hun Doelen, leuk boekje
De Goudse Schutters en
Peruaanse onderscheiding
voor W. P. Quartero (65)
V
A
Een boekenbon?
Waddinxvener is vice-consul
Geen subsidie
op ophalen
oud papier
BB
GOUDSE SCHUTTERS
EN HUN DOELEN
In de raadzaal van het gemeentehuis staan hier temidden van de expositie
ALTIJD WELKOM!
'De Goudse
nationale gezondheidswees
WOENSDAG 1 JULI 1981
De voorpagina van het van een rode kaft voorziene boekje "Goudse
Schutters en hun Doelen” van Dick Jonker. Het is een uitgave van de
Stichting Matrijs, in samenwerking met de Vereniging Behoud Stads
schoon te Gouda.
Gouda's burgemeester drs. K. F. Broekens heeft hier het boekje over de
historische Goudse Stadsdoelen net gekregen, terwijl Gouda's actievoer ster
Nel Goldstein - een oud-Waddinxveense - lachend toekijkt. (Foto: Weekblad
voor Waddinxveen) Matrijs).
van Peruaanse produkten van rechts naar links de Peruaanse ambassadeur
dr. René Hooper Lopez, een Nederlandse standhoudster, de in Waddinxveen
wonende vice-consul van Peru, de heer W. P. Quartero, loco-burgemeester
A. H. van Gent en wethouder mevrouw L. M. Oosterbroek-Waagmeester.
(Foto: Weekblad voor Waddinxveen/Sjaak Noteboom).
handel Veldwijk BV in het win
kelcentrum ”de Passage” ver
krijgbare boekje ”De Goudse
Schutters en hun Doelen”. Dit
alleraardigste boekje, dat is ge
schreven door drs."Dick Jonker,
werd uitgegeven door de stich
ting Matrijs in Utrecht in sa
menwerking met de Vereniging
Behoud Stadsschoon in Gouda
en waarvan het eerste exem
plaar werd uitgereikt aan Gou-
da’s eerste burger drs. K.F.
Broeken, gaat over de Goudse
Stadsdoelen aan de Lange Tien
deweg die met de slopershamer
wordt bedreigt en over de oor
spronkelijke gebruikers: de
schutters.
JT
F
u
rt
i 4
f
WILHELMINA
In de 16e en 17e eeuw werd de bete
kenis van de schutterij langzaam ge
ringer. De feesten begonnen een
steeds grotere rol te spelen en het mi
litaire aspect maakte plaats voor een
sfeer die meer hoort bij een gezel-
ligheidsvereniging voor de rijkere in
door moeten berekenen aan de deelne
mende gemeenten. Uitgaande van de
bestaande regeling, zou deze doorbere
kening geschieden aan de hand van de
geleverde hoeveelheid huisvuil per ge
meente. Dat zou betekenen dat de
’’veroorzakers” -van de extra kosten,
namelijk de gemeenten met een subsi
dieregeling voor oud-papier, deze nog
eens extra afwentelen op de gemeenten
die niet een dergelijke subsidieregeling
hebben. Deze laatste gemeenten le
veren immers meer huisvuil. Het voor
stel van het dagelijks bestuur is dan ook
de extra kosten door te berekenen aan
de hand van het aantal inwoners.
Overigens heeft het bestuur van het
GVB dat het gescheiden ophalen van
huisvuil van groot belang kan zijn in
verband met herbruik van grondstoffen
en beperking van de milieuvervuiling.
Op dit moment ziet het GVB echter
meer nadelen daan voordelen. Zo zal,
bij verwijdering van oud papier uit het
huisvuil, de AVR extra moeten stoken
om het resterende huisvuil te verbran
den. Daarna wijst het dagelijks bestuur
van het GVB er onder meer op, dat de
vraag naar kringlooppapier niet groot
is, terwijl het aanbod van oud-papier
Matrijs wil zich richten op het ver
spreiden van deze kennis door het
uitgeven van publicatie op geschied
kundig terrein; zowel landelijke, als
regionale en plaatselijke onderwerpen
komen in aanmerking. Daarnaast wil
Matrijs in de toekomst proberen ook
met andere middelen dan uitgeven
haar doel te bereiken, bijvoorbeeld
door mee te werken aan het organi
seren van tentoonstellingen.
De Vereniging Behoud Stadsschoon
zet zich in voor monumentenbehoud
in Gouda en volgt het gemeentebe-
leidt hierin nauwlettend. In februari
1981 heeft Stadsschoon de stichting
’’Goudse Monumentenfonds” opge
richt, die alles in het werk stelt om
het Doelengebouw gerestaureerd te
krijgen. Ook de uitgave van het boek
”De Goudse Schutters en hun Doe
len” ziet Stadsschoon als een onder
deel van haar actie tot behoud van
het gebouw. De bond Heemschut
steunt de actie door een bijdrage uit
haar ’’Hoegenfonds”.
vijf miljoen mensen wonen, maar
werd dr. Sj. Theunis, algemeen se
cretaris van de NOVIB, f. 50.000,-
overhandigd als eerste financiële bij
drage voor het ontwikkelingswerk
in de krottenwijken.
woners van Gouda. In de 18e eeuw
ontstonden naast de schutterij vrij
korpsen; dat waren meestal uit bur
gers bestaande licht gewapende groe
pen die voor de rust in de stad en
omgeving zorgden. Een bekende daad
van het Goudse vrijkorps, onder lei
ding van De Lange van Wijngaarden,
was het tegenhouden van prinses
Wilhelmina bij Goejanverwellesluis in
1787. Wilhelmina was toen op weg
van Nijmegen naar Den Haag om daar
de toen strijdende partijen, de patri
otten en de oranjegezinden, nader tot
elkaar te brengen.
In de 19c eeuw kwijnden de schut
terijen weg. De nationale militie en
de nieuw ingestelde gemeentepolitie
namen de taken over. In 1907 is de
Goudse schutterij definitief opge
heven.
Het boekje ”De Goudse Schutters en
hun Doelen” is gedeeltelijk gevuld
met historische overzichten, voor een
ander deel met verhalen waarin een
fictief persoon in verschillende perio
den een rol speelt in de schutterij.
Wanneer de schutterijen precies zijn
ontstaan is moeilijk te zeggen, maar
vast staat dat ten tijde van Jacoba
van Beieren (ca. 1425) Gouda een
schutterij bezat met ongeveer 100 le
den. De schutterij werd ingezet om
relletjes in de stad te onderdrukken,
maar kon ook als landelijke strijd
krachten worden gebruikt. Elke
schutterij had een eigen gebouw,
waar bijeenkomsten werden gehou
den en op het terrein waarvan de
schietoefeningen werden gehouden.
De oefeningen, en het er op volgen
de feest waren een jaarlijks terugke
rend hoogtepunt voor een schutter.
WADDINXVEEN De aan de Prin
ses Beatrixlaan wonende Waddinxve
ner W.P. Quartero (65) is door de
ambassadeur van Peru in ons land, dr.
René Hooper López, onderscheiden
met een orde van verdienste, de Mé-
ritos por Servicios Distinguidos. Dat
gebeurde bij een receptie bij de am
bassadeur thuis in Den Haag. De heer
Quartero is vice-consul van Peru.
De Peruaanse ambassadeur en de on
derscheiden Waddinxvener waren dit
voorjaar aanwezig in de raadzaal van
het gemeentehuis waar op initiatief
van de Kerngroep Ontwikkelings
samenwerking Waddinxveen een
Peru-week werd gehouden, die onder
meer bestond uit een expositie van
Peruaanse produkten en een infor
matieavond over het nieuwe project
van de Kerngroep, die na het land
bouwproject in het Bovenvoltaanse
Torna nu alle aandacht richt op de
krottenwijken in het Peruaanse Lima,
waar arbeiders proberen door hen
overgenomen bedrijfjes draaiende te
houden.
F. 50.000,-
Dr. Hooper López was toen onver
wachts de gast van wethouder me
vrouw L.M. Oosterbroek-Waagmees
ter (VVD), voorzitter van de Kern
groep Ontwikkelingssamenwerking
Waddinxveen, en loco-burgemeester
A.H. van Gent. In zijn aanwezigheid
werd niet alleen honderduit verteld
over het nieuwe aandachtsproject in
Lima, de hoofdstad van Peru waar
bestuur van de stichting Matrijs is
van mening dat hieraan te weinig aan
dacht wordt besteed. Volgens Matrijs
is de kennis wel degelijk aanwezig,
maar blijft zij te vaak liggen bij en
kelen omdat het óf ontbreekt aan
geld, óf aan know how, óf aan de
mensen om deze kennis voor een
breed publiek toegankelijk te maken.
Het huidige schuttersgebouw aan de
Lange Tiendeweg dateert van 1762.
De schutterij heeft na 1795 geen ge
bruik meer gemaakt van het gebouw,
omdat de schutterij in dat jaar als
gilde is opgeheven. Daarna is het ge
bouw nog voor vele andere doelein
den gebruikt. De complete bouw
tekeningen van het gebouw zijn nog
aanwezig in het gemeentelijk archief,
wat erg handig kan zijn bij eventuele
restauraties. Het gebouw is kunsthis
torisch gezien een fraai voorbeeld van
de 18e eeuwse architektuur, van bin
nen rijkelijk gedecoreerd, onder an
deren door de bekende stucadoor
Francois Maza.
Verder heeft het stedelijk museum
”Het Catharina Gasthuis” veel voor
werpen in huis die aan de schutterij
hebben toebehoord of ermee te ma
ken hebben gehad; bijvoorbeeld de
omstreeks 1425 door Jacoba van
Beieren geschonken miskelk, be
stemd voor het altaar van het schut
tersgilde in de St. Janskcrk.
MATRIJS
De belangstelling voor publikaties op
historisch gebied is de laatste jaren
enorm toegenomen, met name op
plaatsclijk en regionaal niveau. Het
organisaties als de
daarnaast j>ok gede- WADDINXVEEN/GOUDA
„i„ Verschenen is het ook bij Boek
WADDINXVEEN/GOUDA Het
verstrekken van subsidie voor het ook
in Waddinxveen veel voorkomende op
halen van oud papier kan de gemeenten
in Midden-Holland en Rijnstreek wel
sens lelijk gaan opbreken. De kans is
niet denkbeeldig dat als gevolg van der-
gelijke subsidies de berg huisvuil, die
hoor het Gemeenschappelijk Vuilver-
'verkingbedrijf (GVB) - waarvan ook
Waddinxveen lid is - ter verwerking aan
he Afvalverwerking Rijnmond wordt
aangeboden, zodanig slinkt, dat de ge
garandeerde hoeveelheid niet meer
wordt gehaald. In dat geval zal de AVR
sen forse schadeclaim indienen bij het
GVB voor de niet geleverde tonnen
vuil, teneinde de begroting fond te krij
gen.
pit alles stelt het dagelijks bestuur van
het GVB Midden-Holland en Rijns-
lreek, dat de deelnemende gemeenten
s'--' -
len van oud papier te verstrekken. De
algemene raad van 1
vanavond (woensdag) over deze kwe
stie.
Mocht inderdaad de situatie ontstaan
Bij die gelegenheid pleitte dr. Theu
nis voor een vakministerie voor ont
wikkelingssamenwerking. ’’Het is een
belediging voor de Derde Wereld
als ontwikkelingssamenwerking als
een wormvormig aanhangsel van Bui
tenlandse Zaken wordt beschouwd.”
Hij deed een beroep op de politieke
partijen om zich bij de kabinetsfor
matie sterk te maken voor het in
stand houden van een aparte minis
ter voor Ontwikkelingssamenwer
king.
’’Particuliere
NOVIB, maar
centraliseerde organen als de gemeen
telijke overheid, gesteund door de be
volking, moeten duidelijk maken dat
ontwikkelingssamenwerking wel de
gelijk onder de bevolking leeft.”
Hij riep op waakzaam te zijn op ka-
binetsfoefjes die een belangenverte
genwoordiger van de Derde Wereld
in een nieuw kabinet dreigen te
wippen.
het GVB Midden-Holland en Rijns-
sterk afraadt om subsidies op het opha- sterk toeneemt als gevolg van de subsi-
dies. Het gevolg is een verzadiging van
het GVB vergadert de oud-papiermarkt, waardoor de kans
groot is dat het apart ingezamelde oud
papier uiteindelijk in dezelfde verbran-
ontstaan dingsoven terecht komt als het overige
dat de gegarandeerde hoeveelheid huis- huisvuil. In dat geval betekent het vers
'd'! niet wordt gehaald, dan zal het trekken van subsidie niet meer dan
de financiële gevolgen daarvan weggooien van geld.
dick jonker
