De dood of de gladiolen’
1 I
I I
c
«Mi
Creatieve vakantiecursussen
Vakantieliefde
I 'S
I
Ironisch
Inschrijven
Vogelverschrikker
I
Toerist in eigen stad
‘Waar je-ook kijkt, het is een lang uitgerekt linC van wandelaars.’
(Foto: familie Laseur.)
ver heeft ontfermd en het naar
Erasmus’ geboortestad heeft
vandaan blijkt te wonen en of
schoon elders geboren en op
gegroeid, zich toch alweer zo’n
kwart eeuw een Goudse mag
noemen. Of is het een Gouwe-
naarse? We komen er niet uit,
maar wij delen de aan gêne
grenzende verlegenheid elkaar
te moeten bekennen dat wij
weer aan doet terwijl je voe
ten aanvoelen of er een
stoomwals overheen gereden
is. De derde dag is de berge
tappe voor wandelaars. Na 15
km eerst maar even langs de
blarenprikker. Na een pitsstop
van meer dan I uur waren de
tenen opnieuw verpakt in een
nieuwe slijtlaag. Op turbos-
peed geprobeerd de anderen
weer in te halen. Zelfs de
de Agnietenkapel, ooit een aan
St. Agnes gewijd klooster. Met
de inval van de geuzen in 1572
is het met dit klooster vergaan
als met de overige I I toen in
Gouda gevestigde kloosters;
van de nonnetjes is sedertdien
niets meer vernomen.
De Amerikaanse in het gezel
schap kijkt wat nadenkend, als
of zij zich tracht te herinneren
door welke troebelen haar land
in dat jaar zoal werd geteisterd.
bergversnelling werkte goed.
De afstand van de bushalte
naar hotel lijkt steeds groter
te worden. Behalve voor de
kinderen want die konden
zelfs nog rennen.
Na veel koffie kregen we onze
oogluiken op de laatste och
tend eindelijk open. In de bus
is iedereen opgewekter dan
de afgelopen dagen. Na 20 ki
lometer lopen vloeien de eer
ste tranen omdat de voeten
niet meer lekker aanvoelen.
Het wegkomen na de rust
gaat ook niet echt makkelijk
meer.
Een voorproefje van de in
tocht krijgen we in Cuijk. Van
af daar linea recta naar Nijme
gen. Eindelijk de laatste con
trole, vreugdetranen en een
groots onthaal op de Via Gla-
diola. Controlekaart inleveren
en de verdiende medaille op
spelden. Terwijl de kinderen
al van hun drankje aan het ge
nieten waren, liepen wij nog in
slakkengang naar het hotel. Al
met al was het een hele bele
venis en is er zeker door de
kinderen, een topprestatie ge
leverd. Overigens weten we
nu ook waar het gezegde ’De
dood of de gladiolen’ vandaan
komt.”
groepsbespreking. Zo zien de
deelnemers elke keer wat voor
moois er gemaakt wordt. Dit
wordt een week om een hele
boel te doen, maar vooral om
in een ontspannen sfeer te ge
nieten van het schilderen.
-
Voor wie de wandeltocht op eigen
gelegenheid wil maken, heeft het
VW voor fl. 4,50 een boekje ter
beschikking, waarin de route en
een veelvoud aan bezienswaardig
heden staan beschreven. Tevens
is er een kort overzicht van de ge
schiedenis van Gouda in opgeno
men alsmede een stadsplatte
grond uit het jaar 1649, waarop
de contouren van de stad binnen
de grachtengordel, met inbegrip
van nog bestaande gebouwen,
overduidelijk herkenbaar zijn.
stad vond om er zijn laatste da
gen te slijten. Een plakkaat aan
zijn woning op de Oosthaven
herinnert ons eraan dat hij daar
in 1590 is overleden.
Maar eerst voert de tocht ons
langs het uit 1450 stammende
stadhuis, met zijn unieke vrij
staande ligging op de Markt.
Het gedetailleerde betoog van
onze gids geeft eindelijk ant
woord op raadselachtige de
tails, zoals de vraag waarom de
kariatiden onder de trap van
het stadhuis een zak op het
hoofd dragen, of waarom het
klokkenspel altijd pas twee mi
nuten na het uur begint te spe
len. Via De Waag en het pas
Het Alphense gezin Laseur
(vader Cor, moeder Annelies
en de kinderen Brenda en
Paul) hebben de lokroep van
’Via Gladiola’ niet kunnen
weerstaan. Tezamen met nog
drie andere familieleden liepen
de Laseurs de Nijmeegse Vier
daagse, hetgeen een wel heel
bijzonder vakantiegevoel op
riep. Voor de pagina ’Vakan
tieverblijf schreef het echt
paar Laseur een beknopt ver
slag.
„Na een lange voorbereiding»
is het dinsdag 20 Juli om 06:00
uur eindelijk zover: de start
van de Nijmeegse Vierdaagse.
Door veel studenten, die de
gehele nacht hebben doorge
feest, worden we zingend uit
geleide gedaan. Waar je ook
kijkt, het is een lang uitgerekt
lint van wandelaars. Op de
dijk langs de Waal aangeko
men is Nijmegen in de verte al
in zicht, maar de dijk is nog
lang voordat we de finish pas
seren.
Erg moe maar zonder blaren
aangekomen. Door de lange
zit in de bus raakten we aardig
verstijft.
Het valt niet mee om de vol
gende dag om 03:30 uur op te
staan. Het liefst nemen we
ons bed in de bus mee. Deze
dag is saai om te lopen. Voor
al aan de route van Wijchen
naar Beuningen komt geen
einde.
De laatste 5 kilometer door
Nijmegen maken weer een
hoop goed. De eerste blaren
komen opzetten. Ik hoor voor
de eerste keer de woorden
’nooit meer’. Een pijnlijke er
varing is het als je je schoenen
waar in een grijs verleden een
wisselplaats voor paarden was
Ineens stond ze daar, raven
zwart haar tot op de schouder
bladen. In de twee dagen er
voor nog niet ’gespot’ op het
strand van Barcelona. Ze be-
achbalde met een vriendin die
in alle opzichten tegenover haar
stond. Puntig kort haar, rijkelijk
in het vel en een pokdalig ge
zicht. Om een of andere reden
hebben de mooiste vrouwen de
lelijkste vriendinnen. En toch
moet je als man juist via de be
ast in contact komen met de
beauty. Ook nu was dat het ge
val. Het kleine gnoompje kwam
na een korte rally de bal opha
len vlak naast mijn handdoek.
We deden een kort lachje naar
elkaar waarna ze me overrom
pelde met de telegramvraag
’You-want?’. De dames hadden
kennelijk al wat overleg ge
pleegd en na wat gestuntel
stond ik ineens met Dominique
- alleen die naam al - te strand
ping-pongen. Ze was fotomodel,
woonde om de hoek van het
playa en we dronken samen
twee flessen wijn, net zo don
kerrood als haar lippen. De
nacht bleef echter zeer be
schaafd. Ze was mooi genoeg
om mijn hele vakantieschema
om te gooien, maar ik hield het
bij twee dagen. Ik zou schrijven
en ze zou in de winter naar
Nederland komen. Ik schreef,
maar ze kwam niet naar Ne
derland. Wel kreeg ik nog een
kerstkaart met lots of love en
een lipafdruk. Tot de volgende
zomervakantie heb ik de groe
ten uit Barcelona boven mijn
bed laten hangen.
De eerste vakantieliefde dateert
van de wintersport in 1978. Ni
colette en ik zaten in dezelfde
skiklas. Ik deed er alles aan om
nog leuker te zijn dan skileraar
Sven. En dat lukte aardig. Voor
al tijdens het vrij skiën na af
loop van de les. Zo hard als ik
kon zoefde ik langs haar om
me aan het eind van de berg
expres te laten vallen met het
hoofd diep mogelijk in de
sneeuw. Samen klopten we dan
de sneeuwvlokken van mijn
overalletje. En hand in hand lie
pen we aan het eind van de
dag naar de huisjes van onze
papa’s en mama’s. Toen de fa
milies weer naar huis gingen
zoenden we elkaar als laatste
gedag, drie keer op de wang.
Dagenlang ging ik niet met mijn
hoofd onder de douche. De vol
gende wintersport was Nicolette
er niet meer. Haar ouders von
den Oostenrijk leuker. Ik kwam
bij Eva op skiles. Die was niet
zo leuk als Nicolette, maar wel
aardig.
Op Texel was het Marja. Zij
was 30, ik 19. Zij stewardess,
ik student Zij in de volle bloei
van haar leven, ik onder de in
druk van haar volle levensbloei.
De eerste avond in de kroeg
was nog op niets uitgelopen,
maar de belofte om ontbijt op
bed te brengen, stond. En dus
stond ik de volgende morgen
om tien uur met croissants, een
glas jus d’orange en een hard
gekookt ei, voor haar tentje.
Het dertigjarige hart was ge
wonnen, al was het maar voor
een avond. De droom van een
tiener ging in vervulling. Niets
mooiers dan een vrouw van 30.
Zolang je zelf nog jong bent
tenminste. En zo zijn de herin
neringen aan vakantieliefdes
stuk voor stuk de moeite
waard. Al voelde ik me bij thuis
komst toch altijd weer schuldig.
Tenslotte is er toch eigenlijk
maar een vrouw in je leven.
Kon ik haar dan wel weer on
der ogen komen alsof er hele
maal niets is gebeurd? Hoewel
ze het jaar in jaar uit moet heb
ben aangevoeld, heeft ze er
nooit iets over gezegd. Het zou
zo makkelijk voor haar zijn: je
had het toch zo leuk met die
andere vrouwen? Dan konden
ze toch ook je was doen. Maar
nee, moeders zweeg keer op
keer en deed elke keer weer
trouw mijn enorme berg vakan-
tiewas. Dat is pas echte liefde!
Pim Cluistra
Gouda is zo rijk aan oude ge
bouwen en heeft zo’n lange ge
schiedenis, dat er bij elk pand
wel even halt gehouden zou
kunnen worden om er iets we-
tenswaardigs over te vertellen.
Zelfs bij Het Blauwe Kruis, ho
tel voor geheelonthouders aan
de Westhaven, kan de ironi-
gund, want het gezelschap be
geeft zich via de Kleiweg naar
de Turfmarkt, ofwel de Goudse
Goudkust zoals dat vanuit de
zeventiende eeuw af in de
volksmond heet en waar zelfs
nog een pand van de VOC is te
bewonderen. Weg van het
stadsrumoer gaat een stille we
reld voor ons open als wij ons
door de driekwart meter bre
de Looierspoort wurmen en de
diepe tuinen tussen de Turf
markt en Lange Groenendaal
betreden. Even is het of wij ons
Belangstellenden kunnen bij de
administratie het cursuspro
gramma en inschrijfformulieren
verkrijgen. Aanmeldingen wor
den behandeld in volgorde van
binnenkomst. Meer informatie
is te verkrijgen van maandag tot
en met vrijdag van 10.00 -
12.00 bij: Centrum Kunstedu
catie Expressie 70, Cornelis
Geellaan 2, 2406 JG Alphen aan
den Rijn, telefoon: 0172-
493737, fax: 0172-472878.
sche noot worden geplaatst dat
er voorheen op deze plek een
bierbrouwerij was gevestigd.
En voort gaat het weer. De
Wijdstraat in om vast te stellen
dat de huizen daar zo’n vier
meter breed zijn om even later
aan de achterzijde, bij de Sint-
Janskerk, te constateren dat
diezelfde huizen daar niet meer
dan anderhalve meter meten.
En wat blijkt?
Het hele gezelschap staat naar
de woning van Afke te kijken,
die soms vanuit haar raam ge
zelschappen langs ziet trekken
en dacht zelf ook maar eens
aan te sluiten om eindelijk eens
iets meer van haar directe
woonomgeving te leren ken
nen. Zo zie je maar, dacht ik; ik
ben waarachtig niet de enige
die voor de bekoring van zo
veel schijnbaar alledaags histo
risch schoons in de onmiddellij
ke nabijheid zwicht. Langs de
Sint-Janskerk kuierend doen
wij de tuin van het Catharina
Gasthuis aan en even later lo
pen wij langs de steenhouwerij
van A. Roodbol waar wij de
heer Roodbol in hoogst eigen
persoon op een stapel voor zijn
atelier opgetaste marmeren
platen treffen, even op adem
komend van al dat kunstzinnig
gehak.
Dan volgt het Willem Vroesen-
huys, ooit een aan barmhartig
heid ontsproten oude mannen
huis, met een zo pittoresk,
thans nog bewoond hofje dat
men zich gelukkig mag prijzen
indien men zich daar een wo
ning kan bemachtigen. Ik denk
dat wanneer het hier sneeuwt,
men zich in een prent van An
ton Pieck waant.
inderdaad eeuwen terug bevin
den. Even maar, want het ritme
van onze tijd en het enthousias
me van Fred nopen ons verder
te trekken, langs de riante pan
den aan de Hoge Gouwe naar
de Gouwe Kerk en vandaar
naar de Keizerstraat, waar wij
voor een zwart hek naar de ge
vel van het remonstranten
kerkje kijken.
„Daarachter”, zegt Fred, „is nu
een parkeerplaats, want alleen
de gevel staat er nog.” Naast
het zwarte hek zie ik het eet
café Fitzcarraldo. Op de gevel
staat 1629, maar de naam doet
mij aan een film van Werner
Herzog denken, die een stuk
dichterbij in de geschiedenis
ligt.
En juist als ik mij herinner dat
er in die film een stoomboot
over een berg wordt gesjouwd,
trekt Fred mij aan de mouw
weer met zich mee, naar de Pe
perstraat, waar de handelswaar
van de VOC, waaronder, inder
daad: peper, in de pakhuizen
werd opgeslagen. Op nummer
76 is de potterij van Arie Moe-
rings gevestigd en ademloos kij
ken wij toe hoe de meester zelf
met schijnbaar speels gemak
het ene aarden kleinood na het
andere op de draaischijf fabri
ceert.
Op de achterplaats, die thans
als winkel is ingericht, vergapen
wij ons aan het allerlaatste bui-
tenpandige toilet in Gouda, ook
wel als sekreet of schijthuis
aangeduid. Een handig houten
dekseltje sluit het reeds lang in
onbruik geraakte stortkokertje
netjes af.
Het kost Fred enige moeite
met name de dames onder zijn
volgelingen uit het winkeltje te
krijgen, maar eenmaal op de
brug die naar de Oosthaven
leidt, zien wij in de richting van
de Hollandsche IJssel kijkend,
het Tolhuis liggen. Op het dak
daarvan zien wij, ook van deze
afstand, duidelijk de contouren
van een zalm, ooit ornament
man, een
bevestigd,
ALPHEN - In de week van 2 tot
en met 6 augustus verzorgt
Centrum Kunsteducatie Ex
pressie 70 een kunstweek met
interessante workshops. Wié
van schilderen houdt, ziet zijn
kans schoon want deze zomer
is het voor het eerst mogelijk
kennis te maken met abstract
schilderen. De vijf lesdagen zijn
uitermate geschikt voor begin
ners, maar ook voor cursisten
die het hele jaar een andere
cursus volgen en juist nu even
een ‘uitstapje* naar abstract
willen maken. De tien dagdelen
die de docent ter beschikking
heeft, worden gevarieerd inge
vuld. Men gaat buiten werken,
naar model en op muziek schil
deren. De docent gaat individu
eel begeleiden, maar zal steeds
de dag afsluiten met een
Door Guus Jansen Coornhert, die in het toenter-
GOUDA - Sinds Graaf Floris V in 1272 Gouda stadsrech- tijd tolerante Gouda de ideale
ten verleende, is er nogal wat gebeurd in en rond de stad.
Het mooie is dat veel van wat er in de voorbije zeven eeu
wen is gebouwd, nog refereert aan die geschiedenis en
nog altijd te bewonderen is.
Na het verhaal van de twisten
de priesters die ondanks hun
twisten toch maar in 1504 de
bouw van de Jeruzalemkapel
hebben voltooid, gaat het weer
richting Markt. De rondleiding
heeft tot genoegen van de toe
hoorders een uur langer ge
duurd dan gepland. En als het
aan Fred had gelegen, was hij
nog een uurtje doorgegaan,
naar hij ons verzekert, want er
is nog zó veel meer te vertel
len.
Ik heb het gevoel, vooral in
mijn benen, of ik een weids
openluchtmuseum heb be
zocht. Om mij heen kijkend zie
ik dat de verbroedering onder
de enthousiaste en deskundige
uitleg van Fred in de groep
heeft toegeslagen; er wordt
nog geanimeerd nagepraat en
na vriendelijk afscheid te heb
ben genomen gaat eenieder
zijns weegs.
Ik heb genoten van de stads
wandeling, dat feitelijk verplich
te en smakelijke kost voor elke
Gouwenaar zou moeten zij. Ik
in ieder geval ben blij dat ik het,
zij het twintig jaar te laat, als
nog tot mij heb genomen.
een donderdag, voorzien van
wandelschoenen, op weg naar
het VW-kantoor aan de Markt.
Omdat er zich zo’n dertig men
sen voor de tocht hebben aan
gemeld, wordt de groep in
tweeën gesplitst. Onze gids is
Fred Pieters, een energieke le
raar geschiedenis, die in Gouda Tot een Gouwenaar zich ero-
woont en werkt. Op een enke
le Amerikaanse dame na be
staat ons groepje uit louter Ne- gebracht. Verderop tijdens de
derlanders, waarvan de meeste wandeltocht zullen wij een an-
tot mijn vreugde en verrassing der groot humanist en leeftijd-
uit Gouda of een aanpalende
gemeente komen. Al gauw raak
De tocht begint bij het VW-
kantoor aan de Markt, in het
gebouw Arti Legi waar Deside-
rius Erasmus nog heeft school- Goudkust
gegaan. Ofschoon Rotterdam
Erasmus zich op niet mis te
verstane wijze heeft toegeëi-
ik heimelijk mijn achterstand in gend, is Erasmus als bastaard-
de Goudse geschiedenis teniet zoon van een priester in Gouda
doen. Monter begeef ik mij, op geboren en heeft hij hier zijn
eerste onderwijs genoten. Een Veel tijd is haar echter nipt ge-
borstbeeld aan een zijde van de
Agnietenkapel herinnert hier
aan. Dit borstbeeld werd ooit
in Batavia vervaardigd en van
daar naar Suriname verscheept
waar het enige tijd als vogelver
schrikker dienst heeft gedaan.
genoot van Erasmus ontmoe
ten, Dirck Volkertszoon
aan het gelijknami
ge etablissement
op de Markt. Het
mag een triomf en
een symbool voor
alle deurwaarders
heten, dat dit
pronkstuk door
het Tolhuis in
voorbij eeuwen is
geconfiskeerd ter
voldoening van een
rekening die De
Zalm aan het Tol
huis verzuimd had
te betalen. En on
danks diverse po
gingen daartoe,
hebben de huidige
eigenaren van het
Tolhuis er tot op
de dag van vandaag
niet mee inge
stemd dat de ste
nen zalm aan de
naar die vis ver
noemde uitspan
ning wordt terug
bezorgd.
Bij het museum De
Moriaan worden
wij aan een zwarte
bladzijde in de Ne-
derlandsche ge
schiedenis herin
nerd: de slaven
handel. Aan de
gevel is de beelte
nis van een zwarte
Moor, Elke donderdag om 14.00 uur melden zich vele toeristen, maar ook
met Gouwenaars en streekgenoten bij de VVV Gouda voor een stads-
daar achter op een wandeling. (Foto: Walter Plantje)
gevelpaneel de ge
schilderde beeltenis van een
Zuidamerikaanse Indiaan. En
het woord Moriaan, zegt Fred,
is een samentrekking van Moor
en Indiaan. Weer een prachtig
voorbeeld dus hoe zorgvuldig
de Nederlander met zijn taal
omgaat.
Al^iCllEl S3
-
nen in Gouda, maar feitelijk
niet al te veel van haar geschie
denis en wetenswaardigheden heropende Pannenkoekenhuis,
kennen. En zo is het ook Coby
uit Reeuwijk vergaan, wier
dochter Afke nog niet zo lang gevestigd, voert de tocht naar
Talloze malen nam ik mijzelf geleden in de binnenstad van
voor om mij toch eens in de Gouda is gaan wonen en ons
feiten te verdiepen. Waar het ook gezelschap houdt.
vervolgens dan weer niet van
kwam.
Ik prijs mij dan ook gelukkig dat
het Gouds Nieuwsblad mij ver
zocht een wandeltocht onder
leiding van een gids mee te lo
pen om daarvan in de krant
verslag te doen. Zo kan ik niet
slechts het nuttige met het aan
gename verenigen, tevens kan
Gek genoeg woon ik nu zo’n ik aan de praat met Annelies,
twintig jaar in deze stad zonder die een paar straten van mij
dat ik mij ooit werkelijk in de
geschiedenis ervan heb ver
diept. Ik ken er de weg en met
enige regelmaat loop ik schijn
baar doelloos door de binnen
stad te wandelen, bij voorkeur
op een stille zondagmorgen. Ik
geniet daarvan zonder dat ik er
eigenlijk erg in heb van al dat
schoons om mij heen. Vaak weliswaar feilloos de weg ken-
treft mijn blik een op een gevel
aangebrachte spreuk, een schil
dering, een ornament of een
gedenksteen, die mij echter alle
raadselachtig voorkomen om
dat ik de achtergrond niet ken.