Hoe de Goudse veiling 75 jaar
lang stormen heeft weerstaan
1903
1910
1974
1965
1918
1977
1953
1971
1959
Anonieme
brieven in
prullebak
Vrijdag jubileumviering in gebouw aan de Bredeweg
VEILINGOMZET NAAR
DE 35 a 40 MILJOEN
Gemeente
koopt een
volwassen
kastanje
Actie van PSP,
PvdA, PPR en
NIVON tegen
Almelo-project
Feestavond
van het NKV
VIJF
NOTA’s
1928
WADDINXVEEN Vrijdag 24 februari bestaat de tuinbouwveiling
van de Coöperatieve Tuiniersvereniging ’’Gouda en Omstreken” 75
jaar. Op deze dag zal in het veilinggebouw an de Waddinxveense Brede
weg ’s middags een feestelijke receptie worden gehouden van 14.30 tot
16.30 uur. De terugblik op de afgelopen driekwart eeuw begint ko
mende vrijdagmorgen om kwart voor negen met het hijsen van de vlag
door veiling-voorzitter Jac. v.d. Berg.
De onteigening door stadsuitbreiding
geconcentreerde vesti-
een droge boterham. Steunmaatregelen gadering van 28 februari 1960 dringt de
Bij het 50-jarig bestaan in 1953 bestond
haalde men uit de Goudse Breevaart.
om tot een veiling te komen, met als
ter'
bezorgde de tuinbouw nauwelijks 1959 stemmen de veilingleden nieuw-
WEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN WOENSDAG 22 FEBRUARI 1978
gen voor deze uitbreidingen zijn reeds
aangevraagd. Ondanks de fusies ron
dom, ondanks de druk van de kant van
het Centraal Bureau, ondanks de over-
gang naar de teelt van bloemen en on-
zorgen. Er wordt uitgezien naar vervan
gende gronden. Op de klei en
gronden worden goede resultaten be
haald. Deze gronden komen voor in de
Zuidplaspolder. De gemeente Wad-
een nota inzake het bibliotheek
wezen;
een nota dekkingspercentages.
De jaren 1974 en 1975 waren voor de
tuinbouw niet best, toenemende con
currentie en stijgende kosten noopten
verschillende bedrijven af te haken.
Toch ging de vestiging van moderne
bedrijven nog door en kreeg het be
stuur toestemming om 20 ha grond aan
te kopen voor nieuwe tuinbouwvesti-
ging. Ook kwam men met Boers
overeen zich op veiling te vestigen.
Deze vestiging is voor de verder ont
wikkeling van grote betekenis. Het be
doeld exportbedrijf heeft een grote om
zet naar alle delen van Europa. In 1976
werd een omzet bereikt van 25 miljoen,
ondanks de overgang naar bloemen
teelt van een aantal leden.
WADDINXVEEN B. en W. hebben
het besluit genomen een volwassen ka
stanjeboom aan te kopen bij de Bo-
menbank BV in Sliedrecht, die gep
laatst zal worden bij het nieuwe ge
meentehuis aan het Raadhuisplein (de
nieuwe naam van de verlengde Sta
tionsstraat.
In het kader van het 75-jarig bestaan
van de veiling is dezer dagen natuurlijk
gekeken in de archieven waar heel wat
notulen en verslagen zijn te vinden van
driekwart eeuw vooral Goudse
veilinghistorie.
Op 22 februari 1903 werd de nu 75-
jarige veiling opgericht. Dat gebeurde
in café ’’Tuythof” in de Groenendaal te
Gouda door een aantal vooruitstre
vende tuinders. In het bestuur kwamen
te zitten H. A. Schipper (voorzitter), C.
Stofberg (secretaris), D. Zwaan (pen
ningmeester), H. Hagen (bestuurslid),
K. Both (bestuurslid) en R. Hendriksen
(bestuurslid). Als veilingmeester fun
geerde A. Hendriksen. De veiling ging
van start in een tijd waarin de sociaal
zwakkeren het niet best hadden. In de
tuinbouw lagen de lonen zeer laag. Ook
in die tijd werd er echter al groente
doorgedraaid.
Het veilen van vooral gele en groene
komkommers, princessebonen, sla en
bloemkool gebeurde in de open lucht
aan de Goudse Houtmansgracht, de
plek waar nu het politiebureau staat.
Een veilplicht kende men in die tijd nog
niet. In die dagen moest een paraplu-
drager de boeken van de penningmee
ster tegen de regen beschermen. Een
pond aardbeien bracht toen 8 a 10 cent
op-
WADDINXVEEN Zaterdagmiddag
4 maart wordt in Almelo een interna
tionale demonstratie gehouden tegen
de uitbreiding van de ultra-centrifuge
fabriek. Op initiatief van de PSP-
afdeling Waddinxveen zullen komende
zaterdag in samenwerking met de
PvdA, PPR en het NIVON, bij de di
verse winkelcentra in Waddinxveen
borden geplaatst worden om deze de
monstratie te ondersteunen. Tevens
zullen er folders uitgedeeld worden,
waarin de bezwaren tegen het ultra-
centrifuge project uiteengezet worden.
In die folder staat onder meer: ”In Al
melo staat een fabriek (UCN) waar ura
nium wordt verrijkt. Dat uranium dient
als brandstof voor atoomcentrales; ook
voor de drie waarschijnlijk nog te bou
wen atoomcentrales in Nederland. Met
dezelfde techniek kunnen atoombom
men gemaakt worden. Deze UC-
fabriek is in samenwerking met Enge
land en West-Duitsland gebouwd (het
zg. Urenco). Onlangs is er een beslis
sing gevallen over de uitbreiding van de
UC-fabriek. Het verzet tegen de verrij
king van uranium in Almelo is onder
meer gebaseerd op de volgende
redenen:
”De verrijking van uranium is nodig
voor de opwekking van atoomenergie.
Tegen het gebruik van atoomenergie
zijn grote bezwaren aan te voeren.
Atoomcentrales leveren grote gevaren
op voor mens en milieu (stralings- en
eksplosiegevaar). Daarnaast staat de
techniek voor een aantal onoplosbare
problemen (bv. verwerking en opslag
van radio-aktief afval uit atoomcentra
les). De zeer uitgebreide veiligheid
smaatregelen (tegen o.a. sabotage) be
dreigen de democratische verworven
heden. Toch wordt het atoompro
gramma doorgezet.”
”De atoomtechniek kan zowel vreed
zaam als militair gebruikt worden. Via
Urenco werkt Nederland mee aan de
ontwikkeling van het gigantische West-
duitse atoomprogramma. West-
Duitsland groeit daarmee uit tot een
belangrijke atoomstaat en kan zelf ge
makkelijker atoomwapens gaan ma
ken. Met name speelt de uitbreiding
van de UC-fabriek een belangrijke rol
in het enorme atoomcontract tussen
West-Duitsland en Brazilië. Dit cont
ract omvat de levering van een comp-
’---^ aan Brazilië.
Hierdoor kan een dictatuur als die in
Brazilië een atoombom maken.”
plaats vinden van de nieuwe gebouwen. 1977 is nogmaals 27 ha tuingrond
-aangekocht, waar ook weer 14 nieuwe
bedrijven zich zullen vestigen. De ver
wachting is mede door het toetreden
van een aantal leden van andere veilin
gen, dat de omzet naar een bedrag tus
sen de 35 en 40 miljoen zal gaan. Ook
nieuwe export en
WADDINXVEEN Het Nederland;
Katholiek Vakverbond (NKV) in Wac-
dinxveen belegt vrijdagavond 24 ft -
bruari in het Gereformeerd Vereniging -
sgebouw een grote feestavond. Op deze
avond zal de Goudse Komedie het t< -
neelstuk ’’Contact met Kootje”, ee i
blijspel in drie bedrijven van Hans va i
Wijngaarden, op de planken brengei
De feestavond begint om acht uur en s
voor leden vrij toegankelijk en voc
niet-leden tegen betaling van f 3,5C.
Na het toneelstuk is er een gezellig sa
menzijn met dans en muziek.
WADDINXVEEN In het ge
meentehuis wordt maar liefst aan
vijf nota's gewerkt. Die werkstuk
ken. waarin het gemeentelijk beleid
stap voor stap wordt ontvouwd, zijn:
een nota voor uitgifte van gron
den:
een voorbereidtngsnota kernen-
beleid:
een nota huisvestingsbeleid:
13 januari 1965 en geopend op 13 april
1965, door ir. Wellen, secretaris
generaal van het Ministerie van Land
bouw en Visserij. Sinds 1964 steeg de
omzet van de veiling snel. In 1965 be
droeg deze 7 miljoen, in 1967 8,2 mil
joen. In 1968 moest er al uitbreiding
L - -- o--
Er werd een loods gebouwd van 1100
m2. De oppervlakte bedroeg toen 4100
m2 totaal. De omzet steeg in 1968 9,5
miljoen. Steeds grotere kopers komen
naar de veiling, ook het exportbedrijf
het veilingbestuur uit K. Slappendel K. Olieman vestigde zich in dat jaar,
- - jr> van nieuwe export en grossiersbednjven
een hal. Inmiddels wordt de aanvoer gaan zich vestigem DeJjouwvergunnin-
voor export gepalletiseerd en heftrucks
aangeschaft. Aan het eind van 1969
wordt een besluit genomen een hal te
bouwen voor het exportbedrijf K. Olie-
vaste vestiging aangé” danks het verloren gaan van tuingrond
door saneringen en onteigeningen,
heeft de Coöp. Tuiniersvereniging
’’Gouda Omstreken”, zoals de vei
ling officieel heet, de storm weerstaan
en is zij een oude boom van 75 jaar, die
kaarsrecht staat en veel jonge loten
vertoond, thuishorend in het landschap
van de Zuidhollandse polders.
In 1918 stichtte de veiling aan de
Goudse Houtmansgracht een gebouw.
Burgemeester U. J. Mijs opende deze
accommodatie, die toen f 18.000,- ko
stte. De veiling had zich net een jaar
eerder als één der eerste veilingen aan
gesloten bij het Centraal Bureau van
Tuinbouwveilingen. In deze tijd kwam
de houten groentekist in zwang. Alleen
voor de export werd overgepakt in
manden. In deze tijd ontstond de teelt
De jubilerende tuinbouwveiling aan de Bredeweg. (Foto: Weekblad voor Waddinxveen/Sjaak Noteboom).
wicht, lichter van gewicht en geen re-
Het 25-jarig bestaan van de veiling
werd in 1928 sober gevierd. Al een paar
jaar werd uitgekeken naar een andere
plaats. De crisisjaren kwamen er aan en
die mondden uit in een teeltregeling.
Het was een roemruchte tijd zonder
uitbreidingen. De kunstmest begon de
stalmest te verdringen. Er kwamen col
lectieve arbeidsovereenkomsten. De
tuinders groepeerden zich in hun stand- IN 1959 worden de eerste besprekingen sprek, dat resulteerde in een voorstel
- - C~ - ---- -•-
omzet heeft van 3 veilpunt Bleiswijk. De veiling Pijnacker WADDINXVEEN Het college van
directeur haakte af en wenste zelfstandig te blij- Burgemeester en Wethouders heeft be
sloten ingekomen brieven, die niet zijn lete atoomtechnologie
kwamen op grote schaal tot stand. Over directeur aan opnieuw de plannen voor paratie meer). In 1975 legt de heer T.
de verdeling van dit geld ontstond grote nieuwbouw te bezien. Er zijn inmiddels de Bruin wegens het bereiken van de
1 1 I «1 1 t A
ontevredenheid. i
Op28 juli 1910-het jaar waarin ook het
statiegeldsysteem van kracht werd -
werd de veiling een echte coöperatie
met 38 leden. In de periode 1914-1918
was er een grote vraag naar groenten,
zodat de tuinbouwbedrijven als padde
stoelen uit de grond rezen. Voor men
sen die in armoede hadden geleefd ont
stond een ongekende weelde. Zelfs
bloemkoolblad bracht 10 cent per kilo
gram op. Er werden zelf maximum
prijzen vastgesteld voor bepaalde
groenten.
Er zijn nog even twee veilingen ge
weest, doordat een groep tuinders uit
Waddinxveen zelf een veiling op
richtte, maar door bemiddeling van de
heer H. Remme zijn ze spoedig bij el
kaar gekomen. In Waddinxveen en
Gouda ontstond op die manier waar
schijnlijk één van de eerste veilingfu-
sies uit de geschiedenis.
nieuwe leden uit Waddinxveen bijgeko- 65-jarige leeftijd de voorzittershamer
men. neer. De heer Jac. v.d. Berg te Wad-
Op 28 juni 1961 wordt een buitenge- dinxveen, een van de leden welke wa-
wone algemene ledenvergadering ge- ren overgekomen van de veiling Bleis-
houden, waarin wordt besloten tot wijk, nam de functie van voorzitter,
nieuwbouw in de Zuidplaspolder. De
veilingkosten worden geraamd op
5'/2%. FJet bestuur krijgt machtiging de
grond a 2,- per m2 aan te kopen en de
oude veiling te verkopen aan de heer
W. Rutgers. In dit jaar werd de beno
digde omzet (nl. 4 miljoen) om tot
nieuwbouw te kunnen overgaan be
reikt. Na het tuinbouwcentrum aan de
Tuinbouwweg, wordt in 1965 het tuin
bouwcentrum aan de Van Dort-
Kroonweg gesticht, waar zich een 15-
tal nieuwe tuinders vestigden. Het was
een uittocht naar Waddinxveen.
bouw in de Zuidplaspolder (Bredeweg) De vestiging in Bleiswijk ging door en
af: 92 zijn tegen en 68 zijn voor. veiling Gouda kreeg onder haar rook
De onteigening door stadsuitbreiding een grote veiling met een omzet van
grijpt om zich heen en baart de veiling meer dan 100 miljoen. Op het oog voor
bestuur en direktie een griezelige zaak,
zand- Doch wie schetste de verbazing, dat er
na een jaar een aantal leden met een
omzet van 5 miljoen voor de deur
stonden, die het met het beleid in Bleis-
dinxveen ziet de tuinbouw gaarne ko- wijk niet eens waren.
men. Op voorstel van burgemeester C. Het houten fust maakt in 1973 plaats
A. van der Hooft, wordt een stichting voor het plastic, dit was schoorvoetend
opgericht om geconcentreerde vesti- door de leden aanvaard, doch uiteinde-
ging mogelijk te maken. In de jaarver- lijk een grote verbetering (gelijk ge
werden in 1926 gewijzigd. De wettelijke veld (algemeen adjunct). In dat jubi-
aansprakelijkheid werd omgezet in ge- 1
wijzigde aansprakelijkheid. In juni 1929
werd na lang vergaderen besloten om
controle op het financieel beleid van
het bestuur in te stellen.
de veiling Utrecht, zodat dit
In 1938 besloot men de veiling te verp
laatsen. Er werden hieraan ellenlange
vergaderingen besteed. Omdat een
neerzetveiling geen haalbare kaart
bleek verrees er aan de Goudse Bode-
graafsestraatweg een doorrijveiling, die
in maart 1939 door burgemeester mr.
K. F. O. James van Gouda werd ge
opend. Van het toenmalige bestuur is
’’erelid” G. Kraan nog in leven. Hij zal
de festiviteiten rond het 75-jarig be
staan van de veiling dan ook meema
ken als 91-jarige. In 1940 brak de
Tweede Wereldoorlog uit. In de bezet
tingstijd was er een gedwongen export
van 70 procent. In de laatste oorlogs
winter werd er reeds op de tuin beslag
op de produkten gelegd. De veilingge-
bouwen werden in 1945 gevorderd. Van P7e gebrulk gen°men op
de veilingactiviteiten was nauwelijks IOA< 12
sprake meer. Direct na de oorlog nam
de omzet van de veiling een flinke
sprong. In 1946 werd de 1,9 miljoen be
reikt, terwijl die in 1945 1 miljoen was.
Bijna een verdubbeling dus. Tot 1953
bleef de omzet rond dit bedrag
schommelen.
Wellen,
sorganisaties LTB, CBTB en NTB. Te- gevoerd
gen het einde van j
stond de export op een laag pitje, miljoen gulden.
Vooral Duitsland nam vc1, 1L.o.- -
af De leuze’’liever kanonnen dan bo- uit 76 sollicitanten. Op 11 december ming over de fusie plaats, deze werd ondertekend, niet in behandeling te
ter bezorgde de tuinbouw nauwelijks 1959 stemmen de veilingleden nieuw- met grotere meerderheid verworpen, nemen.
haakte af en wenste zelfstandig te blij-
over het verplaatsen van de
de dertiger jaren veiling, die dan een
io Nieuwe w
weinig groenten wordt de heer L. Heling. Hij is gekozen ven. Om 25 februari 1973 had de stem-
met grotere meerderheid verworpen.
(voorzitter), C. Oudshoorn (secretaris- door het huren van een gedeelte
van witlof op de gronden rond Gouda penningmeester), M. D. D. L. van
en in de Krimpenerwaard. Leeuwen (tweede secretaris), G. Ver
in de jaren rond 1924 werd het veilen kaik (tweede voorzitter), G. Kraan
verplicht. De statuten van de veiling (tweede penningmeester) en J. H. Riet-
leumjaar kwam en aantal spruitentelers man groot 2600 m2. Inmiddels had ook
over van de veiling Utrecht, zodat dit Tensen een i
produkt ook tot het assortiment van de vraagd. Tensen is ook een exportbedrijf
veiling ging behoren. Daar de ruimte te van behoorlijke omvang. De omzet
klein werd en er meer voor export werd maakt een sprong van maar liefst 2 mil-
gekocht besloot men in 1954 een hal joen naar 11,6 miljoen.
bij te bouwen. Het ’’Waarborginsti-
tuut” zag in 1955 het levenslicht. Intus
sen kennen we het ’’Borgstellingsfonds
voor Land en Tuinbouw”. Naast het
besluit tot het centraal sorterenn van ln 1971 hebben de eerste vergaderin-
tomaten, wordt ook een centrale peen- gen plaats betreffende samenwerking
wasserij opgericht. Het water hiervoor met de veilingen Rotterdam, Berkel en
haalde men uit de Goudse Breevaart. Pijnacker. Van de geliquideerde veiling
Ter Aar kwamen 22 aanvoerders naar
de veiling Gouda. De samenwerking
van de 3 veilingen Rotterdam, Berkel
en Gouda mondde uit in een fusiege-
