Dankzij zijn aapje OOK EEN PAKJE VOOR DE ORGELMAN Banketletters REEDS VELE EEUWEN SINTERKLAASLEKKERNIJ TIPS VOOR 5 DECEMBER ’72 WEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN DONDERDAG 16 NOVEMBER ’72 Namaak »r- ’ils Een klein kadootje, verpakt in pri ma vetvrij papier, dichtgeplakt met cellofaanpapier, kan in een taart worden meegebakken. Denk er om, dat bepaalde plastics en andere kunststoffen niet tegen de warmte bestand zijn! U schrijft gemakkelijker een ge dichtje als u begint met de eerste regels van een bestaand sinterklaas versje. Voor dieetpatiënten is bij de goede chocolaterieën en delicatessenzaken (zeker in de buurt van een zieken huis) chocolade, biscuit, drop, ap pelmoes, vruchten in blik, limonade en jam zonder suiker en leverpastei en biscuit zonder zout verkrijgbaar. Een vermakelijke verpakking kunt u vervaardigen door een kadootje te omwikkelen met watten, gedrenkt in stroop, waardoor vier stukken ge kleurd stevig montagedraad worden gestoken, die de acht poten van een spin voorstelen. Een zwart elastiek er aan en op 5 december danst de spin het gezelschap tegemoet! Gaat u een pakje per post verzen den, zorg dan voor een stevige ver pakking met een adres op, maar ook in het pakje. Bezorg het niet te laat op het postkantoor, want de PTT heeft het druk en tobt met een tekort aan personeel. hij dadelijk los en sprong op diens schouder. Door een paar stevige agenten werd de vechtersbaas naar de cel gebracht. Natuurlijk was de agent, die door Joko was gered erg blij en hij prees het diertje voor zijn dapperheid. De goede Sint, die dit alles hoorde en ook vernam dat de orgelman voor het zingen op straat in de cel was gestopt, deed bij de brigadier een goed woordje enhet lukte, de oude baas behoefde niet terug in de cel. „Maar ik weet een andere straf voor hem” lachte de politieman. „Orgelman, jij blijft vanavond bij ons, je speelt op je orgel en zingt en je aapje deelt voor ons de kadootjes Chocoladelettervlekken kunt u ver wijderen met zeepspiritus of een boraxoplossing. Het vet van de melk verdwijnt met een beetje tetra. Betrek vooral alle zieken in het feest. Zo’n gezellige dag zal bijdra gen tot hun genezing. rond uit de mand, die Zwarte Piet hier binnenbracht, want de Sint moet met spoed weer verder”. Nu, daar had de oude man geen be zwaar tegen. Hier binnen brandde de kachel en was het gezellig. Toen de Sint vertrokken was en ze allemaal zaten, werd de koffie met speculaas rondgedeeld en Joko kon beginnen. De brigadier haalde de pakjes uit de mand en Joko had er veel plezier in. Hij holde maar heen en weer van de mand naar de ge lukkige voor wie het kadootje was en terug. En inmiddels zong de or gelman sintnicolaasliederen. Denk ook eens aan de ouderen bij u in de buurt. Weet u een alleen staande bejaarde te wonen? Bedenk daar dan eens iets aardigs voor. Hoe duur en hoe groot het kadoo van de Sint ook mag zijn. Nooit vergeten er iets persoonlijks van te maken, door b.v. op een speciale manier in te pakken. Hier komt een aantal heerlijk bruine banketletters uit de oven. ker stevige regenjas. Tjonge, dat was nog eens een geschenk. Nu be hoefde hij niet tot op zijn huid nat te worden wanneer het regende en hij de hele dag op straat stond. De orgelman had een heel goede sinter klaas deze keer. „En kijk eens wat Sint Nicolaas mij gaf” riep de brigadier, terwijl hij een papieren zak in de hoogte hield. „Dat is voor dappere Joko!” En hij haalde uit de zak een hele kam mooie gele bananen. Terwijl de mensen heerlijk van hun koffie en de snoeperijen genoten, zat Joko achter de kachel in een hoekje en smulde van zijn bananen. Tjonge, wat was dat een feest! tweederangsprodukt. Voor een be drag lager dan deze prijs kan geen standaardprodukt geleverd worden. Een kilo amandelen kost al gauw een gulden of 8 a 9 en de roomboter is evenmin goedkoop. Daar komt dan nog bij dat het maken van ban ketletters zeer veel tijd in beslag neemt, ja, behoort tot de meest ar beidsintensieve aktiviteiten binnen het banketbakkersbedrijf. Alleen al het schoonmaken, pellen en fijnwal- sen van de amandelen neemt veel tijd in beslag. Daarom is het hele maal niet verwonderlijk dat de bes te banketletters zo’n gulden of ne gen per pond kosten. Maar dan hebt u ook waar voor uw geld! Voor zo’n prijs krijgt u een banketletter, waar van de spijs voor honderd procent uit amandelen, suiker, citroen en eieren bestaat en het produkt is ge bakken in roomboter. rja. ali en? zijn um. Niet goedkoop EN BANKETLETTER die goed koper is dan 5,is doorgaans een DE KWALITEIT van de banket letter is dus afhankelijk van de in grediënten die er in zijn verwerkt. Maar voor talloze mensen is de échte letter te prijzig of hebben ze er het geld niet voor over. Tot verdriet van de echte banket bakkers, wier jaaromzet voor een niet onaanzienlijk deel wordt be paald door de verkoop van sinter klaasspijzen, worden er steeds meer namaakletters vervaardigd, die te gen scherpe prijzen worden ver kocht. Bij sommige grootwinkelbe drijven kunt u al voor een paar gul den een pond banket kopen. Maar in feite is hier sprake van surrogaat- banket, waarvan het bladerdeeg niet met roomboter maar met margarine is verwerkt en de bloem maar al te vaak door griesmeel is vervangen. Geen kwaliteitsprodukt dus, dat past in de grote bankettraditie van de Nederlandse banketbakkers. Deze surrogaat-letters worden voor al in warenhuizen, supermarkten e.d. aan de man gebracht en vinden daar een enorme aftrek. Voor de ware banketbakkers betekent deze konkurrrentie een geduchte handi- kap, die de grootte van hun omzet uiteraard niet onaangetast laat. Zij kunnen slechts hopen dat een groter deel van het publiek hun kwaliteits produkt zal gaan appreciëren en meer geld wil betalen om een kwa- liteits-sinterklaasprodukt in huis te halen. Hier rolt de banketbakker de amandelspijs in het blader deeg. „ZIE GINDS komt de stoomboot uit Spanje weer an, we kenne hem alle die goedheilikmanMet een oude versleten, krakende stem zong de oude orgeldraaier zijn lied, zich zelf begeleidend met de valse piep geluiden die uit zijn buikorgeltje kwamen. Daar stond hij in de gure wind, die grijze wolkenflarden langs de hemel joeg, terwijl gestaag een drenzerige motregen op zijn versle ten kleren neerdaalde. Naast hem op een oude lap zat Joko, het aap je, dat een geldbakje in zijn pootje hield en daarmee bij de schaarse voorbijgangers bedelde om een aal moes. Neen, het was geen vetpot voor de oude man. Maar trouw begon hij steeds weer opnieuw met zijn lied en keek met nietsziende ogen voor zich uit. Het lied moest toch sukses heb ben, want het was vandaag de vijfde december, het feest van de goede bisschop de helper van kinderen en armen. Maar neen, slechts een heel enkele voorbijganger wierp een muntstuk in het bakje van Joko, want de meeste mensen hadden veel haast. Zij repten zich met hun pakjes be laden naar huis om zo snel moge lijk behagelijk bij de warme kachel te kunnen zitten. Toen het schemer werd besloot de oude orgelman naar huis te gaan. Hij nam zijn aapje op de schouder en slenterde weg. Maar bij een pleintje veranderde de oude van plan. Hier was het nog druk; er lie pen veel mensen, misschien kon hij hier nog iets verdienen. Geleund te gen een lantaarn, die zijn geel licht over hem uitstrooide, draaide hij weer aan het piepende orgeltje en zijn krakerige stem zong weer van de stoomboot uit Spanje. Joko sprong bedrijvig rond met zijn bak je en ja hoor, hier kwamen er nog wat munten in. De oude man leefde weer op. EINDELIJK was de mand leeg. Op de bodem lag nog één pakje, maar er stond geen naam op. Met opge trokken wenkbrauwen keek de bri gadier ernaar. Wat moest hij daar mee? „Dat is voor de orgelman en zijn aap!” riepen de agenten in koor. „Je ziet brigges, de goede Sint heeft overal aan gedacht” en ze sloegen zich op de knieën van plezier. Joko bracht het pakje naar zijn baas, die niet wist wat hem gebeur de. Hij kreeg een kadootje van Sint Nicolaas, maar dat was in jaren niet gebeurd Met trillende han den nam hij het van zijn aapje aan en toen hij het openmaakte zag hij daarin een keurig opgevouwen, lek- ko was echter helemaal niet tevre den met zijn lot. Hij wilde uit de kooi en bij zijn baas zijn, maar dat lukte niet. En Joko berustte maar. Na een poosje, het was al helemaal donker geworden, stopte er een rij tuig voor de deur van het politie bureau. De agenten van de wacht keken nieuwsgierig op toen de deur openging en wie kwam daar bin nen? Sint Nicolaas en zijn zwarte Piet. Er ging een luid gejuich op. Zwarte Piet droeg een grote mand mee, vol met allerlei leuke pakjes. Nu kwamen de agenten in een goe de stemming. Sint Nicolaas had weinig tijd en moest weer verder, want er waren meer mensen en vooral kinderen, die op hem wachtten. Alle politie mannen wilden de goede Sint uitge leide doen en zo trokken ze samen naar buiten, waar nog druk werd gepraat en gelachen. Joko begreep dat dit zijn kans was. Hij was een slimme aap en had heel goed gezien hoe de agent het deur tje met een pin dichtgedaan had. Vlug duwde hij zijn pootje door de tralies en hij kon juist de pin grij pen. Na veel wrikken en wringen had hij het ding eruit. O JUIST wilde hij het deurtje open duwen of er naderden voetstappen. Natuurlijk hield het aapje zich muisstil en bleef zitten waar hij zat. De deur ging open en een agent kwam binnen met een gevangene, een grote boom van een kerel, die verschrikkelijk tegenstribbelde. De agent had zijn handen vol, want die man was erg groot en sterk. Hij was flink dronken en schreeuwde en bralde hevig. De agent duwde hem op een bank. „Ga daar rustig zit ten!” kommandeerde hij en liep naar een tafel, waarop wat papieren lagen om proces-verbaal op te ma ken. De man liet het er niet bij. Achter de rug van de agent stond hij op, kwam een paar passen naar voren en haalde een groot scherp mes uit zijn zak. Joko zag alles met een kloppend hartje aan. Wat zou er nu gaan ge beuren? Instinktief voelde hij ge vaar. Toen de man vlak achter de agent was en zijn arm met het mes ophief, sprong het aapje uit zijn kooi en bliksemsnel vloog hij tegen de man omhoog en beet zich vast in de opgeheven arm. De man, die de aap helemaal niet gezien had, schrok ontzettend en gaf een afgrijselijke gil. Het mes kletterde op de grond. Maar juist op dat moment draaide de agent zich om en keek stomver baasd naar het tafereel voor hem. Dadelijk begreep hij wat er achter hem gebeurd moest zijn. Hij raapte het mes op en gooide het op tafel. De man gilde: „Help, help! Grijp dat monster! Au, au!” De agent had echter geen haast. Rustig stapte hij op de gevangene toe en greep het aapje beet. Maar het diertje wilde niet loslaten. Op dat moment kwamen de andere agenten, alsook de Sint en zijn zwarte knecht, die buiten het ru moer hadden gehoord, binnenhol len. „Wat is hier aan de hand?” riep een brigadier. Kort vertelde de agent wat er gebeurd was, terwijl andere agenten rustig en voorzichtig pro beerden Joko van de man los te krij gen. Maar het diertje was helemaal over zijn zenuwen heen en hield vast wat hij vast had. O TOEN KWAM de agent die de or gelman meegenomen had naar het bureau op een idee. „Ik haal de orgelman even!” riep hij en holde de gang in naar de cel. Even later kwam hij terug met de oude baas en toen Joko zijn baasje terugzag liet échte en de namaak banketletter. De echter banketletter bevat uiteraard amandelen voor de spijs, terwijl ze in roomboter is gebakken. De na maak banketletter wordt gebakken in margarine en bevat witte bonen voor de spijs, soms zeer weinig amandelen. Dit verklaart ook de vaak zeer opmerkelijke prijsver schillen, die kan variëren van plm. 9,tot 1,75 per pond! en surrogaat DE BANKETLETTER is een ty pisch Nederlands sinterklaasgebak met een al zeer oude traditie. Het schijnt dat dit produkt reeds op het einde van de middeleeuwen in ons land werd gefabriceerd en natuurlijk gekonsumeerd. In die tijd, toen we nauwe banden met Spanje onderhielden (Karel V regeerde over beide landen) werden er in de herfst amandelen uit Span je aangevoerd, dus op een tijdstip dat er ook nog verse citroen en ver se bloem waren. In kombinatie met de uiterst zachte hooiboter werden toen de eerste banketstaven gebak- Een boterletter kunt u verpakken in een precies passende doos. De over blijvende ruimte aanvullen met proppen vetvrij papier. Het geheel in een tweede doos. Vergeet niet de vermelding: BREEKBAAR, deze zijde boven. Als u kinderen eens borstplaat wil len maken, geef ze dan een oude pan, die u bij mislukking weg kunt doen, een kleine hoeveelheid suiker en voor de smaken limonade en cacao. Een gezicht en beide armen kunnen worden zwart gemaakt met houts kool, een gebrande kurk of met ca caopoeder op een laagje vette crème. Marsepein moet worden bewaard in een dekschaal, chocoladeletters vra gen een koele en vooral droge plaats, speculaas moet dezelfde dag in een trommel worden gedaan en borstplaat kunt u het beste goed houden in een grote fles. ken. De amandelen vormen uiter aard een essentieel bestanddeel van deze' lekkernij, zoals dat ook voor een ander typisch sinterklaasartikel - marsepein - geldt. Ze worden ge ïmporteerd uit Spanje, Italië en Ca- lifornië. Overigens bevatten niet alle banket letters amandelen. Er bestaat een duidelijk onderscheid tussen de VOOR DEGENEN die door mid del van een dieet zich van een aan tal overtollige kilo’s willen ontdoen, breken moeilijke dagen aan. Decem ber is de ideale maand voor smul papen en zij slepen meestal ook heel wat mensen mee, die beter tomaten dan chocolade en beter sinaasappe len dan banket zouden kunnen eten. Vooral de banketletter is rond Sin terklaasfeest een zeer gewild artikel. Het bekende St. Nikolaasliedje „O, kom er eens kijken” eindigt niet toe vallig met „een letter van banket”. Vele generaties hebben dit lied reeds gezongen, een bewijs dat de banket letter een onverwoestbare sinter klaaslekkernij is. Ecbte letters o MAAR DE VREUGDE duurde niet lang. Na een poosje verscheen er een grote politieagent, die de oude orgeldraaier vroeg of hij ver gunning had om op deze stand plaats muziek te maken en te bede len. Neen, die vergunning had de oude baas niet en dus moest hij mee naar het bureau. Ook Joko werd meegenomen, maar die liet niet toe dat een vreemde hem beetpakte en venijnig beet hij in de hand van de politieman. Met een kreet van pijn liet de man hem los en blazend en grommend van kwaadheid plaatste Joko zich tussen zijn baas en de agent. De oude orgeldraaier sprak het diertje enkele kalmerende woor den toe, nam het op zijn schouder en samen liepen ze met de agent mee naar het bureau. Daar aangekomen werd er een ver baal opgemaakt. De oude man jam merde dat hij geen geld had om dit te betalen, maar het recht moest zijn loop hebben: geen geld, dan in de gevangenis. Zo verdween de ou de man in de cel op het politie bureau. Met een aapje was het een moeilijke zaak. Het diertje wilde bij zijn baas blijven, maar de agenten wilden dat niet, neen. Joko moest apart opgesloten worden. Zo’n aap was niet zindelijk en zou de cel van de oude man misschien bevuilen. Na een hevige strijd wisten de man nen Joko in een kooi te zetten en die werd in de wacht gezet. O DE OUDE MAN zat in de cel op een bankje, met zijn hoofd in de handen. Inplaats van thuis samen te eten met Joko moest hij nu de sin terklaasavond in de cel doorbren gen. De tranen liepen de man over de wangen. Zo verstreek de tijd. Jo- O het uit- zo J. en, iw irt. em; 146; 12; N. hof >ot, 18; ler. 72; en- ran hea de en ds, set- :ld, 65; ter, 35; fo- vr. JU- ■rg. ee- ef- 14; de ien. leur ;er”, I hij van leed izet. was men veld zag ran :et- B. ran na- 47; ije- T. >th- aan W. 31; vee- evr. evr. ;en- yen van >h- vr. rd- ivr. tan r.d. er-

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Weekblad voor Waddinxveen | 1972 | | pagina 5