziekten. Hier en daar
doen zich kleine euveltjes voor, die
echter in een handomdraai zijn ver
holpen. Dat is destijds bij de aanleg
van de eerste olie-verwarming wel
anders geweest.
De heer Van Wingerden, die bin
nenkort alweer vertrekt naar Cali-
fornië en het bedrijf achterlaat voor
zijn zoon Ton (20), heeft geen spijt
van zijn besluit ook in Nederland
aardgas te nemen. De kleine gebreken
neemt hij voor lief; de hogere ver-
bruikskosten komen er op allerlei
manieren, zij het onaanwijsbaar,
voor de volle honderd procent uit.
’’Duurkoop is goedkoop,” vindt hij,
”Ja, m’n Hollandse spreekwoorden
ken ik nog wel.”
Laat heel Waddinxveen hopen, dat
de 1800 tuinders, die straks de Zuid-
plaspolders gaan volbouwen met een,
zoals het KVP-raadslid mr. Van
Schaik het noemde, ’onaandoenlijke
Er zijn twee soorten van ’’onthar
ders” in de handel. In het ene type
worden chemicaliën aan het water
toegevoegd (onder andere fosfaat-
sluizen). In het andere type worden
met behulp van ionenwisseling decal
cium- en magnesiumzouten omgezet
tot natriumzouten. Deze laatste cate
gorie ontharders moet van tijd tot
tijd ’’teruggespoeld” worden.
Er zijn ook twee methoden om ont
harders te plaatsen. Men kan ze vaak
voor het waterverbruikende apparaat
zetten en ervoor zorgen, dat het ont
harde water niet verder in de binnen
leiding komt en ook niet voor con-
want stel je voor dat er werke
lijk een avontuur van kwam!
En omdat je nooit van tevoren
wist of een avontuur goed of
slecht zou aflopen, was het
misschien het beste om het
briefje veilig in de fles te laten
zitten, dan kon dat avontuur
ook niet slecht aflopen, omdat
er doodgewoon geen avontuur
was!
’’Maar als
eens goed
Wipperoen
avontuur nu
zuchtte
”Bo-
Po<vir>o
Sedert drie maanden is er in Wad-
dinxveen een tuinder, die zich aan
het zo vaak verguisde aardgas heeft
gewaagd. Dat is Aart van Wingerden
(45), de Nederlandse Amerikaan of
de Amerikaanse Nederlander, de met
zijn gezin uit de States terugkeerde
en aan de Tweede Bloksweg een
splinternieuw bedrgf opbouwde, dat
op pure aardgas werkt. En hij wil er
geen kwaad woord over horen.
Eerst wat feiten. De nieuwe, opval
lend lichte, kassen van de heer Van
Wingerden beslaan een oppervlakte
van 3500 vierkante meter. Er staan
nu tomaten in, maar in de toekomst
zullen perkplanten deze oppervlakte
in beslag nemen. De kas wordt ver
warmd door vier units, die een betere
verdeling van de warmte eenvoudi
ger maken, door hun plaatsing in
elke hoek van het warenhuis. De
koolstof (CO2) die de units als afval
spuien wordt direkt in de kassen ge
blazen. De planten varen er wel bij.
’Oliestook-tuinders’ moeten hun CO2
kopen.
De heer Van Wingerden erkent grif
dat hg het aardgas niet uitsluitend
heeft genomen uit louter gemeen
schapszin. Zakelgke overwegingen
hebben een grote rol gespeeld.
Neem alleen al maar de investe
ring. Geen ketelhuis, geen olietank,
geen leiding en geen schoorsteen.
De aanleg van een aardgasverwar
ming komt de tuinder derhalve op ’n
kwart minder aan investering te
staan. Als een verwarmingsinstalla-
tie op aardolie dus in een bepaald be
drijf een ton zou kosten, dan zou
aardgas een besparing betekenen van
25.000.
Maar in het gebruik is aardgas
duurder. Veel tuinders prefereren
daarom aardolie. De investering mag
dan minder zijn, zeggen zij, op den
duur is aardgas tóch kostbaarder.
Tuinder Van Wingerden denkt er an
ders over Hij zegt: ”In dit land is
het gewone daglicht de voornaamste
factor bij de groei van de plant. Elk
stukje roet op het glas betekent na
deel, want het houdt het licht tegen.
U ziet het, met aardgas heb je geen
last. Het voordeel van het niet spuien
van roet veel groter dan de tuinders
denken, al is het niet meetbaar.”
De heer Van Wingerden heeft in
Amerika acht jaar met aardgas ge
werkt. Zgn ervaringen daar waren
van dien aard dat hg, eenmaal terug
gekeerd in Nederland, alleen nog
maar met aardgas wilde stoken.
”De luchtverontreiniging daar kun
nen ze in dit kleine landje niet vlug
genoeg aan beginnen. Als er hier
niets gebeurt dan is de lucht zó ver
knoeid. Als het er zo voor staat, dan
is het toch een grote zegen dat we
hier op zo’n grote gasbel zitten?Daar
moet je dan gebruik van maken. Als
ik burgemeester was van Waddinx
veen dan deed ik precies eender wat
burgemeester Van der Hooft nu doet.
Ik zou de tuinders ook verplichten
aardgas te nemen, ook in hun eigen
belang.”
Lagere investeringskosten, schone
lucht, meer licht op de kassen en gra
tis CO2 zijn nog niet alle voordelen
van aardgas. Tuinder Van Winger
den: ”Ik heb hier nog nooit een sto
ring gehad. Trouwens, in Amerika
hebben we de bel de laatste jaren ook
nooit meer gehoord. Dat was alleen
in het begin. Mijn ervaring is dat
aardgas een veel grotere efficiency
mogelijk maakt. En het is veel mak
kelijker te onderhouden en te bedie
nen. Je kunt rustig en ongestoord
gaan slapen. Alles regelt zich zelf,
’t Gemak dient de mens.”
Het is trouwens altijd raadzaam
zich eerst met het waterleidingbedrijf
in uw voorzieningsgebied in verbin
ding te stellen met de vraag óf het
geleverde water wel te hard is voor
gebruik en zo ja, welke oplossing
men het best kan kiezen.
glaswoestgn’, hun spreekwoorden
even goed kennen. Of nog liever: dat
ze over voldoende zakelgk inzicht be
schikken. En ook: een sprankje ver
antwoordelijkheidsbesef tegenover
de gemeenschap.
7. Wipperoen
nuwachtig de kurk uit de
te peuteren. Maar had
briefje iets te maken met
avontuur of zo, en daar
hij helemaal geen zin in.
”Ach, alleen maar
kijken wat er op
geschreven staat”,
zichzelf gerust. Maar toen
voorzichtig het briefje uit
fles had gevist, bedacht hij op
eens dat het misschien heel
onverstandig was wat hij deed
het
weer
------- -—■eerbie- schoten te horen zijn. Het bracht. De verjaardag zal
weerklonken de volk zal dan weten dat nauwelijks een uitzonde-
kanon- ook de opvolging van ring zijn. Van harte ge-
Prinses Beatrix is ver- luk gewenst.
slaapkamer.”
Met volkomen voorbijzien van zijn eigen veiligheid,
sprong Chan op hem toe en greep de arm, die de revol
ver vasthield. Hij draaide hem om, en het wapen viel
op de vloerd.
’’Enige, wat ik ooit kunnen leren van Japanner”, zei
hij. ’’Kapitein Bliss, bewijs, dat u waar politiebeambte
bent, door Thorn en professor handboeien aan te doen.
Indien Commissaris goedheid wil hebben mijn persoon
lijke automatische terug te geven, die ik gebruik als
speurder op Hawaii, zal ik verantwoordelijk zijn voor
de Madden.”
’’Zeker, krijgt u die terug”, zei Cox. ”En ik moet u feli
citeren. Nooit heb ik moediger daad gezien...”
Chan grijnsde. ’’Vergeef mij, als ik lichte verbetering
aanbreng. Op kort geleden morgen bij dageraad, heb
ik zeer druk werk gehad deze prachtige verzameling
ouderwetse wapenen te ontladen. Lange, stoffige kar
wei, maar ik ben blij het gedaan zijn.” Hij wendde zich
plotseling tot de grote man naast hem. ’’Handen om
hoog, Delaney”, zei hij.
’’Delaney?” herhaalde de commissaris.
’’Ontegenzeggelijk”, antwoordde Chan. ”U hebt de
waarde van mijn toespraak in twijfel getrokken, tegen
over het woord van P. J. Madden. Verheugd u te zeg
gen, dat deze toestand niet is voorgekomen. Dit is niet
P. J. Madden. Zijn naam is Jerry Delaney.”
Bob Eden was stil binnen gekomen door de patiodeur.
’’Mooi werk, Charlie”, zei hij. ”Je bent er achter. Maar
hoe ter wereld hebt je dat gesnapt?”
’’Niet lang geleden”, antwoordde Chan, ’’schiet ik revol
ver uit zijn greep. Merk op, verband om zijn hand,
noteer, het is de linker. Eens, in deze kamer, vertelde
u, dat Delaney links was.”
Door de open deur, achter Bob, kwam een grote, forse
maar vermoeid uitziende man. Een van zijn armen
hing in een doek, en zijn gezicht was bleek onder een
baardgroei van tien dagen. Maar hij dwong eerbied af
door zijn houding; hij stond daar, als een toren van
graniet, als was zijn grijze pak nu lelijk gehavend.
Somber keek hij Delaney aan. ”Nu, Jerry”, zei hij, ”je
bent goed in je rol. Maar dat hebben ze me altijd ge
zegd - de lui, die je bij Mc Guire ontmoet hebben. Ja -
werkelijk heel goed. Zoals je daar staat in mijn huis,
met mijn kleren aan, lijk je meer op me dan ik zelf.”^
Deze was tersluiks naar de wapenverzameling aan de
muur gegaan, en stond daar nu met één ervan in zijn
verbonden hand. ’’Ziezo”, riep hij. ”Ik heb er genoeg
van. Handen omhoog - jij, commissaris! Gamble -
neem hem de paarlen af. Thorn - haal de tas van mijn
Die kleine derlander.
de vooravond stond Beatrix viert dinsdag a.s. prins, die hebben we al
de grootste uitbar- zélf haar 29e verjaardag, in geen honderd jaar ge-
mensenheu- En ook haar wacht als had.
genis, werd in Nederland aanstaand koningin een in ieder geval viert de
dat al ruim een eeuw blijde gebeurtenis. En aanstaande moeder Bea-
geen oorlog meer aan de nog steeds is Europa een trix haar verjaardag dit
lijve had ondervonden, vulkaan, zij het niet keer niet met een drukke
een klein prinsesje gebo- meer de enige in de we- ontvangst of staande op
ren. En in Nederland, reld. Toch zullen op een een groot bordes. De da-
waar altgd nog werd ge- dag in het komende gen tot april worden in
hoopt, dat de lavastroom voorjaar weer kanon- rust en stilte doorge-
onze grenzen zou
digen, -
vredelievende
schoten.
y JET WAS een gedenk- Kroonprinses Juliana zekerd. Het zal wel weer
11 waardige dag, die was bijna 29 jaar toen een
31e januari in 1938. Ter-
vendien is een avontuur een
avontuur omdat je van tevo
ren niet weet wat er allemaal
gaat gebeuren'; dat is nou juist
het spannende van een avon
tuur!” Toen las hij met inge
houden adem het briefje...
Grote griebels, wat schrok
Wipperoen. Véél stond er niet
op, maar WAT er op stond was
héél erg!. HELP, stond er op!
Wipperoen keek geschrok
ken in het rond... WIE had dat
briefje geschreven?