vast in lift
Bontjas op dak,
koe in water,
brandweer hielp
'Magirus” uit 1927 trots
en glorie van spuitgasten
Oproepsysteem nu draadloos
Vroeger werden branden
gemeld aan brugwachter
Beschieting
spuitgasten in
september 1944
"Oude brandspuit is nooit te koop, voor niemand
Branden
uit de
begintijd
'i
I
WADDINXVEEN De helpende handen van de Waddinxveense vrij
willige brandweer omvatten veel meer dan brandbestrijding alleen. De
andere vormen om hulpverlening mogen er namelijk ook zijn. Een
kleine greep uit de jaarverslagen van de laatste tijd:
WADDINXVEEN - De trots en glorie van de jubilerende vrijwillige
brandweer van Waddinxveen. Dat is de ’’Magirus”-
automobielmotorbrandspuit uit 1927, het jaar waarin het vrijwilligers
korps een feit werd. In de eerste week van september wordt er uitge
breid bij stilgestaan dat de Waddinxveense spuitgasten vorig jaar Abra-
WEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN WOENSDAG 9 AUGUSTUS 1978
van Cornells Jongenburger, die ruim 25
In 1932 werd de heer Van Lange opge-
een drastische reorganisatie van het
brandweerwezen. Dat betekende geen
zijn beurt in 1962 een punt zette achter
het commandantschap van de Wad-
dinxveense vrijwillige brandweer. De
WADDINXVEEN De Waddinxveense brandweerlieden zijn in de loop der
jaren steeds op een andere manier gealarmeerd. Vroeger moesten de branden
«I
koe uit het water van de Gouwe ge
haald.
bontjas van dak van een woonhuis ge
haald, dat daar vanaf hoger gelegen
flatwoning was opgewaaid.
dak van in aanbouw zijnde winkelga
lerij sneeuwvrij gespoten.
hoorden knallen, ’’ingebroken”, terwijl
7 het aantal aanvragen om hulpverlening
stende complex werd in 1966 in gebruik bij stormschade of wateroverlast legio
genomen. was.
ondergrondse benzinetank in ver
band met opdrijving gevuld met water.
deskundig, onze brandweerlieden namelijk een ’’pieper” op zak.
INTERNE VERBINDINGEN
Bestonden de interne verbindingsmiddelen tot 1970 uit één megafoon en twee
portofoons, die alleen verbinding op het terrein van de brand ofhooguit met de
brandweergarage mogelijk maakte, in 1971 kon tot aanschaf van een mobilifoon
in het eerste uitrukvoertuig worden overgegaan, alsmede drie portofoons met
aanzienlijk verbeterde reikwijdte. Met de mobilofoon was rechtstreekse verbin
ding met de brandweer in Gouda mogelijk. Kort daarop kon een tweede mobilo
foon worden aangeschaft, welke tot ’’vaste post” in de brandweergarage werd
vier personen bevrijd uit lift in flatge
bouw.
WADDINXVEEN De Wad-
afgelasting aubade Koninginnedag dinxveense spuitgasten hebben tijdens
omgeroepen met megafoon. hun werk altijd aan gevaar bloot ge
staan. Op een bijzondere wijze was dat
het geval in de dolle septemberdagen
van 1944 toen bemanning en autospuit
maar ternauwernood wisten te ontko
men tijdens de beschieting door En
gelse jachtvliegtuigen van een Duitse
vrachtautocolonne op de rijksweg Den
Haag-Utrecht onder Waddinxveen.
ham hebben gezien.
”De ’Magirus’ is nooit te koop, voor
niemand”, zeggen onze brandweerlie
den aan de vooravond van de viering
van het 50-jarig bestaan nog maar eens
met nadruk. De oude brandspuit, die
een kwart eeuw actieve dienst erop
heeft zitten, wordt nog altijd als een
magisch wonder van techniek door het
korps vetroeteld. In de fantasie van
jong en oud blijft de ’’Magirus” de
enige echte spuit.
Toen dit voertuig in 1927 voor
ƒ12.000,- werd aangekocht moest
deze dienen om de stoombrandspuit
van 1910 met de paardentractie (die
nog tot 1934 ’’achter de hand” werd ge
houden) te vervangen. De komst van
de ’’Magirus” betekende tegelijkertijd
weer, die in de plaats kwam van de
3 van
Magirus” werden aangesteld
van
beterd. In 1971 werd Waddinxveen lid
van de gemeenschappelijke regeling
Midden-Holland”,
manschappen/materiaalwagendie vorig jaar door het rijk is erkend
keurd, maar de autospuit kon dank zij teamgeest heerst is mede te danken aan
goed onderhoud van onderhoudsmon- J
teur A. van Nielen tot september 1974
m bedrijf worden gehouden. Toen, op 7
september van dat jaar tijdens een lang- xx
durige hulpverlening bij het leegpom- lieden zijn hiervan lid.
pen van een lekgeslagen binnenschip Op het gebied van
op de Gouwe, gaf deze ’’Magirus” de- brandmelding- en alarmering, verbin-
nmtief de geest. di..6x...,
In 1974 kwam de gemeenteraad met ningwerdindeloopderjarenveelver-
91.000,- over de brug om de witte
Dodge als tweede uitruk-voertuig te la- B
ten vervangen door een Mercedes trek- ’’Brandweerregio
ker i-
Berg, Adriaan Both, Jan de Graaf
Jacobus Kreupeling, Ik.mau J
Moerkerken, Bernardus Johannes van
Rijn Jzn., Wilhelm Carl Schildt en Pau
lus Verburg.
WITTE DODGE
In 1952 werd het wagenpark van de
Dodge-automobielspuit lage druk met
een vermogen van 2.500 liter per
minuut. Deze aanschaf was nodig, om
dat de "Magirus” slechts 1.250 liter per
minuut leverde, terwijl het voor de
bij bijzonder gebeurtenissen7rnöellijkeU tijd"dié~van tegenwoordigr A? M& Z- 1975 een einde toen het Waddinxveense brand-alarmnummer (2222) werd aan-
- wamborn. gesloten op de dag en nacht bezette (regionale) alarmcentrale van de Goudse
De brandweerlieden vormen een gezel- beroepsbrandweer. Telefoontjes uit Waddinxveen komen op die manier direct
schap dat goed geoefend is, zoals steeds in Gouda terecht, waar vandaan draadloos de Waddinxveense spuitgasten wor-
oblijkt op regionale- en provinciale den opgeroepen middels één druk op de knop. Sinds een paar jaar hebben al
1973 werd de witte Dodge uit 1952, brandweerwedstrijden, en J
Zo werd in 1972 na een zware opleiding
een speciale duikersploeg geformeerd.
welke in combinatie is te gebruiken
met een aanhanger motorspuit of een
aanhanger poederblusser. Op 6 decem
ber 1975 arriveerde deze spuit. Ter ver
vanging van de straks in te ruilen DAF- x
autospuit uit 1962 stelde de raad eind
1977 f 200.000,- beschikbaar. Dit na
jaar zal dit nieuwe blusvoertuig hoge en
lage druk in Waddinxveen aankomen.
Eigenlijk had dat tijdens de feestweek
in september moeten gebeuren, maar
dat bleek op het laatste moment niet
mogelijk.
De Waddinxveense gemeenteraad
stelde op 8 april 1927 de ’’Verordening
voor de Vrijwillige Brandweer” vast,
waarbij de toenmalige ’’plichtbrand- worden gemeld aan de brugwachter, die op zijn beurt weer de veldwachter, de
weer” werd omgezet in een vrijwilli- brandweercommandant en zijn vervanger waarschuwde.
de oprichting van de vrijwillige brand- gerskorps, waarmee de vrijwillige In 1927 - het jaar van de oprichting van de vrijwillige brandweer - kwam de op-
j 2 2 L_ 2i perbrandmeester met een voorstel voor een nieuw waarschuwingssysteem op de
plichtbrandweer”. Als bemanning van jaar geleden een feit werd. Ons Gouwe- proppen. De bedoeling hiervan was dat wanneer in de gemeente ergens brand
de ’’Magirus” werden aangesteld dorp telde toen 6.700 inwoners, die de uitbreekt, de brugwachter gewaarschuwd zijnde, deze op een knop drukt, waar-
brandmeester G. van Lange, zijn heer P. A. Troost als burgemeester door de burgemeester, de brandweercommandant, zijn vervanger en de man-
piaatsvervanger H. J. Jongenburger, hadden. Hij was het die toen besloot tot schappen, door middel van een blijvende doorlopende elektrische schel worden
1 x T i n j j xt 1 x l x oauöl-t cok x» 1 iï/z-iT-z-11 q n i rr crx» r-xl oatct t a 1 c A mnpt xizrxrrl f* n ct 11 crr*'7f*t ri
Dit is de ’’Magirus” uit 1927, de ”old-timer”-brandspuit die door het hele korps van de vrijwillige brandweer van
Waddinxveen wordt vertroeteld. (Foto: Weekblad voor Waddinxveen/Sjaak Noteboom).
WADDINXVEEN In de jaar
verslagen van de 50 jaar be
staande vrijwillige brandweer van
Waddinxveen vormen de branden
die steeds moesten worden bes
treden natuurlijk de belangrijkste
rode draad. Daarom een aantal
vuurzeeën uit de begintijd.
1927
brand in de schoppenmakers-
werkplaats van de heer Slinger
land aan de Noordkade.
brand in de woning van G. de
Ruijter aan het jaagpad.
brand in de hooischuur bij D. J.
Oudijk aan het Noordeinde.
1928
brand in de werkplaats van de
heer Verbree aan de Zuidkade.
1930
brand bij de Lak- en Vernisfa-
briek van de NV weduwe Boon-
stoppel aan de Wilhelminakade.
1931
brand in het fabriekspand van
NV v/h A. Kempkes en Co. Dat
was een ’’brand die zo hevig
woedde, dat de fabriek een vuur
zee scheen te zijn”, waardoor
”een geweldige vonkenregen
over de Kerkweg woei in de toren
van de NederlandsHervormde
Kerk”. Alle manschappen waren
voor de bestrijding van deze
brand 17‘/2 uur in touw.
brand in de meubelfabriek van
Riedemans en Klarenbeek aan de
Jan Dorrekenskade.
1939
brand bij de NV Eerste Wad-
dinxveensche Stoommeubelfa-
briek v/h Fa. Van Schaik en Berg
huis. Burgemeester P. A. A.
Troost maakte hiervan het vol
gende verslag:
"In den morgen van 14 december jl.
van des morgens 5 tot 9 uur heb ik
mij persoonlijk belast met de leiding
tot het blusschen van dezen brand,
die zich aanvankelijk nog ernstiger
liet aanzien, dan hij is geworden.
Onmiddellijk is onze groote ’’Magi
rus" uitgerukt en bovendien onze
beide onlangs aangeschafte baby
spul ten (Goliath) en zijn begonnen
met 10 stralen water te geven. Toen
ik na een kwartier a twintig minuten
begin in te zien dat wij. ondanks de
watermassa die wij in de vuurzee
wierpen, de belendingen onmogelijk
zouden kunnen behouden direc
teurswoning. toonkamer, machine-
gebouwen en houtvoorraden) heb ik
mij geen ogenblik bedacht en de
hulp van de Goudsche brandweer te
lefonisch ingeroepen. Tegen 6 uur
verscheen daarop de groote Goud
sche "Magirus" ten tooneele met
een capaciteit van 2000 liter water
per minuut, we hebben toen met 12
stralen 5000 liter water per minuut
in de vlammen geworpen en het
staat voor mij onomstotelijk vast dat
wij daardoor de genoemde kostbare
belendingen voor een totale vernieti
ging hebben gered".
tussen dakpannen bekneld geraakte
vogel bevrijd.
dichtgeslagen voordeur van flatwo
ning via achterbalkon van binnenuit
opengemaakt.
f uit elkaar gesprongen geyser verder
gedemonteerd.
duikers bergen twee staalplaten van
elk vijf ton, die vanaf een vrachtauto
door een aanrijding in de Gouwe waren
geraakt.
singelwater ververst vanwege vis
sterfte.
kind bevrijd dat met voetje bekneld
zat tussen regenpijp en de muur van
een schoolgebouw.
verder werden diverse malen bemod-
derde en daardoor gladgeworden we
gen schoongespoten, werden katten en
HUISVESTING
De Waddinxveense brandweer is sinds
1969 gehuisvest in het garagecomplex zelfs één keer een hond uit hogere sfe-
met twee dienstwoningen aan de ren gehaald en werd bij bewoners die
Noordkade. Plannen voor de bouw van hun huis- of garagesleutel hadden ver-
deze accommodatie dateerden uit het geten of hun flatdeur achter zich dicht
eind van de jaren vijftig. Het eerste
deel van dit in totaal 545.000,- ko-
waarmee de
brandweer van Waddinxveen ruim 51
jaar geleden een feit werd. Ons Gouwe-
heer P. A. Troost als burgemeester door de burgemeester, de brandweercommandant, zijn vervanger en de
gewekt. De schel wordt zodanig geplaatst dat als deze moet worden stilgezet, de
betreffende persoon uit zijn bed moest komen”. Dit alarmeringssysteem werd
brandweerlieden meer die bij lastge- toen °°k ingevoerd.
’’PIEPERS”
Met het gereedkomen van het nieuwe garage-complex en de twee dienstwonin
gen in 1969 werd de meld- en alarmeringscentrale, tot dusver ondergebracht in
het politiebureau aan de Kerkweg-Oost en café-restaurant ’De Unie’ daarnaast
(eigenaar S. Versloot was toen brandweer-ondercommandant), verplaatst naar
motorcommandant Jacob Bitter en de
bedieningsmanschappen Jacob van den
A.Pzn., Huibert Kempkes, Johannes ving werden aangewezen, maar een va-
Herman Joost ste kern van enthousiaste vrijwilligers.
PAPIERFABRIKANT
Papierfabrikant G. van Lange was de
eerste brandweercommandant van het
korps-nieuwe-stijl. Hij nam de plaats in het nieuwe complex. Dat betekende destijds dat de families Broer en Van Nie-
van Cornelis Jongenburger, die ruim 25 len bij toerbeurt een volle week aan hun dienstwoning gebonden waren om in
brandweer uitgebreid met een witte jaar de ’’plichtbrandweer”’had geleid, geval van brand de brandwekkers in werking te stellen.
IAJ 2.. 1222I 2- L- -- Maar de brandwekkers - alarmschellen in de huizen van de brandweerlieden -
volgd door de heer H. Schutte, die op verdwenen in deze jaren zeventig voor de draadloze oproep-apparatuur. In 1974
werden er 12 van deze ’’piepers” aangeschaft, zodat de dienstdoende ploeg
voortaan niet meer zo aan huis gebonden zou zijn.
Dat gold nog niet voor de families Broer en Van Nielen in hun woning boven het
old-timer die nog altijd dienst doet nieuwe commandant van toen is nog al- garage-complex aan de Noordkade. Aan hun huis-gebondenheid kwam echter in
wérd reserve-onderdelen te krijgen.
Het brandweermaténeel werd in 1962
verder uitgebreid A met een DAF-
autospuit hoge en lage druk.
In 1"'” y
die in 1975 zou worden verkocht aan
een verzamelaar van brandweermate-
riaal, door de brandweerinspectie afge- Dat er onder de spuitgasten een goede
k' Pi irri m o o v A i- J i_ xi__ x j x j i
de activiteiten van de in 1961 opge
richte personeelsvereniging van de
brandweer ’’Brandweervereniging Jan
van der Heijden”. Alle 32 brandweer-
de brandpreventie geïnstalleerd, waarbij door ondercommandant M. de Bas een zeer vernuftig ge-
«v.bi.i- maakte alarmcentrale in de garage zou worden ingericht, zodat ook rechts-
dingen, brandbestrijding en hulpverle- treekse verbinding met de garage mogelijk was.
Daarnaast werd in 1974 het regionale verbindingsnet nagenoeg gerealiseerd,
waarbij aan alle deelnemende gemeenten voor tenminste één uitrukvoertuig een
mobilofoon in huur beschikbaar werd gesteld, zodat de beide Waddinxveense
brandweervoertuigen thans elk over een eigen mobilofoon beschikken.
