DE DOMINEE HIELD
VAN TWEE VROUWEN
Onderwijs
beleid is
erg zwak”
PvdA-raadslid Ch.A.A. Wijnen
Onthullende scriptie van Jan de Bas
in koffiebar
Huizenbouw
Geen nieuw
huis aan
Tuinbouwweg
Leerlingen
vervoer
Kinderkleding-
beurs in
Ensemble
Amoroso in
AF-centrum
Jan de Bas schrijft scriptie over de HKV in de jaren 1935-1940
o
mening dat ”het gevoerde onderwijsbeleid tot heden erg zwak is ge
weest”.
Vergadering op D.V. Donderdag 28 Februari
De Bonkelaar
I
’’Transform”
Zware preken
Vertrouwen
NCA
Krantje'
Gesprekken
Eigenwaarde
Vijftien jaar
-- - des avonds 8 uur, -
Schade aan uw
auto vereist I r-w
deskundige jH
reparatie. |F°cwn
Grootste partij
Verboden
Zuil
Schoolstrijd
Pagina 13
DOEL:
rócwA
armi
l
De oprichtingsadvertentie van de Hervormde Kiesvereeniging, zoals die
stond in het door ds. L. Vroegindeweij uitgegeven en zelfbetaalde kerkblad
’’Hervormd Waddinxveen” van 23 februari 1938.
WADDINXVEEN - PvdA-gemeenteraadslid Ch.A.A. Wijnen is van
y J ET comité tot oprichting van een Hervormde Kleavereenlgliig
I I roept allen, die Aan de oprichting hiervan willen medewer*
A A ken op, tot het bijwonen van haar
GLASBEEK
AUTOSCHADE
REPARATIEBEDRIJF
WADDINXVEEN - De nu 53-jarige ’’Hervormde Kiesvereeniging”
(HKV) is alleen in de jaren voor de Tweede Wereldoorlog (1935-1940)
zelfstandig in de gemeenteraad vertegenwoordigd geweest en groeide in
1939 zelfs uit tot de grootste politieke partij ter plaatse.
‘>et Verenigingsgebouw achter de Hervormde Kerk,
gezeten, maar die partij had hij met an-
dere hervormd gereformeerden veria- DOEL: Definitieve oprichting van een Herv. KiesvereenJgiag
De CHU dacht namelijk iets te soepel en beaPreklnK gemeenteraadsverkiezing.
over de zondagsrust door bij het tever- Toegang vrij alleen voorhen,die In beginsel met het doel instemmen
geefs sluiten van winkels en café’s op
zondag een uitzondering te willen ma
ken voor het katholieke verenigingsge
bouw aan de Burgemeester Troost-
straat, dus vandaar.
Weekblad voor Waddinxveen - Woensdag 14 september 1988
stemde,
rvormde Kiesvereeniging
was eens de grootste partij
I
1
Het is in Waddinxveen gedurfd dat Jan
de Bas in zijn scriptie ingegaan is op het
opzienbarende privéleven van ds. Leen
Vroegindeweij. Hij doet dat om een zo
goed en zo compleet mogelijk beeld te
krijgen van alle voor hervormd-gerefor-
meerd Waddinxveen zo belangrijke ge
beurtenissen in de tweede helft van de
jaren dertig.
Die openhartigheid is nieuw. Toen de
een lokale schoolstrijd van driejaar kre
gen de hervormd-gereformeerden toe-
Toen de ’’officiële” verloving met de
één bekend werd, zag de vader van de
ander zich geroepen de briefwisseling
tie had afgedaan en er ontstond weer
een ’’nieuw” HKV, die serieus wilde sa
menwerken met andere protestants-
christelijke partijen.
De gesprekken, die op initiatief van de
ARP gevoerd worden, gaan aanvanke
lijk moeizaam. Toch komen ARP,
CHU, SGP en HKV in 1946 bij de ge
meenteraadsverkiezingen met een ge-
zamelijke lijst uit.
”We zien hier dus symptomen van ont
zuiling op lokaal niveau. De HKV krijgt
twee zetels in de raad, twee minder dan
ze in de noodgemeenteraad van 1945
had”, schrijft Jan de Bas.
In elk geval werden de dag na de verlo
ving de bloemen weer uit de pastorie ge
haald, zo weet de scriptieschrijver Jan
de Bas. De dominee ging met ziektever
lof, er kwam een scnorsing en het pro
vinciaal kerkbestuur zette de dominee
voor twee j aar op non-actief.
De honneurs van de van het preken be
lette dominee werden intussen waarge
nomen
stelde kandidaat Arend Vroegindeweij
een broer van de omstreden predikant.
De meeste gemeenteleden bleven ove
rigens achter hun dominee staan.
aandacht getrokken hebbende school
strijd tussen de Waddinxveense gere
formeerden en de hervormd-gerefor
meerden, die zich in de lokale onder
wijssituatie duidelijk achtergesteld en
geapsseerd voelden.
WADDINXVEEN - Het vervoer van
leerlingen ten behoeve van het school
zwemmen zal voor wat het seizoen 1988/
1989 betreft worden opgedragen aan
Brouwers’ Tours te Noordwijk.
Dat hebben B. en W. de gemeenteraad
laten weten.
Maar met zijn ’’zware” preken over ”de
verdorvenheid des mensen en over de
dood en de eeuwigheid” stootte de pre-
1
”Ze lazen tijdens de schorsingsperiode
trouw de stukjes van dominee L. Vroe
gindeweij in Hervormd Waddinxveen
en toonden weinig interesse voor de
correspondentie die ter inzage lag. De
gemeenteleden vertrouwden hun voor
ganger. Een klein deel van de gemeente
vond de positie van dominee L. Vroe
gindeweij echter onhoudbaar en eiste
maatregelen. Toen deze uitbleven ver
lieten ze de plaatselijke Hervormde
Kerk”, schrijft Jan de Bas.
Maar de Hervormde Kiesvereeniging
Het kerkblad werd in die dagen door
ARP-raadslid P. Bremmer in de ge
meenteraad schamper omschreven als
”het krantje van ds. Vroegindeweij”.
Maar onmiskenbaar organiseerde en
emancipeerde het blad de hervormd-ge
reformeerden in Waddinxveen, bevor
derde het de ontwikkeling van de Her
vormde Kiesvereeniging en speelde het
Ds. Leen Vroegindeweij was geliefd en
tegelijkertijd ook verguisd, zo blijkt uit
de door de Waddinxvener Jan de Bas
(24) geschreven geschiedenis-scriptie
"De Hervormde Kiesvereeniging te
Waddinxveen 1935-1940”. In dit toen
tegen de 8.000 inwoners tellende dorp
had de omstreden dominee met alles en
nog wat te maken. Hij was een leids
man, een spil orri wie alles draaide en
die de touwtjes strak in handen had.
De dominee deed namelijk ook aan po
litiek en richtte in 1935 in Hervormde
Kiesvereeniging op. Hij had voorts gro
te belangstelling voor het onderwijs en
kwam dan ook in 1936 met de ’’eigen”
Hervormde Schoolvereniging op de
proppen.
Jan de Bas - een broer van PCW-raad-
slid Henk de Bas - raadpleegde voor zijn
112 pagina’s tellende scriptie een zestal
ongepubliceerde bronnen en dook ook
in een 80-tal boeken, artikelen en publi-
katies.
Ook sprak hij met 11 mensen uit Wad
dinxveen en daarbuiten, zoals Jac.
Overeem (auteur van diverse christelij
ke romans), ds. W. Vroegindeweij (her
vormd predikant en broer van de oud-
Waddinxvener ds. L. Vroegindeweij)
en ds. J.B. Wiegeraad (hervormd predi
kant).
In Waddinxveen sprak Jan de Bas onder
meer met F. Alblas (oud-HKV-raadslid
in 1949). N. Hofman (HKV-lid vanaf 28
februari 1935), H. Jenné (oud-gemeen-
tesecretaris van 1943-1976), C. Neven
(archivaris van de Centrale Hervormde
Gemeente), S. Pille (oud-SDAP- en
PvdA-raadslid en wethouder van 1933-
1970), mevrouw J. Roos-Krabbendam
(dochter van het oud-CHU-raadslid N.
Krabbendam) en E.J. Verbeek (zoon
van de oprichter van "Wet en Evange
lie”).
C.A.A. WIJNEN
PvdA
vonden het toen tijd worden voor een
ander werkterrein.
In een terugblik op deze raadsperiode
(1986-1990) sprak Wijnen ook van een
saaie tijd. ’’Met name het eerste jaar
raadswerk (1986-1987) was saai. Er ge
beurde weinig. Een uitschieter was het
Zuid-Afrika-beleid waarbij de VVD
haar ware gezicht toonde”, aldus de so
cialist.
”In de loop van de raadsperiode kwam
er echter steeds meer verschil van me
ning tussen de diverse fracties. Duidelij
ke kenmerken daarin zijn bijvoorbeeld
het afhaken van het CDA als het gaat
om werkloosheidsbestrijding en de stel-
lingname van de VVD bij het oprichten
van de (tweede) bedrijfshal voor star
ters in Coenecoop”.
Volgens de PvdA-raadsleden neemt en
krijgt de vijf leden tellende PvdA-
raadsfractie
zich goed te profileren. De leden heb
ben een groot vertrouwen in het functi
oneren van deze fractie met wethouder
drs. M. Kraaijestein, fractievoorzitter
mevrouw A. Vermeij, mevrouw J.A.
Bonsel-Snelleman, Ch.A.A. Wijnen en
M. Boere.
Een probleem is dat de goede profile
ring van de PvdA-fractie niet altijd
doordringt tot het grote publiek, omdat
men daarbij afhankelijk is van de mate
waarin de pers verslag doet van commis
sie- en raadsvergaderingen. Juist in
commissievergaderingen worden veelal
de standpunten bepaald.
ling geworden van de Christelijke Nati
onale Actie (CNA), een door de lande
lijk hervormd-gereformeerden gevorm
de splinter van de te liberaal gevonden
ARP.
De NCA is overigens nooit in de
Tweede Kamer vertegenwoordigd ge
weest. In Waddinxveen haaden we ech
ter de ’’Hervormde Kiesvereeniging
aangesloten bij de Christelijk Nationale
Actie”.
De Hervormde Kiesvereeniging en de
Hervormde Schoolvereniging, beide
nadrukkelijk bevorderd door de toen
malige omstreden predikant ds. Leen
Vroegindeweij die niet alleen veel
vrienden, maar ook de nodige vijanden
had, zorgden ervoor dat de hervormde-
gereformeerden weer meer eigenwaar
de kregen en een factor van betekenis
zouden worden.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen van
1939 werd de HKV de grootste partij
van Waddinxveen. Ze kreeg meer dan
25 procent van de stemmen en dat was
bijna drie keer zoveel als in 1935.
Haar winst ging vooral ten koste van de
CHU. De Hervormde Kiesvereniging
had toen 3 van de 13 raadszetels, even
veel als de SDAP en meer dan de ARP
(2), CHU (2), RK (2) en de Vrijheids-
en Plattelandersbond (1).
Intussen was er wel het een en ander ge
beurd. Op maatschappelijk terrein
richtte ds. L. Vroegindeweij de Her
vormde Schoolvereniging op als tegen
hanger van de (gereformeerde) Christe
lijke Nationale“*Schoolvereniging. Na
van
openbaarheid prijs te geven.
Wellicht deed hij dit uit rancune, omdat
de Waddinxveense predikant dreigde
met een ander in het huwelijksbootje te
stappen. Maar er kwamen in Waddinx
veen ook anonieme brieven over deze
kwestie binnen.
school, zat zondags onder het gehoor
van de Gereformeerde Bonds predikant
en stemde, net als vader en moeder, op
de lijst van de Hervormde Kiesvereeni
ging,” besluit Jan de Bas zijn scriptie.
In zijn zeer lezenswaardige scriptie
meldt Jan de Bas dat ds. Leen Vroegin-
deweij zich op 18 september 1937 had
verloofd. Dat was ruim drie jaar na zijn
komst naar Waddinxveen waar hij sinds
1 j uli 1934 stondDe predikant was toen
36 jaar.
De HKV is er nog steeds en maakt deel
uit van de vier raadsleden tellende Pro
testantse Combinatie Waddinxveen
(PCW). De hervormde schoolvereni
ging bestuurt heden ten dage drie basis
scholen.
”De problemen rond L. Vroegindeweij
zorgden er dus voor dat de hervormd-
gereformeerden in Waddinxveen zich
nog hechter aaneensloten. De hervorm
de gemeente bleef in meerderheid haar een bepalende rol in de landelijke de
voorganger trouw, zoals de Bijbel advi
seerde. Ze vormde een echte en hechte
zuil. Wie zijn kinderen niet naar de her
vormde school stuurde, of wie niet bij
de hervormd-gereformeerde dominee
naar de kerk ging of wie geen ”Her-
dikant ook aardig wat mensen van zich Hervormde Schoolvereniging in 1986
het 50-jarig bestaan vierde en het her
denkingsboek "Een wonder ter gedach
tenis” van de samenstellers N. Bakker
en A.A.J. Korevaar uitgaf kwam bij
voorbeeld de dubbele verliefdheid van
de man die ook de eerste voorzitter van
dat schoolbestuur is geweest in het ge
heel niet ter sprake. Dat verleden werd
volkomen verzwegen.
Ds. Leen Vroegindeweij stond in Wad
dinxveen bijna 15 jaar, van 1 juli 1934
tot en met 20 februari 1949, inclusief de
schorsing. Hij smeedde in die tijd on
danks alles met de hervormd-gerefor
meerden van Waddinxveen een hechte
band door zijn bijzondere uitstraling en
zijn pastorale optreden.
Als de van Goeree-Overflakkee afkom
stige predikant naar dit Gouwedorp
door de als hulpprediker aange- komt is hij 33 jaar. Binnen een paar we
ken na zijn komst geeft hij de door hem
zelf betaalde kerkbode ’’Hervormd
Waddinxveen” uit, welk blad onder de
naam ’’Hervormd Kerkblad” nog altijd
wekelijks verschijnt.
’Tedere dominee heeft zooal iets bij
zonders. Nu had ik zoo gedacht, wat zou
het goed zijn, als we in Waddinxveen
een kerbode hadden”, zo schrijft hij in
het eerste nummer dat zaterdag 28 juli
1934 in de brievenbussen van de kerkle
den werd gestopt.
WADDINXVEEN - Het is de gemeen
te niet gelukt om door middel van be
middeling een oplossing te krijgen voor
chet kunnen neerzetten van een nieuw
huis aan de Tuinbouwweg 12 door de
heer W.L. Dieters. De mogelijkheid
dat de Zuidkade-bewoner hier kan gaan
bouwen is nu uitgesloten.
Bijna een jaar geleden werd door de
raad een voorbereidingsbesluit geno
men voor het perceel Tuinbouwweg 12,
teneinde daardoor medewerking te
kunnen verlenen aan de bouwplannen
van de heer W.L. Dieters.
Tegen dit besluit is door de Hollandse
Maatschappij van Landbouw, mede na
mens anderen, een bezwaarschrift inge
diend. Dit bezwaarschrift is behandeld
in de raadscommissie voor bezwaar- en
beroepschriften.
PvdA-fractievoorzitter mevrouw A.
Vermeij vulde dit aan door op te mer
ken verheugd te zijn over de aanstelling
door het college van Burgemeester en
Wethouders van een ambtenaar met
praktijkervaring op de afdeling Wel
zijnszaken en Onderwijs van de ge
meentesecretarie.
Het onderwijsbeleid is in handen van
VVD-wethouder K.W.Th. van Soest.
De liberalen beheren deze portefeuille
sinds het vertrek van wethouder A.H.
van Gent (PvdA) in 1982. De socialisten
haar politieke invloed behouden. Maar
haar voortbestaan was vooral te danken
aan het feit dat ze een onderdeel van de
hervormd-gereformeerde zuil was.
Want wie hervormd-gereformeerd was
WADDINXVEEN - In de hervormde
koffiebar De Schaapskooi aan de Nesse
treedt komende vrijdagavond op de
groep ’’Transform”.
De groep heeft een avondvullend pro
gramma met muziek, diapresentatie en
spelsituaties. Het thema van het pro
gramma is "Een lach met een barst”.
De groep bestaat uit ongeveer 18 perso
nen.
Het programma begint om ongeveer
half negen. De koffiebar is open vanaf
kwart voor acht. Iedereen vanaf 15 jaar
is van harte welkom. De toegang is gra
tis.
Dat staat in het plaatselijk PvdA-blad
’’Prikbord”, waarin teruggekeken
wordt op de laatste eigen ledenvergade
ring. Onderwerp van gesprek was daar
een eigen tussentijdse evaluatie van het
door PvdA, CDA en VVD in 1986 op
gestelde beleidsprogramma.
Overigens had het socialistische raad
slid in de PvdA-ledenvergadering ook
oog voor positieve zaken zoals het ver
zekeren van een plaats voor het open
baar onderwijs in de wijk Zuidplas.
Daar zijn nu twee openbare basisscho
len: de Jan Ligthartschool en de Annie
M.G. Schmidtschool.
af. Die verlieten in 1939 de hervormde
kerk om na de oorlog via ”Wet en
Evangelie” de hervormde Immanuël-
kerkgemeente op te richten.
Overigens zette ook het privéleven van
de dominee bij menigeen kwaad bloed.
Ds. Leen Vroegindeweij beminde na
melijk twee vrouwen. Toen hij aankon-
digde er met één te zijn verloofd ging
het mis, begon er een lastercampagne
en kwamen er anonieme brieven.
De uit Middelharnis afkomstige predi
kant, die 15 jaar in Waddinxveen heeft
gestaan (1934-1949), vervolgens naar
Papendrecht vertrok en in 1968 over
leed, werd als straf twee jaar geschorst
(1937-1939).
In feite is de Hervormde Kiesvereeni
ging destijds maar heel kort volledig
zelfstandig geweest. De op 28 februari
1935 opgericht HKV - een uitvloeisel
van de sinds 1931 bestaande Hervormde
Kiezers - sloot zich op 28 september
1936 - na welgeteld 19 maanden - aan bij
de nieuwe landelijke politieke partij
Christelijk Nationale Actie. Voor dat
doel werd toen de HKV opgeheven en
weer als CNA-afdeling opgericht.
Zelfs de kleinste botsing kan vitale
delen van uw auto beschadigen, wij
kunnen deze opsporen en repareren.
Met een veilige auto neemt u daarna
weer aan het verkeer deel.
FOCWA, kenmerk voor vakwerk.
Noordkade 24 - Waddinxveen
Tel. 01828-12588
FOCWA, kenmerk voor vakwerk
WADDINXVEEN - In de tweede helft
van de jaren dertig had Waddinxveen
een predikant die een heel groot stem
pel drukte op de groei en bloei van de
plaatselijke hervormd-gereformeerde
gemeenschap. Zijn naam was ds. Leen
Vroegindeweij.
Hij kwam in het Gouwedorp toen hij 33
jaar was en ging weer weg op zijn 48e.
Intussen zorgde hij voor menige storm
om telkens weer boven de gereformeer
den in de kerk, de politiek en het onder
wijs uit te kunnen komen.
De opmerkelijke liefdesaffaires van ds.
Vroegindeweij bleken overigens voor
de Hervormde Kiesvereeniging geen
belemmering te zijn om in het laatste
jaar voor het uitbreken van de Tweede
Wereldoorlog uit te groeien tot de
grootste politieke partij ter plaatse.
ARP en CHU hadden toen het nakijken
dank zij de ondanks alles bij de meeste
hervormd-gereformeerden geliefd ge
bleven predikant, die herhaaldelijk ook
in de gemeenteraadsvergaderingen
over de tong ging.
Zo omschreef het SDAP-raadslid Sim
on Pille hem boos als het ”14e raadslid
dat de mensen ongunstig beinvloedt” en
stelde ARP-raadslid P. Bremmer dat de
dominee ”op theologisch gebied niet
voldoende onderlegd is”.
In 1940 kreeg de Hervormde Kiesver
eeniging, net als de andere politieke
partijen in Waddinxveen, de oproep
van de Duitse bezetter om alle materi
alen van de partij in te leveren. De
HKV weigerde dit en werd een verbo
den politieke partij
Op 5 juli 1945 kwam een 30-tal leden
”na een gedwongen periode van rust
wegens de gevoerde oorlog” toch weer
bij elkaar. De Christelijk Nationale Ac-
WADDINXVEEN - Het Boskoopse
ensemble Amoroso bijt volgende week
maandagvaond 19 september om acht
uur in het Anne Frank-centrum de spits
af van een nieuwe reeks van avonden
van de culturele commissie van de Stich
ting Dienstverleningscentrum Wad
dinxveen.
Deze maandelijkse avonden voor men
sen van 60 jaar en ouder en met een han
dicap zijn toegankelijk tegen betaling
van 1,50. Als begeleiding kunnen ze
introducees meenemen. Wie gehaald en
weer thuisgebracht wil worden moet
tijdig het telefoonnummer 15555 draai
en.
Het ensemble Amoroso brengt een
sfeervol programma operettemuziek
met liederen van Lehar, Stolz, Strauss
en Kalman. Het ensemble bestaat uit
twee sopranen, twee tenoren en een pi
anist. De dames zijn gekleed in avond
kleding en toespasselijke kostuums en
de heren in smoking.
De culturele commissie heeft juist dit
programma gekozen om nog een beetje
in de sfeer van de zomer te blijven.
Heerlijke muziek op een mooie zomer-
of herfstavond.
Het is de eerste keer dat dit ensemble in
Waddinxveen optreedt. Zij geniet ech
ter in de gehele regio en daarbuiten een
grote bekendheid. Het programma van
de te zingen en te spelen liederen wordt
aan de zaal aan de bezoekers uitgereikt.
Nogmaals wordt de aandacht er op ge
vestigd dat deze avonden worden geor
ganiseerd voor alle Waddinxveners van
60 jaar en ouder en alle mindervaliden.
De mindervaliden zijn voor het bezoe
ken van deze avonden niet aan leeftijd
gebonden. Dus ook voor degenen die
buiten het Anne Frank-centrum wonen
zijn deze avonden bestemd.
Voor het seizoen 1988/1989 heeft de
commissie al een zeer gevarieerd pro
gramma gereed, zodat ook dit winter
seizoen weer een goed seizoen belooft
te worden*
Hij concludeert verder over de Her
vormde Kiesvereeniging van na de oor
log: ”De samenwerking met de andere
drie protestants-christelijke partijen
d_L.d_ i de zestiger ja- Aangehouden
Het advies van de commissie voor de
bezwaar- en beroepschriften, is zoals
gebruikelijk uitgebracht in de vorm van
een ontwerp-besluiten is de raad aange
boden ter behandeling in de vergade
ring van 22 juni 1988.
Op voorstel van B. en W. is de behande
ling toen aangehouden, omdat nog een
poging zou worden gedaan, door mid
del van een bemiddeling, tot een oplos
sing te komen. Helaas is deze bemidde
lingspoging niet geslaagd.
De eerdergenoemde commissie advi
seert tot gedeeltelijke ongegrond-ver-
klaring van het ingediende bezwaarsch
rift en tot intrekking van het genomen
voorbereidingsbesluit
De consequentie van dit alles is dat de
lopende bouwvergunningsprocedure
niet kan worden voortgezet en dat de
gevraagde bouwvergunning zal moeten
worden geweigerd. De heer Dieters kan
daartegen eventueel op grond van de
Woningwet beroen instellen.
WADDINXVEEN - In De Bonkelaar
aan de Beukenhof wordt maandag 26
september weer een kinderkleding-
beurs voor najaars- en winterkleding
gehouden.
De kleding wordt die dag ingenomen
van 9.30-11.00 uur en van 13.30 tot
15.00 uur. De verkoop is van 18.30 tot
21.00 uur.
deed zijn kinderen naar de hervormde Voor de verkoop kan er bovenkleding
in de maten 92 t/m 176 ingeleverd wor
den. Geen schoeisel, ondergoed of py
jama’s. De kleding die niet terug hoeft
gaat naar een goed doel. Zoals bekend
worden de prijzen in overleg met de ver
koper vastgesteld aan de hand van richt
prijzen.
Om de verkoop vlot te laten verlopen en
iedereen een ruime keuze te garanderen
wordt men verzocht niet meer dan 5
stuks van dezelfde soort en maat tege
lijk uit het rek te nemen om te passen,
en niet gekozen kleding zo snel moge
lijk terug te hangen.
Bij koop en verkoop wordt het af te re
kenen bedrag met 10% verhoogd re
spectievelijk verlaagd. Deze opbrengst
wordt gebruikt om de onkosten te be
strijden en voor het onderhoud van
twee Foster Parents Plan pleegkinderen
in Guayaquil (Equador).
Niet verkochte kleding en/of geld kan
worden afgehaald op dinsdag 27 sep
tember, uitsluitend tussen 11 en 12 uur.
Wat niet wordt afgehaald vervalt aan de
beurs. Indien gewenst kan men voor na
dere inlichtingen bellen met tel. 14841
in Waddinxveen.
WADDINXVEEN - Het Waddinx
veense bouwbedrijf Arie Rehorst Wad
dinxveen BV (ARW) bouwt in Moerka-
pelle twee vrije sectorkoopwoningen in
het plan Dorp.
De huizen zijn ontworpen door het
Waddinxvèense architectenbureau
Stuurman Partners BV van de Brug
weg.
Waddinxveen kende in 1931 de groep
’’Hervormde Kiezers”, geleid door he-
reboer en kerkvoogd T.A. van der Hee,
met één raadszetel. De man had jaren-
De Hervormde Kiesvereeniging werd
28 februari 1935 opgericht. De Her
vormde Kiezers hadden daarmee dus
hun echte politieke partij en veroverden stemming een school te gaan bouwen,
in het oprichtingsjaar gelijk twee zetels zodat de HKV kan worden beschouwd
in de gemeenteraad. als de politieke overwinnaar van die on-
Jan de Bas: ”De kiezer had de politiek verkwikkelijke schoolstrijd van toen,
van de groep Hervormde Kiezers, die er
vooral op gericht was om de zondags
rust te bevorderen, gewaardeerd. De
poging van een deel van de hervormd-
gereformeerden om meer invloed op de was reeds in 1936 een plaatselijke afde-
politiek, en dus op het gemeentebe
stuur, uit te oefenen was geslaagd. De
CHU had het partijbelang boven het
belang en de beginselen van de her
vormd-gereformeerden gesteld. De
HKV zou voortaan voor de hervormde
belangen opkomen”.
vormde Kiesvereeniging”
hoorde er niet bij”.
Toen het hoofd van de gereformeerde
Christelijke Nationale Schoolvereeni-
ging - de tegenhanger van de Hervorm
de Schoolvereniging van ds. L. Vroe
gindeweij - tijdens de Waddinxveense
schoolstrijd tussen hervormden en gere
formeerden plotseling overleed werd de
dood van deze ’’tegenstander” dan ook
als een straf van God gezien.
Jan de Bas: ”De hervormde Kiesver
eeniging zou het effect van de lokale
de dominee met zijn dochter aan de ontwikkelingen in 1939 geconcretiseerd
zien. Ze werd met 880 stemmen de
grootste partij van het dorpje aan de
Gouwe. En dat was vooral te danken
aan ds. L. Vroegindeweij”.
Ds. Leen Vroegindeweij was in de
tweede helft van de jaren dertig de
spil waarom het leven van her
vormd-gereformeerd Waddinxveen
draaide. Hij was geliefd verguisd.
Direct nadat hij zijn verloving in zijn ei
gen en zelfbetaalde kerkbode ’’Her
vormd Waddinxveen” had bekend ge
maakt kwam uit dat hij nog een andere
vrouw had met wie hij ’’correspondeer
de”.
Met dit ’’correspondentie-meisje”
schreef hij heel intens over het Bijbel
boek ’’Hooglied”. Het ’’Hooglied”, in
de tiende eeuw voor het begin van onze
jaartellinjg geschreven door koning Sa
lomo, beschrijft op eenvoudige, maar
ontroerende wijze hoe twee geliefden
naar elkaar verlangen, hoe zij omgaan
met tegenslagen, welke gevoelens de
liefde bij hen losmaakt en hoe zij de
vreugde van het samenzijn ervaren.
voldoende gelegenheid
Dat blijkt uit de scriptie ”De Hervorm
de Kiesvereeniging te Waddinxveen
1935-1940” van de aan de Jan Dorre-
kenskade-Oost wonende Jan de Bas
(24) voor zijn MO-acte geschiedenis.
De tot het nieuwe schooljaar als leraar
werkzaam geweest zijnde Waddinxve
ner studeert nu geschiedenis aan de
Rijksuniversiteit van Utrecht. In dit
Gouwedorp is hij ook bekend als dich
ter en organisator van de geregeld ge
houden dichtersavond ’’Waddinxveen
dicht”.
De zeer lezenswaardige scriptie, met
veel informatie over de politieke situ
atie op het christelijk erf in de jaren
1935-1940 toen Waddinxveen nog geen
8.000 inwoners telde, behandelt het
ontstaank, de groei en de verandering
van de Hervormde Kiesvereeniging.
Daarbij blijven de politieke verhoudin
gen in de jaren twintig, het conflict in de
CHU, de schoolstrijd tussen de plaatse
lijke hervormden en gereformeerden,
de scheuring in de Hervormde Kerk van
Waddinxveen, de diverse gemeente
raadsverkiezingen, de Christelijke Na
tionale Actie (een splinter van de ARP)
en de Hervormde Kiesvereeniging van
na de Tweede Wereldoorlog niet on
beschreven. l'
drie
duurt tot het einde van
ren. Na deze periode van locale pacifi
catie politiek, werkt de HKV nauw sa
men met de SGP. In de loop van de ja
ren zeventig voegt zich daar het Gere
formeerd Politiek Verbond (GPV) bij
Ook in de jaren tachtig van de twintigste
eeuw bestaat de Hervormde Kiesver
eniging nog steeds. Ze werkt dan samen
met de SGP, het GPV en de Reformato
rische Politieke Federatie, net als het
GPV een splinter van de ARP. De vier
orthodox protestants-christelijke parti
jen noemen zich dan de Protestants
Christelijke Combinatie Waddinxveen
(PCW). Via de PCW bleef de HKV, als
een van de bloedgroepen, in de ge
meenteraad van Waddinxveen verte
genwoordigd”.
”De HKV kwam na de oorlog dus niet
meer zelfstandig uit. Ook kreeg ze, na
het mislukken van de CNA, geen uitge
werkt partijprogramma meer, zodat ze
zich veelal instelde op plaatselijke poli
tieke vraagstukken. Wellicht kon ze
juist door de bovenstaande gegevens
