Spraak* en taalgestoorde kinderen
occ
auto
van velde
betrouwbaar en goed
DORPSTRAAT 59 WADDINXVEEN,
TEL.: 01828-2787.
JAN TOL
Wat
eenmaal
worden
zal,
nu
en
hoe
hij
ook
RENAULT 4
DANK U
^^kabouters
voor
kwaliteit
hij
zó 99
Uw
Groenteman
HOND IN
GOOT
zoekt
KAMER
JAN TOL
JAN TOL
leplaan 75, Waddinxveen, tel. 01828-4721
ook op de weekmarkt
JAN TOL JR.
Ambachtsplein 11, Hazerswoude,
telefoon 01728-8939
KAMER
TE HUUR
in Boskoop of omgeving
per 1 sept.
Peter Alexander
Meisje
GLASREPARATIE
Gouwestraat 18
Tel. 01727-3150
is
te Boskoop
Peter
Begrafenissen
Transporten
Crematies
GLASCENTRALE
BOSKOOP
Tel. 01727-3675
1980
1979
1978
1979
1978
1979
1979
1978
1978
1977
1979
1978
1978
1978
1976
1978
1979
NIEUWE
AARDAPPELEN
(Doré)
CEES KROES
Noordeinde 130
Telefoon 01727-5218
VAN ZWIETEN
VERBOOM
MAKELAARDIJ B.V.
I
22 JULI 1981
TOMATEN extra
Zijn naam is
Boskoop, Insteek 15
KRAMER’s BEGRAFENIS ONDERNEMING
Vraagprijs f 2750,
Tel. 01693-1290
MAANDAG - DINSDAG - WOENSDAG
ELKE DAG EEN STUNTAANBIEDING
We noemen hem
Alphen a il Rijn
Wilhelininalaan 19
Iele». 01720-72795
Donderdag 16 juli
om half drie 's-ochtends
schonk God ons een
lief zoontje en broertje
Bouwcentrum
Deze beginregels van een gedichtje
van Hans Bouma brengen ons bij
de zorgen van ouders van gehandi
capte kinderen. Kinderen die zó
zijn, zó anders dan het ‘gemiddel
de’ kind (wat dat dan ook mag
zijn), dat ouders zich afvragen wat
er’met hun kind is en hoe ze moe
ten handelen.
Soms gaat het om spraak- en/of
taalgestoorde kinderen, kinderen
aan wie je aan de buitenkant
meestal niets ziet, maar bij wie het
praten zich anders ontwikkeld dan
normaal.
Over deze kinderen gaat dit stukje.
TE KOOP
AANGEBODEN
Peter, Tiny en
Robert-Jan Kolster
Onverwacht is, voorzien van het H. Sacrament
der Zieken, overleden onze zorgzame vader,
groot- en overgrootvader
ANTHONIUS VAN EVERDINK
Weduwnaar van MJSchwiebbe
in de ouderdom van 99 jaar.
Onze diepe droefheid is vermengd met grote dank
baarheid voor wat hij ons tijdens zijn leven gaf.
Gouda, 16 juli 1981
Huize "Savelberg", Willem de Zwijgersingel 118.
Corr. adres: Raaigras40, 2804 NC Gouda.
De teraardebestelling heeft dinsdag 21 juli
plaatsgehad op de R.K. begraafplaats te Gouda.
Gouda: A. C. F. van Everdink
G. C. Th. van Everdink-van der Kleij
Nijmegen: W. A. P. van Everdink
A. H. M. van Everdink-van der Klein
klein- en achterkleinkinderen
VOOR DE BARBEQUE:
Houtskool en houtskool-
briketjes voor
grote barbeque partijen
speciale grote
voordeelverpakkingen
VOOR DE OPEN HAARD:
Bru inkoolbriketten
vlamkolen, firebloc's,
openhaardhout, turfen,
eierkolen
OPEL. Kadett
OPEL Kadett
OPEL Kadett
OPEL Kadett special
OPEL Kadett city rider
OPEL Ascona met LPG
OPEL Ascona 1.9 N
OPEL Ascona
OPEL Rekord Caravan 5-drs
Dit artikel werd ons toegezonden door
de BOSK. De BOSK is een vereniging
van (ouders van) kinderen met ver
schillende motorische handicaps. Het
adres van het landelijk bureau van de
ze vereniging is:
Postbus 457 - 2501 CL Den Haag. Te
lefoon: 070-462 900.
ANDERE MERKEN
FORD Capri 2.0 S
FORD Taunus 1600 GL
FORD Taunus 1600 L
FORD Taunus 1600 L
RENAULT 20 TS
VOLVO 244 DL.
FIAT 124 D special.
MAZDA 616
Gentiaan 1, Boskoop
Tel. 01727-4395
Hollandse BONEN extra mooi
VERRASSINGSPRIJS
(met. blauw)
i.pr.st.
Te koop 2 Manou Barkruk
ken 75,- p.st. 2 Fauteuils,
demontabel f 30,- p.st. Bijbe
horende Tafel f 50,-. Tel.
01727-6573
Telefoon 01749-45849
(na 18.00 uur)
Dorpsstraat 295a
Hazerswoude, tel. 01728-9176
Dorpsstraat 12, Boskoop, tel. 01727-7056
Aanbiedingen23-24-25juli. Prijswijzigingen voorbehouden
Gezocht voor onze dochter,
RHSTL-studente, een
r
Boskoop, Noordeinde 289,
Halfvrijstaand woonhuis (2
onder 1 kap) met grote voor-
en achtertuin met schuur.
Oppervlakte eigen grond 243
m2. Ind.: gang met toilet,
woonkeuken, ruime woonka
mer, badkamer, 3 slaapka
mers, bergzolder.
Vraagprijs f 125.000,- k.k.
Julianastr. 6, Waddinxveen,
tel. 01828-2309 b.g.g.
01828-2723
- bij tweejarigen met 25% tot 30%
van wat het kind zegt verstaan
baar of begrijpelijk zijn. Tweeja
rigen spreken overwegend in twee
en drie woorduitingen.
- bij driejarigen is de verstaanbaar
heid 75% tot 90%. Driejarigen
spreken overwegend in drie- tot
vijf woorduitingen.
- Bij vierjarigen is de verstaanbaar
heid 90%. Vier en vijfjarigen
spreken over het algemeen in
goed gevormde en ook samen
gestelde zinnen.
In alle gevallen waar ouders een ach
terstand in het spreken vermoeden kan
in overleg met de huisarts besloten
worden tot nader onderzoek. Het
voordeel van vroege onderkenning en
opsporing van een spraak- en/of
taalstoornis is dat men het desbetref
fende kind mogelijk kan behoeden
voor een slechte gedragsontwikkeling
en voor moeizame en stroeve contac
ten met andere mensen.
Een goed gehoor, een goede luister-
ontwikkeling, voldoende imitatief en
creatief vermogen, een taalstimuleren-
de omgeving en een normale neurolo
gische ontwikkeling vormen de basis
voor de taalontwikkeling.
Bijna altijd is het zo dat kinderen met
een spraak en/of taalstoornis proble
men krijgen wanneer ze in contact wil
len komen met andere mensen. In de
samenleving speelt spreken zo’n be
langrijke rol dat mensen verlegen wor
den bij mensen die niet of onvoldoen
de spreken, ook wanneer het om kin
deren gaat. Speelkameraadjes blijven
soms weg.
Ook moeten we ons realiseren dat kin
deren, wanneer ze zich niet met behulp
van de taal kunnen uiten, hun wensen
en verlangens langs een andere weg
zullen trachten duidelijk te maken.
Hierdoor kan ‘onaangepast’ gedrag
ontstaan, zoals schreeuwen, schop
pen, slaan, driftbuien en soms zelf
zich helemaal terug trekken. Behalve
dat er een spraak- en/of taalstoornis is
lijkt het, dat er bovendien een ge
dragsstoornis aanwezig is.
Het is belangrijk dat spraak en/of
taalgestoorde kinderen vroeg ontdekt
worden, zodat zo snel mogelijk begon
nen kan worden met hulp. Deze hulp
kan bestaan uit logopedische therapie
(‘spraakles’), maar het kan ook zijn
dat de ouders geholpen worden om
zelf het praten van hun kind te bevor
deren. De te verwachten resultaten
van de verleende hulp zijn altijd af
hankelijk van de oorzaak van de aan
wezige spraak en/of taalstoornis. Het
kan zijn dat het kind niet goed hoort,
het kan zijn dat er sprake is van een
hersenbeschadiging, van zwakzinnig
heid of van een contactstoornis. Het
kan zijn dat het kind minder taalge
voelig is (geen ‘talenknobbel’ heeft) eri
daardoor het praten wat langzamer of
anders leert dan andere kinderen.
Spraak en/of taalgestoorde kinderen
moeten daarom in team verband on
derzocht worden. In dat team moeten
o.a. zitting hebben een foniater (stern
en spraakarts) of een KNO-arts, een
psycholoog/orthopedagoog en een lo
gopedist.
Wanneer kan er bij een kind sprake
zijn van een spraak en/ of taalstoor
nis?
BERGGRINTTEGELS
40/60 of 50/50 cm f4,75
SPEELZAND per zak f 4,50
PADTEGELS, grote partij
en, scherpe prijzen
Verder: zand, grint, tuin
grond, tegels, bielzen en
andere tuinmaterialen
Stoornissen in de ontwikkeling van het
praten kunnen uiteenvallen in spraak
stoornissen en taalstoornissen.
Een spraakstoornis is aanwezig wan
neer één of meerdere spraakklanken
niet of verkeerd worden uitgesproken:
Klanken worden weggelaten, vervan
gen of vreemd uitgesproken. Een r
wordt bijvoorbeeld weggelaten, een k
wordt bijvoorbeeld vervangen door
een t, en een s wordt bijvoorbeeld slis
send uitgesproken. Men kan pas na
het derde levensjaar spreken van een
spraakstoornis en het niet of verkeerd
uitspreken van een s of een r is pas af
wijkend te noemen op vijf a zes jarige
leeftijd. De eerste drie levensjaren
heeft het kind nodig om te leren naar
de spraakklanken te luisteren en deze
spelenderwijs in te oefenen. Willen
kinderen komen tot een goede uit
spraak van klanken dan zijn een goed
gehoor, een goede luisterontwikkeling
en een goede motorische beheersing
van de spraakorganen van groot be
lang.
Een taalstoornis is aanwezig wanneer
het produceren van woorden en zin
nen (woordvorming, woordkeus, zins
opbouw) opvallend anders is dan dat
van leeftijdgenoten. Soms blijft ook
het begrijpen van woorden en zinnen
achter. Taalontwikkeling komt tot
stand in relatie met anderen.
Vanuit luister- en imitatie spelletjes en
in gesprek met anderen ontdekken
kinderen taalregels en leren ze creatief
met de taal om te gaan.
- algemeen keel, neus, oor en audi-
ologisch onderzoek
- spraak en taal onderzoek, waar
bij onderzocht wordt in welke
mate deze kinderen de taal kun
nen begrijpen en iri welke mate
brabbelen, luisteren en imiteren
zich hebben ontwikkeld
- eventueel kan, wanneer er een
bredere ontwikkelingsstoornis
wordt vermoed dan alleen een
spraak en/of taalstoornis, het
noodzakelijk zij de kinderen ver
der te laten onderzoeken door
een kinderneuroloog, kinderpsy
chiater en/of kinderpsychologie
3. Wanneer kinderen vanaf twee a
drie jaar wel praten, maar wanneer
de taalproductie van het kind dui
delijk is achter gebleven ten op
zichte van het gemiddelde niveau
van leeftijdgenootjes, is een verwij
zing naar foniatrisch-logopedische
afdeling of een audiologisch insti
tuut zinvol. De vraag wanneer een
kind duidelijk achter is valt moei
lijk concreet te beantwoorden. Be
kend is dat de meeste kinderen tus
sen anderhalf en twee jaar een be
gin maken met praten, tussen twee
en drie jaar een explosieve taalont
wikkeling doormaken en tussen
drie en vijf jaar steeds dichter
groeien naar het normale ‘volwas
sen’ spraak- en taalgebruik. Be
kend is ook dat er individuele ver
schillen bestaan ten aanzien van
het tempo waarin en de manier
waarop de taalontwikkeling ver
loopt. Een harde norm is daarom
niet te geven. In de meeste gevallen
zal het buurjongetje of het buur
meisje de norm zijn.
Globaal kunnen we het volgende
aanhouden:
Grote sappige PERZIKEN
6 voor ^.ÖU
1Wanneer kinderen niet, opvallend
weinig en/of weinig gevarieerd
brabbelen, dan kan er een aanwij
zing zijn voor een te verwachten
niet-normale ontwikkeling van het
praten.
Het gaat in dit geval meestal om
dove, slechthorende, autistische of
zwakzinnige kinderen. Nu zal bij
deze kinderen de spraak- en
taalontwikkeling niet het enige zijn
waar aandacht aan besteed moet
worden. Opvang en begeleiding zal
altijd plaatsvinden in samenwer
king met audiologen, kinderpsy
chiaters en/of kinderneurologen.
2. Wanneer een kind met twee jaar
nog niet of nauwelijks spreekt dan
is het noodzakelijk de spraak- en
taalontwikkeling met extra aan
dacht te volgen. Onder nauwelijks
praten wordt dan verstaan: gebruik
maken van een enkel woordje zoals
bijvoorbeeld ‘mama’, ‘papa’, ‘ete’
of van enkele zelf bedachte of
eventueel verdraaide woordjes. Al
hoewel het niet of nauwelijks pra
ten van een tweejarige niet direct
afwijkend hoeft te zijn, spreken we
toch van een verlate taalaanvang.
Echt afwijkend is niet praten pas
bij een driejarige. De extra aan
dacht voor niet of nauwelijks pra
tende twee- of driejarige kinderen
moet leiden tot:
Door mevrouw S.M. Goorhuis-
Brouwer, orthopedagoge-logopediste
werkzaam aan het Academisch Zie
kenhuis in Groningen, afd.
Logopedie/Foniatrie van de KNO-
kliniek.
Boskoop, Valkenhorst 10.
Goed gelegen Neanda woning
Ind.: woonk., keuken, 4
slaapk., zolder.
Vaste prijs f 195.000,- k.k.
Makelaardij
VAN DER SPEK B.V.
Zoetermeer, tel. 079-167771.
Heel kilo 1.45
Lekkere sappige HANDPEREN 4
Heel kilo 1 .09
■O
O)
a>