Een echte
van Boskoop Creatief
modelbouwer
Nostalgie met The Clarks
moet tijd en
geduld hebben
Nieuwe cursussen
Start ondergrondse warmte
opslag voor Hooge Burch
t.
PAGINA 39
WOENSDAG 17 DECEMBER 1997 WEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN
kunstge-
Joop van der Heiden, een modelbouwer van het zuiverste water. (Foto: A. Fioole)
werd. Men is tot op de dag
Genie heeft hij de destijds
Onzichtbaar
The Clarks op 20 december in de Rozenburcht.
Werk doen
J.P. Glaser, directeur Hooge Burch, tapt een fles Hooge Burch bronwater uit een warmte-
opslagbron.
I
i
A
MB
MB
rug in Nederland kon ik in
1958 meteen in Delft werken.
De eerste klus was het ver-
de reden dat ik soms bij ande
re gelegenheden wat agres
sief kan reageren. Maar, voor
de rest kan ik dit werk best
er een
gen het gasverbruik al aan
zienlijk teruggedrongen. Effi
ciënte opwekking van gas en
elektriciteit was de laatste
ruim dertig procent. De totale
besparing komt overeen met
het
een
Je zou kunnen spreken van
oen hobby die tot kunst is
Hij kan enthousiast over zijn
hobby vertellen, waakt er
voor dat het geen obsessie
wordt en laat zich door nie
mand opjagen. ’Als je dat
goed weet te combineren blijf
je verzekerd van een fantasti
sche hobby die ik nog vele ja-
ren hoop te kunnen blijven
doen’, zegt hij bij het af
scheid.
Zij deschilderen
Acht lessen op maandag
avond van 20.00 tot 22.00
uur. Docente is Loes Ver
meer. Zij behandelt onder
meer kleurenleer, basis
technieken en de mogelijk
heden op verschillende
zijden stoffen. Teken- of
schilderervaring is beslist
niet nodig. Kosten: 130
gulden inclusief materiaal.
Eerste les: 12 januari.
’Absoluut niet’, zegt Joop la
chend. ’Tijdens mijn dienst
tijd werd ik bij het zware
landmacht-machinepark in
gedeeld en kwam als machi
nist op een bulldozer terecht.
Dat beviel uitstekend zodat
ik na de diensttijd werk in de- woorden, ja. Wellicht is dat
zelfde richting heb gezocht.
Ondanks dat je dagelijks met
een grote machine in de weer
was, was het ook precisie
werk. Hoe gek het ook klinkt, vergeten, alhoewel ik
ook daar werk je met bestek behoorlijk lastige doofheid
en bouwtekening, de juiste aan heb over gehouden. Jaar-
hoeveelheid zand op de juiste lijks blijf ik wel mijn oud-col-
lega machinisten ontmoeten.
Heerlijke momenten waarbij
veel oude herinneringen wor
den opgehaald.’
1L—1 2p was ik
voor die bouwfirma in Nieuw Pronkstukken
Tekenen en schilderen
voor kinderen
Deze cursus van tien les
sen richt zich speciaal op
kinderen van 9 tot 12 jaar.
De lessen zijn op vrijdag
middag van 16.00 tot 17.00
uur. Docente: Andrea Ha-
eck. Kosten 50 gulden in
clusief materiaal. Eerste
les: 9 januari.
aardgas per jaar. dankzij de
ze besparingen voldoet Hooge
Burch aan de Meer jaren Af
spraak (MJA) Intramurale
Gezondheidszorg, waarin de
ondertekenaars zich ver
plichten om tussen 1989 en
2000 een energiebesparing
van dertig procent te realise
ren. Het is verwachting dat
Hooge Burch de investerin
gen in vier tot vijfjaar terug-
kleine zaagblaadjes en ver
volgens van veerstroppen
voorzien. Ook de laadbak van
de GMC inclussief verdeel-
schot werkt en de hendel
vooraan de bak ten behoeve
van de klemmen van achter
klep. De huif en de zijschot
ten kunnen gedemonteerd
worden. De stuurinrichting
maakte Joop van de aandrij
ving van een autootje van een
racebaan. Verder zit er een
nauwkeurig gedetailleerde
houten motor in waarbij zelfs
de benodigde rubbers onder
de motorsteunen niet ontbre
ken.
De banden en wielen van de
ze miniatuur GMC zijn een
verhaal apart. Zo zijn de ban
den gemaakt van een gekocht
hakken- en zolen reparatie-
setje. Met secondenlijm wer
den aan weerskanten van het
zooltje de twee hakken ge
plakt. Vervolgens werd ruw
de vorm van de band ge
zaagd. Nadat met veel preci
siewerk de band aan het wiel
was bevestigd, werd met een
klein mesje het loopvlakpro-
fiel van de band uitgestoken.
Een heleboel priegelwerk en
inspannend. Het lukte met
oneindig veel geduld en het
resultaat mag gezien worden.
Niet geheel verwondelijk dat
dit GMC model een ereplaats
heeft tussen de schepen die al
gemaakt zijn of waaraan nog
gewerkt wordt.
Boten
je veel geduld hebben en heel
precies kunnen werken.’ Rag
fijn zaag- en snijwerk, op de
halve millimeter nauwkeurig
uitgevoerd. Toch komt deze
hobby bepaald niet voort uit
het het werk dat hij heeft
hebt gedaan?.
Diensttijd
Alle bewegende delen zoals
op het origineel, zullen ook bij
dit model hun werk kunnen
doen. Zoals de geschutskoe
pels, de patrijsluiken, de tui
gage, alles zal tot in de klein
ste details op de Prins Willem
1651 worden nagebouwd en
van materiaal dat ik altijd
wel ergens tegenkom.’
Joop van der Heiden is een
man van weinig woorden.
Zijn overtuigingskracht is ge
stoeld op kennis van zaken.
Workshops Groendeco-
ratie
Vier verschillende works
hops op woensdagavond
van 20.00 tot 22.00 uur.
Docente: Christina van
den Bosch. Data: 14 janu
ari: vogeltaart voor buiten
met zaden, vet en pinda’s;
11 februari: kruidenkrans
met roosjes, kruiden en
versiering; 11 maart: 6
versierde kruidenkaarten
(kunnen daarna ver
stuurd worden) en 1 april:
paasboom. Kosten 30 gul
den per workshop of 100
gulden voor vier.
veelvuldig met dit type
vrachtwagen te maken ge
maakt. Een paar jaar geleden
tijdens de 50-jarige bevrij-
dingsfestiviteiten, reed veel
van dat oude transportmate
riaal rond en kwam hij op
nieuw in aanraking met de
GMC. Rond die tijd onmoette
hij een landbouwer in Wad-
dinxveen die als hobby twee
van deze authentieke model
len in zijn bezit bleek te heb
ben.
Joop vertelde hem dat hij aan
modelbouw deed en dat hij
van plan was om een GMC na
te bouwen. Die landbouwer
bood Joop aan om foto’s van
de GMC’s te maken en zo no
dig met de meetlat het geheel
op schaal op tekening te zet
ten. Joop kreeg zelfs de bijbe
horende garageboeken mee.
En zo begon voor Joop van
der Heiden een twee jaar du
rend bouwproces.
Wasmachine
ren ruimschoots verdiend in
de muziek. Jarenlang het
huisorkest van Veronica
waarbij ze optraden in bin
nen- en buitenlandse radio-
en televisieprogramma’s
waaronder de Goud van Oud
tv-show. Het concert in een
afgeladen Ahoy was één van
de hoogtepunten.
Magical History Tour, zo is de
titel van de show waarmee
The Clarks stad en land af
reizen. Het publiek wordt
meegenomen op een muzika
le trip door de jaren vijftg, ze-
Er zijn natuurlijk ook men
sen die daar totaal geen moei
te mee hebben. Zo iemand is
de nu 62-jarige Joop van
Heiden, wonende aan
BOSKOOP - Als iemand met de VUT of pensioen gaat
kan dit wel eens een probleem opleveren. Wat doe je
met de overvloed aan vrije tijd na een druk arbeidsver
leden? Je kunt dan een VUT-training volgen, waar je
leert om je vrije tijd op een zinvolle wijze in te vullen.
Ook voor het omgaan met je partner, want die moet er
net zo goed aan wennen.
fase van de vernieuwing van
het energiesysteem van
Hooge Burch in zwammer-
dam. Op 2 december zijn de
boorwerkzaamheden voor de
The Clarks, naar eigen zeg
gen de beste partyband van
Nederland, hebben hun spo-
Tuinontwerpen
Tijdens de cursus tuinont
werpen maakt u zelf een
ontwerp voor uw tuin. De
cursus bestaat uit vijf les-
sen theorie op donderdag-
avond van 20.00 tot 22.00
uur en twee zaterdagmid
dagen praktijk. Na de cur
sus heeft u een fraai ont-
werp en een goed beplan-
tingsplan. De cursus l
wordt gegeven door Maar
ten Box. Kosten 125 gul-
den inclusief werkboek.
Eerste les: 26 maart.
BOSKOOP - Na de eerdere en
zeer succesvolle ’back to the
sixties’ avond met Toni Maca
roni in juli, staat in dit kader
een tweede avond gepland op
zaterdag 20 december in de
Rozenburcht. De Haagse
band The Clarks, een oude
bekende in Boskoop, staat ga
rant voor een goed stuk mu
ziek dat zeker ook jongeren
zal aanspreken.
Aquarelleren
Dit zijn tien lessen op dins-
j dagavond van 20.00 tot
I 22.00 uur. De lessen wor
den gegeven door Wemme-
ke Strating. De cursus
richt zich op gevorderden.
Kosten 150 gulden inclu
sief materiaal. Eerste les:
20 januari.
Workshops
schiedenis
Verder zijn er maande
lijks workshops kunstge
schiedenis over verschil
lende thema’s, bestaan
de uit een lesavond op
maandag van 20.00 tot
22.00 uur en een excur
sie op zaterdag. Kosten
30 gulden per workshop.
Voor meer informatie en
aanmeldingsformulie
ren: Loes Vermeer, tel.
0172-215319. Formulie
ren zijn tevens in de Bo-
skoopse bibliotheek ver-
krijgbaar.
Voor enkele jaren was de
huiskamertafel de plaats
waar hij zijn hobby uitoefen
de. Dat was natuurlijk lastig
want er moest bijvoorbeeld
ook aan gegeten worden.
Het voertuig is voor het
grootste deel opgebouwd uit
een gegalvaniseerde achter
plaat van een wasmachine.
Veel werk was het maken
van de diverse koppelingen
voor drijfassen en de assen
naar de hydraulische pomp
en de kruiskoppeling in de
voorwielaandrijving en de op
hanging van het reservewiel.
Net zoals in het echt moet al
les wel kunnen functioneren.
Zo zijn de veerpakketten ge
maakt van smaller geslepen
van vandaag nog steeds be
zig.’
’De tonnen zand die ik in al
der die jaren met mijn bulldozer
het verzet heb zijn niet te tellen.
Pastoor Daalmansplantsoen. Wel weet ik dat ik op bijna al-
Ook zijn echtgenote vond het le verkeersknooppunten in de
schitterend dat haar man wat Randstad als machinist ge-
meer tijd voor zijn hobby werkt heb waarvan de laatste
kreeg: het op schaal bouwen 24jaar bij de Stevinsgroep. Ik
noem er maar een paar, het
Kleinpolderplein, het Rotte-
i en zo’n vier jaar
bij de aanleg van het Prins
Clausplein. Verder bij het
aanleggen van toeristische
havens door heel Nederland.
Op mijn 57e kreeg ik de gele-
Doordat de kinderen inmid
dels zijn uitgevlogen is één
van de kamers nu ingericht
als hobbyruimte. Zijn heilig
dom, want alles heeft een
vaste plaats. Dat moet ook
wel want momenteel groeit er
weer een schip onder zijn nij
vere handen. De Prins Wil
lem 1651, een zogenaamd
spiegelretourschip.
Voordat met de bouw werd
begonnen is er opnieuw veel
voorstudiewerk aan voorafge
gaan. Daarna toog hij naar
het Rijksmuseum in Amster
dam omdat daar een model
replica aanwezig is. Hij kreeg
toestemming om talloze kleu
renfoto’s van elk onderdeel te
maken en in bezit te komen
van originele bouwtekenin
gen. Via literatuur waarin
eveneens heel nauwkeurig
beschreven staat hoe deze
boot destijds is gebouwd
kreeg Joop een goed beeld
van het geheel en kon hij be
ginnen met het verzamelen
van het benodigde materiaal.
De basis van het schip is een
oude eiken kast en wat pe
renhout voor het snijden van
de ornamenten en beelden
groepen die dat soort schepen
in die tijd sierden. Het snij
werk is een fijn en precies
werkje dat alleen met behulp
van een loep, een vaste hand
en heel veel geduld tot stand
kan komen. Net als het zaag-
werk, want van de oude eiken
kast werd dun tot zeer dun
latwerk gemaakt met een
maximale breedte van vier
millimeter.
BOSKOOP - De Stichting
Boskoop Creatief start in
januari 1998 weer met een
geheel nieuw cursuspro
gramma. Alle lessen zijn in
het Praathuis, Bosweg 2.
van scheeps- en automodel
len. Niet de kant en klare
bouwpakketten die je in de polderplein
winkel kunt kopen, maar ge- I’j 1
woon van allerlei restmateri
aal dat hij regelmatig mee
naar huis brengt.
’Kijk’, zegt Joop van der Hei
den, ’op de eerste plaats moet genheid om met het werk te
stoppen. Ik heb die kans met
beide handen aangegrepen
want ondanks dat het fantas
tisch en enerverend werk is
heb je wel voortdurend met
stress te maken. In zo’n
bouwput heb je altijd veel
mënsen om je heen waaron
der vrachtwagenchauffeurs.
Gemiddeld zo’n vijftien die
voortdurend in beweging
moeten blijven, want een stil
staande auto kost geld. Als er
door welke oorzaak of techni
sche storing een vertraging
optrad had je meteen de pop
pen aan het dansen.
Er vielen wel eens wat harde
Een ander pronkstuk is het
model van de Victory, het le-
gèndarische schip waar ad
miraal Wilson op heeft geva
ren. Deze boot ligt nog steeds
in Portsmouth en is voor pu
bliek toegankelijk. De echtge
noot van Joop schat dat haar
man er zo’n vijfjaar mee be
zig is geweest. Niet iedere
dag, maar wel een paar uur
in de week.
’Dat was wel het geval met
het opzetten van het tuig-
werk’, merkt Joop glimla
chend op. ’Toen ben ik inder
daad drie weken lang dag in
dag uit bezig geweest met het
knopen en spannen van de
tuigage’. Wordt zo’n boot op
den duur geen obsessie? ’Ab
soluut niet’, zegt Joop. ’Als je
ermee begint komt zo’n mo
delboot stukje voor stukje tot
leven. Zeker als je de litera
tuur er naast legt die vaak
een aanvulling betekent op
de beschikbare tekeningen.
Als de boot af is slaak ik wel
een zucht van verlichting.
Ook van tevredenheid. Dat is
echt niet van deze tijd, dat
had ik vroeger ook al. Zoals
met dat andere juweeltje de
sleper de Zwarte Zee. Mis
schien is dat ook wel de reden
dat ik geen lid ben van één of
andere hobbyclub. O ja, ik ga
echt wel eens naar tentoon
stellingen en kijk dan met
een kritisch oog naar het
werk van anderen. Ik kan mij
soms gruwelijk ergeren als er
bijvoorbeeld een klein verfs-
treepje verkeerd staat. Dan
denk ik altijd: wat ontzettend
jammer, had er toch wat
meer tijd voor genomen.
Prins Willem
Nederland participeren het
energiebedrijf EWR en No-
vem in het project.
In de loop van de jaren heeft
Hooge Burch door allerlei
realisatie van de warmte-op- aanpassingen en verbeterin-
slaginstallatie afgerond. Bij _1
de energie-opslag wordt na
melijk gebruik gemaakt van
waterhoudende zandlagen in
de bodem. Bij Hooge Burch optie die nog overbleef om het
ligt een geschikte laag op een totale energieverbruik te mi-
diepte van circa honderdvijf- nimaliseren. Dankzij de com-
tig meter. Door middel van binatie van een warmte-
twee geboorde bronnen wordt krachtinstallatie in combina-
grondwater onttrokken of tie met de warmte-opslag
geïnjecteerd. De afstand tus- daalt het energiegebruik met
sen de twee bronnen be
draagt circa zeventig meter.
In het zomerseizoen wordt bijna 900.000 kubieke meter
grondwater uit de zogenaam
de koude bron opgepompt, op
gewarmd met de warmte van
de warmte/kracht -eenheden
en vervolgens in de zoge
naamde warme bron geïnjec
teerd. Het heeft dan een tem
peratuur van ongeveer ne
gentig graden Celsius. In de
winterperiodeverloopt het
proces in omgekeerde rich
ting. Er is dan meer warmte
nodig dan de warmtekracht- verdient,
eenheden kunnen leveren.
Het water wordt daarom uit
de warme bron opgepompt en
gebruikt voor
van de verschillende gebou
wen. Het afgekoelde water
wordt vervolgens weer in de
koude bron geïnjecteerd.
Het project is een samenwer
kingsverband tussen Hooge
Burch als opdrachtgever,
DWA Installatie en energie
advies in combinatie met IF
technology als ontwerpers,
MAN (de Duitse leverancier
van de warmtekracht-moto-
ren) en het Deense adviesbu
reau
Rauschenberger A/S. Binnen
Vanwege het innovatieve ka
rakter en de te bereiken ener
giebesparingen heeft de Eu-
verwarming ropese Commissie, in het ka
der van
Thermie-programma,
subsidie toegekend aan het
project. Het is daarmee een
voorbeeldproject in heel Eu
ropa voor efficiënte opwek
king en buffering van thermi
sche energie in combinatie
met decentrale elektriciteits
opwekking. Dit is ook de re
den dat straks na realisatie
(eind april 1998) de energies
tromen in het systeem enkele
Nelleman, Nielsen en jaren nauwkeurig gemeten
en geëvalueerd worden.
ZWAMMERDAM - Onlangs
is een start gemaakt met de
realisatie van een energie-ef-
ficiënte warmte/kracht-in-
stallatie met ondergrondse
warmte-opslag op hoge tem
peratuur bij Hooge Burch in
Zwammerdam (gemeente Al-
phen a.d. Rijn), een centrum
voor de opvang, behandeling
begeleiding van verstandelijk
gehandicapten.
De warmte-opslaginstallatie
is het laatste onderdeel van
het nieuwe energiesysteem
met twee warmtekracht-een-
heden. Met dit energiesys
teem wekt Hooge Burch tege
lijkertijd elektriciteit en
warmte op voor eigen ge
bruik. Bij verschillende ande
re warmtekracht-eenheden
wordtde geproduceerde
warmte in de zomer geloosd,
omdat er dan wel vraag is
naar elektriciteit en warmte
op voor eigen gebruik.
Bij verschillende andere
warmtekrachteenheden
wordt de geproduceerde
warmte in de zomer geloosd,
omdat er dan wel vraag is
naar elektriciteit maar niet
naar warmte. De
warmte/kracht-eenheden bij
Hooge Burch kunnen echter
dankzij de warmte-opslag,
het hele jaar op efficiënte wij
ze energie leveren. De on
bruikbare warmte wordt in
de zomer namelijk bij circa
negentig graden Celsius op
geslagen in de bodem voor ge
bruik in de winter. Het totale
systeem levert een besparing
op van circa 900.00 kubieke
meter aardgas per jaar. Het
energiesysteem is ontworpen
door DWA Installatie- en
energieadvies uit Bodegra
ven.
Begin 1996 startte de eerste
Quilten
Acht lessen op dinsdag
middag van 13.00 tot 15.00
uur. In deze cursus behan-
s delt Carla van Harten de
basisprincipes van quilt en
patchwork. Kosten 105
gulden inclusief materiaal.
Eerste les: 13 januari.
Inmiddels krijgt het model
langzamerhand wat vorm.
Voor een groot deel is de
romp al klaar. Hoeveel uren
al mee bezig? ’Geen idee’, zegt
Joop. ’Als je bezig bent, zoals
nu met het opspannen van de
romp, de latjes van rond de
vier millimeter op elkaar lij
men, het doorlopende schuur-
werk, het bestuderen van de
bijbehorende literatuur en
oude tekeningen, vooral wat
betreft het binnenwerk want
alles moet zo echt mogelijk
worden nagebouwd, kijk je
niet op de klok. Dan wordt
het soms toch wel een obses
sie en voel ik wanneer het tijd
wordt om een pauze te ne
men’.
Eigenlijk is het een beetje
jammer dat straks als het
schip af is, misschien pas
over een jaar of drie, er veel
van het gedane werk onzicht
baar is omdat het meeste
daarvan zich dan onder het
dek bevindt. Maar om te be
wijzen dat het allemaal origi
neel wordt nagebouwd wor
den er doorlopend foto’s ge
maakt. Zodat het hele
bouwproces zichtbaar blijft
en als een soort logboek met
deze boot verbonden is.
De werkstukken die in de
loop der jaren door Joop zijn
vliegvelden en een vervaardigd, zijn stuk voor
scheepshelling in Manokwa- stuk juweeltjes van huisvlijt,
ri. Achteraf gezien een schit
terende tijd die ik voor geen
goud had willen missen. Te- verheven. Ofschoon zijn voor
keur uitgaat naar het bou
wen van houten scheepsmo
dellen gaat hij andere uitda-
keersknooppunt bij vliegveld gingen beslist niet uit de weg.
Ypenburg. Zo’n vijf jaar gele- Zo heeft hij bijvoorbeeld een
den was het in feite ook weer grote GMC legertruc nage-
mijn laatste klus toen de ge- bouwd, en hoe.
hele handel gereconstrueerd Tijdens zijn diensttijd bij de
stig en zeventig. Ze spelen
nummers van The Beatles en
The Stones, maar ook van KC
and the Sunshineband, The
Police, Joe Cocker en van Ne
derlandse toppers als Golden
Earring.
De Rozenburcht gaat op 20
december om 21.00 uur open.
Kaarten (15 gulden) zijn te
krijgen bij sigarenmagazijn
Verkleij in de Burg. Colijn-
straat. Aan de zaal 17,50 gul
den. Telefonisch reserveren
kan bij de Rozenburcht:
214283.
bouwtekening, de juiste
plaats, geen millimeter, maar
centimeterwerk. Door bemid
deling van mijn commandant
kwam ik in contact met Bal
last en kort daarop was ik
Guinea aan het werk. In twee
jaar tijd heb ik meegewerkt
aan de aanleg van een tweet
al vliegvelden en een
1
W
I
1
17?
t I
i
XUJXV ZjCgV uuup V 0.11 UC1 11U1
^"■3
