Directeuren beslissen samen met hun medewerkers
Waddinxveense meubelindustrie
goed voor de dag op 15e Meubelbeurs
DRS. A. A. DE BRUIN VOOROP
Socialisten pleiten voor
In de 17e eeuw meldde pastoor wonderbaarlijke genezingen
Rooms-katholieken moesten na reformatie
ver buiten Waddinxveen opnieuw beginnen
Passage
twee dagen
later open
WADDINXVEEN Het in aanbouw
zijnde Passage-winkelcentrum in het hart
van Waddinxveen gaat niet op maandag
17 november, maar twee dagen later -
op woensdag 19 november - officieel
open. De winkeliers, verenigd in de
winkeliersvereniging „Het hoofdwinkel
centrum Passage”, hebben dit besloten,
omdat de maandag zo direct na het
weekeinde niet de meest ideale dag bleek
te zijn. Voor het door bouw- en aan-
nemingsmaatschappij P. Rehorst BV
neer te zetten Passage-winkelcentrum
sloeg Zuidhollands gedeputeerde ir. N.
Buijsert woensdagmiddag 19 februari de
eerste paal, een moment waar 16 jaar
naar is uitgezien. De Spar-supermarkt
en de bij het centrumplan behorende 98
twee- en driekamerwoningen zulten later
klaar zijn.
de ’’samenwerkingsschool”
I:
Kerkstraat 23
Ongelooflijk:
onbewoonbaar
f. 1799,54
voor het KWF
Boonstoppel komt met Peugeots topmodel
Ruim 500 deelnemers
Meubelindustrie
Imlit -K1
•w
Genezingen
WADDINXVEEN Volgende maand is het 95 jaar geleden dat de St.
Victorkerk aan de Zuidkade werd ingewijd. De bouwkosten bedroegen
45.160,Met het nieuwe Godshuis op die plek bleef de rooms-katholie-
ke St. Victorparochie destijds de plek trouw waar deze geloofsgemeenschap
tot ontwikkeling had kunnen komen: Ver van de dorpskern van Waddinx
veen, date na de reformatie niets meer van rooms-katholieke wilde weten.
Kapel
WADDINXVEEN De Waddinxveense meubelindustrie komt deze
week goed voor de dag op de maandag van start gegane en tot en met
zaterdag durende 15e Internationale Meubelbeurs in alle hallen van de
Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs in Utrecht. Het expositieprogramma
van deze beurs omvat meubelen (waaronder kleinmeubelen), matrassen,
kussens (in afgewerkte vorm) en meubelbekfedingen (textiel, kunstvezel,
leder, kunstleder). Wat opvalt is dat de beurs ditmaal bezocht wordt
door directeuren èn hun naaste medewerkers. Zo worden er dus geza
menlijk beslissingen genomen.
Veel strijd om kerkhof
Ontmoetingskerk
Dr. C.A.DE GEUS,
voorzitter van het Koningin
Wilhelmina Fonds, afdeling
Waddinxveen.
t
I
I
I
I
I
I
1
Bruwa Meubelfabriek van de Jan Dor-
rekenskade Oost (dekenkisten, lade
kasten, hoekkasten, radio- en televisie-
Ze werden in 1867 voorlopig uitgesteld
wegens de heersende veepest; er heerste
veel armoede in de parochie. Pastoor
Hendrickx heeft veel assistenten gehad.
Eén van hen, G. van Galen, .stierf aan de
pokken die hij bij een bediening had
opgelopen. Zijn naam staat op het pries-
tergraf op het Victorkerkhof. In 1873
werd de parochieschool gesticht, de heer
Staal werd het eerste hoofd der school.
Pastoor G. J. W. Quant (1878-1885) is
de bouwheer van de tegenwoordige kerk
aan de Zuidkade. Architect Margry liet
aanbesteden voor 45.160. Op 27 oktober
1880 werd de kerk ingewijd. Pastoor A.
Rutten (1885-1890) werd opgevolgd door
pastoor P. J. J. Scheffer (1890-1924) die
dus maar liefst 34 jaar herder van Wad
dinxveen is geweest. Hij heeft de devotie
tot Maria van Waddinxveen doen her
leven. In zijn tijd is de parochie uitge
groeid, zijn vele organisaties ontstaan,
die het gemeenschapsleven stimuleren.
Pastoor C. Kors (1924-1934) heeft de
huidige pastorie aan de Zuidkade laten
bouwen (eerste steen 1926) en hij heeft
een verwarming in de Victorkerk laten
aanbrengen. In 1929 werd de St. Jozef
school geopend. Pastoor H. J. Vonk
(1934-1950) maakte hier de moeilijke
jaren van de crisistijd en oorlog mee.
Onder pastoor G. J. W. van Dijk (1950-
1958) begon Waddinxveen zich snel uit
te breiden: de St. Victorstraat, St. Vic-
torplein en Ringvaartsingel ontstaan in
de jaren ’55-’58. In augustus 1957 werd
hier tot kapelaan benoemd A. Simonis,
thans bisschop van Rotterdam. Pastoor
H. van Drunen (1958-1962), vierde het
300-jarig bestaan van de parochie en zag
ook de eerste huizen van de Oranjewijk
en de Vondelwijk komen. Het beeld van
de parochie gaat zich nu bijzonder snel
wijzigen. Onder pastoor B. A. Emmel-
kamp (1962-1965) bouwde men nood
schoten in de Oranjewijk en de Vondel
wijk; er kwam een noodkerk (de Petrus
kapel) aan de Jan Willem Frisoweg. In
1964 werd de Victorkerk grondig ge
wijzigd.
i
i
I
i
l
i
I
I
WADDINXVEEN
Het Waddinxveense
garage- en automo
bielbedrijf Boonstop
pel BV presenteeert
vanaf volgende week
woensdag aan het pu
bliek het „nieuwste
wonder op wielen”,
de Peugeot 604 SL V
6. Enkele dagen eer
der zal in kleine kring
dit topmodel van alle
kanten bekeken kun
nen worden. De auto
is uitgevoerd met een
uitgevoerd met een
zescilindermotor en
mikt op mensen die
een wat duurdere
auto willen rijden.
meubelen, Spaanse kasten, wandrek
ken, mimisets) verrast de meubelbeurs
met oud-Hollandse ladenkasten, deken
kisten, radio- en televisiemeubelen,
hoekkasten, wandrekken, Spaanse kas
ten en salontafels. MS Meubelen BV
- Meubelfabriek Mulleman BV van de
Mercuriusweg (klassieke stijlmeubelen
in eiken, mahonie, noten, noten antiek,
klassieke zitmeubelen gestoffeerd in
teer en stof) toont in de Jaarbeurs
hallen uit eigen produktie: Eiken, ma
honie en noten stijlmeubelen en voorts
Italiaanse stijlmeubelen, diverse klein
meubelen en gestoffeerde zitmeubelen
in leer en stof. Een stand heeft ook
Versluis BV aan de Noordkade (klein
meubelen, o.a. ladekastjes, secretaires,
tv-kastjes in eiken).
Op de 15e Internationale Meubelbeurs,
met een dikke 500 deelnemers, zijn
Waddinxveense bedrijven ook indirekt
aanwezig. Zo maakt Hagenaar Ver
veer Wolff duidelijk de alleen-ver-
tegenwoordiging te hebben van Lavo
Waddinxveen (eiken kleinmeubelen en
kussenkasten). Treedt Rainer Nuss
baum van Peuleyen op als Nederlandse
vertegenwoordiger van Bruno Stein-
hoff GMBH in Westerstede (West-
Duitsland). En doet Vermako BV van
de Staringlaan hetzelfde voor Siermeu-
belen Carpentier PVBA in Wommel-
gem (België). Swan Import van de
Oranjelaan is de Nederlandse steun
pilaar van Neolt (plastic opbergmeu-
belen) in Ponte St. Pedro (Italië).
De Ontmoetingskerk werd in gebruik ge
nomen op 27 augustus 1969. Pastoor
Saulenn noteert nog in het archiefboek
van de Victorparochie: „Wij hopen in
1969 vurig dat dit het begin mag zijn
van een steeds hechtere eenheid tussen
beide kerken.” Vanaf 8 mei 1966 werd
wekelijks een gestencild kerkbericht uit
gegeven onder de naam Victorientje, dat
door de schoolkinderen bij de katholie
ke adressen wordt bezorgd. In september
1974 werd pastoor Saulenn benoemd
naar Warmond. Hij werd opgevolgd
door pastoor P. M. Olsthoorn.
tie nog wordt versterkt door smaak- en
mode-ontwikkelingen, maar ook het
feit, dat de gemiddelde meubelfabriek
niet erg kapitaalintensief is. Dit laat
ste werkt een grote versnippering in
de hand. Voegt men daarbij nog de
omstandigheid, dat praktisch de gehete
bedrijfstak uit familiebedrijven be
staat, dan behoeft men er zich niet
over te verbazen, dat de concentratie-
gedachte in de meubelindustrie weinig
kansen heeft. Natuurlijk zal het aantal
fabrieken in de komende jaren terug
lopen, maar het marktpatroon zal al
tijd op een breed aanbod gebaseerd
blijven. Bovendien impliceert dit een
uitermate beweeglijk produktenaan-
bod. Niet alleen de cosument verlangt
een keuze uit een sterk gevariëerd as
sortiment, maar ook de meubelhandel
draagt er naarstig toe bij het assorti
ment van de industrie schier tot in het
oneindige te verbreden. De handel
doet zulks door aan te dringen op ex
clusiviteit en snelle wisseling van mo
dellen.
Pastoor Cornells de Jager is dus de eer
ste pastoor van Waddinxveen na de
reformatie; zijn statie had nog geen vast
omschreven gebied, hij was nog volop
pionier, missionaris. Hij was in bezit
van een oud beeldje van Onze Lieve
Vrouw, dat vroeger in de Sint Janskerk
te Gouda had gestaan. Dit beeldje plaat
ste hij in het kerkje aan de Gouwe; het
werd het middelpunt van een bijzondere
verering voor de Moeder Gods, tot in
onze dagen met veel liefde bewaard, ook
in de tegenwoordige kerk aan de Zuid
kade, rechts achteraan. De kluis bevat
nog handgeschreven teksten uit die da
gen, waarin de pastoor wonderlijke ge
nezingen vermeldt.
Na de dood van pastoor De Jager in
1673 hebben verschillende priesters hier
de zielszorg uitgeoefend; het waren
moeilijke tijden; het was soms zelfs on
mogelijk een officiële aanstelling te krij-
Leiden in de gevangenis geworpen. Zijn
vader kocht hem voor 1500 weer vrij.
Toen kocht hij een stuk grond ten wes
ten van de Gouwe, dat nog onder de
jurisdictie van Bloemendaal hoorde, om
dat vroeger de loop van de Gouwe an
ders was geweest. Hier kon hij op eigen
kosten een kerkje bouwen: in Bloemen
daal was men wat ruimer op het stuk
van godsdienstvrijheid dan in Waddinx
veen. Zo is het verklaarbaar waarom de
oude kerk van deze parochie zo ver
buiten het centrum van het dorp gelegen
is. Zo is het ook verklaarbaar dat Sint
Victor de patroon van de parochie is
geworden: de kerk 1ag onder Bloemen
daal, dat vanouds onder de patronage
van deze heilige stond.
WADDINXVEEN Het gemeentebe
stuur is van plan op korte termijn de
woning Kerkstraat 23 onbewoonbaar te
verklaren. De provinciale directie voor
de volkshuisvesting en bouwnijverheid,
die om advies is gevraagd, acht het tech
nisch en financieel niet meer verant
woord het pand weer bewoonbaar te
maken. Voor de huidige bewoner, die
over enige bedrijfsruimte beschikt,
wordt vervangende woonruimte gezocht.
WADDINXVEEN Vele jaren is de verzuiling van het onderwijs een onder
werp geweest waaraan de landelijke Partij van de Arbeid liever niet haar vingers
brandde. Het ziet er echter naar uit dat de PvdA deze „pacifistische” houding in
de kwestie van de verzuiling gaat verlaten, mede door de (schrijvende) arbeid
van de in dit opzicht bergen werk verzettende Waddinxvener drs. A. A. de Bruin
van de Bilderdijklaan.
De tijd is nu anders. Gereformeerden en
rooms-katholieken bouwden zes jaar ge
leden gezamenlijk de Ontmoetingskerk
aan de Groensvoorde. „Een nieuwe kerk
die veelbetekenend Ontmoetingskerk ge
noemd werd”, staat er in de pasversche-
nen „Parochiegids” van de St. Victor
parochie in Waddinxveen. Aan deze gids
ontlenen wij het reilen en zeilen van
deze geloofsgemeenschap in onze ge
meente door de jaren heen.
Over de oudste geschiedenis van Wad
dinxveen is maar weinig bekend. Vóór
1280 stond in Bloemendaal een kapel,
die toegewijd was aan Sint Victor. Na
1340 werd in het nog jonge dorp Wad
dinxveen een kerk gebouwd, toegewijd
aan Sint Petrus, gelegen aan de Kerk
straat, ongeveer waar nu de oude ge
meentelijke begraafplaats is. Deze kerk
werd in 1838 wegens bouwvalligheid ge
sloten en later vervangen door de her
vormde Brugkerk bij de hefbrug over de
Gouwe.
Na de reformatie was de uitoefening
van de rooms-katholieke godsdienst ver
boden; er werd nog wel op verschillende
plaatsen heimelijk gekerkt, o.a. in het
huis Souburgh van de ambachtsheer
Diederik van Schagen. Verschillende
priesters trokken in die tijd door het
land, om, waar het mogelijk was, de
sacramenten te bedienen en de eucharis
tie te vieren.
Het was de tijd van de schuilkerken.
Rond het jaar 1660 trachtte Comelis
de Jager, zoon van de griffier op het
stadhuis te Gouda en priester van de
Hollandse missie, onder Zuid-Waddinx-
veen een kerk te stichten. Hij werd in
Pastoor Josephus W. Hendrickx (1863-
1878) maakte nieuwe plannen tot ver
groting of vernieuwing van de kerk.
In het aanvankelijk veelbelovende jaar
1974 verkeerde, naarmate de tijd ver
streek, de economische barometerstand
van stormachtig naar windstil. De ge
volgen van de internationale recessie
in de conjunctuur begonnen zich vanaf
oktober 1974 af te tekenen. In de cij
fers over 1974 komt de terugslag in
het laatste kwartaal nog niet tot uit
drukking, maar de aanwijzingen voor
1975 stemmen tot nadenken. In 1974
produceerden volgens de Algemene In-
dustriestatistiek 481 meubelfabrieken
van houten meubelen met 10 of meer
man personeel in het eerste halfjaar in
totaal voor een waarde van 597 mil
joen. Dat komt neer op 1,2 miljard
op jaarbasis. Zij deden dat met een ge
zamenlijke personeelsbezetting van
17.700 personen. In de sector van de
fabrieken met staten meubelen was de
prodüktiewaarde 281 miljoen (op
jaarbasis dus een kleine 600 mil
joen). Het personeelsbestand in deze
sectie beliep 6400 personen.
gen zonder een gevangenisstraf of uit
wijzing te riskeren! Pastoor Adrianus
van der Goes was hier vanaf 1673, pas
toor J. P. van der Velden rond 1710.
Hij werd in 1719 opgevolgd door Fran-
ciscus Willebrinck, die veel strijd ge
voerd heeft om de grenzen van zijn sta
tie vast te leggen. Hij kon het maar
moeilijk verwerken dat sommigen liever
naar Reeuwijk liepen dan de verre tocht
naar de Goudkade te maken.
Pastoor Henricus van de Broek (1731-
1761), vergrootte de oude kerk van 36
voet tot een kerk van 48 voet in 1741.
In de laatste jaren van zijn pastoraat
verzocht hij om hulp van een assistent
of cappellaan. In 1754 werd de eerste
officiële kapelaan, Theodoras van den
Boer, benoemd. De parochie telde toen
500 communicanten. Pastoor Wilhelmus
Josephus Cramer (1761-1776), Adrianus
van Rossen (1776-1797), Mattheus Leo-
nardus Everard (1797-1817) en Francis-
cus Stook (1818-1823) oefden achtereen
volgens de zielszorg uit over Waddinx
veen, Bloemendaal en omgeving.
Pastoor Jacobus Tersmette (1824-1833)
kreeg na veel strijd verlof tot het aan
leggen van een kerkhof in 1828, vroeg
een rijkssubsidie van 5700 om de kerk
te vergroten, maar de plannen werden
uitgesteld, omdat men eerst wilde af
wachten hoeveel katholieken zich in de
Zuidplaspolder zouden gaan vestigen.
Misschien was het beter een nieuwe kerk
te bouwen. Hij werd opgevolgd door
pastoor Buis (1833-1839), pastoor J. B.
Eulenbach (1839-1844), pastoor W. van
den Bach (1844-1863). In 1858, na het
herstel van hiërarchie, werd de statie tot
parochie verheven. De parochie strekte
zich vanuit de Zijpe in Boskoop tot de
ringvaart van de Zuidplaspolder bij Ze
venhuizen en Moerkapelle.
De meubelindustrie in Nederland
wordt gekenmerkt door een veelheid
van klein- en middenbedrijven. Het
gaat daarbij om ongeveer 565 bedrij
ven, waarvan er 88 staten meubelen
vervaardigen en 477 houten meubelen.
Karakteristiek vooral voor deze laat
ste categorie, welke zich in hoofdzaak
toelegt op de produktie van woning-
meubelen, is niet alleen het brede con-
sumptieassortiment, waarvan de varia-
Onder pastoor J. A. M. Saulenn (1965-
1974) werden de noodschoten vervangen
door definitieve gebouwen; de St. Pau-
lusschool werd geopend 29 april 1968,
en de officiële opening van de Mgr.
Bekkersschool was 24 april 1970. De be
langrijkste gebeurtenis was echter de
bouw en ingebruikneming van de twee
de kerk, de Ontmoetingskerk. Deze kerk
is gebouwd in samenwerking van gere
formeerden en rooms-katholieken. Voor
opgesteld werd, dat een samenwerking
alleen op financiële gronden onvoldoen
de was; men wilde elkaar als kerk er
kennen en elkaar de dienst bewijzen om
ieder op eigen wijze, maar in één ge
bouw, samen te komen als Kerk van
Christus. Toen bleek dat de overgrote
meerderheid van alle betrokkenen zich
achter de plannen stelden, werd een
stichting gevormd die het beheer over de
kerk zou gaan voeren. In de stichtings-
acte werd vastgelegd dat een overeen-
komst als deze alleen zin heeft, indien
deze wordt gedragen door de vaste wil
tot een harmonische samenwerking bij
beide partijen. Het contract en de stich
ting mogen geen aantasting zijn van de
zelfstandigheid van beide kerken; beide
kerken hebben gelijke rechten en plich
ten. Het juridische eigendom ligt bij de
Gereformeerde Kerk. Nog steeds wordt
bezien hoe het gemeenschappelijk eigen
dom geregeld dient te worden.
WADDINXVEEN De jaar
lijkse collecte voor de kankerbe
strijding in Waddinxveen heeft
zeventienduizendnegenennegentig
gulden en vierenvijftig cent op
gebracht. We hielden, zo kort na
„Geven voor Leven”, rekening
met een mindere opbrengst maar
het werd een veel grotere dan vo
rig jaar. Toen werd bijna dertien
duizend gulden opgehaald. Na
mens het Koningin Wilhelmina-
Fonds en degenen die dank zij dit
fonds verder kunnen gaan met
onderzoek en behandeling heel
hartelijk dank, Waddinxveen! Het
doet goed te merken dat er zoveel
mensen met reëele steun achter
dit moeizame werk staan.
Wat de collectanten betreft, zon
der hen hadden we het ook nu
niet gered. Hartelijk dank ook
voor uw en jullie medewerking
aan dit prachtige resultaat.
De duidelijkste aanwijzing in deze rich
ting is een artikel in het mei-nummer
van Socialisme en Democratie, het
maandblad van de Wiardi Beekman
Stichting. In dat artikel wordt de samen-
I werkingsschool, waarin verschillende
I levensbeschouwingen elkaar ’ontmoeten’
j gepropageerd als de schoolvorm van de
I toekomst. Openbaar en bijzonder onder-
I wijs zulten wel blijven bestaan, maar
daarnaast moet de samenwerkingsschool
t juridisch ruim baan krijgen. Want ’het
I model van de ontmoetingsschool is elke
democratische doorbraakpartij op het
I lijf geschreven’. Sterker nog: ook chris
tendemocratische partijen zouden het
ideaal van de ontmoedngssehool moeten
I delen.
Het pleidooi in Socialisme en Democra-
I tie is ondertekend door A. A. de Bruijn,
I leraar te Rotterdam en lid van de be-
I stuurscommissie van de samenwerkings-
I school in zijn woonplaats Waddinxveen,
I drs. D. A. Th. van Ooyen, katholiek
I priester en lid van de Tweede Kamer
I voor de PvdA, en prof. dr. J. P. van
I Praag, oud-voorzitter van het humanis-
I tisch verbond. Zij dringen aan op her-
I formulering van de onderwijsparagraaf
I in het beginselprogramma van de Partij
I van de Arbeid, dat naar hun smaak te-
I zeer uitgaat van de klassieke driedeling
I van het onderwijs en nieuwe ontwikke-
I Hngen (zoals het ontstaan van samen-
I werkingsscholen) te weinig stimuleert.
Gezien de grote belangstelling die zij in
I het land voor samenwerkingsscholen
bespeuren, vinden zij een aktieve poli-
I tiek ter bevordering van de ontzuiling
nodig. In dat verband willen zij ook ar-
tikel 208 van de grondwet (’het geven
II van onderwijs is vrij, behoudens het toe-
11 zicht der overheid ter discussie
stellen.
Of het artikel in Socialisme en Demo-
B cratie inderdaad meer is dan een slag in
de lucht zal spoedig blijken. Deze maand
M verschijnt een concept van een nieuw
B beginselprogramma van de PvdA, waar-
over het partijcongres van volgend jaar
I dan moet beslissen. Voor de actuele po-
B litiek nog belangrijker is het debat dat
de socialistische minister van Kemenade
I heeft toegezegd over zijn interpretatie
I van de vrijheid van onderwijs.
Belangrijk is de in 1972 wat verflauwde
maar de laatste tijd weer hernieuwde
I discussie over de praktische mogelijk-
I heid en wenselijkheid van de samenwer-
I hingsschool. De schrijvers van het arti-
I hel in Socialisme en Democratie menen
I dat de samenwerkingsschool het ideaal
I is van een (snel) groeiende bevolkings-
B groep. Zo vermelden De Bruin en zijn
B mede-auteurs op gezag van het katholiek
I onderwijsbureau dat in 1973 reeds 334
samenwerkingsprojecten (bestaand dan
wel in voorbereiding) bekend waren. Dit
B cijfer is inmiddels opgelopen tot bijna
vierhonderd.
Stoel- en meubelfabriek H. A. van Ber-
kesteijn BV van de Wilhelminakade
(BW - zitmeubelen, clubs, banken,
poefs, haardfauteuils, stoeten, arm
stoelen, salontafels, eetkamertafels,
mimisets, hoeksets, bankstellen, eetka-
mergarnituren) toont op de meubel
beurs zeer zwaar massief eiken bank
stellen in het betere genre.. Deze zijn
hoofdzakelijk uitgevoerd met losse zit-
en ragkussens. Voorts exposeert Van
Berkesteijn, waarvan directeur G. Th.
B. Mulleman lid is van het bestuur
van de organiserende Vereniging Vak
beurs Meubelen, Queen Anne meube
len vervaardigd uit massief kersen met
bijpassende zeer luxe uitgevoerde eet
kamertafels. Tenslotte brengt het Wad
dinxveense bedrijf qua modellering aan
de tijd aangepaste massief eiken stoe
ten met biezen mat en bijpassende
massief eiken kolomtafels.
