50 JAAR BEVRIJDING WADDINXVEEN 1940-1945
Dr. L. de Jong over Waddinxveen
en Boskoop in de hongerwinter ’44
Poort geopend, mond gesloten
Pagina VIII
het nodige geld betaald.
★Menige boom langs de weg werd in de hongerwinter opgestookt.
-i
met paard en wagen, nmet
opzij en gaat midden op de
Houtwerk verstookt
In de oorlogswinter 1944
de Duitse machines werd
traal Station), wèl werd toen
in Rotterdam- Zuid het stati-
maar volgens hem was
eind januarie 1945 ook
een
meen getuigden van een in
tens en door de razzia-slacht-
offers ontzagelijk gewaar
deerd medeleven.'
nog dingen te, halen of vrien-
i te 1
twaalf gemeenten was de si
tuatie opgenomen in bij el-
het westen des lands bezoch
ten enquêteurs van het Mili
tair Gezag 2164 gezinnen.
dit punt dus tot 2534 gezin
nen uit - 11% van die gezin
nen had het binnenhoutwerk
geheel of gedeeltelijk opge
stookt en van die 11' behoorde
meer
zinnen die een jaarinkomen
hadden van minder dan
in de kachel of in het noodka-
cheltje is opgestookt.
ze voedselverstrekking de no-
en
de gebruikelijke weekkaar
ten hadden gekocht.
‘O, Waddinxveen zag er
toen - in 1940 - heel anders
uit. Hier rechts was al wel
de spijsfabriek, daarnaast
1 1 J-- j.
kerk en verder mooie hui
zen. U'
stond ook een groot huis en
er liep langs de heel Kerk-
man
en de vrouw allebei de beel
den weer voor zich zien.
doen. Je kon toch zo maar
je land niet laten afpak
ken?
SW5
«W;
de terecht en zaaide dood
en verderf: de kade was
voor een deel ingezakt, vier
brug'.
En weer gaat de stok van
de meneer dreigend die
kant op.
'Ja', zegt de mevrouw ‘de
we alle zes weer een ogen-
m: twee
ganisaties opgericht om voed
sel naar de betrokken ge
meenten te halen. Dr. De
drie mensen kwamen er
om, een echtpaar en een
moeder van kleine kinde
ren. Toen ze haar vonden,
lag ze over de wieg van
haar baby heen, dicht bij de
andere kindertjes. Die
op - zonder papier kon met de
kachel en het noodkacheltje
nu eenmaal niet aan krijgen
(het noodkacheltje moest
trouwens op menige dag ver
scheidene malen aangemaakt
worden) en de kranten waren
minimiem klein'.
len van de woning die men in
gebruik had (in de regel was
dat een huurwoning) te slo
pen: kasten, binnendeuren,
de zolderbetimmering, vloer-
planken, soms werden zelfs
houten meubels stukgesla
gen.
reldoorlog door dr. L. de Jong (‘Het laatste jaar'), dat in
hoofdzaak de periode van s
j 1 li2_. 2__. nro
nissen en -situaties beschreven die met Waddinxveen en
Boskoop te maken hebben.
het Oude Dorp woonde.
Dat was nooit weg en... wat
hebben we een plezier ge
had!
Ze kwamen in de nacht.
Eerst dacht ik dat het on
weer was. Maar nee, het
was niet het gerommel
geschoten', herinner ik me
‘is dat zo'?
‘Ja’, zegt de man ‘maar wat
het parkeerterrein bij hielp het? Ach, je wilde iets
naar brandstof. Bomen ver
dwenen uit het straatbeeld,
houtbestrating (bij parken en
plantsoenen) werd verstookt.
Dr. de Jong in zijn boek: ‘Als
men dat hout niet ergens kon
vinden of kopen (maar een
zak hout kostte in Amster
dam op de zwarte markt al
gauw 40,-, hetgeen gelijk
was aan het weekloon van
een geschoolde arbeider), dan
WADDINXVEEN - Na afloop van de herdenking ko
men er altijd wat mensen een praatje maken. Dat is ie
der jaar zo. Ook nu. Ze praten over het gedicht, dat ik
heb opgezegd en ze vertellen hun herinneringen aan
de oorlog. Dat is ook al jaren zo. Inmiddels weet ik er
een heleboel.
kinderen en de mevrouw
moeten hem wel volgen.
Hij wijst met z’n stok in de
richting van de hefbrug.
‘Daar kwamen ze vandaan,
de Duitsers. De moffen,
zeiden we toen, daar, vanaf
de brug'. De woorden klin
ken fel, maar dan vertelt
hij zachtjes:
Jacht op mannen
In het najaar van 1944 waren
de Duitsers druk in de weer
om spitters bij elkaar te krij
gen. Deze jacht op de mannen
werden ware razzia’s om de
bezetter te kunnen laten be
schikken over voldoende spit
ters voor het aanleggen van
de nodige stellingen in Ne
derland en Duitsland. Het op
straat drijven van mensen
voltrok zich ook in Rotterdam
en Schiedam.
Het Militair Gezag ging on-
middelijk na de bevrijding in
Amsterdam, Rotterdam en in
tien Zuidhollandse gemeen
ten (waaronder Boskoop)
steekproefsgewijs na in hoe
verre uit de woningen het
binnenhoutwerk geheel of ge
deeltelijk was verdwenen:
dat bleek in Amsterdam in
15‘ van de woningen het geval
te zijn, in Rotterdam in 45%,
in de tien Zuidhollandse ge-
Waddinxveen komt ter spra
ke als het gaat om de jacht op
mannen in Rotterdam, die na
op straat gedreven te zijn on
der andere Waddinxveen pas
seerden en daarbij de nodige
hulp van de bevolking onder
vonden, terwijl Boskoop in de
laatste oorlogswinter be
schikte over een Voedings
raad, welke leden voedsel in
zamelden in nabije land
bouwgebieden ter uitdeling
aan zieken en voor de kinder
voeding. Daarnaast kon de
raad vóór de bevrijding tot
acht keer toe een vrachtauto
naar de provincie Groningen
sturen die vandaar met in to
taal ruim 22 ton aan levens
middelen terugkeerde.
hele dorp uit de Dorpstraat dorp werd bezet', bast de
man. ‘Daar bij de brug, die
er nog maar 4 jaar was, zag
je zo nu en dan de haken
kruisvlag: rood met een
witte cirkel in het midden,
waarin het zwarte haken
kruis stond, teken van Hit
lers Nationaal-Socialisti-
Aan de uitdelingen door de
Voedingsraad zelf kon een
scherpe controle voorafge-
naar de gaan: wie extra voedsel aan-
ilaatsen aan de zuidelijke Ve- vroeg, deed dat op een formu
lier waarop hij moest invul
len wat hij nog aan zelfverza-
melde levensmiddelen in huis
had en waarop hij verklaarde
accoord te gaan met huiszoe
king. Tot die controle was be
sloten nadat zich gevallen
hadden voorgedaan waarin
personen die nog eigen voor
raden bezaten, toch een be-
hamsterd, wat niet mocht,
maar iedereen dacht: er
komt vast oorlog. Toch ge
beurde er in ons land niets
onrustbarends. Wel hoor
den we dat het in Duits
land verschrikkelijk was.
Wij daarentegen gingen
aan de situatie wennen,
ach ’t was alleen maar drei
ging.
teld dat het doel Zwolle
was.... Er waren jongens bij,
zo van de straat opgeraapt,
met alleen een boezeroentje
de hoop dat de ’arbeidsinzet’ over hun blote lijf en colbert-
slechts van zeer korte duur jasjes. Er waren er op klom-
zou zijn. pen. In de stoet liepen onder
meer politie-agenten, postbo
des en conducterus, allen in
uniform'.
WADDINXVEEN - In de late avonduren van de 10e
november 1944 strompelde een onafzienbare colonne
jonge Rotterdamse mannen Waddinxveen binnen.
Het waren de slachtoffers van de massale razia’s in
de Maasstad, die onder bewaking als dwangarbei
ders naar Duitsland zouden worden gestuurd.
Op de grote weg was ontsnapping onmogelijk: her
haaldelijk klinken de geweerschoten, waarmede een
klein aantal bewakers de colonne in bedwang hield.
In de in aanbouw zijnde fabriekscomplexen aan de
Noordkade moest een groot deel van deze colonne de
nacht doorbrengen. Daarom werd bij Waddinxveen
de grote weg verlaten en trok de stoet in het duister
door de smalle straten van ons dorp.
Groot was de verontwaardiging van de bevolking:
spontaan haar reactie. De deuren van poorten, schu
ren en woningen werden uitnodigend opengezet. De
langgestrekte gedeporteerden, die hun kans schoon
zagen, maakten dankbaar gebruik van de gastvrij
heid. Naar schatting konden zo zevenhonderd jonge
mannen worden bevrijd.
De kwaliteit van de warme
voedsel was overigens vaak
bedroevend, meerdere malen
(werd) voedsel opgeschept
dat, hoewel goedgekeurd voor
de menselijke consumptie,
door huisdieren werd gewei
gerd', en in april moesten de
weekkaarthouders ‘soms ge
noegen nemen met wat lauw
water ronddrijvende reepjes
rode- of zuurkool' die ‘bij een
gezin van zes personen een
theekopje vulden'- niettemin
had bijna twee-derde van de
oude kerkhof. Zijn jullie
nog wel eens bij hun graf
geweest? Niet? Dan moe
ten we daar vanavond nog
even heen of hebben jullie
wat anders te doen'?
‘Op de 4e mei niet', zeg ik.
‘Ik zou met haar meegaan
en bij haar slapen, dan
kunnen we morgen bijtijds
5 mei vieren', zegt het ene
meisje ‘en op een avond als
deze is er toch nergens iets
te doen'.
‘Als we maar om ongeveer
tien, half elf thuis zijn',
zegt de ander ‘want dan ko
men ook mijn ouders pas
terug'.
De mevrouw pakt haar
fiets en met z’n zessen lo
pen we de Kerkweg af in de
richting van het oude dorp.
Dr. De Jong in zijn boek: ‘Vrij
dagochtend 10 november
1944 omstreeks half zeven
waren Schiedam en de bui
tenwijken van Rotterdam af
gesloten van het stadscen
trum. Wie zich voordien op
straat had begeven, was door
de Duitse militairen naar
huis teruggestuurd. Op be
langrijke punten in de afgel-
soten stadgedeelten waren
mitraileurs opgesteld, soms
ook kanonnen. Overal liepen
Duitse militairen rond die
een gedrukt ’Bevel’ afgaven of
het in de brievenbussen dede.
De inhoud van dat stuk schet
terde ook uit de rondrijdende
luidsprekerwagens: alle man
nen van zeventien tot en met
veertig jaar moesten met een
voorgeschreven uitrusting
(warme kleding, stevige
schoenen, dekens, bescher
ming tegen regen, eetgerei,
mes, vork, lepel, drinkbeker
en boterhammen voor één
dag, eventueel ook met hun
fiets) op straat gaan staan.
‘De mannen van de genoemde
jaargangen die bij een huis
zoeking nog in huis worden
aangetroffen, worden ge
straft, waarbij hun particu
liere eigendom zal worden
aangesproken'. Men moest
eventuele vrijstellingsbewij-
zen meenemen. Werden die
niet erkend, dan zou men
kennelijk als spitter worden
weggevoerd'.
c
De dagelijkse vergoeding', al
dus het ’Bevel’, ^bestaat uit
goede kost, rookartikelen en
vijf gulden. Voor de achter
blijvende familieleden zal
worden gezorgd. Het is aan
alle bewoners der gemeente
verboden hun woonplaats te
verlaten. Op hen die pogen te
ontvluchten of weerstand bie
den, zal worden geschoten'.
De bevolking werd door de ac
tie volledig verrast. Slechts
zeer weinigen slaagden er in,
buiten het afgezette gebied te
komen. Ieder voelde zich op
gesloten. Dat men slechts ’bo
terhammen voor één dag’
moest meenemen, gaf velen
rijksweg, waar nu de Coe-
necoopbrug is, door de vij
and een Nederlands^vlieg-
1 een
verdwaalde Duitse bom
Oranjelaan kwam op de Wilhelminaka-
1 Mijn vrouw en ik staan sa
men ook nog even bij de
zuil en bij de bloemen en
herdenken stil de oorlogs
doden die wij gekend heb
ben: een vader, een oom,
een vriendje.
Van allen die vanvond ge
komen zijn, ken ik er in
middels velen. Zij zijn er ie
der jaar, onze 4 mei-ken-
nissen met hun 4 mei-ver-
halen. Ook nu is de me
vrouw er weer. Ik had haar
al zien staan. Ze hoort er
helemaal bij: ze heeft ook
zo veel meegemaakt. Op
haar mantel draagt ze een
rood-wit-blauw-oranje ge
knoopt lintje, overblijfse
len uit de oorlog, toen ze
het stilletjes droeg.
‘Mooi gedicht', zegt ze ‘om
zat er niets anders op dan de- Over na te denken'.
WADDINXVEEN/BOSKOOP - In deel 10B (eerste helft) uit nOg dingen te, halen of vrien- aan de centrale keukens te
de serie Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede We- dinnen te waarschuwen, Gouda waar het voedsel werd
- 1 snikkende, huilende... Vijf gekookt dat in Boskoop werd
x september 1944 tot april 1945 be- transporten zijn die middag uitgedeeld aan diegenen die
handelt in ruim 750 pagina’s, worden ook oorlogsgebeurte- langs gegaan.... Er werd ver
woonde aan de Henegou-
werweg, nog geen electrici-
teit hadden, dus ook geen
radio'.
‘En geen tv', merkt het
meisje op.
‘Nee, tv moest geloof ik nog ook
uitgevonden woren. We
dachten allemaal: het loopt
wel los met die oorlog. Wel
gingen de vrouwen een
EHBO-cursus volgen bij
dokter Hemminga, die op oorlogsgeweld en kwamen
met fietsen en handkarren,
kleren over elkaar aan, on
derweg waren ze nog be
schoten... Toch hadden
sommigen bloeiende gou-
denregentakken op hun
voertuig gezet.
Op 12 en 13 mei, Eerste en
natte, 1
rig, de handen vol blaren van
het sjouwen, rug en schou-
derweg', aldus een verslag, ders stuk van de drukkende
‘kwamen uit de zijstraten nog bagage, met kapotte schoe-
meer vrouwen en kinderen
toegestroomd. De vrouwen
zochten de colonnes af in de
hoop, onder de duizenden ge- renwagens geladen.
zichten hun man of hun te
ontdekken. Groot was de ont- Ontsnappen uit de stoeten
roering: kinderen riepen hun was nauwelijks mogelijk,
vader goedendag, huilend
stonden vrouwen langs de
kant'.
van
1944 weinig of geen levens
middelen. Hier en daar in on
ze streek waren dan ook door
kele militairen met geweer in gemeentebesturen aparte or-
jl pas-
:alloze
vrouwen en kinderen. Heel
langzaam kwam de stoet Jong weet het niet precies,
dichterbij en hoorde je de maar volgens hem was er
stemmen. Mannen en vrou- eind januarie 1945 ook van
wen riepen elkaar een af- een dergelijke organisatie
scheid toe: ‘Moed houden', sprake in Boskoop.
‘Oranje boven'. Vrouwen huil
den. Meisjes liepen mee, met Dr. De Jong in zijn boek: ‘Bos
hun armen om haar jongen koop kreeg een Voedingsraad
geslagen. Vrouwen met kin- welks leden voedsel inzamel-
derweagens, oude mannen en den in nabije landbouwgebie-
vrouen. Van alle kanten kwa- den ter uitdeling aan zieken
men vrouwen aangerend met en voor de kindervoeding
dekens, kleren en eetwaren, (voor de kinderen werd circa
Anderen liepen weer terug om 20 ton aan voedsel bijeenge
bracht, gedeeltelijk evenwel
na de bevrijding) - daarnaast Het onderzoek strekt zich op
kon de raad voor de bevrij
ding tot acht keer toe een
vrachtauto naar de provincie
Groningen sturen die van
daar (niet zonder grote moei
lijkheden!) met in totaal ruim
22 ton aan levensmiddelen
terugkeerde, ‘bij een landbou
wer die zijn diensttijd gedu
rende de mobilisatiedagen
van T
doorbracht, mocht', aldus het voorzichtigheid worden ge
hanteerd, maar zij maken
toch wel waarschijnlijk dat in
tienduizenden gezinnen het
binnenhouwerk van de wo-
Tweede Pinksterdag,
moest ik ze in café De Unie
registreren, ik werkte toen
bij de notaris, ’t Was heel
man ‘Duitse vliegtuigen vol erg vreemd, al dat gedoe pp
richting zondag en tijdens de feest
dagen. We raakten alle
maal van slag. De vluchte
lingen werden opgenomen
R;j mensen thuis. Half
Waddinxveen had evacué’s
en dat in een dorp met iets
meer dan 7.700 inwoners.
Nee, dat viel zeker niet jj
mee.
Enkele Waddinxveense
mannen hebben met een
vrachtwagen nog spullen
van de vluchtelingen ge
haald, helemaal uit Beesd.
Ook zij werden beschoten.
Toen Nederland zich had
overgegeven, zijn deze
mensen weer naar hun ei
gen woningen terugge
gaan'.
‘Ik heb wel eens gelezen,
dat er vanaf het plein bij de
Theo Thijssenschool door
de Waddinxveense Burger-
sche Partij, de partij van de wachten op de overvliegen-
Nazi’s.
Waar nu het gebouw van
De Bonkelaar (kinderdag
verblijf De Boemel) staat
en L_. r 1
was het hier prachtig, met de Rabobank is, stonden
toen twee prachtige oude
huizen: het notarishuis en
de 1. 1
paardebloemen, Beukenhof. Daar moesten Op 11 mei werd boven de
De leerlingen van mijn
school, die bloemen hebben
gelegd, komen ook nog
even langs, ’t Zijn eigenlijk
geen kinderen meer; ze zijn
al 16.
‘Veel bloemen, hè meester'!
zegt de één.
"t Is fijn dat er veel mensen
- komen', zegt de mevrouw
‘en zo veel kindern'. Er
komt nog iemand bij ons
staan. Een oude heer met
een gleufhoed op en een
wandelstok in z’n hand.
Ook hem ken ik al jaren.
Z’n ogen zijn een beetje be
traand. Van de ouderdom
of van de herinneringen?
Hij knikt even naar ons en
herkent ons ook. Dan staan
meenten in 12%. In deze - --
S blik in gedachte:
mensen die de oorlog in
kaar 370 gezinnen - elders in Waddinxveen hebben mee-
gemaakt, twee die toen
i| kinderen waren en elders
woonden en twee die toen
nog niet eens geboren wa
ren.
We denken allemaal aan de
oorlog, we denken allemaal
wat anders.
"t Lijkt me eng, zo’n oorlog',
zegt één van de meisjes in
dan de helft tot die ge- eens. ‘Als je dat ziet op de
woordt de mevrouw ‘maar,
J wij zijn ei genadig afgeko-
men'.
‘Dat ben ik met je eens',
zegt de oude heer ‘en toch
zie ik ze nog altijd daar
vandaan komen'.
Hij doet een paar stappen
opzij en gaat midden op de
ningen geheel of gedeeltelijk Kerkweg staan. Wij en de
De afvoer vond op drie wijzen
plaats: per trein, per schip en
te voet. Bij de treintranspor-
ten kon de bezetter op vrijdag, Weggevoerd uit Rotterdam en
de eerste dag van de razzia, Schiedam werden circa vijf
natuurlijk niet gebruikmaken tigduizend mannen vermoe-
van het station dat in het delijk twintigduizend te voet,
stadscentrum was gelegen, twintigduizend per schip en
Delftse Poort (het latere Oen- tienduizend per trein (een
groep van circa vijfhonderd Boskoopse bevolking voor de-
mannen moest fietsen, naar r 1 - -■>-
ons. Feijenoord gebruikt en Amersfoort). Te voet liepen dige bonnen ingeleverd
ook moesten uit Schiedam en sommigen, gelijk reeds ver-
de westelijke buitenwijken meld, naar Delft, anderen via
van Rotterdam grote groepen Waddinxveen en Gouda naar
lopen naar het station te Utrecht en vandaar naar
Delft. Soesterberg en Amersfoort,
zelfs nog verder: naar de
P- - - - -
luwezoom waar zij aan het
spitten werden gezet. Het
weer was op de dagen waarop
transporten te voet
plaatsvonden, aan de koude
kant - één dag was er, maan-
was
maar in Delft waar de Rotter
dammers en Schiedammers
in gebouwen van de Techni
sche Hogeschool moesten
‘Tegen enen', zo noteerde op overnachten en waar de Cen-
zaterdagavond, terugziend op trale Keuken voor warm eten
11 was gebeurd, enl J
inwoonster van Kralin- legale groep bijna tweehon-
J—-
die gedaan hadden alsof zij
een mannentransport via de bij de voedselvoorziening wa-
Hoofdweg zou plaats hebben ren ingeschakeld, in staat in
naar Gouda. Er ontstond een de stad onder te duiken. Een
run onder de vrouwen in de dergelijke hulp werd ook el-
richting van de Hoofdweg. La- ders verleend, zoals de inwo-
ter hoorden we dat er van ’s ners van streken, steden en
morgens vroeg af talloze vrou- dorpen waar de Rotterdam-
wen en kinderen al op de mers en Schiedammers door
Hoofdweg hadden gestaan heen trokken, over het alge-
met eten en kleren. Het weer - j—-- ■-
was koud, niet zo winderig,
maar wel met regenbuien en
dan weer heldere zon. Tegen
half twee openeens een op
roep: ze komen van de Hof-
laan, en daar kwam het eerste
Weekblad voor Waddinxveen - WOENSDAG 3 MEI 1995
Op de tweede dag van de raz
zia werd het station Delftse
Poort, wèl ingeschakeld en
voorts liepen op die eerste en
bp de tweede dag grote groe- die
pen naar enkele kleine, niet-
vernielde havens op de noor
delijke Maasoever, waar rij- dag de 13de, waarop het vrij-
naken en sleepboten gereed- wel «onafgebroken regende,
lagen - andere grote groepen ‘Vermoeid, gepakt en ge
werden te voet de stad uitge- zakt.... met bagage die steeds
voerd, maar niet alleen in de zwaarder scheen te worden, roep op de Voedingsraad had-
richting van Delft maar ook in liepen de mannen', aldus een den gedaan'.
die van Waddinxveen en Gou- verslag, ‘tientallen kilome-
da. ters per dag. Rust werd hun De Boskoopse Voedingsraad
zelden gegund, en dan nog liet ook de bomen langs de
Veel vrouwen die tevoren bij slechts voor korte tijd. Met wegen omhakken voorzover
de verzamelplaatsen waren natte, pijlijke voeten, honge- die niet al omgehakt waren,
gaan staan, volgden al die co- rig, de handen vol blaren van enwees deze toe aan hen die
lonnes zo ver mogelijk. ‘On- het sjouwen, rug en schou- in het geheel geen brandstof
meer hadden, en hij verdeel
de ook enige hoeveelheden
turf, briketten, anthraciet en
zij die niet verder konden, olie die bij burgers in beslag
waren genomen, ten behoeve
van circa zestig tbc-patien-
ten, tenslotte werd vis gevan
gen die gebakken werd- in
slaolie welke door de Bos
koopse illegaliteit ter be
schikking was gesteld'.
Deze transporten vonden
plaats met goedkeuring van
de Voedselcommissaris voor Menigeen stookte trouwens
Zuid-Holland (zijn bureau gaf ook een deel van zijn boeken
dus de vervoervergunningen
af), maar de Voedingsraad
mocht van het derde trans
port slechts de helft en van
net vierde tot en met achtste
deel een tiende deel voor ei
gen uitdeling behouden - de
rest moest worden afgestaan
nen, sleepten zij zich voort' -
werden op gevorderde boe-
brood zorgde, stelde een il- werd er hardnekkig gezocht
wat ’s middags
gen in haar dagboek, ‘gingen dervijftig razziaslachtoffers
er plotseling geruchten dat er
Voedingsraad Boskoop
transport... Heel langzaam, In het Westen waren er gedu-
stap voor stap, (zang men) na- rende de oorlogswinter
deren een dichte menigte
mannen, die de hele rijweg
vulde, geescorteerd door en-
de aanslag, om de zoveel
sen, en begeleid door ta
zen. ’t Was hier heerlijk'!
‘En toen ineens
‘Was het oorlog', vult de
mevrouw aan ‘op 10 mei
1940: voor we het goed en
wel wisten, waren we al
overvallen. In de maanden
ervoor waren mannen en
jongens die konden vech
ten al wel opgeroepen in
het Nederlandse leger. Ook
hadden de mensen eten ge- naam Wehrmachtsheim. In
de Nesse had je het ’Cen
trum’, een feestzaal, en dat
werd Bierhaus. Allemaal andere kindertjes.
op een kluitje daar bij de kleintjes leefden nog...
Ja, bij de gevechten in de
eerste oorlogsdagen zijn
veel mensen omgekomen,
ook Waddinxveners. Een
vijand kwam van die kant anatal ligt begraven op het
Vergeet niet dat we, waarik vrachtauto’s en zelfs met
kanonnen. Hoe heetten ze
ook alweer? Ik herinner me
Hauptmann Bergner en
Feldwebel Otto.
Niet alleen de Duitsers
kwamen van over de.brug,
_.L hun slachtoffers,
vluchtelingen uit de Betu
we. Ik weet het allemaal
nog zo goed: we werden ge
woonweg overspoeld. Ze
waren opgejaagd door het
al die bloemen: het witte
fluitekruid, het gele kool
zaad, de pinksterbloemen
en de 1
waar je als ze uitgebloeid de bezetters in en om er
waren tegenaan moest bla- kantoor te houden: de be
woners werden er zonder
pardon uitgezet. In het tuig neergeschoten. En
huis aan de overkant hoek verdwaalde Duitse 1
Kerkweg en
ging de Ortskommandant
wonen, hij had het bevel
over de soldaten van de
Wehrmacht. Het gebouw huizen werden vernield en
achter de Brugkerk werd
hospitaal en een koffiehuis
aan de Zuidkade kreeg de
burgemeesterswoning
zegt één van de meisjes in-
tv'. ”t Is ook vreselijk', ant-
1400,-. De statistische cijfers wij zijn er genadig afgeko-
die uit deze enquête zijn ge-
1939-1940 in Boskoop bleken, moeten met grote
verslag van werkzaamheden
van deze Voedingsraad, ‘tel
kens de auto worden bijgela
den totdat ze geheel gevuld
was.'
door de bliksem, het was
het geronk van vliegtuigen,
dat ons uit de slaap hield'.
'Bommenwerpers', zegt de
parachutisten
Rotterdam en Den Haag, ’t
Zal zo omstreeks 04.00 uur
in de morgen zijn geweest.
Dat geluid van de eindeloze bij
stroom vliegtuigen vergeet
had je een school, dan de je nooit De bommen be-
-1stookten de vliegvelden en
Hier links op de hoek de parachutisten moesten
belangrijke punten in de
steden bezetten. Het vlie-
weg een vaart met brugge- gen ging de hele dag door',
tjes erover, zo kon je een rij En dan is het net of de
kleine huisjes bereiken, die c„ JL
we de Stroobuurt noem-
den. Eigenlijk bestond het ‘Ons land werd bezet, ons
1 J- J
en de Kerkweg, de Noord
kade en de Zuidkade tot en
met de St. Victorkerk, dan
nog wat straten aan de
overkant van de brug en
verder de Oranjelaan, de
Julianastraat, de Kanaal
straat, de Jan Dorrekens-
kade en ginds het Noord-
einde en de Kleikade met
de Onderweg. De rest was
weiland. Ja, er kwamen
wel kinderen door de wei
naar school. In het voorjaar
"s 'i
%SS.
Half Waddinxveen had
vluchtelingen in huis
Ion van do wnnincr dio mon in ta_ i 12
-,a
i
