Jan de Rooy en
Tij stermannen
kwamen kijken
Kleine geloofsgemeenschap kent een hele rijke plaatselijke geschiedenis
Voor achtervolging op Be Fair-veld
Verbouwing van
De Wadde in
nieuw schooljaar
Coenecoop
FLBRIDk
Ton. v. Steenbergen
exposeert in
R’damse galerie
Satcom BV
verhuist naar
Eigen produktie
in koffiebar
Bijna 8 mille
voor de EHBO
Special rond
Schotse zanger
bij de RTW
Familie
in de 15e
graad
Intimiteit
Braderie
Wonderwel
Subsidies
Schade aan uw
auto vereist I r-t
deskundige gCw
reparatie. •F0CWC
Huiskerk
Anekdotes
Nieuwe begroting
Regenwater
Meer leerlingen
Werkgroep
firma
Restaurant
UW PERSOONLIJKE
FELICITATIE
OP TELEVISE?
HEEFT U EEN JARIGE,
JUBILARIS, BRUIDSPAAR
ETC. IN FAMILIE- OF
KENNISSENKRING?
VOOR SLECHTS
ƒ10,-
KUNTU HEN FELICITEREN
VIA HUN EIGEN T.V.
BEL VOOR INFORMATIE
01828-14788
A. P. van Neslaan 1
2771 DE Boskoop
Telefoon 01727-4886/4283
Beheerder: C. W. Dufais
Elke zondag geopend voor Diners a la carte
GLASBEEK
WEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN - WOENSDAG 29 APRIL 1987
Gerestaureerde Remonstrantse
Kerk is de vierde sinds 1624
Kabelkrant
Onthulling door mr. Pieter van Vollenhoven van de herinneringssteen in de kerkzaal van de Remonstrantse Kerk.
Links voorzitter W.H. Moelker. (Foto: Sjaak Noteboom).
Weekblad voor
Waddinxveen
de Commissie tot de Zaken van broe
derschap, zoals wij lezen kunnen op de
gedenksteen boven de ingang van dit
kerkgebouw”.
’’Voor zover onze informatie strekte bij
de aanvang van deze restauratie, een
vermoeden, maar inmiddels bevestigd,
is er een familie-relatie tussen onze ere
gast mr. Pieter van Vollenhoven en de
ze Frans Jacob Alexander van Vollen
hoven”, aldus tot slot voorzitter W.H.
Moelker van de Remonstrantse Ge
meente in Waddinxveen.
WADDINXVEEN - De in Waddinx
veen gehouden collecte voor de plaatse
lijke EHBO heeft 7.942,10 opge
bracht.
”Als dan zo om mij heen kijk dan mag
ik zeggen en dat zult u met mij kunnen
beamen zij er wonderwel in geslaagd
zijn om ons kerkgebouw naar de oor
spronkelijke plannen van begin 19e
eeuw te herstellen. De plannen uit het
jaar 1836, het jaar van de inwijding van
dit gebouw door ds. Gerard Brandt
Maas. De eerste steen werd gelegd op
21 augustus 1835 door Frans Jacob Al
exander van Vollenhoven, oud 9 jaren,
zoon van Joan van Vollenhoven, lid van
De totale kosten werden door dit
bureau begroot op ca. 860.000,-.
i Mede op basis van het in overleg
met Monumentenzorg opgestelde
restauratieplan verkreeg de kerke-
J raad in juli 1980 van de toenmalige
'i staatssecretaris van CRM vergun-
ning voor de verbouwing van het
i kerkgebouw. Door het ontbreken
11 van de financiële middelen zou de-
1 ze verbouwing echter nog jaren op
zich laten wachten.
1Herhaalde verzoeken om subsidie
werden niet gehonoreerd. Door
imiddel van diverse acties en giften
'i van o.a. de Stichting Comité Zo-
i1 merpostzegels 50.000,-) werd
iniettemin binnen enkele jaren een
1 deel van de nodige gelden voor het
restauratiefonds (eigen aandeel
van de kerk) bijeengebracht.
WADDINXVEEN - De Parijs-Dakar-rallyrijders Jan de Rooy uit Son en
Kees en Mieke Tijsterman van de Tweede Bloksweg zijn vorige week
poolshoogte wezen nemen op wat voor wijze zij hun afvalrace op het te
renoveren hoofdveld van Be Fair-voetbal in het Warnaarplantsoen kun
nen houden. De afvalrace is het slot van de tweedaagse manifestatie van
de Waddinxveense voetbalvereniging om aan geld te komen voor de reno
vatie van het clubhuis op vrijdag 15 en zaterdag 16 mei.
maken. Er werd een plan de campagne
gemaakt. Op 15 februari 1971 werd ge
meld dat het kerkgebouw op de lijst van
beschermde monumenten was ge
plaatst.
Zelfs de kleinste botsing kan vitale
delen van uw auto beschadigen, wij
kunnen deze opsporen en repareren
Met een veilige auto neemt u daarna
weer aan het verkeer deel
FOCWA kenmerk voor vakwerk
AUTOSCHADE
REPARATIEBEDRIJF
Noordkade 24 - Waddinxveen
Tel. 01828-12588
FOCWA, kenmerk voor vakwerk
WADDINXVEEN - In galerie Aalb-
recht aan de Aalbrechtskolk in Rotter-
dam/Delfshaven hangen realistische
schilderijen van de Waddinxvener Ton
van Steenbergen. Het is de tweede ex
positie van hem in deze Maasstedelijke
galerie.
De realistische schilderijen van Ton van
Steenbergen, wiens werk ook was te
zien in galerie 58 aan de Dorpstraat,
hebben vaak als voorstelling stilleven
achtige elementen met een zekere magi
sche of surrealistische inslag.
Dieren (vogels, kippen, varkens) ko
men geregeld in het werk van de schil
derende Waddinxvener voor als ele
ment van beweging in statische voor
stellingen.
Galerie Aalbrecht (tel. 010-4771637) is
geopend op dinsdag tot en met zaterdag
van 12.00-18.00 uur, zondag van 13.00-
17.00 uur en volgens afspraak.
WADDINXVEEN - Mr. Pieter
1 van Vollenhoven, die zondagmid-
dag de gerestaureerde Remon-
strantse Kerk aan de Zuidkade ofïï-
cieel in gebruik nam, is familie in de
15e graad van de Rotterdamse fa-
i milie welke betrokken was bij de
i stichting van het Godshuis ander-
halve eeuw geleden.
De eerste steen van het enorm op-
geknapte kerkgebouw werd name-
1 lijk op 21 augustus 1835 gelegd
door de toen 9-jarige F.J.A. van
Vollenhoven, zo blijkt uit de zeer
1 fraaie oude gevelsteen boven de in
gang van het kerkje.
F(rans) J(acob) A(lexander) van
Vollenhoven leefde van 1825 tot
1869 en was de zoon van Joan van
Vollenhoven (1784-1843), voorzit
ter van de Remonstrantse Broeder
schap te Rotterdam. Mr. Pieter van
Vollenhoven en genoemde eerste-
steenlegger uit 1835 stammen bei
den af van Antoni Lubbertsz van
Vollenhoven, die leefde van 1617
tot 1707.
De officiële heringebruikname van
het remonstrantse kerkgebouw is
de kroon op de jarenlange inspan
ningen van de kerkeraad in zijn
streven naar behoud van dit unieke
stukje W'addinxveense historie.
Het kerkgebouwtje werd reeds in
1970 op de Monumentenlijst ge
plaatst. Directe consequenties had
dit vooralsnog niet, doch in de ja
ren die hierop volgden werd de
bouwkundige staat van het gebouw
steeds ernstiger.
De kerkeraad zag zich dan ook ge
noodzaakt om deze deplorabele
toestand onder de aandacht te
brengen van de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg. Op een eerste
verzoek om subsidie werd in 1979
niettemin afwijzend beschikt.
De Waddinxveense gemeenteraad
stelde in januari 1980 15.000,- be
schikbaar voor het vast te stellen
restauratieplan. Architectenbu
reau B, van Beek te Warmond
werd belast met de voorbereiding
en de leiding van de restauratie.
Zo was er ook in Waddinxveen een
huiskerk aan de Goukade, in 1662 ge
volgd door een heuse stenen kerk aan
de Dorpstraat. Deze kerk is 152 jaar in
gebruik geweest en werd in 1814 ver
vangen.
Dat gebouw heeft het slechts 14 jaar uit
gehouden. Een lening van 2.600,-
mocht niet baten het gebouw van de on
dergang te redden. Op 20 april 1835
werd de koopakte van de grond (slechts
300,-) voor het huidige gebouw gete
kend.
Het bestek, daterend uit 1834, werd ten
uitvoer gelegd en de bouw van de vierde
werd een feit. Kerkbouw kost geld en
hoewel de preekstoel en het orgel uit
vorige gebouwen kwamen werd er toch
een lening afgesloten voor de somma
van 5.000,- teneinde de bouw te kun
nen bekostigen.
Deze lening werd getekend door de
toenmalige predikant Gerard Brandt
Maas, scriba J. v.d. Haas en W. van
Wieringen als boekhouder. Des Amo
rfe v.d. Hoeven tekende als secretaris
van de Broederschap. De kerk had toen
een eigen pastorie, ca. 200 m meer
dorpwaarts gelegen. De woning bestaat
nog wel, is echter geen eigendom van de
kerk mee en is vertrouwd als bedrijf.
”Een stukje levensopdracht is met de
restauratie van dit gebouw afgerond”,
sprak de heer Moelker in de tot de laat
ste plaats bezette kerk. ”Er kan geen
muis meer bijHet is een full house. Dat
heb ik hier nog nooit meegemaakt. Het
is in ieder geval een feestelijk gezicht”.
WADDINXVEEN - De ruim anderhalve eeuw oude en voor een miljoen
gulden grondig gerestaureerde Remonstrantse Kerk aan de Zuidkade is
het vierde Godshuis van de Waddinxveense remonstranten, die hier al
vanaf 1624 kerken. Op de rijke geschiedenis van de Remonstrantse Kerk
in Waddinxveen werd tijdens de feestelijke dienst van zondagmiddag in
gegaan voor voorzitter W.H. Moelker, de man die als geen ander is en
blijven geloven in de mogelijkheid om het ’’monumentale kleinood aan
de Gouwe” - zoals burgemeester C.M. van der Linden zei - helemaal op
geknapt te krijgen.
Eind 1977 werd opnieuw een begroting
gemaakt voor het meest noodzakelijke
onderhoud: kosten excl. orgelherstel en
btw ca 35.000,-. Dit werd voorgelegd
aan het toenmalig CRM. Hoe groot de
misrekening was en de situatie veel ern
stiger dan gedacht bleek toen na overleg
met de Rijksdienst voor de Monumen
tenzorg in 1979 een erkend architecten
bureau werd ingeschakeld. De restaura-
tiebegroting kwam uit op ruim 8 1/2 ton
dus wel wat meer dan het eerder ge
schatte bedrag. Ruim 20 x hoger dus.
Op 25 mei 1980 werd serieus gestart met
de stichting van een fonds om de restau
ratie te verwezenlijken. Diverse organi
saties werden aangeschreven voor do
naties.
Inmiddels was in de loop der jaren de
gemeente gekrompen tot 45 leden.
Toch zag men kans in de loop van 1980
10.000,- bij elkaar te scharrelen. Subsi-
die-aanvragen, ondersteund door rap
porten van Monumentenwacht werden
met de regelmaat van de klok ingediend
en met even grote regelmaat afgewe
zen, net zo regelmatig als het regenwa
ter door het dak sijpelde en in de neer
gezette emmers druppelden. Het ver
rottingsproces ging door, steeds sneller
en de nood steeg hoog, steeds hoger.
Begin 1983 werden de grote charitatieve
instellingen aangeschreven voor bijdra
gen. De actie: ”Een moment voor een
Monument” ging van start. Aandacht
werd gevraagd voot het behoud van het
oudste monument1 van de gemeente
Waddinxveen.
Een toezegging van de gemeenteraad
tesamen met de inmiddels zelf ingeza
melde 45.000,- einde 1984 leverde een
toezegging van de Stichting Zomerze-
gels op die voldoende was om de eigen
bijdrage van 20% van het begrote res-
tauratie-bedrag op te kunnen brengen.
Deze doorbraak en overleg in Den
Haag leverde uiteindelijk de subsidie
toezegging op in september 1985.
De restauratie kon van start gaan. Naast
de toezegging van de Stichting Zomer-
zegels ontvingen de Remonstranten nog
grote donaties van het Prins Bernhard
Fonds, Stichting Dr. Hendrik Mullers’
Vaderlands Fonds, MAOC Gravin van
Bylandt Stichting, Stichting Nederlands
Protestants Convent Gustaaf Adolf
WADDINXVEEN - Ook in het nieuwe
schooljaar 1987-1988 zal de dependance
van de christelijke scholengemeenschap
De Wadde (MAVO/LTO/LHNO) aan
de Esdoomlaan (de vroegere LHNO-
school De Rank) nog in gebruik moeten
blijven.
Dit geldt in ieder geval voor de lessen
huishoudkunde. Het is de bedoeling dat
met ingang van het nieuwe schooljaar
zoveel mogelijk lessen in het hoofdge
bouw gegeven zullen worden. Het heen
en weer rijden kan daardoor verder be
perkt worden.
ïn het informatieblad van De Wadde
wordt gemeld dat de verbouwing in het
hoofdgebouw, die dus dit schooljaar
niet gerealiseerd kon worden, onder
meer een grote keuken betreft.
De Wadde heeft, als de vooruitzichten
zo blijven, in het nieuwe schooljaar
weer meer leerlingen. De voorlopige
inschrijving ligt namelijk 5 a 10 procent
hoger dan vorig jaar. Voor de school is
dit verheugend daar vrijwel alle scholen
voor voortgezet onderwijs in ons land
met een afnemend leerlingenaantal
hebben te maken.
Om de belangen van ouders, leerlingen
en personeel te behartigen is een mede
zeggenschapsraad bij De Wadde geïn
stalleerd.
WADDINXVEEN - De aan de Mercu-
riusweg gevestigde electronicaspecialist
Satcom Nederland BV gaat een nieuwe
bedrijfspand bouwen op het bedrijven
park Coenecoop.
De grondtransactie is in de dinsdag
avond gehouden vergadering van de
raadscommissie voor de ruimtelijke or
dening besproken.
Satcom Nederland BV koopt in Coene
coop 4.800 vierkante meter grond voor
de prijs van 648.000,-. Dit is het groot
ste complex op het bedrijfsterrein tot nu
toe. De verhuizing is nodig omdat het
huidige bedrijfspand te klein is voor de
uitbreidende activiteiten.
Bij de Waddinxveense electronicaspeci
alist werken nu 14 mensen. Als de ver
huizing in het voorjaar van 1988 gereali
seerd kan zijn zullen er daar 20 mensen
werken. Later wil Satcom Nederland
BV nog een fabriekshal bouwen waar 50
produktiemedewerkers moeten komen
te werken.
Vereniging en de Ridderlijke Duitse
Orde van de Balije van Utrecht, om van
vele bijdrage van particulieren en ker
kelijke instellingen in de loop van dat
jaar dan nog maar niet te spreken.
Op 1 december 1985 werd het kerkge
bouw officieel achtergelaten voor de zo
broodnodige herstellingen. De Rijks
dienst voor de Monumentenzorg heeft
in samenwerking met de architect en ve
le anderen bij het werk betrokkenen mi-
nitieus uitgezocht hoe de oorspronkelij
ke plannen van gebouw en interieur wa
ren.
Voordat men de autoshow kan bezoe
ken is men langs de braderie gekomen
die langs het toegangspad is opgesteld.
Na een aanvankelijk matige belangstel
ling begint het nu echt te lopen. Ruim
dertig standhouders zullen uit kramen
en andere opstanden hun waren aan het
publiek tentoonstellen.
De grote verscheidenheid die de stand
houders aan koopwaar zullen aanbie
den zullen menige bezoeker/ster tot ver
rukking brengen. We noemen een uit
gebreide collectie sportkleding, tuin
meubelen, bloemen en planten, fietsen,
schoenen, optiek, textiel, Oud Hol
lands snoep, byouterien, lederwaren,
De drie kenners van het hete Sahara-
zand en de troosteloze leegte van de
eindeloze woestijn hebben de nieuwe
uitdaging om het publiek te behagen
goed doorgesproken en beloofd dat er
iets bijzonders van te maken.
Tevens vertelden zij dat het mogelijk
was een passagier mee te laten rijden.
Wie de gelukkige zal zijn om met deze
sterren in het rallyrijden in hun wereld
beroemde wagens mee te rijden is nog
eens verrassing en zal door de activitei
tencommissie beslist worden.
De rallyrijders zijn voor handtekenin
genverzamelaars volledig bereid hier
aan medewerking te verlenen. Het drie
tal is ook in Waddinxveen ter opluiste
ring van de grote autoshow die plaats
vindt op het Gebakoveld en door de
Waddinxveense autodealers wordt ver
zorgd.
De volgende dealers hebben hiervoor
ingeschreven: Toyota (Van leeuwen),
Austin Morris (Baas), Volkswagen/Au-
di (Van Beynum), Citroen (Noorder-
graaf), Peugeot/Ford/Mitsubishi
(Boonstoppel), Opel (Van Velde), Fiat/
Lancia (Kool), Honda (Donker), Suba
ru (V.d. Sluijs) en Mazda (De Graaf).
Deze grote verscheidenheid van mer
ken en modellen bijeengebracht op één
complex geeft de geïnteresseerde be
zoeker een unieke mogelijkheid een
goede afweging te maken voor zijn/haar
favoriete automobiel. Tevens zijn er
deskundigen genoeg aanwezig die zul
len trachten hun model/merk als de be
ste onder uw aandacht te brengen.
WADDINXVEEN - Vrijdagavond 1
mei komt het team van de hervormde
koffiebar De Schaapskooi aan de Nesse
weer met een eigen produktie op de
planken. Het programma draagt de titel
van en is gebaseerd op de lp. ’’The dre
amer” van The Continentals.
’’The dreamer” handelt over de Bijbel
se persoon Jozef, die door zijn mede
mensen verguisd en opzijgeschoven
werd. Een probleem, dat in de twintig
ste eeuw nog veel sterker speelt dan in
vroegere tijden.
Vanaf kwart voor 8 is iedereen hartelijk
welkom in de koffiebar aan de Nesse.
WADDINXVEEN - Na de uitzending
van het wekelijkse informatieve lokale
radioprogramma ’’Rondom de hef-
brug” zendt de lokale omroep RTW
(FM-band 101.1 Mhz) zaterdagmiddag
tussen 12 en 1 uur opnamen uit van een
optreden van de Schotse folkzanger lain
Mackintosh in het buurtcentrum De
Bonkelaar, ruim een maand geleden.
In Waddinxveen sloot de Schot - die
hier al driemaal is opgetreden - zijn kor
te maar succesvolle toernee door Ne
derland af met een geslaagd optreden in
De Bonkelaar. Hij was in die week de
gast van RTW-redaktielid en De Bon-
kelaar-medewerker Hans van den
Hoek. Deze wist Iain over te halen en
kele liedjes te spelen in de RTW-studio
en dit ’’uitproberen” van de technische
mogelijkheden, met achter de knoppen
André de Knoop, leidde uiteindelijk tot
een compleet programma van een half
uur.
Dit programma zal een onderdeel vor
men van de MacKintosh-special die op
zaterdag 2 mei uitgezonden zal worden.
Het studio-gedeelte bestaat uit een ge
sprek met Iain over zijn werk als folk
zanger en over de liedjes die hij zingt,
alsmede een achttal van die liedjes, alles
uiteraard waar nodig vertaald.
Na afloop van het De Bonkelaarscon-
cert is min of meer per ongeluk de jingle
ontstaan die de afgelopen weken in het
RTW-programma ’’Rondom de hef-
brug” te horen is geweest. Zanger Roy
Gullane van de Schotse band The Tan-
nahill Weavers was als eregast aanwezig
en in de informele sfeer na het concert is
het aanstekelijke deuntje "MacKintosh
is here tot stay, local radio RTW, Satur
day the second of May” opgenomen. In
de MacKintosh-Special is deze jingle
natuurlijk ook te horen.
De rest van het MacKintosh-uur zal op-
gevuld worden met opnamen van het
De Bonkelaar-concert, alsmede een li
ve-opname van lain samen met Hamish
Inlach, zijn Schotse collega, met hun
nummer "We are the dance band on the
Titanic”.
In september 1985 was het zover.
De minister van WVC besloot een
subsidie van ca. 628.000,- toe te
kennen. Hierop volgde een subsi-
diebijdrage ad 80.000,- van de
Waddinxveense gemeenteraad.
Bij de aanbesteding in november
1985 werden de restauratiewerk
zaamheden vervolgend gegund aan
aannemersbedrijf Woudenberg
BV te Ameide. De restauratie nam
op 26 november 1985 een aanvang.
Het CDA-Tweede-Kamerlid Ria
Oomen-Ruijter, gaf hiervoor het
offici“le startsein in aanwezigheid
van kerk- en gemeentebestuur en
de pers. Omstreeks deze tijd werd
besloten om ook het uit ca. 1825 da
terende kerkorgel aan een restau
ratie te onderwerpen.
Op 27 augustus 1986 werd het be
reiken van het hoogste punt van het
toen nog steeds in restauratie zijn
de kerkgebouw gevierd. Burge
meester Van der Linden verrichtte
bij deze gelegenheid halsbrekende
toeren door het plaatsen van een
windwijzer op de windvaan.
Vele anekdotes en verhalen uit die oude
tijd over zich soms zeer bizar gedragen
de predikanten doen nog steeds de ron
de. Zij hebben de Remonstrantse Ge
meente in Waddinxveen een eigen ge
zicht gegeven.
In die tijd telde de gemeente ongeveer
180 zielen, die in het gebouw waarvan
het interieur in Empire-stijl was opge
trokken, hun thuis vonden. In de loop
der jaren brokkelde de omvang van de
gemeente af. Het oorspronkelijke inte
rieur werd met alle middelen bewaard,
maar er kon niet voorkomen worden
dat ook de staat hiervan achteruit ging.
De modernisering ging ook aan het inte
rieur niet voorbij. Stoven verdwenen,
kaarsen in de kroon werden olielampjes
en tenslotte gloeilampen en de voor de
stoven in de plaats gekomen kolomka
chel werd later vervangen door een cen
trale verwarming.
Zo was de situatie ongeveer in de jaren
zestig. De bouwkundige toestand was
vrijwel onhoudbaar. Er was roofbouw
gepleegd. Er werd een begroting (1964)
voor enig herstel gemaakt: kosten ca
5.000,-, de orgelrestauratie ca 10.000,-
Men zag dit niet zitten, zeker niet bij
een steeds dalende belangstelling en er
werd dan ook overwogen kerk en ge
meente te liquideren.
Een deel van de gemeente heeft er toen
de schouders onder gezet om in elk ge
val de situatie weer levensvatbaar te
Door de hervormde Immanuëlkerkge-
meente en de Gereformeerde Kerk is
een werkgroep in het leven geroepen,
die zal gaan proberen de gezamenlijke
problematiek van kinderen, school, ge
zin en ouders rond de geloofsopvoeding
nader te bekijken. Een deputatie van de
scholengemeenschap De Wadde maakt
deel uit van deze werkgroep.
jeanskleding, grammofoonplaten,
aardewerk, suikerspin/popcorn, olie
bollen, poffertjes, barbecue, bakkers
gerei, sportbekers, Vietnamese loempi
a’s, een antieke visboot, textielopdruk-
ken (ter plaatse op bijv, uw t-shirt aan
gebracht), stroopwafelbakkerij, ijs en
snackwaren.
Het rallyspektakel, de autoshow en de
braderie zijn maar enkele onderdelen
van de grote Be Fair-manifestatie half
mei. Op het programma staan ook nog
diverse doorlopende sportdemonstra-
ties.
Mr. Pieter van Vollenhoven komt aan bij de Remonstrantse Kerk met
links voorzitter W.H. Moelker en rechts burgemeester C.M. van der
Linden. (Foto: Sjaak Noteboom).
Iedereen roemt de schoonheid en inti
miteit van de Remonstrantse Kerk, die
in de jaren zeventig en tachtig steeds
bouwvalliger werd. Het was zelfs niet
denkbeeldig dat er daardoor een einde
zou moeten komen aan de aanwezig
heid in Waddinxveen van één van de
oudste remonstrantse gemeenten in ons
land.
In 1624 werd in Waddinxveen de eerste
echte remonstrantse dienst gehouden.
Weliswaar in een schuilhut maar dan
toch een dienst voorgegaan door de pre
dikanten Boom en Wallenburg. Dat is
350 jaar geleden. Het kan dan ook niet
anders of die gemeente moet op een
zeer rijke historie kunnen bogen.
Helaas heeft door die omstandigheden,
voortvloeiende uit het niet onderteke
nen van de Gereformeerde Geloofsbe
lijdenis en de Heidelbergse Catechi
smus, in 1586 veel in het verborgene
plaats moeten vinden. Voorbeelden
daarvan zijn de diensten in de eerder ge
noemde schuilhut, het houden van huis
kerken en de oprichting van hele of later
halve schuilkerken.
Predikanten en gelovigen werden veelal
achterna gezeten door schout en rak
kers, maar onder de bezielende leiding
van Johannes Uytenbogaerdt, stichter
van de Remonstrantse Societeyt in 1610
en vriend van Johan van Oldebarne-
veldt, hield men stand en breidde de
remonstrantse geloofsgemeenschap
zich zelfs uit.