Er worden duizenden belangstellende Waddinxveners verwacht
VIJF
DAGEN
LANG
sportpark De Sniep het luchtruim
ZOMER
KERMIS
HOEVEEL KILOMETERS
LEGGEN DE BALLONNEN
OVERMORGEN SAMEN AF
Wat is bridgen precies?
Twee hetelucht-ballonnen kiezen zaterdag
middag
Aan bridge-drive kunnen
precies 48 paren meedoen
BON
Dansfestijnen
Mooie prijzen voor goede inzendingen
I»'
DONDERDAG 29 MEI 1975
WEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN
Constructie
4.
Historie
Dit is de Charlière watterstof-ballon.
Aanmelden
1!
Deze door het Sportweekcomité in
samenwerking met de Netherlands
Hot Air Balloon Club op touw ge
zette ballonvaart zal ongetwijfeld
de aandacht trekken van duizenden
Waddinxveners. Aan deze ballon
vaart is voor de bezoekers een prijs
vraag verbonden. Zij kunnen de to-,
taal afgelegde afstand raden.
Een mand van een hetelucht-ballon met brandersysteem ziet er zo uit.
1. Verdampingsringen van de vloeistof brander, 2. Brander van waakvlam,
3. Gasregelkraan, 4. Gasslang voorde waakvlam, 5. Vloeistof toevoer
brander, 6. Propaangas.
zaterdagmiddag tussen twee uur en
balvereniging Waddinxveen in het
ballonnen opstijgen.
WADDINXVEEN Kort na de officiële opening van de 30e Sportweek
Waddinxveen door burgemeester C. A. van der Hooft zuilen komende
half vier van de terreinen van de voet-
sportpark De Sniep twee hetelucht-
Her varen
WADDINXVEEN Inde
eerste week van de 30e Sport
week Waddinxveen is er in het
sportpark De Sniep vijf dagen
lang een lunapark, dat het
Sportweekcomité heeft opge
zet met medewerking van de
heer J. S. Hermans van het
in Delft gevestigde advies- en
organisatiebureau voor luna
parken en festiviteiten.
X
hetelucht-ballon geïntroduceerd
Naam:
Adres:
kilometer af.
De twee heteluchtballonnen leggen in totaal
Op een avond toen zij bij het open
haardvuur zaten, vroeg Joseph zich af,
wat het was wat de rook en de vonken
omhoog dreef en of deze „kracht” niet
gebruikt zou kunnen worden voor het
opheffen van bepaalde voorwerpen. Zij
Het aanmelden kan gebeuren bij de he
ren H. Jenné, Kanaalstraat 16 (tel 2292,
maar het kan zijn dat u hem met va
kantie treft), W. J. Moons, Kromme
Esse 2b (tel. 2398) en D. J. Schutte, Sou-
burghlaan 2 (tel. 3005). De inschrijvings-
termijn sluit zaterdag 31 mei ’s mid
dags om twaalf uur. Het inschrijfgeld
bedraagt 8,50 per paar. „Wij verwach
ten een uitverkocht huis”, aldus de heer
Jenné.
Om een indruk te krijgen van de sterkte
WADDINXVEEN Het bridgen is een
vast onderdeel geworden van de Sport
week Waddinxveen. Zo ook op maan
dagavond 2 juni als de schijnwerper op
nieuw op deze denksport zal worden ge
richt. Die avond wordt in het Gerefor
meerd Verenigingsgebouw aan de Sta
tionsstraat een bridge-drive voor paren
georganiseerd.
Vanaf acht uur kunnen 48 paren de
(bridge)strijd met elkaar aanbinden. „Er
kunnen beslist niet meer dan 48 paren
aan deze bridge-drive deelnemen”, ver
telt ons de secretaris van de bridgeclub
Gouda/Waddinxveen, de heer H. Jenné.
Het is dus zaak voor een spoedige aan
melding te zorgen.
Om met nog meer plezier naar het zich
in het sportpark De Sniep voltrekkende
spektakel te kunnen kijken is het ge
wenst een inzicht te krijgen in het hoe
en het waarom van de ballonvaart. De
historie gaat terug naar de achttiende
eeuw en brengt ons op de gebroeders
Joseph en Etienne Montgolfier, twee
Franse papierfabrikanten die woonden
in Annonay (bij Lyon).
WADDINXVEEN Het bridgen zoals dat tijdens de bridge-drive in het Gere
formeerd Verenigingsgebouw op maandagavond 2 juni wordt gedaan is een spel
dat gespeeld wordt met 52 kaarten en vier personen, die twee paren vormen. Zoals
in alle kaartspelen gaat het er om zoveel mogelijk slagen te maken in een bepaald
spelsoort (troef en geen troef). Een briger tracht dit te bereiken door opbiedend
de tegenstander te vertellen waar de kracht van het spel ligt en hoe sterk men nu
wel precies is. De waardering blijkt uit de hoogte van het aanbod en wat men
’’maakt” als er geboden is, hoe hoger de negatieve waardering; al of niet gedou
bleerd. Via een bepaalde puntenwaardering kan het voor een paar bijvoorbeeld
soms gunstiger zijn om in de ene richting twee slagen te kort te komen en door de
tegenpartij in een andere spelsoort slagen te laten maken. Op een drive als die in
het kader van de 30e Sportweek Waddinxveen wordt een spel een aantal keer ge
speeld.
van de paren, die voor de onderlinge
competitie van de bridgeclub Gouda/
Waddinxveen spelen, deze eindstand: 1.
Echtpaar Kuypers (12 gespeelde wed
strijden), 2. v.d. Eeckhout-Proper (9), 3.
Haspels-Scutte (15), 4. v.d. Weijden-den
Braber (9), 5. Echtpaar Jenné (11), 6.
Echtpaar Ensing (7), 7. Dames Van
Hatuum-Slager (14), 8. Echtpaar Moons
andere krachtbron^ die meer stijgkracht
zou hebben dan het vuurtje van stro en
wol. Hij wilde hiervoor waterstofgas ge
bruiken en enige tijd later maakte hij de
eerste vlucht in een waterstofballon. Bij
deze vaart werd zeven en twintig mijl
afgelegd en ook deze keer was het een
geweldig succes. Sinds die tijd noemt
men hetelucht-ballonnen: ’Montgolfiers’
en waterstof-ballonnen’Charlières’. In
1955 echter begon de U.S. Navy met een
research programma van de hete-lucht-
ballon voor inspectie- en registratie-
doeleinden. Zij stopte dit onderzoek
weer, maar in 1963 werd e door de U.S.
Navy verkregen ervaring gebruikt voor
het maken van hetelucht-ballonnen door
„Raven Industrie” en daarmee was een
nieuwe vorm van luchtsport geboren.
begonnen te experimenteren met linnen
zakken, gevoerd met papier en hun
krachtbron werd gemaakt van een vuur
tje van stro en wol. Zij dachten dat zij
hiermee een bepaald soort gas ontwik
kelden. In werkelijkheid berust het hete
lucht-ballon varen op het principe, dat
warme lucht stijgt, omdat die lichter is
dan koude lucht. In 1783 begonnen zij
met deze onderzoekingen en op 21 no
vember van datzelfde jaar vloog voor
de eerste maal in de geschiedenis een
mens door het luchtruim. Aanvankelijk
wilden ze voor deze eerste vlucht ter
dood veroordeelde gevangenen nemen,
vanwege het gevaar maar deze „eer”
was te groot om hen te beurt te mogen
vallen.
Het waren de natuurkundige Pilatre de
Rozier en Markies d’Arlandes die de
eerste vaart maakten met een hetelucht
ballon, volgens het principe van de ge
broeders Montgolfier. De ballon was
van linnen gemaakt en gevoerd met pa
pier; het vuur bestond uit stro en wol.
De tocht duurde vijf en twintig minuten
en was een geweldig evenement. Een
droom was werkelijkheid geworden. De
natuurkundige J. Charles zocht naar een
Als aan alle voorschriften zijn voldaan
beginnen we met het uitspreiden van
het ballon-omhulsel op de grond en gaan
alle elementen nauwkeurig inspekteren.
Kabels worden bevestigd, de scheurbaan
wordt dichtgeplakt (klittenband) en de
brander wordt getest op goede werking.
Daarna begint het vullen van de ballon.
Door te wapperen met de mondopening
van de ballon komt wat koude lucht in
het plat op de grond liggende omhulsel.
Twee helpers houden nu aan weerszij
den de ballonmond open, terwijl een
derde helper vaak nog de ballon in
loopt om de opening zo groot mogelijk
te maken.
De piloot verwarmt door korte vuur
stoten de aanwezige koude lucht, die
gaat uitzetten en op deze wijze de bal
lon doet opzwellen. De „kroon” van de
ballon wordt inmiddels door twee of
Autoscooter
9 Schuifspel
Zweefmolen
S Suikerspin
Fotoschiettent
9 Rotariospel
9 Boksbal
9 Vliegtuigmolen
Mini-go-cars (kinderskelters)
Nougatverkoop
Babymolen
Grabbelton
Klokkenspel
Mini-golfspel
Balco
Brievensport
Lijntrek
Golfbaan
9 Paratrooper
Emotiebaan (spookhuis)
9 Rolbalspel
American Sporting (bokstent)
Dierenshow
Lachspiegels
Fotografie
WADDINXVEEN Een disco-avond
op woensdagavond 11 juni en een bin-
godansant op vrijdagavond 13 juni zijn
twee evenementen tijdens de 30e Sport
week Waddinxveen, die er voor zorgen
dragen dat jong en oud in deze weken
ook de beentjes van de vloer mogen
halen.
Deze bon uitknippen en zaterdag 31 mei voor 14.00 uur inleveren op
de daarvoor aangegeven plaats in het clubhuis van de voetbalvereni
ging Waddinxveen in het sportpark De Sniep tegen betaling van één
gulden.
(13), 9. v.d. Roovaard-Slob (10), 10.
Echtpaar Blaauw (14), 11. Altorf-van
Reeck (13), 12. Hoomweg-van Leeuwen
(13), 13. Echtpaar Van Delft (12), 14.
Dames v.d. Roovaard-Slob (10), 15.
Crasbom-van der Hart (11), 16. Dames
de Lange-Ras (14), 17. Dames Bangert-
van der Sprong (11), 18. Echtpaar Des-
sing (15), 19. Echtpaar Ebens (18).
WADDINXVEEN Het Sportweekcomité heeft samen met het Weekblad
voor Waddinxveen een prijsvraag verbonden aan de balloonvaart van komen
de zaterdagmiddag. De bedoeling is dat geraden wordt welke afstand de twee
hetelucht-ballonnen gezamenlijk zullen afleggen. Dus het aantal kilometers
van de twee ballonnen bij elkaar. Zij die mee willen doen moeten onder
staande bon uitknippen, invullen en vóór zaterdagmiddag twee uur inleveren
op de daarvoor aangegeven plaats in het clubhuis van de voetbalvereniging
Waddinxveen in het sportpark De Sniep. Voor meerdere inzendingen kan
gebruik gemaakt worden van een kaartje waar dezelfde gegevens op staan als
vermeldt op onderstaande bon. De deelnamekosten bedragen één gulden,
maar de goede afstandschatters hebben dan ook de kans een draagbare tele
visie, een fiets of een draagbare radio te winnen. Doe mee en vul onder
staande bon in:
De piloot geeft 100% vlam om de lucht
bel boven zijn hoofd, die nu evenveel
inhoud heeft als 5 komplete woonhui
zen, op een hogere temperatuur te bren
gen. Dit gevecht tegen de natuurkrach
ten moet gewonnen worden! U kunt het
zien, de zwaarte-kracht van de aarde
vermindert, eerst aarzelend, allengs vast
beslotener gaat de ballonmand bewegen
om zich tenslotte definitief van moeder
aarde los te maken. Het meest trotse
moment voor de ballonvaarders en alle
helpers is aangebroken. Koninklijk
neemt het 25 meter hoge standbeeld af
stand van de aarde.
Wat je voelt, wanneer je op enkele hon-
Momenteel zijn er in de V.S. enkele
Engeland reeds meer dan vijftig. Ook
in Duitsland is deze soort sterk in op
komst. In Nederland werd in 1970 de
eerste
onder auspiciën van de heer J. IJzer-
mans, publiciteitsman
uit Rotterdam en door genoemde gas
maatschappij als reklamestunt gebruikt.
Na enkele jaren reklame varen voor
„Benegas” werd door enkele enthou
siastelingen in 1973 de eerste Neder
landse hete-lucht ballon club opgericht:
„The Netherlands Hot Air Balloon
Club”. Spoedig hierna werd door „Thun
derballoons” de eerste ballon afgeleverd,
in de nationale driekleur, rood, wit en
blauw. De afmetingen van deze ballon
zijn: hoogte 25 meter, omtrek 50 meter
en de inhoud is 2180 m3. Deze ballon
kreeg als doopnaam „Taurus”. Eind
1973 werd een tweede ballon aangeschaft
- een Cameron balloon - waarvan de
afmetingen zijn: hoogte 18 meter, in
houd 1600 m3 in de kleuren oranje wit.
Deze vaart onder de naam ’Benjamin’.
Beide ballonnen worden gevaren door
de piloot van de Netherlands Hot Air
Balloon Club, Dr. S. Faithfull. Ook de
instructievaarten worden door hem ge
geven. Alles samen maakte hij voor de
club al meer dan 100 vaarten.
Er werden al meteen publiciteitsvaarten
Dc zomerkermis gaat dinsdag
middag 3 juni om vier uur open
en blijft dat tot en met zaterdag
7 juni. Er zullen een grote ver
scheidenheid een attracties voor
groot en klein aanwezig zijn. Zo’n
25 exploitanten zullen met hun
inrichtingen voor vermaak zor
gen. Dit lunapark tijdens de
Sportweek is het eerste van de
twee die dit jaar op poten zullen
worden gezet in Waddinxveen.
Het vermaakcentrum bestaat uit:
De moderne hetelucht-ballon bestaat in
tegenstelling tot de eerste papieren ex
emplaren van de gebroeders Montgol
fier, uit parachutennylon. Om de druk
zo goed mogelijk te verdelen, zijn twaalf
vertikale banden en acht horizontale
banden aangebracht (genaaid) op de
enveloppe. Men noemt ze vertikale en
horizontale „load-tapes”. Bovenaan ko
men de vertikale banden bijeen in een
metalen ring. Dit wordt genoemd de
kroon van de ballon. Onderaan zijn
staalkabels bevestigd aan de vertikale
banden. Deze kabels gaan naar de bran
der. Onder de brander zijn weer staal
kabels vastgemaakt die naar de mand
lopen, waardoor de mand aan de ballon
vastzit. In de ballon zit een ventiel dat
via een touw vanuit de mand bediend
wordt. Het kan geopend worden om
warme lucht te laten ontsnappen, waar
door men snel hoogte kan verliezen of
een te sterke stijging afremmen. Daar
naast kan een volledig paneel van tien
tallen meters doek vanuit de ballon
mand opengetrokken worden. Dit ge
beurt tijdens de landing of in eventuele
noodsituaties. Dit paneel heet de
’scheurbaan’. De brander bevindt zich
tussen de enveloppe en de mand. Vier
gasflessen die in de mand worden mee
gevoerd zorgen voor de brandstof (pro
paangas), die nodig is om de brander te
ontsteken. De vlam die geproduceerd
wordt, heeft een warmteafgifte van
1.000.000 kilocaloriën. Vergelijkbaar met
gasfornuizen komt dit neer op 150-200
gasfornuizen waarvan alle 4 pitten tege
lijkertijd branden. De lucht in de ballon
wordt verwarmd door de vlam. De werk-
temperatuur varieert van 80 tot 95 gra
den Celsius. De maximale temperatuur
om het ballonweefsel niet te beschadi
gen is 100° C. Het opheffend vermogen
of de „lift” is afhankelijk van het tem
pera uurverschil tussen buitenlucht en
lucht in de ballon.
mee gemaakt en binnen enkele maan
den werd deelgenomen aan internatio
nale wedstrijden. Bovendien werd een
officiële opstijging gemaakt ter gelegen
heid van het 25-jarig regeringsjubileum
van Harte Majesteit Koningin Juliana
in Tilburg en voor het voltallige konin
klijke gezin. Een onvergetelijke gebeur
tenis voor de club. Aan deze vaart werd
door de PTT een officiële postvlucht
verbonden. Een zeldzaamheid in de
Nederlandse luchtvaart-historie.
drie helpers zo laag mogelijk bij de
grond gehouden om te voorkomen dat
de half gevulde ballon een speelbal van
de wind wordt, waardoor verder vullen
(verwarmen) erg moeilijk zou worden.
Op een signaal van de piloot vieren de
helpers aan de kroon het touw dat zij
vasthebben, om tenslotte snel naar de
mand te lopen en deze vast te houden
tot de overige bemanningsleden zijn in
gestapt. Majestueus richt de ballon zich
op. Direkt daarna breekt een spannend
moment aan, want de temperatuur in de
ballon is nog niet hoog genoeg om di
rekt „air born” te zijn. De wind blaast
tegen de ballon aan en probeert enerzijds
hem te dwingen naar zijn platte grond
toestand trug te keren, anderzijds wordt
de warme lucht gedeeltelijk weer uit het
inwendige van de ballon geperst.
derden meters hoogte voortglijdt over
huizen, mensen, dieren, bossen, prach
tige landschappen en vergezichten, ste^
den en dorpen (én je hebt in twee vin
gers de kracht van deze gigant) is niet
te beschrijven. Eén beweging en een
steekvlam van meer dan miljoen kilo-
calorieën schiet in de opening van de
ballon, waardoor enkele duizenden ku
bieke meters lucht tot het kookpunt
worden Verhit. Met de inhoud van vier
gasflessen (propaan) kan men ca. 2 uur
in de lucht blijven en kan men afhan
kelijk van de windsnelheid ongeveer 20
tot 60 kilometer afleggen. Er komt een
moment dat de ballonvaarder moet be
sluiten te landen. Hij heeft dan al een
tijdje laag gevaren om een geschikt
landingsterrein te zoeken. Hij moet hier
bij rekening houden met steden, hoog
spanningskabels, bebouwde velden, ze
nuwachtige koeien en varkens, enz. Ver
der moet het landingsterrein geschikt
zijn wat betreft afstand, snelheid, hoogte
en andere faktoren gezien vanuit het
standpunt van de ballon. Al deze fak
toren moeten in enkele seconden ver
werkt worden in het brein van de bal
loncommandant tot een goede landing.
Dan komen de ballonvaarders letterlijk
weer met beide benen op de grond.
Het opentrekken van de scheurbaan tij
dens de landing doet de ballon, die ge
durende enige uren honderden kilo’s in
de lucht gehouden heeft i neenzijgen. Op
een vreemde akker ligt hij het laatste
restje warme lucht kwijt te raken.
van „Benegas”
