ven en de meest bekritiseerde veldslag?
1
De grootste showroom
van zonweringen vindt
u in "Boskoop!
Waarom werd Arnhem de meest beschre
WAT WEEKBLAD-
ADVERTEERDERS
MOETEN WETEN!
Weekblad voor Waddinween publiceert inleiding van "Zwevend naar de dood, Arnhem 1944
Veel reacties op boek
van Waddinxveense majoor
Zweefvlucht t
naar Arnhem
kostte
Engelsman
Reg been
lllllllllllll|||lllllllllll|||||lllllllllllllllllHl||||lllll|||ll||||||llll|||llll|||||llll|||^
AMPUTATIE
de Zjaijweringsspecialisten
Buiten zonwering
Binnen zonwering
Deur- en raamhorren
Vouwdeuren
INLEVERING
IvEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN DONDERDAG 15 JULI 1976
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
RECEPTIONISTE
opleidingen
pont GOUDA
Bootstraat 7, Boskoop. 2“(01727)-3890. Na 18.00 uur: Kalverdans 4
gering gedeelte te danken aan de Brit
se troepen bij Arnhem, met. name aan
de troepen van Frost bij de Arnhemse
verkeersbrug, die tot 21 september de
aanvoer van Duitse versterkingen be
letten.
Wat beoogde dan de operatie „Market-
Garden” en wat zou het gevolg geweest
zijn indien bij Arnhem wel resultaat
was geboekt?
Over een smal tapijt van parachutisten
en airbornes, die de vitale bruggen
moesten veroveren (Market) zouden
de grondtroepen van het Tweede Leger
moeten oprukken naar Nunspeet bij
De Veluwe zou daarna hebben gediend
als basis voor een operatie over de
1 Jssel, waarna een opmars was gevolgd
door de Noordduitse laagvlakte ener-
mogelijkheden als voor daadwerkelijke
steun bij de uitvoering van de ope
ratie. De voorbereidingstijd voor een
dergelijke luchtlandingsoperatie (te
vergelijken met een landingsoperatie
vanuit zee) had wellicht langer moeten
zijn dan zeven dagen. De sterkte en de
mogelijkheden van de Duitsers werden
onderschat, waarvoor de Britse en
Poolse troepen bij Arnhem het gelag
moesten betalen. Al deze zaken golden
de gehele operatie.
de moderne oorlogvoering luchtlan
dingsoperaties nog ooit zo’n grote rol
zullen spelen. En daarom was „Mar
ket-Garden" niet alleen het hoogte
punt van de grote luchtlandingsopera
ties van de Tweede Wereldoorlog
maar tevens het vermoedelijke einde.
Dergelijke operaties zullen in de toe
komst geen beslissende factor kunnen
zijn in de uitslag van een conflict tussen
grote mogendheden.
Maar daarom blijft de analyse van
luchtlandingsoperaties nog wel van be
lang voor beperkt gebruik ervan in de
toekomst. In dat opzicht is „Market-
Garden” even leerzaam als Cannae dit
vele eeuwen lang geweest is.
Het politiek-strategische belang van
„Market-Garden” overtreft echter
verre de krijgskundige betekenis.
Tot nu toe werd meestal betoogd dat
ARNHEM
Reg is als manierist ingedeeld bij de
tweede bataljon South Staffordshire
Regiment. Óp zondag 17 september
stapt hij in een Horsa zweefvliegtuig.
Even na twee uur landt zijn glider
ten westen van Wolfheze, on het 1
bouwland naast de Jonkershoeve. 1
Direct wordt alles uitgeladen. Over l
het gehele terrein zijn andere zweef- f
vliegtuigen bezig te landen. Reg ziet 1
hoe zijn vriend John Basketfield be- f
zig is zijn stuksbediening te ins
trueren. Dan komt het bevel om op
te rukken naar A rnhem
Ondanks de hevige Duitse tegen
stand bereiken ze het St. Elisabeth's
Gasthuis in Arnhem, maar daarna is
er geen doorkomen meer aan. Met
gerichte mortierschoten blijven ze de
Duitsers de volle laag geven en ze l
schakelen drie vijandige gevechts- f
wagens uit. Op dinsdag zijn de stel- l
lingen bij het ziekenhuis niet meer te f
houden. Het peloton wordt uiteen l
geslagen. f
De Britten moeten terug Via het l
Rijnhotel en langs de Utrechtseweg f
komen Reg en de andere Britten l
terecht bij de oude Nederlands Her- f
vormde Kerk in Oosterbeek-Laag.
Daar graven zij zich in en goed geor
ganiseerd bieden ze van hier uit hef
tige tegenstand tegen de Duitse aan
vallen. Zo wordt het woensdag 20
september. x
Tijdens een nieuwe Duitse aanval
wordt Reg geraakt door een gra
naat. Zijn rechterbeen is zwaar ge
wond. Als de aanval is afgeslagen,
wordt hij naar het zogenaamde Wit
te Huis gebracht, dat vlak bij de
oude kerk ligt. In de dagen die nu
volgen, wordt Reg liefdevol verp
leegd door mevrouw Kale ter Horst, 1
in wier huis een medische hulppost is
ingericht.
Het huis is overvol. Ze liggen naast,
op en over elkaar. Onder de piano
in de woonkamer deelt Reg dit klei
ne plekje nog met twee zwaargewon
den. Hij lijdt hevige pijn, maar is
dankbaar dat hij tenminste wordt
verpleegd en niet buiten ligt zoals
veel van zijn kameraden.
In de nog slechts jonge geschiedenis
van het gebruik van luchtlandings
troepen was deze operatie het hoogte
punt. Nog nimmer waren, op zo grote
schaal en zo ver voor de eigen linies,
dergelijke troepen ingezet. Het beoog
de doel was niets minder dan een be
slissing te forceren op het westelijk
front en daarmee de oorlog snel te be
ëindigen, zo mogelijk vóór de winter
’44-’45.
Het is hoogst onwaarschijnlijk dat in
De eventuele opbrengst van hun geza
menlijke arbeid is bestemd voor die
nabestaanden van geallieerde gesneu
velden. die nog nimmer in staat waren
een bezoek te brengen aan het gral
van hun geliefde, die sneuvelde voorde
vrijheid van Nederland en dit offer
bracht, omdat hij zijn plicht vervulde.
De samenstellers zien daarom hun
werk als een ereplicht. tegenover hen
die vielen bij Arnhem in september
1944. Want voor enige duizenden werd
die operatie een zweeftocht naar de
dood.
Bij ons ziet u het, zoals het straks bij u thuis hangt.
O.a.
OROLSCHERMEN (in vele uitvoeringen)
OMARKIEZEN (óók reparaties en vernieuwen)
OJALOEZIEËN OROLGORDIJNEN
I De allergrootste keuze! Échte service en garantie. Alléén bij
(Wl BIK)
Advertenties voor het Weekblad voor Waddinxveen die vóór dinsdag
ochtend 12.00 uur in ons bezit zijn zullen dezelfde week nog geplaatst wor
den. Van advertenties die later worden ingeleverd kan plaatsing in dezelfde
week echter niet gegarandeerd worden; zij zullen in het algemeen - zonder
tegenbericht van de opdrachtgever - worden opgenomen in het nummer van
de daarop volgende week.
LIEFST SCHRIFTELIJK
Voor de juistheid van de tekst van advertenties kunnen wij slechts instaan,
indien deze schriftelijk bij onze advertentieafdeling, Oranjelaan 9, Waddinx
veen, worden ingediend. Hiermee kan worden voorkomen dat in telefonisch
opgegeven advertenties, buiten onze schuld, fouten sluipen.
KABOUTERS
De rubrieksadvertenties in het Weekblad voor Waddinxveen, Kabouters,
Moeten vóór dinsdagmiddag 15.00 uur bij onze advertentieafdeling zijn op
gegeven. Plaatsingen uitsluitend a contant.
A dvertentieafdeling
Weekblad voor Waddinxveen,
Oranjelaan 9 (postbus 66),
Waddinxveen. Telefoon (01828)4788
WADDINXVEEN De veldtocht van
Hannibal van 219-202 v. C„ begonnen
aan de Ebro in Spanje en beëindigd bij
Zama in het huidige Lybië, heeft vanaf
je Oudheid tot op heden gesproken
lol de verbeelding van krijgs
kundigen, historici, dichters en schrij
vers. Met name de slag bij Can
nae op 4 augustus 216 v. C. sprak tot de
verbeelding van velen. Het was en
bleef de meest beschreven veldslag van
de Oudheid. Pas in de 19e eeuw vond er
weer een veldslag plaats, die sindsdien
onderwerp van studie en publicaties is
geweest, zoals men dat in eeuwen niet
meer gekend had. Waterloo bleef de
gemoederen bezighouden zoals Can
nae, tot op de huidige dag.
Het leek erop dat de veldslagen van de
Eerste Wereldoorlog, met name in
Frankrijk en België, hoge publiciteits-
ogen zouden gooien in de twintigste
eeuw en Waterloo zouden benaderen,
maar de Tweede Wereldoorlog heeft
militaire operaties gekend, die de veld
slagen uit de eerste wereldbrand heb
ben overschaduwd. Vier namen uit de
jongste wereldoorlog dringen zich voor
al op: Duinkerken, Stalingrad, Nor-
mandië en Arnhem.
Cannae sprak vooral tot de verbeel
ding vanwege de militaire aard van het
gebeuren en omdat 50.000 Romeinen
gedood werden of gevangen genomen
werden, terwijl Hannibal slechts 6.000
man aan verliezen incasseerde. De po-
litiekstrategische gevolgen van Can
nae waren minder ver reikend. Hoog
stens werd de Romeinse expansiedrift
enige jaren ingetoomd.
Waterloo, Duinkerken, Stalingrad Nor-
mandië en Arnhem zijn juist van zo
grote betekenis vanwege de politiek-
strategische gevolgen die zij hadden.
Een overwinning van Napoleon bij Wa
terloo, hetgeen zeker niet denkbeeldig
was, zou de toenmalige landkaart van
Europa grondig veranderd hebben. Het
Congres van Wenen deed zulks echter
ten koste van de verliezer bij Water
loo. Een volledige Duitse overwinning
bij Duinkerken zou de uitgangspositie
van Engeland verslechterd hebben.
Een Duitse doorbraak bij Stalingrad
had de oorlog in Oost-Europa lange
lijd verlengd. Indien de invasie in
Normandië niet zou zijn geslaagd, dan
zou dit wellicht de meest besproken
veldslag zijn geworden. Van de slag om
Arnhem zou dan waarschijnlijk nooit
sprake zijn geweest. Normandië slaag
de echter wel en de daaropvolgende
successen mondden o.a. uit in de ope
ratie „Market-Garden”, waar de slag
om Arnhem deel van uitmaakte
Waarom werd Arnhem de meest be
schreven en meest becritiseerde slag uit
de tweede Wereldoorlog?
In 1975 verscheen van de hand van
Mr. P. G. Aalbers een Nederlandse
bibliografie van gedrukte werken over
deze slag.
629 boeken, boekfragmenten, beschou
wingen in tijdschriften en kranten staan
ij J-* _-_i_ _i
lerminst volledig.
Veel publicaties behandelen de mili
taire aspecten van deze slag of het aan
deel van bepaalde militaire eenheden,
met name de Britse. Ook de persoon
lijke ervaringen van menige Brit en
een enkele Pool werden op papier ge
zet. Dergelijke beschouwingen en bele:
venissen van Duitse zijde kwamen de
laatste jaren eveneens naar voren.
Naarmate de tijd vorderde kwam al
lengs de kritiek los op het gebeuren bij
Arnhem. Daarin werd ook het politiek-
strategische belang van het mislukken
naar voren geschoven. En niet ten on
rechte.
Was „Arnhem” dan krijgskundig zo be
langwekkend? De operatie „Market-
Garden”, waarvan Arnhem deel uit
maakte was dit zeker.
strategische betekenis, welke verge
lijkbaar is met die van Waterloo als
men de gevolgen voor de Europese ge
schiedenis beziet.
Al pochte de Duitse generaal Student
na de oorlog, dat Arnhem „letzler
deutscher Sieg" was. tragisch genoeg
was Arnhem ook de waarschijnlijke
oorzaak van de Duitse tweedeling en
nog veel meer.
De politiek-strategische betekenis tilt
deze stad ongewild en onbedoeld op
hel niveau van Duinkerken. Stalingrad
en Normandië en daarmee tot Can
nae en Waterloo van de twinstigste
eeuw, althans tot nu toe.
Laten we hopen dat dit zo blijft, niet
alleen tot het jaar 2000 maar nog lang
daarna.
De hoop van Britse. Amerikaanse en
Poolse parachutisten en airbornes was
in de zomer van 1944 gevestigd op hun
inzel tijdens de verovering van West
en Midden-Europa. Vele malen waren
sinds de invasie in Normandië kleinere
en grotere luchtlandingsoperaties ge-
planned (misschien wel erg vlug en ge
ïmproviseerd). doch telkenmale was
hel succes aan het front er de oorzaak
van dal deze operaties werden afge
last.
Pas toen de weerstand bij het Albert-
kanaal een snel oprukken onmogelijk
maakte, terwijl een reorganisatie aan
geallieerde zijde, gepaard gaande met
een verbetering van de aanvoermoge-
lijkheden van munitie, benzine en ma
terialen. noodzakelijk bleek, kwam op
nieuw de mogelijkheid van luchtlan
dingsoperaties aan de orde.
In het diepste geheim werd operatie
„Market-Garden” voorbereid, nadat
Montgomery hiervoor hel volledige fiat
van Eisenhouwer meende gekregen te
hebben op 10 september 1944 op een
vliegveld bij Brussel.
Zeven dagen later vlogen de naar actie
hunkerende mannen van Engeland
naar het zuid-oosten en oosten van
Nederland. Tegen de Britten en Polen
werd gezegd dat het Tweede Britse
Leger binnen 72 uren na hun landin
gen bij Arnhem zou zijn. Er zou slechts
geringe weerstand zijn, de operatie-
plannen zagen er degelijk uil en het
vertrouwen in hun opdracht en hel ge
loof aan succes was groot.
Tien dagen later evacueerde het res
tant van de trotse Eerste Britse Air
borne Divisie over de Rijn, gesteund
door de later gelande Polen en een
klein deel van de troepen van het
Tweede Leger.
In die dagen hadden zij kennis gemaakt
met de Nederlandse bevolking in Ren-
kum, Arnhem en Heteren, met de Ne
derlandse ondergrondse, met hel Ne
derlandse terrein en klimaat en met een
Duitse tegenstander, die in het geheel
niet geïmponeerd bleek door de geal
lieerde verrassingsaanval. Van en over
hen handelt dit boek. Britten, Polen,
Nederlanders en Duitsers komen aan'
hel woord. Zij vertellen hoe zij de wer
kelijkheid van „Arnhem" hebben
meegemaakl. Veelal vanuit hun be
perkte gezichtskring op het totale ge
beuren, voor, tijdens en na de slag.
Want op de morgen van 26 september
1944 eindigde wel de weerstand van de
Britse troepen in Oosterbeek, maar
daarna begon pas hel verhaal van de
achtergebleven geallieerde militairen.
Van de ondergedoken mannen en hun
Nederlandse helpers, van de gewonden
en de krijgsgevangenen in Apeldoorn
en in Duitsland, van de gesneuvelden.
Dit boek heeft de werking van een
prisma. Zij die „Arnhem" meemaakten
laten door hun verhalen het licht schij
nen op dit gebeuren. Bij de lezer schijnt
dit licht anders door dan de verteller
het heeft willen doen stralen. En toch
laat ieder verhaal een stukje werkelijk
heid van „Arnhem” zien. Stukjes welke
niet of nauwelijks bekend zijn bij de
meeste Nederlanders. Desamenstellers
hadden dit slechts voor ogen, om daar
mee een bijdrage te leveren aan de
kennis over een van de belangrijkste
militaire operaties van de Tweede
Maar Arnhem had wel een politiek- Wereldoorlog.
blad voor Waddinxveen dat u nu in han
den hebt staat op deze pagina de inlei
ding uit het boek, dat ook in uw boeken-
aandacht van onze krant voor het nieuwe kast een plaatsje verdient.
Het snelle succes van de geallieerde
opmars in Noord-Frankrijk en België
had het Duitse westfront aan het wan
kelen gebracht. De oprukkende legers
van Eisenhouwer gaven de Duitsers
geen gelegenheid om zich te herstel
len en te reorganiseren, noch' in de
breedte, noch in de diepte. Wanneer
een tegenstander wankelt, moet men
hem, zoals in de bokssport gebruikelijk
is, met een paar snelle stoten tegen
het canvas slaan door hem daar te ra
ken waar hij het zwakste is.
Dat was nu de situatie in september
1944 en de Duitse rechterflank leek het
meest kwetsbaar.
Daarop richtte zich de operatie „Mar
ket-Garden". Een snelle doorstoot
over 3 kanalen en 3 rivieren, uit te
voeren door grondtroepen en lucht-
landingseenheden in een gecombineer-
deze operatie geslaagd was m.u.v. het de verrassingsaanval.
onderdeel „Arnhem”. Daarmee zetten Over een smal tapijt van parachutisten
de zoeklichten van de critici vooral en airbornes, die de vitale bruggen
Arnhem in een fel licht: zo fel, dat
hierin vermeld en nog is dit werkje al- men zich liet verleiden om te spreken
van „Een brug te ver”, daarmede sug
gererend dat de luitenant-generaal het Ijsselmeer (Garden).
„Boy" Browning, commandant van het
Britse luchtlandingskorps, die voor de
uitvoering van de operatie gezegd zou
hebben: „En toch geloof ik dat we een
brug te ver gaan”, gelijk zou hebben zijds en een omsingeling van het Roer-
gehad. Indien deze generaal, die zelf gebied anderzijds.
behoorde tot de geestelijke vaders van
deze operatie, dit inderdaad gezegd
heeft, dan dringen zich twee vragen op.
Als hij van mening was dat de operatie
een brug te ver ging, had hij dan niet
als verantwoordelijk commandant
moeten eisen de Britten en Polen niet
bij Arnhem te laten landen?
Of heeft Browning de politiek-strategi
sche draagwijdte van de gehele opera
tie niet overzien? Want waar ging het
in feite om? Om het nemen van de
overgangen over de drie grote rivieren:
Maas, Waal en Rijn. Met andere woor
den: „Market-Garden” of geen „Mar
ket-Garden”.
Een beperkte doelstelling, bijvoor
beeld het nemen van het gebied Son-
Grave-Nijmegen, zou weinig strate
gisch nut gehad hebben en het is de
vraag of Nijmegen veroverd zou zijn.
Het succes bij Nijmegen in de operatie
Dinsdag 26 september komen de
Duitsers. Gelukkig tonen ze begrip
voor de situatie waarin de Britse ge-
1 wonden en hun verzorgers zich be-
vinden. Met een Duitse Rode Kruis
auto wordt Reg naar hotel "De Ta
felberg" gebracht, waar hij wordt
geopereerd. Daarna wordt hij afge
voerd naar Apeldoorn, waar een
Hollandse chirurg, dr. Pi Haar, hem
nog enkele malen opereert en pro
beert alsnog zijn been te redden.
Op I november gaat een voor hem
onbekende chirurg over tot amputa
tie van het rechterbeen.
Als Reg uit zijn verdoving is ont
waakt, vraagt hij papier en een pen
en schrijft:
To my darling A vis.
1 am afraid I have some bad news
for you. I had to have my right leg
taken off just above the knee yester
day, but please don’t worry. Every
thing will turn out for the best and
whatever you do, please never forget
that I love you.
Op 1 januari 1945 werd Reg afge-
voerd naar Fallungkostel en vandaar
naar Neurenberg, waar hij in april
1945 door de Amerikanen wordt be
vrijd.
(Fragmenten uit: ’’Zwevend naar
de dood, Arnhem 1944”).
Het lijkt niet overdreven te veronder
stellen dat een dergelijk vervolg de
strijd in West- en Midden-Europa aan
zienlijk bekort zou hebben. Een ver
overing van Midden-Europa, van West-
Polen tot Joegoslavië, door de Weste
lijke geallieerde legers vóór februari
1945 behoorde tot de mogelijkheden.
Men stelle zich eens voor wat in dat
geval de positie van Roosevelt en Chur
chill zou zijn geweest. De landkaart
van Europa en de positie van veel vol
keren in dat werelddeel zouden totaal
„Market-Garden” was voor epn niet anders zijn geweest, om nog te zwijgen
van de politieke verhoudingen tussen
de grote mogendheden na beëindiging
van de strijd.
Dat het allemaal gegaan is, zoals het
werkelijk verliep, deed de aandacht
van de wereld richten op „Arnhem”,
Jat deel van de operatie dat niet zo suc
cesvol was. Maar in feite mislukte
„Market-Garden” als geheel.
Wil men nagaan waarom „Arnhem”
mislukte, dan moet men dus de gehele
operatie doorlichten en de gebeurte
nissen in de periode welke er aan voor
afgingen. Dan moet men oog heében
voor de verhoudingen tussen hoge mi
litaire bevelhebbers, zoals Eisenhou
wer, Montgomery en Patton, voor de
gevoelens van de volkeren die hun aan
deel leverden in de strijd tegen het
Nazisme, voor de verschillen in in
zicht tussen de betrokken politici zoals
Roosevelt en Churchill.
Men moet dan erkennen dat er fouten
zijn gemaakt in de planning van de
operatie, dat de logistieke ondersteu
ning onvoldoende was, dat er geen
éénhoofdige leiding was over zowel de
grondtroepen, de luchtlandingseenhe-
den én de ondersteunende luchtstrijd
krachten, dat men zich vergiste in de
mogelijkheden en moeilijkheden van
het terrein, dat men faalde, waar het
ging om inlichtingen over de vijand,
dat men teveel op eigen kracht heeft
vertrouwd en te weinig op de steun van
de Nederlandse ondergrondse, zowel
voor inlichtingen, voor communicatie-
boek over een belangrijk onderdeel van
de befaamde en veelbeschreven operatie
Market Garden uit de Tweede Wereld
oorlog. Voor ons volop reden om naast
het reeds gepubliceerd fragment uit het
boek, waarin de bij Arnhem strijdende
Polen de stiefkinderen van de operatie
Market Garden worden genoemd, u nu
deelgenoot te maken van de inleiding
van ’’Zwevend naar de dood, Arnhem
1944”, Wij beperken ons daartoe, omdat
na lezing daarvan als vaststaand mag
worden aangenomen dat u niet langer
meer zult aarzelen in te schrijven op het
boek, dat mede is ontstaan door belang
rijk militair-historisch speurwerk van de
Waddinxveense majoor A. L. J. van
Vliet. Generaal-majoor Eric Mackay, op
dit moment als genie-officier verbonden
aan het hoofdkwartier van de Britse Iae
ger aan de Rijn, vocht in 1944 bij de
onthullende Rijnbrug in Arnhem als commandant
van een genie-eenheid. Zijn ervaringen
publiceerde hij in het bekende boekwerk
je "Whoa Mahomet”. ’’Zwevend naar
vindt hij een
"zeer interessante verzameling van per
soonlijke belevenissen van mensen van
diverse nationaliteiten die verwikkeld
waren in de heksenketel van de slag om
Arnhem”. Vanmiddag heeft de regionale
pers bij majoor Van Vliet thuis een in
druk gekregen van de nieuwe feiten die
WADDINXVEEN Na onze publika-
tie in het Weekblad voor Waddinxveen
van vorige week donderdag is de in onze
gemeente op het adres Peuleyen 128 wo
nende Waddinxveense majoor A. (Ab)
L. J. van Vliet (41), mede-auteur van
het op 4 september van dit jaar uitko
mende boek ’’Zwevend naar de dood,
Arnhem 1944” over de slag om Arn
hem, overstelpt met reacties. Die be
langstelling doet deze medewerker van de
Sectie Krijgsgeschiedenis van de Konink
lijke Landmacht in Den Haag goed,
want het met de Renkumse adjudant-
onderofficier Th. (Theo) Peelen (52) ge
schreven boek van 325 pagina’s moet
geld opbrengen om nabestaanden van ge
allieerde gesneuvelden in staat te stel
len de graven van hun dierbaren in Ne
derland te kunnen bezoeken. Zoals be
richt kunnen Waddinxveners voorin
tekenen op dit bijzondere en
boek door f 19,- (dat is 2,75 minder
dan elders in het land moet worden be
taald) over te maken door storting op de je "Whoa Mahomet”.
Rabobank in Rheden, rekeningnummer de dood, Arnhem 1944
3552.05823, gironummer van de bank
936107. De eerste 2000 exemplaren van
’’Zwevend naar de dood, Anhem 1944”
zijn genummerd. De inschrijving duurt
tot eind september, daarna zal het boek
tegen een aanmerkelijk hogere prijs in
de boekhandel verkrijgbaar zijn.
Niet alleen de Waddinxveense majoor, in het boek zijn verzameld. In het Week-
maar ook de redactie van het Weekblad
voor Waddinxveen heeft van de lezers
bijzoner aardige reacties gehad over de
Bij de uitvoering van de opdrachten,
die voor First British Airborne Divi
sion bij Arnhem van kracht waren,
zijn eveneens fouten gemaakt.
Men kon de verrassing, welke op de
eerste dag inderdaad volledig was, niet
uitbuiten doordat de sterkte aan para
chutisten te gering was en omdat de
landingsterreinen te ver van het doel,
de brug, gekozen waren.
Nog afgezien van de vraag of de keuze
van de bevelhebber voor deze divisie
wel juist was (een generaal zonder
luchtlandingservaring), deze officier
had reeds tijdens de vlucht naar Arn
hem of bij de landing kunnen sneuve
len. Ook de opvolging van de bevel
voering was slecht geregeld. Zijn afwe
zigheid van meer dan 30 uren op het
divisiehoofdkwartier en de onduidelij
ke bevelsverhoudingen, die hiervan het
gevolg waren, hebben een grote rol
gespeeld. Toen duidelijk werd dat de
noordelijke oprit van de brug niet be
houden kon blijven, was de hooggele
gen Westerbouwing het enige alterna
tief voor het behoud van een brugge-
hoofd op de noordelijke oever en de
enige zin voor de inzet van de Polen op
de zuidelijke oever, vijf dagen na de
eerste landingen. Op 20 september had
de perimeter zich westwaarts moeten
verplaatsen, rond de Westerbouwing.
Het gebeurde niet en de laatste kans
op succes was verkeken. Indien al de
ze zaken eerst genoemd zijn, mag daar
naast niet ontkend worden dat het
krijgsmansgeluk, dat zich op de eerste
dag opsteide aan geallieerde zijde, zich
daarna tegen hen keerde.
Het weer in Engeland op 18 september
en daarna vertraagde de aanvoer op de
tweede en de derde luchtlandingsdag.
Tegen alle geldende orders in, nam een
Amerikaanse piloot of parachutist de
complete operatiebevelen mee naar
Nederland. Uitgetekend deze man
werd bij de landing in de omgeving
van Vught gedood en zijn fout was
voor de Duitsers een buitenkansje van
de eerste orde.
De slechte verbindingsmogelijkheden,
zowel binnen de divisie als naar de
hogere staven, waren een bittere te
genvaller, doch hiervoor waren alterna
tieven voorhanden via de Nederlandse
ondergrondse.
Naast alle waardering en verering
voor de heldenmoed waarmee Britten,
Amerikanen en Polen deze operatie
hebben uitgevoerd, kan men niet ont
kennen dat van Duitse zijde, militair
gezien, snel, doortastend en volhar
dend werd gereageerd op de volslagen
verrassing, waarmede de Duitse com
mandanten op 17 september 1944 ge
confronteerd werden.
Ook daardoor kreeg de strijd daarna
bij en in Arnhem een heroïsch karak
ter.
De op 24 maart 1976 overleden Britse
veldmaarschalk Montgomery nam na
de oorlog de schuld van „Arnhem"
uiteindelijk op zijn schouders. Dat sier
de deze felomstreden oorlogsgeneraal
wellicht, maar hij nam meer op zich
dan nodig was. Dat hij bij Arnhem zijn
Waterloo vond is misschien te sterk
uitgedrukt. (Ironisch genoeg was de
Britse codenaam voor de verkeersbrug
bij Arnhem „Waterloo".)
Waddinxveen - Reg Bagguley, in
1923 geboren in hef graafschap Staf
fordshire. heeft bij geruchte gehoord i
dat zijn bataljon spoedig zal worden f
ingezet voor acties op het vasteland 1
van West-Europa. Hij zou daarom I
gauw willen trouwen met het meisje 1
jr/.s, dat hij al enkele jaren kent In f
de zomer van 1944 besluiten Reg en 1
zlr/.v om elkaar op 15 augustus het f
ja-woord te geven.
Ondanks de oorlogsellende moet het
een groot feest worden. Alles wordt i
tot in de puntjes geregeld en omdat
Reg vaak van huis is. valt het Avis
niet moeilijk om een prachtige
bruidsjurk te maken zonder dat hij
het bemerkt.
Op 13 augustus krijgt Reg te horen
dat het bataljon geconsigneerd f
wordt. Niemand mag het kamp meer
verlaten.
Toch krijgt hij op 15 augustus van
zijn commandant enkele uren vrij
om te trouwen.
Gekleed in battledress haalt hij Avis
van huis en spoedt zich met haar, de
getuigen en familie naar de kerk, t
waar de huwelijksinzegening plaats-
vindt. Na afloop keert hij direct
terug naar het kamp. Wanneer zal
hij A vis terugzien?