Zelf brood bakken
Meteen advertentie in de Waddinxener zit je goed
huis verhuren
Regels voor
puzzelaars
PUCH MAXI
rood - wit - violet
R ijksnaterstaat
HULP
",;e
TWEEUNGPUZZEL
BOMEN ZIJN ONS WEL EEN ZORG!
moederdag
boekendag
moederdag
boekendag
moederdag
boekendag
moederdag
boekendag
boekhandel
veldwijk n.v.
moederdag
boekendag
Goede wijn behoeft
geen krans
FRANS VERSLUIS
«L, T- z-vat/u -r-rrmT a t rr/Vn/m i
Pagina 6
H
Kesteren goed voorbeeld
Wat ’t zwaarste is
Kosten spelen grote, rol
Mevr. G. Rehorst
eindelijk weer voldoende
voorradig
Menselijk
communicatiemiddel
Goed inpassen
Beplanting suggestief
Weg is deel van milieu
Beethovenlaan 72 - Tel. 2264
K 913
zz
WEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN WOENSDAG 10 MEI 1972
Z3
33
44
2.
Wie wil zijn
voor maandag- en donderdag
morgen van 8.00 tot 12.30 uur
Wanneer alle instanties die ermee te
maken hebben het eens geworden
zijn over het tracé en ook de
burgerij zijn opmerkingen en be
zwaren naar voren heeft kunnen
brengen, gaat het Staatsbosbeheer
zich meer met de details van de weg
bezighouden. ’We brengen de
landschapsanalyse samen met het
wegtracé om te kijken waar aan
passingen nodig zijn.
Soms moet een berm een andere
geraspte citroenschil
1 theelepel nootmuskaat
1 theelepel gemberpoeder
75 gram gesmolten boter
1 eidooier
walt fijne witte kandijsuiker
dl citroensap
geraspte citroenschil
2 eiwitten
Wanneer er eenmaal gekocht of ont
eigend is, wordt er een beplantings-
19.
20.
24.
25.
29.
30.
33.
34.
36.
38.
5.
8.
10.
12.
14.
16.
41.
42.
goede zorgen van Rijkswaterstaat
moeten de rest doen. Maar zelfs dan
houdt het Staatsbosbeheer een oogje
in het zeil, döor regelmatig adviezen
te geven over het onderhoud. ’De
bomen zijn mijn zorg’ is voor ir.
Bleijs van Staatsbosbeheer en bij
rijkswaterstaat in de meest letterlijke
zin een keiharde waarheid.
2. Oplossingen dienen uitsluitend
op de volgende wijze te lijn ge
adresseerd: Punelredaktie Week
blad, oplossing van (datum invul
len), postbus 12, Moerkapelle.
15.
18.
21.
22.
23.
24.
26.
28.
30.
vorm krijgen om een betere opvang
in de omgeving mogelijk te maken.
Ergens anders is een stukje grond
extra nodig voor bosaanplant
Meter voor meter wordt de weg
nagelopen. Die weg zelf is trouwens
ook een belangrijke factor bij het
samengaan met de omgeving.
Vangrails, hekken en paaltjes doen
hem wel op- maar niet wegvallen in
het landschap. Om van verhoogde
wegen maar helemaal niet te spreken.
In het laatste geval kunnen struiken
op het talud ’verzachtend’ werken,
maar veel meer is er niet te bereiken.
Wanneer we echter de bermbeveili-
gingen van Wegen op tendniveau
kwijt Willen, dan zullen er brede
bermen en middenbermen moeten
komen. De toekomstige E8 geeft
enkele heel mooie voorbeelden van
dat ’wegvallen in het landschap’.
Op enige afstand kan men alleen
door de aanwezigheid van auto’s,
zien dat er een weg loopt. ’AUeen het
asfalt en de strepen zijn hier van de
mensen, de rest is van onze Lieve
Heer’ zegt ir. Bleijs. Volgens hem
een ideale situatie.
Hij is voorstander van deze ruime
aanlteg. Niet alleen om vangrails en
andere lelijke opstakels te vermijden,
malar ook omdat een mindér scherpe
afscheiding ontstaat tussen weg en
landschap. Hij weet echter dat zijn
methode ’duur’ kan zijn. In cijfers
omgezet komen zijn ’brede bermen’
neer op een extra grondaankoop van
2,7 hectare per kilometer. Zolang de
grond 1,- per m2 kost, maakt het
bedrag slechts 1 uit van dé
totale aanlegkosten, maar wanneer
er 50,- per m2 moet worden neer
geteld, 'is het bijna de helft. In dat
geval Zal de landschapsman bakzeil
moeten halen en daarvoor heeft ir.
Bleijs aHé begrip.
Bovendien staat hij met de brede
opzet wel eens op de tenen van
natuurliefhebbers en landeigenaren,
die het profiel van de weg liefst zo
klein mogelijk houden. Samen praten
is ook hier nodig om een middenweg
te vinden, die voor iedereen aan
vaardbaar is.
In dit stadium van de wegenaanleg
heeft de afdeling Van ir. Bléijs veel
kontakten met de ingenieurs en
andere technici in de arrondisse
menten Van Rijkswaterstaat. Immers,
zij moeten dé wég in hun gebied
uitwerken en tekenen. Over het
algemeen is ir. Bleijs best tevreden
over de samenwerking. ’Maar hier
en daar heerst nog wel een feodale
geest. Er zijn mensen dié het alle
maal maar onzin vinden en zeggen
dat ze zelf wel weten wat mooi is’.
Op zo’n moment betreurt ir. Bleijs
het, dat hij bij zijn landschaps
plannen de wet niet achter zich heeft.
Het blijven adviezen. ’Bij de ruilver
kaveling is het anders. Daar is een
wettelijk landschapsplan.
Van de ingeteverde gronden wordt
een bepaald percentage gereserveerd
voor de landschappelijke aanpassing.
Bij rijkswegen bestaat dat niet’.
Een voorbeeld van goede samen
werking noemt ir. Bleijs een complex
langs rijksweg 15 bij Kesteren. Hier
komen een wegrestaurant, een par
keerplaats en een benzinestation
midden in een volkomen vlakke
streek. Door de beplantingen wordt
het geheel goed opgevangen in het
landschap, terwijl de automobilist dé
ervaring zal krijgen in een kléin
natuurgebied te belanden. Tevens
blijft de flauwe bocht in de weg ook
voor ’het gezicht’ bewaard, zodat de
weggebruikers niet rechtdoor het
parkeerterrein ópschieten. Tenslotte
ontstaat bij het restaurant en de
parkeerplaats door het geboomte een
zekere rust. Het geluid van het langs-
razende verkeer wordt afgeschermd.
Als de beplanting op papier klaar is
compleet met een lijst van voor
gestelde soorten bomen en struiken
komt een factor naar voren die
een groot gewicht in de schaal legt:
de kosten. Daarmee staat of valt
allés, hoe belangrijk de landschappe
lijke aanpassing voor ons milieu is.
’Meestal gaat het goed’, merkt de
heer Bleijs op, ’want Rijkswaterstaat
wil wel. Vorig jaar werden langs de
rijkswegen niet minder dan twintig
duizend bomen en twee miljoen
struiken geplant. Maar ook hier
wordt de kraan soms dichtgedraaid’.
Wanneer de ideeën echter worden
overgenomen, volgt de uitvoering.
De kwekerijen van Staatsbosbeheer
leveren de beplanting en de aan
nemers planten bomen en struiken
op de juiste plek. De natuur en de
1. Onder de inzenden ran goede
oplossingen worden een boeken-
bon verloot van 15,
7.
9.
32.
33.
35.
Na 10 jaar trouwe hulp, zoe
ken wij
11’1
Bomen kappen is niet een kwestie
die afhangt van de luim van een
waterstaatsman, vertelt ir. Bleijs.
Geen enkele boom langs een rijksweg
mag worden omgehakt zonder toe
stemming Van het Staatsbosbeheer.
Dat is gebaseerd op de boswet, die
ons land moet beschermen tegen
ontbossing. Wanneer het voor het
behoud Van het natuurschoon of het
landschap nodig is en er zijn geen
keiharde tegenargumenten, dan gaat
het kappen niet door.
Eén maal per jaar moet Rijks
waterstaat een algemene melding
naar het Staatsbosbeheer sturen.
Per object Wordt daarna een gedetail
leerde vergunning aangevraagd,
waarop precies de aantallen vermeld
zijn. Het Staatsbosbeheer bekijkt de
lijst. In dé regel gaan we met de
mensen praten om te kijken wat eruit
moet en wat er gespaard kan blijven.
Dié kontakten zijn meestal prettig
en in gezamenlijk overleg bredken we
Vaak goedé oplossingen’. Hij noemt
de Weg die verbreed diende te
worden en waarvoor een rij bomen
moest sneuvelen. Er werd nog eens
gepraat en toen bleek het ook
mogelijk een parallelweg te leggen.
De oplossing werd geaccepteerd en
de bomen hielden het leven. ’Vooral
met de arrondissementen Zutphen,
Almelo, Assen en Groningen is een
héél bijzondere samenwerking ge
groeid’, zegt ir. Bleijs tevreden.
Hij pleit er wel voor dat dé arron-
dissementsingenieurs tijdig kóntakt
met zijn afdeling zoeken, zodat er al
bij het voorbereiden van wegwerk
zaamheden gepraat kan worden over
het wel en wee van natuur en land
schap.
Hoewel het aantasten van natuur
schoon door rijkswegen hem aan *t
hart gaat, ziet ir. Bleijs de grote
wegen op de eerste plaats als een
meniselijk communicatiemiddel en
niét als ondingen. ’Het is geen
vreemd element in ons leefmilieu,
het is ons milieu. De wegen zijn
daaruit niet weg te denken’.
Hij vindt daarom dat we niet alleen
moetën proberen de weg goed in te
passen in het landschap. De auto
mobilist moet ook iets moois kunnen
zien en de weg als prettig ervaren.
Heit karakter van dé streek moet je
kunnen voeten op de weg.
Staatsbosbeheer maakt hiertoe een
landschapsanalyse. Dit is een lijst van
alle bijzondere karaktertrekken en
punten in het gebied waardoor dé
weg zal lopen. Er staan niet alleen
dorpen, boerderijen, boomgroepen,
waterlopen en beken op, maar ook
de bodémkundig interessante
plekken en de voorkomende
plantengroei.
Een nauwe samenwerking tussen
Rijkswaterstaat en de landschaps-
deskundigen van het Staatsbosbeheer
is al bij de planning van de weg
zonder meer een vereiste, ’Vroeger
kregen we de wegltracé’s pas als alles
vastlag. Mét de overschiétende lapjes
grond konden we dan nog proberen
iets te doen’, vertelt ir. Bleijs.
’Nu worden we er al bij betrokken
in het beginstadium, als er ook nog
met het tracé geschoven kan worden.
Dat dit geen loze kreet is, illustreert
hij met een voorbeeld in de Noord
Oost Polder. Door de aanleg van
rijksweg 50 dreigden een paar dorp
jes te worden afgesneden. Om dat te
voorkomen, werd een kleine rijksweg
gepland die vi a de grens van het
oude Schokland lïép. Uit de land
schapsanalyse bleek dat dit juist een
plaats was met een zeer rijke en
gevarieerde plantgroei. Het Staats
bosbeheer opperde bezwaren, en het
tracé werd verlegd.
Veel ingrijpender dan het vellen van
rijen of groepjes bomen, is het
kappen van bos voor wegenaanleg.
Ook hierbij speelt de toestemming
Van Staatsbosbeheer een rol. ’Maar
wanneer instanties als rijk, provincie
en gemeenten bestoten hebben dat er
een weg moet komen, dan moet het
maar’, meent ir. Bleijs. ’Ons welzijn
bestaat niet alleen uit bosjes en heg
getjes, maar ook uit industriële
producten. Die producten moeten
vervoerd worden. Welke weg je ook
bouwt, je maakt altijd iets kapot.
Maar daarom kunt je niet zeggen:
’teg dan maar geen wegen aan’.
Hengelo en Almelo aan de toekom
stige E 8 hebben óók recht op hun
Stuk welzijn (in de vorm van
industriële artikelen). Je moet er wel
voor zorgen zo min mogelijk te
vernielen, door het tracé zorgvuldig
te plannen. Azelo, in Twente, heeft
juwelen van boerderijen in een
geaccidenteerd terrein. Als je daar
een grote weg doorheen legt, is dat
mooie naar dé haaien’. Hij breekt
een lans voor dé Rijkswaterstaat, alS
hij zegt dat deze een dienende taak
heeft. Wegen worden aangelegd als
de gemeenschap het wil, niet omdat
plan gemaakt. Hierop worden de
plaats en de soorten bomen en
struiken zeer precies aangegeven.
’Vroeger wilde men vaak de hete weg
volplanten, om hem aan het gezicht
van de omgeving te onttrekken’ ver
telt de heer Bleijs. Hij is daarvan
een tegenstander. ’De weg hoort er
nu eenmaal bij en op dié manier ziet
de automobilist alleen maar een
groene koker’. Evenmin voelt hij er
voor allé ’lelijke’ dingen lèngs de weg
door bomen èn struiken te ver
doezelen. ’Een boerderij met een
lelijke Silo is onderdeel van het land
schap. Laait het maar zien. Het geeft
afwisseling en houdt de automobilist
wakker’.
In sommige gevallen - zoals in de
omgeving van Staphorst, waar een
zeer karakteristiek heggetjesland-
schap bestaat - zal hij enerzijds
bepaalde stukken van de weg af-
schermen om het karakter van het
gebied te bewaren en anderzijds
stukken op laten om' dé weggebruiker
te laten genieten van het landschap.
Hij is er vóór bepaalde interessante
punten in de omgeving te accen
tueren. ’Als er een mooie molen
staat, moet je daar geen struiken en
bomen in de berm zetten’.
Geen vaste regel dus, maar aan
passing aan een gegeven situatie.
Omdat van de beplanting een heel
suggestieve werking uitgaat, is het
zaak goed te overleggen met de
afdeling verkeerseviligheid van rijks
waterstaat. Rijen bomen kunnen het
verloop van de weg accentueren, een
goed geplaatst bosje maakt de
automobilist tijdig attent op een
bocht in de weg, uitstekende struiken
bij een viaduct drijven de wegge
bruikers naar het midden van de
weg
Tussen Arnhem en Nijmegen worden achthonderd bomen gekapt,
de verbreding van het Maas-Waalkanaal kost drieduizend eiken, voor het
rechttrekken van de IJssel moesten tientallen bomen bij De Steeg vallen
’Ze doen maar bij Rijkswaterstaat’ is nog het vriendelijke commentaar dat
het publiek hier over heeft. Aan de andere kant plantte diezelfde Rijkswater
staat in 1970 rond 20.000 bomen en 2.000.000 struiken langs rijkswegen om
deze in harmonie te brengen met het landschap.
Midden in deze ’bomenzaak’ zit ir J. A. Bleijs van het Staatsbosbeheer.
Zijn afdeling verkeerswegen adviseert Rijkswaterstaat over wegbeplantingen
en zegt uiteindelijk ’ja’ of ’nee’ tegen het omhakken van bomen.
GEVLOCHTEN HONINGBROOD
500 gram Zeeuws tarwebloem
8 gram zout
175 gram witte basterdsuiker
25 gram gist
IJ dl lauwe melk
2 ei eren
3 eéttepels honing
In een ruime kom de bloem met zout en suiker vermengen. De gist, tos-
geroerd met de lauwe melk, plus de twee eieren in een kuiltje in de bloem
gieten. Van het midden uit dit beslag roeren tot een gladde massa. Daarna
honing, citroensap, nootmuskaat, gember en gesmolten boter erbij doen. Dan
knedén gedurende 15 minuten en het deeg laten rijzen 1 uur lang op kamer
temperatuur, waarbij de kom afgedékt wordt.
Vervolgens nogmaals kneden en het deeg verdelen in 3 gelijke rollen. Hier
van op het ingevette bakblik een vlecht maken. De vlécht buiten de oven nog
een kwartiertje laten rijzen. Het brood midden in een voorverwatmde oven
in 40 minuten gaar bakken bij 200° of op stand 4. Daarna het brood bestrij
ken met eidooier, nog even in de hete oven laten ’’kleuren” en direct daarna
met de witte kandijsuiker bestrooien.
Zelf brood bakken is één van die dingen die je niet zo gauw doet, maar
wie eenmaal de smaak te pakken heeft, merkt dat het onvermoede mogelijk
heden biedt en heel wat meer voldoening geeft dan even om de hoek een
halfje bruin halen. Hier volgt dus een broodrecept en wel voor een brood
waar u bij de bakker vergeefs om zult vragen Feestelijk brood is voor
feestelijke dagen en op feestelijke dagen wordt er ook extra lekker gegeten.
Daarna is er meestal niet meer zoveel behoefte aan een uitgebreid gerecht.
Daarom ook nog een receptje voor een eenvoudig en heel licht toetje.
Hoewel ir. Bleijs een enthousiast
bosbouwer is, is hij geen fanaticus
die bomen ten koste van alles wil
behouden. ’Wanneer door een rij
bomen al verscheidene verkeers
ongelukken zijn ontstaan, dan hoeven
we er niet over te praten. Dan moe
ten ze eruit. Wat het zwaarste is,
moet het zwaarste wegen. Je mag het
kappen in zo’n geval niet tegen
houden’.
Toen echter in het zuiden van ons
land gevraagd werd een aantal mooie
bomen te mogen rooien ’omdat er
zoveel vuil en bladeren vielen op de
auto’s van de omwonenden’, zei hij
nee. Profiel: ’Worden er véél onre-
délijke kapverzoeken gedaan?’
Tiet komt wel eens voor. De Neder
lander is erg gesteld op zijn bomen,
behalve op die voor zijn huis. Zij
geven vuil en last. Er komen wel
kapverzoeken omdat er takken en
dergelijke op de weg zouden kunnen
Vallen. Maar om dat in de gaten te
houden zijn de onderhoudsdiensten.
De mensen moeten verantwoording
durven dragen. Het is geen reden
bomen om te hakken’.
De heer Bleijs durft echter niet te
garanderen dat er nooit eens een
boom klandéstien sneuvelt. Hij heeft
te weinig mensen om alles te con
troleren. Kappen zonder toestem
ming is weliswaar een overtreding
van de wet, maar ’je mag tenslotte
ook geen olie in de Rijn lozen
Gelukkig is het geen regelmatig
voorkomend verschijnsel.
van 24 juni tot 10 aug. a.s.
(of een groot gedeelte ervan)
aan onze kinderen met va
kantie uit Columbia (4 pers.).
Graag telefonische opgave
over prijs en voorwaarden
aan A. van Noort, Noordein-
de 5a, Waddinxveen, tel. 2194
3. Oplossingen moeten binnen
zijn uiterlijk de eerste woensdag
na de publikatie van de puzzel.
CLAUDIA IN T WIT
5 blaadjes gelatine
175 gram basterdsuiker
2-i dl water
1 flesje Reine Claude vruchtenmoes
Een suikerstroop koken van water, citroensap, Ruiker en geraspte citroen
schil. De pan van hét vuur riemen en er van tevoren in koud water geweekte
en goed uitgéknepen gelatine in oplossen. Dit mengsel laten afkoelen. Zodra
de massa gelei-achtig wordt, de Stijf geslagen eiwiten er voorzichtig doorheen
spatelen. Dit luchtige nagerecht serveren in glazen schaaltjes en er het Reine
Claude vruchtenmoes bij geven.
Vertikaal
vreemde munt -
eerwaarde vader
3. vordering - water in Utrecht
4. loot - misschien
6. honingdrank - vrucht
vuilnishoop - ongezend
hoofddeksel - nevens
11. eetgerei - vrucht
13. godin - roem
rijtuig - huisdier
tegenover - familielid
vlaktemaat - ik
vacht - deel van het gebit
kelner - voorzetsel
lidwoord - water in Friesland
oude lengtemaat - boom
27. speelgoed -
open plek in het bos
monster - plant
hoog bouwwerk - reptiel
31. wintervoertuig - nummero
klein roofdier - uniek
paardje - drank
pl. in Gelderland - gast
36. Biibelse fimiur - paar
3’.
4ri
43.
rei - rustnla/’ts
dr~T’’i - s’r m
het Romeinse Rijk - noot
Horizontaal
1. godheid - verpakkingsmiddel
rustend - pers. vnw.
een weinig - schaakstuk
pers. vnw. - eerst volgend
lengtemaat - laster
pluk haar - eikenschors
hondenras - Ind. vleesgerecht
17. verpakkingsmiddel - schop
daar - scheik. element
inbraak - ontocht
noot - en andere
laten zien - aanwenden
oude lengtemaat - boom
horige - familielid
halt - telwoord
wonderlijke - pl. op de Vel uwe
Europees land - weekdier
dril - naardje
39. loopstok - zangstem
Ged. staten - voorzetsel
vuil - inwendig of gaan
41. laatstleden - snil
43. watervlakte - tocht
Z4
Z3
34
33
33
4o
40
43
W
43
4Z
4*
Stationsstraat 11 - Telef. 3133
bouwen door natuurgebieden.