ven en de meest bekritiseerde veldslag? 1 De grootste showroom van zonweringen vindt u in "Boskoop! Waarom werd Arnhem de meest beschre WAT WEEKBLAD- ADVERTEERDERS MOETEN WETEN! Weekblad voor Waddinween publiceert inleiding van "Zwevend naar de dood, Arnhem 1944 Veel reacties op boek van Waddinxveense majoor Zweefvlucht t naar Arnhem kostte Engelsman Reg been lllllllllllll|||lllllllllll|||||lllllllllllllllllHl||||lllll|||ll||||||llll|||llll|||||llll|||^ AMPUTATIE de Zjaijweringsspecialisten Buiten zonwering Binnen zonwering Deur- en raamhorren Vouwdeuren INLEVERING IvEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN DONDERDAG 15 JULI 1976 iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin RECEPTIONISTE opleidingen pont GOUDA Bootstraat 7, Boskoop. 2“(01727)-3890. Na 18.00 uur: Kalverdans 4 gering gedeelte te danken aan de Brit se troepen bij Arnhem, met. name aan de troepen van Frost bij de Arnhemse verkeersbrug, die tot 21 september de aanvoer van Duitse versterkingen be letten. Wat beoogde dan de operatie „Market- Garden” en wat zou het gevolg geweest zijn indien bij Arnhem wel resultaat was geboekt? Over een smal tapijt van parachutisten en airbornes, die de vitale bruggen moesten veroveren (Market) zouden de grondtroepen van het Tweede Leger moeten oprukken naar Nunspeet bij De Veluwe zou daarna hebben gediend als basis voor een operatie over de 1 Jssel, waarna een opmars was gevolgd door de Noordduitse laagvlakte ener- mogelijkheden als voor daadwerkelijke steun bij de uitvoering van de ope ratie. De voorbereidingstijd voor een dergelijke luchtlandingsoperatie (te vergelijken met een landingsoperatie vanuit zee) had wellicht langer moeten zijn dan zeven dagen. De sterkte en de mogelijkheden van de Duitsers werden onderschat, waarvoor de Britse en Poolse troepen bij Arnhem het gelag moesten betalen. Al deze zaken golden de gehele operatie. de moderne oorlogvoering luchtlan dingsoperaties nog ooit zo’n grote rol zullen spelen. En daarom was „Mar ket-Garden" niet alleen het hoogte punt van de grote luchtlandingsopera ties van de Tweede Wereldoorlog maar tevens het vermoedelijke einde. Dergelijke operaties zullen in de toe komst geen beslissende factor kunnen zijn in de uitslag van een conflict tussen grote mogendheden. Maar daarom blijft de analyse van luchtlandingsoperaties nog wel van be lang voor beperkt gebruik ervan in de toekomst. In dat opzicht is „Market- Garden” even leerzaam als Cannae dit vele eeuwen lang geweest is. Het politiek-strategische belang van „Market-Garden” overtreft echter verre de krijgskundige betekenis. Tot nu toe werd meestal betoogd dat ARNHEM Reg is als manierist ingedeeld bij de tweede bataljon South Staffordshire Regiment. Óp zondag 17 september stapt hij in een Horsa zweefvliegtuig. Even na twee uur landt zijn glider ten westen van Wolfheze, on het 1 bouwland naast de Jonkershoeve. 1 Direct wordt alles uitgeladen. Over l het gehele terrein zijn andere zweef- f vliegtuigen bezig te landen. Reg ziet 1 hoe zijn vriend John Basketfield be- f zig is zijn stuksbediening te ins trueren. Dan komt het bevel om op te rukken naar A rnhem Ondanks de hevige Duitse tegen stand bereiken ze het St. Elisabeth's Gasthuis in Arnhem, maar daarna is er geen doorkomen meer aan. Met gerichte mortierschoten blijven ze de Duitsers de volle laag geven en ze l schakelen drie vijandige gevechts- f wagens uit. Op dinsdag zijn de stel- l lingen bij het ziekenhuis niet meer te f houden. Het peloton wordt uiteen l geslagen. f De Britten moeten terug Via het l Rijnhotel en langs de Utrechtseweg f komen Reg en de andere Britten l terecht bij de oude Nederlands Her- f vormde Kerk in Oosterbeek-Laag. Daar graven zij zich in en goed geor ganiseerd bieden ze van hier uit hef tige tegenstand tegen de Duitse aan vallen. Zo wordt het woensdag 20 september. x Tijdens een nieuwe Duitse aanval wordt Reg geraakt door een gra naat. Zijn rechterbeen is zwaar ge wond. Als de aanval is afgeslagen, wordt hij naar het zogenaamde Wit te Huis gebracht, dat vlak bij de oude kerk ligt. In de dagen die nu volgen, wordt Reg liefdevol verp leegd door mevrouw Kale ter Horst, 1 in wier huis een medische hulppost is ingericht. Het huis is overvol. Ze liggen naast, op en over elkaar. Onder de piano in de woonkamer deelt Reg dit klei ne plekje nog met twee zwaargewon den. Hij lijdt hevige pijn, maar is dankbaar dat hij tenminste wordt verpleegd en niet buiten ligt zoals veel van zijn kameraden. In de nog slechts jonge geschiedenis van het gebruik van luchtlandings troepen was deze operatie het hoogte punt. Nog nimmer waren, op zo grote schaal en zo ver voor de eigen linies, dergelijke troepen ingezet. Het beoog de doel was niets minder dan een be slissing te forceren op het westelijk front en daarmee de oorlog snel te be ëindigen, zo mogelijk vóór de winter ’44-’45. Het is hoogst onwaarschijnlijk dat in De eventuele opbrengst van hun geza menlijke arbeid is bestemd voor die nabestaanden van geallieerde gesneu velden. die nog nimmer in staat waren een bezoek te brengen aan het gral van hun geliefde, die sneuvelde voorde vrijheid van Nederland en dit offer bracht, omdat hij zijn plicht vervulde. De samenstellers zien daarom hun werk als een ereplicht. tegenover hen die vielen bij Arnhem in september 1944. Want voor enige duizenden werd die operatie een zweeftocht naar de dood. Bij ons ziet u het, zoals het straks bij u thuis hangt. O.a. OROLSCHERMEN (in vele uitvoeringen) OMARKIEZEN (óók reparaties en vernieuwen) OJALOEZIEËN OROLGORDIJNEN I De allergrootste keuze! Échte service en garantie. Alléén bij (Wl BIK) Advertenties voor het Weekblad voor Waddinxveen die vóór dinsdag ochtend 12.00 uur in ons bezit zijn zullen dezelfde week nog geplaatst wor den. Van advertenties die later worden ingeleverd kan plaatsing in dezelfde week echter niet gegarandeerd worden; zij zullen in het algemeen - zonder tegenbericht van de opdrachtgever - worden opgenomen in het nummer van de daarop volgende week. LIEFST SCHRIFTELIJK Voor de juistheid van de tekst van advertenties kunnen wij slechts instaan, indien deze schriftelijk bij onze advertentieafdeling, Oranjelaan 9, Waddinx veen, worden ingediend. Hiermee kan worden voorkomen dat in telefonisch opgegeven advertenties, buiten onze schuld, fouten sluipen. KABOUTERS De rubrieksadvertenties in het Weekblad voor Waddinxveen, Kabouters, Moeten vóór dinsdagmiddag 15.00 uur bij onze advertentieafdeling zijn op gegeven. Plaatsingen uitsluitend a contant. A dvertentieafdeling Weekblad voor Waddinxveen, Oranjelaan 9 (postbus 66), Waddinxveen. Telefoon (01828)4788 WADDINXVEEN De veldtocht van Hannibal van 219-202 v. C„ begonnen aan de Ebro in Spanje en beëindigd bij Zama in het huidige Lybië, heeft vanaf je Oudheid tot op heden gesproken lol de verbeelding van krijgs kundigen, historici, dichters en schrij vers. Met name de slag bij Can nae op 4 augustus 216 v. C. sprak tot de verbeelding van velen. Het was en bleef de meest beschreven veldslag van de Oudheid. Pas in de 19e eeuw vond er weer een veldslag plaats, die sindsdien onderwerp van studie en publicaties is geweest, zoals men dat in eeuwen niet meer gekend had. Waterloo bleef de gemoederen bezighouden zoals Can nae, tot op de huidige dag. Het leek erop dat de veldslagen van de Eerste Wereldoorlog, met name in Frankrijk en België, hoge publiciteits- ogen zouden gooien in de twintigste eeuw en Waterloo zouden benaderen, maar de Tweede Wereldoorlog heeft militaire operaties gekend, die de veld slagen uit de eerste wereldbrand heb ben overschaduwd. Vier namen uit de jongste wereldoorlog dringen zich voor al op: Duinkerken, Stalingrad, Nor- mandië en Arnhem. Cannae sprak vooral tot de verbeel ding vanwege de militaire aard van het gebeuren en omdat 50.000 Romeinen gedood werden of gevangen genomen werden, terwijl Hannibal slechts 6.000 man aan verliezen incasseerde. De po- litiekstrategische gevolgen van Can nae waren minder ver reikend. Hoog stens werd de Romeinse expansiedrift enige jaren ingetoomd. Waterloo, Duinkerken, Stalingrad Nor- mandië en Arnhem zijn juist van zo grote betekenis vanwege de politiek- strategische gevolgen die zij hadden. Een overwinning van Napoleon bij Wa terloo, hetgeen zeker niet denkbeeldig was, zou de toenmalige landkaart van Europa grondig veranderd hebben. Het Congres van Wenen deed zulks echter ten koste van de verliezer bij Water loo. Een volledige Duitse overwinning bij Duinkerken zou de uitgangspositie van Engeland verslechterd hebben. Een Duitse doorbraak bij Stalingrad had de oorlog in Oost-Europa lange lijd verlengd. Indien de invasie in Normandië niet zou zijn geslaagd, dan zou dit wellicht de meest besproken veldslag zijn geworden. Van de slag om Arnhem zou dan waarschijnlijk nooit sprake zijn geweest. Normandië slaag de echter wel en de daaropvolgende successen mondden o.a. uit in de ope ratie „Market-Garden”, waar de slag om Arnhem deel van uitmaakte Waarom werd Arnhem de meest be schreven en meest becritiseerde slag uit de tweede Wereldoorlog? In 1975 verscheen van de hand van Mr. P. G. Aalbers een Nederlandse bibliografie van gedrukte werken over deze slag. 629 boeken, boekfragmenten, beschou wingen in tijdschriften en kranten staan ij J-* _-_i_ _i lerminst volledig. Veel publicaties behandelen de mili taire aspecten van deze slag of het aan deel van bepaalde militaire eenheden, met name de Britse. Ook de persoon lijke ervaringen van menige Brit en een enkele Pool werden op papier ge zet. Dergelijke beschouwingen en bele: venissen van Duitse zijde kwamen de laatste jaren eveneens naar voren. Naarmate de tijd vorderde kwam al lengs de kritiek los op het gebeuren bij Arnhem. Daarin werd ook het politiek- strategische belang van het mislukken naar voren geschoven. En niet ten on rechte. Was „Arnhem” dan krijgskundig zo be langwekkend? De operatie „Market- Garden”, waarvan Arnhem deel uit maakte was dit zeker. strategische betekenis, welke verge lijkbaar is met die van Waterloo als men de gevolgen voor de Europese ge schiedenis beziet. Al pochte de Duitse generaal Student na de oorlog, dat Arnhem „letzler deutscher Sieg" was. tragisch genoeg was Arnhem ook de waarschijnlijke oorzaak van de Duitse tweedeling en nog veel meer. De politiek-strategische betekenis tilt deze stad ongewild en onbedoeld op hel niveau van Duinkerken. Stalingrad en Normandië en daarmee tot Can nae en Waterloo van de twinstigste eeuw, althans tot nu toe. Laten we hopen dat dit zo blijft, niet alleen tot het jaar 2000 maar nog lang daarna. De hoop van Britse. Amerikaanse en Poolse parachutisten en airbornes was in de zomer van 1944 gevestigd op hun inzel tijdens de verovering van West en Midden-Europa. Vele malen waren sinds de invasie in Normandië kleinere en grotere luchtlandingsoperaties ge- planned (misschien wel erg vlug en ge ïmproviseerd). doch telkenmale was hel succes aan het front er de oorzaak van dal deze operaties werden afge last. Pas toen de weerstand bij het Albert- kanaal een snel oprukken onmogelijk maakte, terwijl een reorganisatie aan geallieerde zijde, gepaard gaande met een verbetering van de aanvoermoge- lijkheden van munitie, benzine en ma terialen. noodzakelijk bleek, kwam op nieuw de mogelijkheid van luchtlan dingsoperaties aan de orde. In het diepste geheim werd operatie „Market-Garden” voorbereid, nadat Montgomery hiervoor hel volledige fiat van Eisenhouwer meende gekregen te hebben op 10 september 1944 op een vliegveld bij Brussel. Zeven dagen later vlogen de naar actie hunkerende mannen van Engeland naar het zuid-oosten en oosten van Nederland. Tegen de Britten en Polen werd gezegd dat het Tweede Britse Leger binnen 72 uren na hun landin gen bij Arnhem zou zijn. Er zou slechts geringe weerstand zijn, de operatie- plannen zagen er degelijk uil en het vertrouwen in hun opdracht en hel ge loof aan succes was groot. Tien dagen later evacueerde het res tant van de trotse Eerste Britse Air borne Divisie over de Rijn, gesteund door de later gelande Polen en een klein deel van de troepen van het Tweede Leger. In die dagen hadden zij kennis gemaakt met de Nederlandse bevolking in Ren- kum, Arnhem en Heteren, met de Ne derlandse ondergrondse, met hel Ne derlandse terrein en klimaat en met een Duitse tegenstander, die in het geheel niet geïmponeerd bleek door de geal lieerde verrassingsaanval. Van en over hen handelt dit boek. Britten, Polen, Nederlanders en Duitsers komen aan' hel woord. Zij vertellen hoe zij de wer kelijkheid van „Arnhem" hebben meegemaakl. Veelal vanuit hun be perkte gezichtskring op het totale ge beuren, voor, tijdens en na de slag. Want op de morgen van 26 september 1944 eindigde wel de weerstand van de Britse troepen in Oosterbeek, maar daarna begon pas hel verhaal van de achtergebleven geallieerde militairen. Van de ondergedoken mannen en hun Nederlandse helpers, van de gewonden en de krijgsgevangenen in Apeldoorn en in Duitsland, van de gesneuvelden. Dit boek heeft de werking van een prisma. Zij die „Arnhem" meemaakten laten door hun verhalen het licht schij nen op dit gebeuren. Bij de lezer schijnt dit licht anders door dan de verteller het heeft willen doen stralen. En toch laat ieder verhaal een stukje werkelijk heid van „Arnhem” zien. Stukjes welke niet of nauwelijks bekend zijn bij de meeste Nederlanders. Desamenstellers hadden dit slechts voor ogen, om daar mee een bijdrage te leveren aan de kennis over een van de belangrijkste militaire operaties van de Tweede Maar Arnhem had wel een politiek- Wereldoorlog. blad voor Waddinxveen dat u nu in han den hebt staat op deze pagina de inlei ding uit het boek, dat ook in uw boeken- aandacht van onze krant voor het nieuwe kast een plaatsje verdient. Het snelle succes van de geallieerde opmars in Noord-Frankrijk en België had het Duitse westfront aan het wan kelen gebracht. De oprukkende legers van Eisenhouwer gaven de Duitsers geen gelegenheid om zich te herstel len en te reorganiseren, noch' in de breedte, noch in de diepte. Wanneer een tegenstander wankelt, moet men hem, zoals in de bokssport gebruikelijk is, met een paar snelle stoten tegen het canvas slaan door hem daar te ra ken waar hij het zwakste is. Dat was nu de situatie in september 1944 en de Duitse rechterflank leek het meest kwetsbaar. Daarop richtte zich de operatie „Mar ket-Garden". Een snelle doorstoot over 3 kanalen en 3 rivieren, uit te voeren door grondtroepen en lucht- landingseenheden in een gecombineer- deze operatie geslaagd was m.u.v. het de verrassingsaanval. onderdeel „Arnhem”. Daarmee zetten Over een smal tapijt van parachutisten de zoeklichten van de critici vooral en airbornes, die de vitale bruggen Arnhem in een fel licht: zo fel, dat hierin vermeld en nog is dit werkje al- men zich liet verleiden om te spreken van „Een brug te ver”, daarmede sug gererend dat de luitenant-generaal het Ijsselmeer (Garden). „Boy" Browning, commandant van het Britse luchtlandingskorps, die voor de uitvoering van de operatie gezegd zou hebben: „En toch geloof ik dat we een brug te ver gaan”, gelijk zou hebben zijds en een omsingeling van het Roer- gehad. Indien deze generaal, die zelf gebied anderzijds. behoorde tot de geestelijke vaders van deze operatie, dit inderdaad gezegd heeft, dan dringen zich twee vragen op. Als hij van mening was dat de operatie een brug te ver ging, had hij dan niet als verantwoordelijk commandant moeten eisen de Britten en Polen niet bij Arnhem te laten landen? Of heeft Browning de politiek-strategi sche draagwijdte van de gehele opera tie niet overzien? Want waar ging het in feite om? Om het nemen van de overgangen over de drie grote rivieren: Maas, Waal en Rijn. Met andere woor den: „Market-Garden” of geen „Mar ket-Garden”. Een beperkte doelstelling, bijvoor beeld het nemen van het gebied Son- Grave-Nijmegen, zou weinig strate gisch nut gehad hebben en het is de vraag of Nijmegen veroverd zou zijn. Het succes bij Nijmegen in de operatie Dinsdag 26 september komen de Duitsers. Gelukkig tonen ze begrip voor de situatie waarin de Britse ge- 1 wonden en hun verzorgers zich be- vinden. Met een Duitse Rode Kruis auto wordt Reg naar hotel "De Ta felberg" gebracht, waar hij wordt geopereerd. Daarna wordt hij afge voerd naar Apeldoorn, waar een Hollandse chirurg, dr. Pi Haar, hem nog enkele malen opereert en pro beert alsnog zijn been te redden. Op I november gaat een voor hem onbekende chirurg over tot amputa tie van het rechterbeen. Als Reg uit zijn verdoving is ont waakt, vraagt hij papier en een pen en schrijft: To my darling A vis. 1 am afraid I have some bad news for you. I had to have my right leg taken off just above the knee yester day, but please don’t worry. Every thing will turn out for the best and whatever you do, please never forget that I love you. Op 1 januari 1945 werd Reg afge- voerd naar Fallungkostel en vandaar naar Neurenberg, waar hij in april 1945 door de Amerikanen wordt be vrijd. (Fragmenten uit: ’’Zwevend naar de dood, Arnhem 1944”). Het lijkt niet overdreven te veronder stellen dat een dergelijk vervolg de strijd in West- en Midden-Europa aan zienlijk bekort zou hebben. Een ver overing van Midden-Europa, van West- Polen tot Joegoslavië, door de Weste lijke geallieerde legers vóór februari 1945 behoorde tot de mogelijkheden. Men stelle zich eens voor wat in dat geval de positie van Roosevelt en Chur chill zou zijn geweest. De landkaart van Europa en de positie van veel vol keren in dat werelddeel zouden totaal „Market-Garden” was voor epn niet anders zijn geweest, om nog te zwijgen van de politieke verhoudingen tussen de grote mogendheden na beëindiging van de strijd. Dat het allemaal gegaan is, zoals het werkelijk verliep, deed de aandacht van de wereld richten op „Arnhem”, Jat deel van de operatie dat niet zo suc cesvol was. Maar in feite mislukte „Market-Garden” als geheel. Wil men nagaan waarom „Arnhem” mislukte, dan moet men dus de gehele operatie doorlichten en de gebeurte nissen in de periode welke er aan voor afgingen. Dan moet men oog heében voor de verhoudingen tussen hoge mi litaire bevelhebbers, zoals Eisenhou wer, Montgomery en Patton, voor de gevoelens van de volkeren die hun aan deel leverden in de strijd tegen het Nazisme, voor de verschillen in in zicht tussen de betrokken politici zoals Roosevelt en Churchill. Men moet dan erkennen dat er fouten zijn gemaakt in de planning van de operatie, dat de logistieke ondersteu ning onvoldoende was, dat er geen éénhoofdige leiding was over zowel de grondtroepen, de luchtlandingseenhe- den én de ondersteunende luchtstrijd krachten, dat men zich vergiste in de mogelijkheden en moeilijkheden van het terrein, dat men faalde, waar het ging om inlichtingen over de vijand, dat men teveel op eigen kracht heeft vertrouwd en te weinig op de steun van de Nederlandse ondergrondse, zowel voor inlichtingen, voor communicatie- boek over een belangrijk onderdeel van de befaamde en veelbeschreven operatie Market Garden uit de Tweede Wereld oorlog. Voor ons volop reden om naast het reeds gepubliceerd fragment uit het boek, waarin de bij Arnhem strijdende Polen de stiefkinderen van de operatie Market Garden worden genoemd, u nu deelgenoot te maken van de inleiding van ’’Zwevend naar de dood, Arnhem 1944”, Wij beperken ons daartoe, omdat na lezing daarvan als vaststaand mag worden aangenomen dat u niet langer meer zult aarzelen in te schrijven op het boek, dat mede is ontstaan door belang rijk militair-historisch speurwerk van de Waddinxveense majoor A. L. J. van Vliet. Generaal-majoor Eric Mackay, op dit moment als genie-officier verbonden aan het hoofdkwartier van de Britse Iae ger aan de Rijn, vocht in 1944 bij de onthullende Rijnbrug in Arnhem als commandant van een genie-eenheid. Zijn ervaringen publiceerde hij in het bekende boekwerk je "Whoa Mahomet”. ’’Zwevend naar vindt hij een "zeer interessante verzameling van per soonlijke belevenissen van mensen van diverse nationaliteiten die verwikkeld waren in de heksenketel van de slag om Arnhem”. Vanmiddag heeft de regionale pers bij majoor Van Vliet thuis een in druk gekregen van de nieuwe feiten die WADDINXVEEN Na onze publika- tie in het Weekblad voor Waddinxveen van vorige week donderdag is de in onze gemeente op het adres Peuleyen 128 wo nende Waddinxveense majoor A. (Ab) L. J. van Vliet (41), mede-auteur van het op 4 september van dit jaar uitko mende boek ’’Zwevend naar de dood, Arnhem 1944” over de slag om Arn hem, overstelpt met reacties. Die be langstelling doet deze medewerker van de Sectie Krijgsgeschiedenis van de Konink lijke Landmacht in Den Haag goed, want het met de Renkumse adjudant- onderofficier Th. (Theo) Peelen (52) ge schreven boek van 325 pagina’s moet geld opbrengen om nabestaanden van ge allieerde gesneuvelden in staat te stel len de graven van hun dierbaren in Ne derland te kunnen bezoeken. Zoals be richt kunnen Waddinxveners voorin tekenen op dit bijzondere en boek door f 19,- (dat is 2,75 minder dan elders in het land moet worden be taald) over te maken door storting op de je "Whoa Mahomet”. Rabobank in Rheden, rekeningnummer de dood, Arnhem 1944 3552.05823, gironummer van de bank 936107. De eerste 2000 exemplaren van ’’Zwevend naar de dood, Anhem 1944” zijn genummerd. De inschrijving duurt tot eind september, daarna zal het boek tegen een aanmerkelijk hogere prijs in de boekhandel verkrijgbaar zijn. Niet alleen de Waddinxveense majoor, in het boek zijn verzameld. In het Week- maar ook de redactie van het Weekblad voor Waddinxveen heeft van de lezers bijzoner aardige reacties gehad over de Bij de uitvoering van de opdrachten, die voor First British Airborne Divi sion bij Arnhem van kracht waren, zijn eveneens fouten gemaakt. Men kon de verrassing, welke op de eerste dag inderdaad volledig was, niet uitbuiten doordat de sterkte aan para chutisten te gering was en omdat de landingsterreinen te ver van het doel, de brug, gekozen waren. Nog afgezien van de vraag of de keuze van de bevelhebber voor deze divisie wel juist was (een generaal zonder luchtlandingservaring), deze officier had reeds tijdens de vlucht naar Arn hem of bij de landing kunnen sneuve len. Ook de opvolging van de bevel voering was slecht geregeld. Zijn afwe zigheid van meer dan 30 uren op het divisiehoofdkwartier en de onduidelij ke bevelsverhoudingen, die hiervan het gevolg waren, hebben een grote rol gespeeld. Toen duidelijk werd dat de noordelijke oprit van de brug niet be houden kon blijven, was de hooggele gen Westerbouwing het enige alterna tief voor het behoud van een brugge- hoofd op de noordelijke oever en de enige zin voor de inzet van de Polen op de zuidelijke oever, vijf dagen na de eerste landingen. Op 20 september had de perimeter zich westwaarts moeten verplaatsen, rond de Westerbouwing. Het gebeurde niet en de laatste kans op succes was verkeken. Indien al de ze zaken eerst genoemd zijn, mag daar naast niet ontkend worden dat het krijgsmansgeluk, dat zich op de eerste dag opsteide aan geallieerde zijde, zich daarna tegen hen keerde. Het weer in Engeland op 18 september en daarna vertraagde de aanvoer op de tweede en de derde luchtlandingsdag. Tegen alle geldende orders in, nam een Amerikaanse piloot of parachutist de complete operatiebevelen mee naar Nederland. Uitgetekend deze man werd bij de landing in de omgeving van Vught gedood en zijn fout was voor de Duitsers een buitenkansje van de eerste orde. De slechte verbindingsmogelijkheden, zowel binnen de divisie als naar de hogere staven, waren een bittere te genvaller, doch hiervoor waren alterna tieven voorhanden via de Nederlandse ondergrondse. Naast alle waardering en verering voor de heldenmoed waarmee Britten, Amerikanen en Polen deze operatie hebben uitgevoerd, kan men niet ont kennen dat van Duitse zijde, militair gezien, snel, doortastend en volhar dend werd gereageerd op de volslagen verrassing, waarmede de Duitse com mandanten op 17 september 1944 ge confronteerd werden. Ook daardoor kreeg de strijd daarna bij en in Arnhem een heroïsch karak ter. De op 24 maart 1976 overleden Britse veldmaarschalk Montgomery nam na de oorlog de schuld van „Arnhem" uiteindelijk op zijn schouders. Dat sier de deze felomstreden oorlogsgeneraal wellicht, maar hij nam meer op zich dan nodig was. Dat hij bij Arnhem zijn Waterloo vond is misschien te sterk uitgedrukt. (Ironisch genoeg was de Britse codenaam voor de verkeersbrug bij Arnhem „Waterloo".) Waddinxveen - Reg Bagguley, in 1923 geboren in hef graafschap Staf fordshire. heeft bij geruchte gehoord i dat zijn bataljon spoedig zal worden f ingezet voor acties op het vasteland 1 van West-Europa. Hij zou daarom I gauw willen trouwen met het meisje 1 jr/.s, dat hij al enkele jaren kent In f de zomer van 1944 besluiten Reg en 1 zlr/.v om elkaar op 15 augustus het f ja-woord te geven. Ondanks de oorlogsellende moet het een groot feest worden. Alles wordt i tot in de puntjes geregeld en omdat Reg vaak van huis is. valt het Avis niet moeilijk om een prachtige bruidsjurk te maken zonder dat hij het bemerkt. Op 13 augustus krijgt Reg te horen dat het bataljon geconsigneerd f wordt. Niemand mag het kamp meer verlaten. Toch krijgt hij op 15 augustus van zijn commandant enkele uren vrij om te trouwen. Gekleed in battledress haalt hij Avis van huis en spoedt zich met haar, de getuigen en familie naar de kerk, t waar de huwelijksinzegening plaats- vindt. Na afloop keert hij direct terug naar het kamp. Wanneer zal hij A vis terugzien?

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Weekblad voor Waddinxveen | 1976 | | pagina 7