Eerst naar
het toilet
schoolkind
heeft n el eens
bus gezeten
16 AUTOBUSONDERNEMERS
MET EIGEN DIENSTREGELING
en dan met
de bus mee
in grijs/rode
Busondernemer Gerrit Buitelaar (86) is weer alleen
eigenaar van de zaak met meer dan 50 jaar ervaring
DOCHTER MR. ANNIE H AZEN BERG-BUTE LAAR HELPT VADER ORGANISATORISCH EN ADMINISTRATIEF
„HET IS EEN HARD BESTAAN”
WEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN DONDERDAG 23 AUGUSTUS 1973
Pagina 11
Voller en voller
Reisorganisator Buitelaar heeft die
veranderende behoefte aangevuld.
Niet alleen door de manier waarop
dit touringscar- en taxibedrijf met
name voor de scholen reisjes in el
kaar zet, maar ook door de keuze
van het materieel. De bussen wor
den goed onderhouden en zo nodig
met nieuwe snufjes uitgerust. Be
dacht moet daarbij worden dat een
nieuwe autobus tegenwoordig zo’n
anderhalve ton kost en natuurlijk
veel langer kan meegaan dan een
auto. Wij begrijpen na u dit verhaal
verteld te hebben best dat de „Ge
broeders G. en W. Buitelaar” graag
reclame maken door er op te wijzen
dat zij een zaak zijn met meer dan
vijftig jaar ervaring hebben.
in het belang van het bedrijf,” vindt
Gerrit Buitelaar en bracht dan ook
een flinke som geld op tafel om het
touringcar- en taxibedrijf alleen te
kunnen voortzetten. Tenslotte was
hij 53 jaar geleden ook de oprichter
van deze zaak.
Schadeloosstelling
WADDINXVEEN „G. Buitelaar. Autobusondernemer” staat er met
eens in het „goud” geschreven letters op een zwart stukje marmer naast de
voordeur van het huis aan de Kerkweg 13. In dat huis woont de 86-jarige
Gerrit Buitelaar, sinds kort opnieuw alleen-eigenaar van het touringcar- en
taxibedrijf „Gebroeders G. en W. Buitelaar”. Broer Willem Sebastiaan (88),
die twee weken geleden zijn naast het huis van Gerrit gelegen woning ruilde
voor een kamer in Huize Souburgh, is zo’n vijftig jaar mede-eigenaar van
dit in 1920 opgerichte bedrijf geweest. Vorig jaar liet h ijzich door zijn
broer uitkopen. De naam van het bedrijf zal overigens dezelfde blijven.
Schoolreisjes
„Het regelen van dergelijke zaken
kun je het best doen als de betrok
kenen nog leven. Eigenlijk hadden
wij het gezien onze leeftijden al eer
der willen doen, maar het is er pas
vorig jaar van gekomen. Aan even
tuele ruzies na onze dood heb --- a—
niets en die zijn overigens ook nietjBguimmgloze” tijdperk. In een klein ge
bied reden soms enkele tientallen auto
busondernemers hun diensten. Zonder
overleg, zonder samenwerking en vaak
zonder dat him dienstregelingen op el
kaar waren afgestemd. Eigenlijk vroeg
deze situatie om overheidsingrijpen. Het
was dan ook niet zo heel erg verwonder
lijk dat de overheid in 1937 aankondigde
over 5 jaar paal en perk te zullen gaan
stellen aan het chaotische streekvervoer
van dat moment. Dat betekende evenwel
dat de Gebroeders Buitelaar in 1942 hun
vergunning tot het onderhouden en ex
ploiteren van de autobuslijndienst tussen
Boskoop en Rotterdam werd „afgeno
men” ten gunste van de toenmalige auto
busonderneming Citosa. In die twintiger
jaren vond de gemeenteraad van Wad
dinxveen het openbaar vervoer in en om
onze gemeente overigens zó ideaal dat
met algemene stemmen zelfs een motie
werd aangenomen om de aanleg van de
spoorlijn Gouda-Alphen aan den Rijn
achterwege te laten. Immers men kon
toch 11 maal per dag met de stoomboot
naar Boskoop en Gouda en ook nog vijf
keer met de bus. Zelfs bestond de moge
lijkheid om drie maal per dag met de
bus in Rotterdam te komen en als men
op de fiets naar Boskoop ging was het
ook nog mogelijk om drie maal per dag
naar Leiden te reizen. Maar de ontwik
keling was niet tegen te houden. In 1934
kon in Waddinxveen toch de eerste trein
worden begroet. U zult begrijpen dat de
Gebroeders Buitelaar het nog altijd on
verkwikkelijk vinden dat hun vergunning
niet langer meer automatisch kon wor-
Dat kon toen gemakkelijk in het „ver-
In de jaren twintig stond deze bus, die de dienst Boskoop-Rotterdam onderhield, voor de fotograaf te pose
ren op het Hofplein in de Maasstad. Op de voorgrond ziet u in het midden chauffeur Gerrit Buitelaar en rechts
naast hem de (jonge) conducteur. De passagiers zijn er voor het maken van deze foto ook maar op hun voor
deligst gaan bijzitten. Foto: WvW/Sjaak Noteboom
Het is jammer dat hun vroeg gestorven
vader geen getuige heeft mogen zijn van
de verwoede pogingen van twee van zijn
acht kinderen om brood op de plank te
krijgen. Gerrit ging na zijn dienstplicht
vervuld te hebben van 1910 tot 1913 op
een boerderij in Australië werken. Weer
terug in Waddinxveen werd hij tuinder.
Wat later zou hij als melkrijder aan de
slag gaan. Dat rijden met boerenmelk
naar de melkfabriek in Rotterdam bleef
niet onopgemerkt. Het aantal meerijders
groeide zienderogen. Bij Gerrit Buitelaar
ging toen een lichtje branden. „We moes
ten er eigenlijk een autobusdienst van
maken,” dacht hij en sprak hij tot zijn
broer. Willem zou het chaufferen onder
de knie proberen te krijgen, terwijl Ger
rit zwoegde om vorm te geven aan zijn
idee. De gemeenten die hij aandeed ble
ken bereid in de kosten wat bij te dra
gen en zo ging in het najaar van 1920
een autobus de dienst tussen Boskoop en
Rotterdam onderhouden.
den verkocht en Gerrit en Willem ge
woon in die tijd het geld niet hadden om
de hun zo vertrouwde omgeving te ko
pen moest definitief naar iets anders
worden omgezien.
Trots staat hij daar voor twee van de in totaal zes autobussen, die de Waddinxveense autobusondernemer
Gerrit rijk is. Foto: WvW/Sjaak Noteboom
gen (sommige door fusies tot stand ge
komen) die meer dan 10.000 passagiers
per jaar vervoeren. Dan zijn er nog eens
twaalf, die tekenen voor een aantal pas
sagiers tussen de vijf en tienduizend. En
onderaan schommelen nog wat kleintjes.
Het imago van het reizen per bus is de
laatste jaren grondig gewijzigd. Het
doorrijden ’s nachts om toch maar zo
snel mogelijk op de plaats van bestem
ming in Oostenrijk of Zwitserland te zijn
komt bijna niet meer voor. Hetzelfde
geldt - de heer Buitelaar wijst op deze
verandering - voor het meenemen van
lunchpakketten. Nee, het Waddinxveense
vervoerbedrijf heeft ook gemerkt dat de
bustoerist anno 1973 iemand is die tijd
heeft, die gesteld is op luxe en die voor
al veel meer wil zien onderweg. Vandaar
ook de populariteit van de toerreizen.
Streekvervoer
gefusioneerde
De tourreizen, waarbij men dus niet op
vaste standplaatsen en route blijft waren
- en zijn ook dit jaar - favoriet. Op de
toeristische busmarkt opereren in Neder
land ongeveer twaalf grote ondememin-
Bekend is dat de bus als vervoermiddel
naar vakantiebestemmingen de slag met
het vliegtuig niet heeft verloren. Van de
inzinking uit de jaren 1965 en volgende
heeft het zich volledig hersteld. Ruw ge
schat reisden vorig jaar 420.000 Neder
landers met de bus naar het buitenland.
WADDINXVEEN Mr. Annie Hazenberg-Buitelaar (48), net teruggekeerd
van vakantie, zegt het touringcarbedrijf een vertrouwde zaak te vinden. Hoe
wel zij pas sinds vorig jaar haar vader organisatorisch en administratief helpt
- een zaak die altijd met hart en ziel werd gedaan door Tiny Buitelaar, de
nicht van Annie - mag natuurlijk niet vergeten worden dat zij toen zij nog niet
was getrouwd en thuis woonde met het bedrijf is meegegroeid. „Het was na
tuurlijk erg leuk om in de bussen van je vader op schoolreisje te gaan,” weet
Annie nog heel goed. Zij meent dat de huidige grootte van het touringcar- en
taxibedrijf G. en W. Buitelaar haar de moeilijkheden waar vooral de kleinere
touringcarbedrijven mee kampen zal besparen. Toch spreekt zij van een hard
bestaan. Je moet het eigenlijk in een paar maanden verdienen,” zegt ze en
voegt er aan toe gelukkig in staat te zijn dit werk met het huisvrouw zijn te
kunnen combineren. Het in Heemstede wonende echtpaar Hazenberg heeft
twee kinderen.
Rijden er nu zes grijs-wijnrode bussen
van de Waddinxvener Buitelaar kris-kras
door Nederland en biedt dit bedrijf in
het hoogseizoen aan zes a zeven mensen
werk, dat was toen anders. Heel anders
zelfs. Er moest destijds een autobus wor
den gebouwd op het chassis van een
vrachtwagen. Dat deden de mensen van
Verheul overigens zonder te blikken of
te blozen. Dat die allereerste autobus
zonder meer goed moest zijn is een dui
delijke zaak. Het voertuig moest het al
tijd doen en deed het ook altijd. Er werd
in die dagen drie keer per dag op en
neer gereden tussen Boskoop en Rotter
dam. Al gauw werd het aantal diensten
tussen beide gemeenten opgevoerd tot
zes per dag. Er werd gereden volgens de
dienstregeling van de heren Gerrit en
Willem Buitelaar.
De twee broers verzorgden de autobus
lijndienst Boskoop-Waddinxveen-Zeven-
huizen-Moerkapelle-Bleiswijk-Berg-
schenhoek-Hillegersberg-Rotterdam met
veel plezier en ook met veel succes. De
bussen raakten voller en voller, terwijl de
frequentie steeds maar moest worden
opgevoerd. Hard werken was het overi
gens wel voor beide op het boerenbedrijf
opgegroeide broers. Gerrit en Willem
hadden met elkaar gemeen dat ze beide
ondernemend waren. Het boerenbedrijf
leek hen - zeker in de jaren rond de eer
ste wereldoorlog - niet in staat te stellen
een redelijk belegde boterham te verdie
nen. Daarbij komt dat de boerderij niet
tot het eigendom behoorde van de fami
lie Buitelaar. Alleen het vee dat daar aan
het Noordeinde rondliep. Toen dan ook
de boerderij door de eigenaar zou wor-
Op 15 mei 1942 verloren alle autobus-
dienstvergunningen dus hun geldigheid.
Het klinkt nu - ruim dertig jaar later -
een beetje vreemd in de oren dat men
toen ten tijde van de Tweede Wereld
oorlog nogal wat drukte durfde te ma-
steeds meer lijndiensten. In
1939 werd bijvoorbeeld de
dienst van Erkelens (Hazers-
woude-Benthuizen-Weipoort-
Leiden) overgenomen, waar
door Citosa naast in Rotter
dam en Den Haag nu ook be
langen kreeg in Leiden. In
1947 vond een fusie plaats
met de NV Autobusdienst-
ondememing De Rijnstreek.
Eerder had Citosa, in 1945
spoorwegdochter, onder druk
van die destijds op handen
zijnde reorganisatie en con
centratie van autobusdiensten
overeenstemming weten te be
reiken met de Gebroeders G.
en W. Buitelaar. Een schade
vergoeding werd hun deel.
Daarnaast was het een verre van plezie
rige tijd: door gebrek aan vloeibare en
later vast motorbrandstoffen moesten
steeds meer autobusondernemers de
dienstregeling beperken. In de oorlogs
jaren werden heel wat bussen ook inge
schakeld voor het vervoer van kinderen
en het halen van voor ziekenhuizen be
stemde levensmiddelen. Maar ook na de
Tweede Wereldoorlog moesten de Ge
broeders Gerrit en Willem Buitelaar
brood op de plank zien te krijgen. Een
lijndienst beginnen kon niet meer.
Gerrit Buitelaar achter het stuur van „zijn” autobus.
Foto: WvW/Sjaak Noteboom
1928. De heer J. Kok exploi
teerde toen met de heer C. F.
Middelkoop de lijn Zoetermeer
-Leidschendam-V oorburg-
Rijswijk-Den Haag, die echter
zo slecht liep dat de heer
Middelkoop zich al spoedig
terugtrok, waarop de heer Kok
en chauffeur N. P. de Vries de
lijn Benthuizen-Zoetermeer-
Berkel-Bergschenhoek-Rotter-
dam overgenomen. Dat bete
kende dat er opnieuw een stap
werd gezet in de richting van
een ook door de overheid na
gestreefde vorming van een
streekvervoerbedrijf. De NV
Citosa - de naam is een vrou-
welijke verbuigingsvorm van
het Latijnse Citus (snel) - werd
het overkoepelende orgaan van
WADDINXVEEN Het mee
gaan met de bus was in die voor
oorlogse jaren vol gemoedelijk
heid. Wij denken dan aan de boe
renwoning, waar aan het hek
overdag een rode zakdoek en
’s avonds een rode lamp werd op
gehangen als teken, dat een der
bewoners wilde meerijden. Of aan
die boerenwoning, waar een der
kinderen de bus liet stoppen met
de mededeling, dat moeder zó
kwam, doch eerst nog even naar
het toilet moest. En eer dan na
het instappen van moeder de por
temonnee uit de zak van een der
ontelbare onderrokken te voor
schijn was getoverd, gingen meer
dere - toen nog niet zo kostbare -
minuten verloren. In die tijd ook
keek niemand er gek van op als
chauffeurs bijvoorbeeld bij han
delaren gingen aanbellen om te
vragen of ze nog mee wilden rij
den naar de markt
„Dan schakelen we volledig over op een
touringcarbedrijf”, besloot men eensge
zind. Er werden „nieuwe” bussen ge
kocht en de uitstapjes - waar de twee
Waddinxveense broers al eerder weg
mee wisten - namen in aantal toe. Ook
bij diverse feestelijke gelegenheden bleek
de autobus een prima vervoermiddel te
zijn. Er moest hard gewerkt worden door
Gerrit en Willem Buitelaar. Zij werden
gesteund door de chauffeurs Jacob Bik
ker en Koos Romijn. Beiden werken al
meer dan dertig jaar bij Buitelaar.
Gerrit Buitelaar spreekt graag over „on
ze jongens”. Zij zijn het immers, die het
vervoerbedrijf tot bloei hebben weten te
brengen. „Zonder hen was ook ik ner
gens,” zegt de Waddinxveense busonder-
nemer, die er trots op is zijn bedrijf zon
der hulp van de bank te hebben kunnen
uitbouwen. Nu Willem is uitgekocht en
Gerrit zich te oud voelt het bedrijf ook
daadwerkelijk te leiden, is zijn dochter
mr. Annie Hazenberg-Buitelaar (48) uit
Heemstede ingesprongen om het tou
ringcar- en taxibedrijf „Gebroeders G.
en W. Buitelaar” organisatorisch en ad
ministratief de helpende hand te bieden.
Zij trok Piet Noordijk uit Gouda als be
drijfsleider aan. Gerrit Buitelaar loopt
nu alleen nog maar dagelijks in de gara
ge aan de Kerkstraat rond.
ken over die vergunningen. Natuurlijk,
het ging om de boterham van velen.
Maar het was ook oorlogstijd. Boven
dien werden er behoorlijke bedragen
aan schadeloosstellingen uitgekeerd.
Maar toch kunnen wij het verdriet van
Gerrit en Willem Buitelaar best begrij
pen. Een negental bussen was er inmid
dels om een uurdienst tussen Boskoop en
Rotterdam te onderhouden. Op markt
dagen gingen er wel vijf bussen, volge
pakt met mensen, naar de Maasstad.
Op een gegeven moment was daar de
dienst tussen Zoetermeer en Gouda bij
gekomen.
zakelijk was. In Hollands
Midden oefenden bijvoorbeeld
voor de oorlog zestien auto-
busodnememers hun lijndien
sten uit. Ze hadden allemaal
een eigen dienstregeling. Mis
schien kennen de ouderen on
der ons die autobusonderne
mers van toen nog wel: na
tuurlijk de Gebroeders G. en
W. Buitelaar uit Waddinxveen,
Trio uit Boskoop en de auto-
busondememing Moda uit
Alphen aan den Rijn. De au-
tobusdienstondememing Cito
sa NV, het in 1969 met de NV
Westlandse
Maatschappij
vervoerbedrijf dat toen onder
de naam Westnederland is ver
der gegaan, is ontstaan in
Het Waddinxveense vervoersbedrijf is nu
gespecialiseerd in schoolreisjes. Het is
helemaal niet overdreven om te stellen
dat elke Waddinxveense scholier eens in
zijn leven in een bus van Buitelaar heeft
gezeten. Ook de bejaarden zijn er jaren
lang in vervoerd naar de door de Mid-
denstandsvereniging Waddinxveen uitge
zóchte bestemmingen. Daarnaast wordt
Buitelaar gevraagd tot in de verre om
trek schoolreisjes te verzorgen. De zaken
gaan zo goed dat tot op dit moment 57
bussen moesten worden bijgehuurd om
aan alle aanvragen te kunnen voldoen.
Verre reizen worden er met de grijs
wijnrode bussen vrijwel niet onderno
men.
WADDINXVEEN Op 15
mei 1942 verloren alle auto-
busdienstvergunningen, na een
hieraan vooraf gegane opzeg
termijn van vijf jaar, hun gel
digheid. Daaronder bevond
zich ook de vergunning tot het
onderhouden en exploiteren
van de autobuslijndienst Bos
koop-Rotterdam van de Ge
broeders Gerrit en Willem
Buitelaar uit Waddinxveen.
Op deze pagina herinnert de
86-jarige autobusondernemer
Gerrit Buitelaar aan dat vol
gens hem onverkwikkelijke
moment. Niettemin vond de
overheid en kennelijk ook de
bezetter destijds dat reorgani
satie en concentratie van au
tobusdiensten dringend nood-
den verlengd. In die moeilijke twintiger
en dertiger jaren hadden toch ook zij
hun steentje bijgedragen tot een beter
openbaar vervoer.