Zondag 40 jaar geleden reed voor het eerst trein door Waddinxveen Raadsleden wilden met motie karwei dwarsbomen KUNSTWERK VAN DE WEEK Naar de wintersport SPELENDE KINDEREN VAN J. PIRKNER Lezers schrijven GEREFORMEERDEN WAAR NAAR TOE (5) GEREFORMEERDEN WAAR NAAR TOE (4) wm gmfell W Over aanleg spoorlijn Gouda-Alphen werd vier decennia geredetwist Station in Waddinxveen soberder dan in Boskoop VERONTRUSTE GEREFORMEERDEN ZIJN OVERAL WEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN DONDERDAG 3 OKTOBER 1974 Pagina 9 door BERT J. WOUDENBERG (Advertentie) Net van tramwegen C. H. DE VRIES, T°ssïlschadelaan 20 MEVROUW M. NAGTEGAAL, Mozartlaan 33 Deze rubriek staat ter vrije beschikking van elke lezer van het Weekblad voor Waddinxveen. Brieven die de grenzen van het fatsoen of van het recht op privacy te buiten gaan worden geweigerd. Anonieme brieven worden niet gelezen. Brieven onder pseudoniem worden wel geplaatst, mits de redactie de schrijver van naam kent. Onteigeningen Polderproblemen Eerste plannen uit 1896 Protesten uit Waddinxveen Openingsrit WADDINXVEEN De spoorlijn Gouda-Alphen aan den Rijn, waarvan belangrijke spoorwegmensen in 1934 met zekerheid weten te zeggen dat zij een uiterst kortstondig leven beschoren zou zijn, bestaat zondag 6 oktober tegen alle sombere voorspellingen in 40 jaar. Dat is een hele prestatie voor dit „eenvoudige lijntje”, waarover ook nog eens vier decennia lang soms behoorlijk is geredetwist voordat de eerste trein dwars door de Gouwe- streek kon gaan rijden. Nu echter is deze ruim 17,5 kilo meter lange spoorwegverbinding niet meer weg te denken, al moet gezegd worden dat de Nederlandse Spoorwegen zich altijd nog wel een meer rendabeler lijn kunnen voor stellen dan deze. Maar voor opti misme is rond deze spoorlijn altijd volop ruimte gebleven, zo leert een bewogen geschiedenis. 34 Treinen Foto: Weekblad voor Waddinxveen/Gijs Kooren Feit is in ieder geval dat in die tijd een serie plannen ontwikkeld worden met als belangrijkste doel het toen nog groene hart van Holland te overdekken' met een WADDINXVEEN Dit keer de spelende kinderen van J. Pirkner, die in Groenswaard 1 te vinden zijn bij de Mgr. Bekkersschool. En dat maakt dat in totaal 1.798.000 ku bieke meter zand nodig is en de spoor lijn uiteindelijk ruim 6% miljoen gulden gaat kostten. is. Onderzoek in de zaak en het schrijven van het rusten: ,Jn deze oproep wordt on dermeer de vorming van ’voorlopige noodgemeen- ten’ bepleit ’in die gerefor meerde kerken, waar geen Schrifttuurlijke prediking en gemeenteleven meer is, of waar men niet tot een duidelijke WADDINXVEEN Van de door ir. H. G. J. Schelling in Utrecht ontworpen stations gebouwen voor de tussen stations langs de spoorlijn Gouda-Alphen aan den Rijn wordt het complex in Bos koop direct al het best ge slaagd genoemd. Het station is veel ruimer opgezet dan in Waddinxveen en beschikt in de hal zelfs over drie lo ketten .De bedoeling daar van was in die ruimte perio diek exposities ten behoeve van het kwekersbedrijf in te richten. De ruime opzet van het station Boskoop hield ook verband met een moge lijke opleving in het kwekerij- bedrijf. Hoewel de bouwzijde van de stations in Boskoop en Waddinxveen gelijk is, is het complex in Waddinxveen duidelijk sotferder dan in de buurgemeente Boskoop. Was er aanvankelijk één loket, nu zijn er twee in de hal met een daarbij aansluitende wacht kamer. Toch wordt in 1921 al met het onteige nen begonnen, welk karwei in septem ber 1925 achter de rug is. Op dat mo ment kunnen de 17 vaste spoorwegbrug gen en één ophaalbrug voor gewoon ver keer in Boskoop worden aanbesteed. On danks al het gekrakeel dat er is en nog gaat komen gaat het weliswaar hier om een lijn met enkel spoor, maar er wordt nota bene voor dubbel spoor stukken grond onteigend, terwijl ook de kunst werken ook die van de laatste tijd daarop afgestemd worden. thuis alsnog de bundel door te bladeren. Ik geloof niet dat het hierom gaat, dat gebeurt toch wel. Het punt is hier het gemeenschappelijk zingen en beleven, hetgeen zo belangrijk is voor vele men sen. Gelooft de heer Witte niet, dat met het vernieuwen van de omlijsting, de waarde ook veelal achteruit gaat. Ten tweede: Beide heren zinspelen op de koeling uit de advertenties van de heer De Vries. Hoewel deze koeling niets met deze ker kelijke aangelegenheid te maken heeft, wil ik hier toch op ingaan. Terecht merkt de heer Van Veen op dat koeling van de dode geen enkele zin meer heeft, omdat de bijbelse belofte werkelijkheid gaat worden. Echter, begrijpt de heer Van Veen dan niet, dat de door de heer De Vries genoemde koeling in de adver tenties niet is bedoeld voor de dode, doch juist voor het welrijn van de over levenden, welke hun dierbaren zolang mogelijk bij zich willen houden. Alsdan kan koeling voor de dode zeer gewenst zijn. Tenslotte kan ik niet begrijpen, dat juist het punt waarom het in de brief van de heer De Vries ging, niet bij de heren Van Veen en Witte aan de orde is ge komen. van Hofni en Pinehas, dat zij zich vergrepen aan het offervlees en sliepen met de kosteressen van de tent huis. Maar die gedachte leeft in de gemeente 3e. Tot slot nog dit. Het blijkt dat men in Waddinxveen er geen eigen mening op na kan houden, als je een bedrijf hebt. Een bedrijf behoort niet vergele ken te worden met een kerkdienst. Ze ker het mijne niet. 4e. Nog even de belijdenis waar de Ge reformeerde Kerk op rust: dat is art. 31 en 32 van de belijdenis des Geloofs. Daar staat in, dat Dienaren des Woords, ouderlingen en diakenen niets moeten invoeren wat de gemeente schade toe brengt. Maandagavond j.l. is besloten op de kerkeraadsvergadering dat de voorzan ger van de Kruiskerk vrijaf krijgt, maar het lied van de week blijft voortbestaan (in de Ontmoetingskerk blijft alles bij het oude). Als verzachtende omstandig heden mag de dominee ais het een heel moeilijk lied is, een andere moeilijke opgeven. Van mijn kant sluit ik hiermee de dis cussie. Voor het aanleggen van de spoorbaan is vanzelfsprekend veel zand nodig, dat uit Katwijk en Maarn komt. De lijn door snijdt veenpolders, droogmakerijen en rivierkteipolders. Echt Hollands polder land dus, dat geschikt gemaakt moet worden om een zware spoordijk te dra gen. De dikke laag slappe veen en blau we, zalfachtige, zeeklei stellen de bou wers niettemin voor grotere problemen dan voorzien zijn. Men krijgt namelijk pas op acht tot veertien meter diepte vaste zandbodem onder de voeten. Een soort duinlandschap dus, die ondergrond. In de eerste dagen van januari 1929 wordt dan eindelijk het werk aanbe steed en voor 3.535.000,sinds 1908 is dat verdubbeld gegund aan het Utrechtse Spoorwegbouwbedrijf. Dit bedrijf legt de 17.525 meter lange spoor lijn aan. Een lijn die bij Gouda even wijdig aan de spoorlijn Gouda-Rotter- dam loopt en even voor de aansluiting Moordrecht het spoor met een grote boog in de richting Waddinxveen en Boskoop laat gaan, waar het ruim een halve kilometer voor het station Alphen aan den Rijn de lijn Woerden-Leiden bereikt. nek. ’Want de man was oud en zwaar’. Wat met ’Eli- houding’ wordt bedoeld, zal nu wel duidelijk zijn. De vraag is evenwel, of het gerechtvaardigd is om overeenkomstig de sugges tie van de oproep dit verhaal toe te passen op de keuzebepaling situatie in de gereformeer- en Getuigenis’ bedeelt zich net van tramwegen, waarvan alleen Gouda - Schoonhoven (vroeger) en Gou da - Alphen aan den Rijn de kristallisa tie zijn. Burgemeester P. A. Troost van Waddinxveen is blij dat aan de spoorlijn veel Waddinxveners een goede boterham hebben verdiend. De meest optimistische spreker blijft echter Boskoops burge meester mr. P. E. Verkerk die enthou siast getuigt: „Het gaat1 goed of het gaat helemaal niet!” Toch hebben de spoorwegen, die de aan leg van de lijn duidelijk dwaasheid vin den en zich er dan oök tevergeefs met alte macht tegen verzetten, van het be gin af aan geprobeerd de exploitatie in goede banen te leiden. En nu al 40 jaar lang. In die eerste jaren wordt gereden met motorrijtuigen met beklede derde klas en tegen buurtverkeertarief. We zit ten nu in snel optrekkende gele electri- sche treinen. Als antwoord op het stukje „Gerefor meerden waar naar toe?”, wilde ik het volgende stellen: le. Het blijkt dat de briefschrijvers het slecht gelezen of niet begrepen hebben. Men stelt nd dat ik tegen vernieuwing zou zijn terwijl mijn vraag was, gaan we niet te snel met de vernieuwing mee, zeker betreffende „HET LIED VAN DE WEEK”. Daar ging het om. dat kleuter school spelen, voordat de eredienst be gint. En waar de heer Van Veen voor zanger is en pluimpjes uitdeeld (in de kerk). 2e Hier volgen de reacties die ik ontvan gen heb. In totaal 237, daarvan zijn 235 tegen het „lied van de week”. Er waren er 227 die het jammer vonden dat de opmaker van het „Weekblad voor Wad dinxveen” bij toeval mijn advertentie onder de brief geplaatst had. 26 gezin nen blijven door „Het lied van de week’ ’s morgens uit de kerk. Zeker zullen er 16 volgen als het zo blijft. Terwijl er 11 zijn die graag met eieren, tomaten, aard appels of iets dergelijks naar het podium zouden willen gooien. Maarzo iets kan niet want je zit in de kerk, dus in Gods Intussen komt er weer een kink in de kabel dbordat nu het gemeentebestuur van Waddinxveen er bij de regering op aandringt het werk stil te leggen, omdat „het getij voor den spoorweg verloopen was, nu autobussen en vrachtauto’s de oplossing zouden kunnen brengen”. In de met algemene stemmen in 1920 aan genomen motie van de Waddinxveense raadsleden wordt verwezen naar de te ruglopende conjunctuur en het feit dat men toch 11 maal met de stoomboot „Gereformeerden waar naar toe?”, zo vroeg de heer C. H. de Vries enkele we ken geleden in het Weekblad voor Wad dinxveen. Dit was voor de heer A. van Veen en! de heer B. Witte bepaald toch een vraag die zij niet begrepen, dit ge zien hun reacties in dit blad van vorige week. Ten eerste: Volgens de heer Van Veen zijn er en kele nieuwe dingen welke de heer De Vries dwars zitten, terwijl deze schuwer van het nieuwe geen moment aarzelt voor het nieuwste. Ik vind dit wel een vreemde reactie van de heer Van Veen, omdat als hij de brief doordacht had ge lezen, hij op had moeten merken, dat de heer De Vries deze brief niet alleen in het belang en voor het welzijn van hem zelf schreef, doch tevens voor vele an deren welke er precies zo over denken. Natuurlijk is niemand tegen vernieu wing. Vernieuwing hoort bij deze tijd, maar is het niet van groot belang, dat men in deze héét gebakerde tijd koeling kan zoeken in de kerk. De kerk, waar men samen, maar dan ook samen, de al oude verhalen uit de bijbel leest, welke niet oud worden, doch telkens weer nieuw zijn. Is het daarnaast niet heerlijk om deze dienst dan te beginnen zoals velen het zo graag willen met liederen die men als kind al kende. De heer Witte stelde voor om ’s avonds naar Boskoop en Gouda kan en ook nog eens 5 keer met de bus. Zelfs bestaat de mogelijkheid om 3 maal per dag met de bus in Rotterdam te komen en als men op de fiets naar Boskoop gaat was het ook nog mogelijk om 3 maal per dag naar Leiden te reizen. Waddinxveen ziet dus de trein als vervoersmogelijkheid niet zitten nu autobus en vrachtauto zo in opkomst zijn. Uiteraard neemt buurgemeente Boskoop deze Visie allerminst in dank af. Er ont brandt een hevige en onverkwikkelijke Strijd. Daaraan komt pas een einde als op last van de minister is onderzocht dat de spoorlijn in geen geval door een autoweg vervangen kan worden. Daarop trekt de Waddinxveense gemeenteraad in 1927 zijh motie met 7 tegen 6 stem men in. De eerste plannen om tussen Gouda en Alphen aan den Rijn een spoorlijn aan te leggen liggen voor het eerst in 1896 op tafel. Maar met die plannen wordt niets gedaan. Tien jaar later, als het par lement gaat praten over het voorstel de Haarlemmermeer van spoorlijnen te voorzien, uiten Kamerleden nadrukkelijk de wens dat toch vooral de kwekers in Boskoop nu eens op het spoorwegnet moeten worden aangesloten. De minis ter is het daar van harte mee eens en op zijn verzoek gaan de toenmalige Staats spoorwegen (SS) na waar nu precies be hoefte aan bestaat: aan een spoorlijn van Gouda via Boskoop naar Alphen aan den Rijn of aan een spoorlijn van Bodegraven via Boskoop naar Zoeter- meer. De keus valt op de nu 40 jaar oude spoorlijn, die volgens berekeningen uit 1908 1.782.000,zou moeten gaan kosten Van het begin af aan bestaat het plan de trein ten westen van de Gouwe te laten rijden, hoewel in Boskoop al gauw stemmen opgaan om: het spoor juist aan de andere kant van: de Gouwe aan te leggen om juist de kwekers nog meer ten dienste te zijn. Een speciaal in het teven geroepen commissie komt ech ter tot de slotsom, dat de lijn toch vol gens het oorspronkelijke en huidige tra cé moet worden aangelegd. Als compen satie komt er langs de voor de kwekers aan de oostelijke kant van de Gouwe ge makkelijk varend te bereiken Otweg- wetering een goederertlijntije te liggen. Maar dbor het Uitbreken van de Eerste Wereldoorlog raken in 1914 de plannen helemaal op de achtergrond. Toch wordt twee jaar later wetitelijk geregeld dat het rijk de spoorlijn tussen Gouda en Al phen aan den Rijn gaat aanteggen, mits de streek één miljoen gulden bijeen brengt voor de inmiddels al 2,4 miljoen gulden kostende lijn. Toch was het een en al somberheid wat de klok slaat tijdens die openingsrit van 40 jaar geleden. Ja, er wordt zelfs kei hard door niet de eerste de beste geno digden gezegd, dat de commissie voor de aanleg van de spoorlijn zich alvast maar moet omvormen tot een commissie voor het behoud van de spoorlijn,Want als alle thans waarneembare tekenen zich niet bedriegen ,zal deze spoorlijn over enkele jaren weer gesloten kunnen wor den wegens onrendabele exploitatie”, klinkt het „fettelijk” in de goederen loods van het Boskoopse station waar de toespraken worden gehouden. Op de herfstmiddag van de 6e oktober 1934 komen op het perron in Gouda een paar honderd mensen bijeen om de door het „Comité inzake de voorberei ding van een officiële opening van de spoorlijn Gouda - Waddinxveen - Alphen aan den Rijn” georganiseerde feestelijke openingsrit mee te maken. De stemming zilt er ondanks alles zeker in en er han gen slingers om locomotief 5531. Gou- da’s burgemeester E. G. Gaarlandt neemt dis Comlrtévoorzitter het gezelschap on der zijn hoede en is aangedaan als op de. stations die tijdens de allereerste rit wor den aangedaan plaatselijke muziekkorp sen bij wijze van welkom het Wilhelmus ten gehore brengen en bij het weggaan van de trein het Sarie Marijs speten. Burgemeester Gaarlandt spreekt in de goederenloods van Boskoop, waar wat wordt gedronken en gegeten, met vol doening over een belangrijke verkeers- verbetering in de streek. De spoorlijn had tientallen jaren lang velen bezig ge houden en ook de aanleg ervan onder vond bergen moeilijkheden. De niet meer te houden Goudse eerste burger maakt ook nog van de gelegenheid gebruik om zijh stad te schetsen als „Nederlands ver- keerszwaartepunt, waaraan alleen nog een vliegveld ontbreekt”. Naast de spoorlijn wordt persgrond me ters hoog door het zakkende zand om hoog geduwd, waarmee omliggende slo ten worden gedempt en polders, daar waar in de vijftiger en zestiger jaren in Boskoop en Waddinxveen woonwijken verschijnen, mee worden opgehoogd. Op bepaalde plaatsen moet soms dagenlang zand worden gestort voordat de zakking ophoudt. Zandtreinen zakken een enkele keer in een flits anderhalve meter weg of vallen om. Maar ook deze moeilijk heden aan het eind van een lange lijdens weg hebben niet kunnen verhinderen dat het zondag 6 oktober 40 jaar gele den is dat toen voor bet eerst een tinge lend treintje zijn weg vindt in het schier onoverwinbare land van veen en water. Tegenwoordig kunnen Gouwenaren, Waddinxveners, Boskopers en Alphena- ren op een doordeweekse dag al 34 trei nen pakken en breidt het aantal stations „voorstadhaltes” noemt NS ze zich uit. Vorig jaar juni kwam Waddinxveen- Noord er bij en nog voor 1980 zijn als het goed is Boskoop-Zuid en Waddinx- veen-Zuid aan de beurt. Er zou dan eigenlijk niets meer te wensen over blij ven, ware het niet dat het gemeente bestuur van Waddinxveen er nog één kan formuleren: een rechtstreekse spoor wegverbinding, via de bestaande lijnen plus een extra stukje bij het vissers- paradijs ’t Weegje, naar Den Haag en Rotterdam. blad dat „Waarheid en Eenheid” heet, „Waarheid en Verdeeld- nen, Hofni en Pinehas ge heid” zeker in dit geval heten. Het gedrag van dit een passender titel zou zijn tweetal bracht schande over geweest. Omdat in de rubriek „Le zers Schrijven” van Weekblad voor Waddinx- gebruikt daartoe de jonge ...Haal dan de wintersport programma's op bij een onafhankelijk reisbureau: één waar U ruime keuze heeft en deskundig advies t> krijgt. Juist ja...bij Reis-en passagebureau H WADDINXVEEN KERKWEG207, TEL.4488 zonen Kerken wordt beter gevon- opvattingen in sommige van EK? Wiersinga en den. opzichten afwijken van die Kuitert? De Bijbel meldt Een andere zaak, die ook van de vereniging. De sy- de gereformeerden raakt, is node heeft daarmee, zo de onlangs geuite oproep staat in de oproep, een van de vereniging „Schrift ’Eli-houdïng’ aangenomen. Voor wie deze uitdrukking pel. Is het niet wat al te niet meteen snapt, volgt kras om van je theologi- hier een zeer beknopte sa- woord en van daad’ (om nogmaals de op- De roep te citeren). Als dit ty- een perend is voor de noodker- een ken die ’Schrift en Getui- neerd zijn op het dagblad veldslag tegen de Filistij- gemis’ wil zien verrijzen, Trouw of de befaamde nen, waarin Israël nog valt te vrezen, dat de eni- Kwattetbladen volgt hier tienduizenden andere men- gen die daar wel bij zulten het commentaar van deze senlevens verliest en bo- varen, de aannemers zijn, kranten op die „veront- vendien de verbondsark die de noodkerken mogen ruste” oproep van in kwijtraakt. Wanneer Eli dat bouwen,” aldus becom- „Schrift en Getuigenis” hoort, valt hij achterover mentariëren Trouw en de zich thuisvoelende veront- van zijn Stoel en breekt zijn Kwartetbladen. Naar aanleiding van een open brief van de Stich ting Confessioneel Beraad om met betrekking tot de zaak van ds. Wiersinga ad hesie te betuigen heeft de kerkeraad van de Gerefor meerde Kerk in Waddinx veen besloten een concept brief te doen opstellen met een toelichting. Overigens komt’. de kerken. Wie in deze is deze kerkeraad van me- De oproep is een protest situatie als Eli wordt ge ning dat het betuigen van tegen wat de vereniging zien, weten we: de synode, adhesie in deze tijd vaak beschouwt als de slapheid En de vereniging ’Schrift een te gemakkelijk middel van de generale synode, die geen maatregelen heeft zelf kennelijk de rol toe genomen tegen dr. Wier- van de jonge Samuel, die standpunt aan de Generale singa en andere ’dwalende het oordeel aanzegt. Synode der Gereformeerde herders’ wier theologische Maar wie zijn de van en Getuigenis”, die de ver ontrusting (of beter: een bepaalde vorm van veront- hier een zeer beknopte sa- sche tegenstanders te be rusting) in de Gerefor- menvatting van het begin weren, of althans te sug- meerde Kerken vertolkt, van het bijbelboek 1 Sa- gereren, dat ze lijken op welke oproep stond in het muel. De oudtestamenti- dit dubieuze duo? Velen, sche priester en richter Eli en zeker vele rand- en bui- hoewel had twee nietswaardige zo- tenkefkelijken, ztilten zich met enige verbazing af vragen (éls ze zich ten minste in dit opzicht nog het huis van Eli, die te slap iets afvragen), hoe zo’n be was om zijn zonen op hun strijdingsmethode te rijmen het nummer te zetten. De Heer valt met het ideaal van ’een Kerk die concreet en |veen de ingezonden stuk- profeet Samuel, die de ou- enthousiast het Evangelie ken van plaatSeKjke (wel- de Eli (hij loopt tegen de uitdraagt in en niet verontruste) gere- honderd) het gericht formeerden alle ruimte de Heer aankondigt. krijgen en lang niet alle twee zonen vinden protestanten meer geabon- smadehjke dood in

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Weekblad voor Waddinxveen | 1974 | | pagina 9