www.pleegzorg.nl
Gezin is oefenplek latere leven
Ouders voor even
zeggen
Matching volgens
dr. Piet Strijker
Hijltje Vink: Pleegouders moeten ook‘nee’ kunnen
r
1J
y
Campagne
Dagpleegzorg
NVP
Vier soorten plaatsingen
Bestand-
Netwerk-
Belangrijke adressen etc.
Financiën
pleegouders
Organisaties
pleegouders
Kortdurende plaatsingen
Ondersteuning
Sgl
-....XS
1
PAGINA 19
WOENSDAG 11 SEPTEMBER 2002 WEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN
9
de
Op 9 september is de landelijke campagne Ouders voor even van start gegaan. Onder dit motto brengt
Pleegzorg Nederland de komende twee jaar de zorg voor pleegkinderen onder de aandacht van een breed publiek.
"Nacht
"MWflfll) mi
V
s
4 T
l F
9
g.
II
I
-
SB
Mijltje Vink met‘haar’ kinderen.
Foto: Reveil
Martin Wijnans.
Foto: Walter Planije
Bedrag
per dag
13.32 euro
13,44 euro
14,69 euro
16.32 euro
dere kinderen zijn na een kortere of
langere periode naar elders, vaak te
rug naar huis, gegaan," weet Mijltje
vlot op te noemen.
Bestandspleegouders kunnen
kiezen uit:
- Deeltijdpleegzorg (dagpleeg
zorg, weekend- en vakantie-
pleegzorg)
- Kortdurende pleegzorg, zoals
Kinderen die in een pleeggezin
gaan wonen krijgen wellicht de
kans om tot rust te komen,
maar er bestaat ook een kans
dat zij een "cultuurschok" on
dat voor hen een frustrerende
ervaring zijn maar soms ook
een opluchting.
In de school
Niemand die mij ziet
Dus ook niet ziet
Dat ik een pleegkind ben
Gelukkig."
- Stichting Pleegzorg Nederland:
0800 - 0223432 info@pleegzorg.nl www.pleegzorg.nl
- Gereformeerde Stichting Jeugdwelzijn
033 - 4226900 info@sgj.nl
-William Schrikker Stichting:
gehandicapte en chronisch zieke kinderen,
020 - 3989777 info@wss.nl
- Stichting Nidos:
AMA’s;
0I82 - 593838
- Nederlandse Vereniging voor Pleeggezinnen
070 - 3450860 Nvpzuid-holland@hetnet.nl www.nvp-zh.nl
dergaan omdat zij in een ande
re leefwereld terechtkomen.
Pleegouders hebben veelal no
bele motieven om een kind
een (tijdelijk) thuis te geven,
maar maken de plaatsing pas
tot een succes als zij ook open
staan voor de eigenheden van
hun pleegkind. Samenwerken,
met de ouders van het kind en
de instanties, is een ander
sleutelwoord.
Onderzoeker Dr. Piet Strijker
kijkt op zijn eigen manier aan
tegen pleegouders: "Het zijn
gewone ouders, echt geen su-
per-opvoeders. Ze tonen be
trokkenheid en belangstelling.
Ze zijn zichzelf en je kunt echt
niet aan hun neus zien dat ze
pleegouders zijn. Je komt ze te
gen in alle rangen en standen."
In de tijd dat hij in Gouda
woonde promoveerde Strijker
op een onderzoek naar de mat
ching binnen Dagpleegzorg.
"Aan de hand hiervan vroegen
wij ons af of zo’n onderzoek
ook interessant zou zijn voor
de langdurende pleegzorg,"
gaat Strijker terug in de tijd.
"Het geld is bij elkaar gekomen
en in de periode I996 tot en
met I999 hebben we onder
zoek verricht naar de matching
voor langdurende pleegzorg-
plaatsingen. Pleegouders uit
Zuid-Holland hebben hier aan
re keer weer versteld van de
inzet van pleegouders. Ik zie
ook hoe ze sommige kinde
ren weten op te vangen en
verder te helpen in hun ont
wikkeling. Wat goed! denk ik
dan."
Kinderhulp. Ik was er echt stomver
baasd over. Met het volgende ge
dicht heeft ze wel de tweede prijs in
onze regio gewonnen:
"waarom" van haar boekjes.
De verhalen in de boekjes van
Mijltje Vink zijn allemaal geschikt om
beter te begrijpen wat pleegzorg ei
genlijk betekenmart.
"Kim woont eigenlijk liever thuis"
vertelt het verhaal van Kim die in
een pleeggezin gaat wonen. Wat
overkomt haar hierdoor allemaal?
Een ander huis, naar een andere
school. Een pleegboer erbij.Twee va-
het zorgen voor het kind van
een ander. Als een kind, door
welke omstandigheden dan
ook, kortere of langere tijd
niet thuis kan wonen heeft het
recht op een tijdelijk gezin:
een pleeggezin.
Als ouders hun kind bij ande
ren moeten onderbrengen kan
Quay de maatschappelijk wer
kers van het Centrum voor
Pleegzorg: "Ik werk voor de
teams Therapeutische
(TGV) en
Dagpleegzorg. Dit zijn twee
varianten van pleegzorg met
extra intensieve begeleiding.
Bij de TGV bieden we ook
hulp aan gezinnen met kinde
ren die vanuit het buitenland
zijn geadopteerd". Over haar
werkzaamheden zegt Cecile
het volgende: "Ik ben betrok
ken bij de kindbesprekingen
en ik maak het behandelplan.
meegewerkt. Tijdens het on
derzoek zijn we op het idee ge
komen om zowel de pleegkin
deren, qua problematiek, als de
pleegouders, qua mogelijkhe
den en opvoedingsstijl, in klas
sen in te delen. Een bepaald ty
pe kind komt het beste tot zijn
recht bij een bepaald type
pleeggezin", licht Strijker toe.
Op de vraag of zijn onderzoek
leidt tot een betere pleegzorg
en minder mislukte plaatsingen,
reageert Strijker voorzichtig:
"De risico’s zijn nu beter in
beeld en er is meer zicht op de
juiste combinatie van kind en
pleegouders. We kunnen niet
uitsluiten dat een plaatsing toch
nog fout gaat. We hebben meer
inzicht gekregen in de werke
lijkheid van pleegzorg. Als on
derzoekers hebben we gewerkt
met modellen en die verklaren
maar een deel van de werke
lijkheid".
Ingrid Klaesen gaat al een jaar
lang drie dagen per week naar
een pleeggezin. Ingrid bena
drukt vooral de positieve kan
ten van de dagpleegzorg:
"Zowel ikzelf als mijn negenja
rige autistische zoon hebben er
enorm baat bij.
Hij, omdat hij in de buurt niet
zo veel vriendjes heeft en zo
toch enkele dagen per week
leuk kan gaan spelen. Ik, omdat
het mij als alleenstaande moe
der de ruimte geeft om naar
school te gaan en af en toe iets
leuks te doen. Deze ruimte, die
we zonder dagpleegzorg nooit
hadden gehad, komt onze rela
tie ten goede. Haar zoon is
vooral blij met zijn pleegmoe
der: "De mamma des huizes
kookt altijd hele lekkere dinge
tjes en ik kan met de Nintendo
spelen."
blemen die zij ervaren. Je rol is
aanvullend op die van de ou
ders en je moet met respect
met hen kunnen omgaan. De
doelstelling van dagpleegzorg is
dat het kind uiteindelijk weer
knelpunt zit soms ook in het gewoon thuis kan wonen."
deren plaatst in pleeggezin
nen.
Het Centrum voor Pleegzorg
heeft als belangrijkste taken:
Werving en voorlichting,
Voorbereiding en selectie en
Begeleiding van de pleegou
ders.
Bij de selectie stelt de organi
satie in ieder geval als voor
waarde dat de pleegouders:
- open en duidelijk zijn in het
contact en de omgang met
anderen,
- kunnen samenwerken als
team, en ouderschap kun
nen delen,
- kinderen helpen een posi
tieve kijk op zichzelf te ont
wikkelen
- kinderen helpen hun gedrag
op een positieve manier te
veranderen
- kunnen inschatten wat de
komst van een pleegkind
voor hun gezin betekent.
in
Finland waar zij onder meer
een workshop heeft gegeven. Ook voer ik regelmatig over-
pleegouders leg over bijvoorbeeld de
schoolkeuze, speltherapie en
ou
ders. Tenslotte doe ik regel
matig psychologisch onder
zoek bij kinderen. Zo’n
individueel contact is ook een
om er
gaan. Het schrijven van een folder
leek mij een prima oplossing, maar
het is een boekje geworden. Na
"Brenda heeft een draakje in haar
bloed" volgden nog drie boekjes.
"Fazil woont nog in het AAZetCee",
"Tom woont gewoon ergens anders"
en "Kim woont eigenlijk liever
thuis". "Ik wil de stem zijn van de
kinderen die het zelf niet kunnen
vertellen", verwoordt Hijltje het
De vergoedingen bestaan uit:
Ide Pleegzorgvergoeding
Leeftijd
pleegkind
0 t/m 8 jaar
9 t/m 11 jaar
12 t/m 15 jaar
I6 t/m I7 jaar
De nieuwste ontwikkelingen
binnen Pleegzorg zijn er op ge
richt om snel duidelijk te krij
gen of de thuissituatie zodanig
verbeterd kan worden dat het
kind weer naar huis terug kan.
Als een kind niet thuis kan blij
ven biedt het (sociale) netwerk
van het kind vaak mogelijkhe
den voor opvang. De "net-
werkverkenning" om deze mo
gelijkheden te onderzoeken
staat helaas nog in de kinder
schoenen. Toch hebben veel
pleegkinderen een veilige plek
gevonden bij hun grootouders,
oom en tante, buren, de ou
ders van een vriendje of de do
cent van de school.
De plaatsing in het familie- of
het sociale netwerk van het
kind is vaak buiten pleegzorg
om gegaan. Pas later melden de
grootouders etc. (die veelal
geen pleegouders genoemd
willen worden!) zich bij
Jeugdzorg aan.
De Goudse Hillie Scheers
stond in I99I aan de basis van
Dagpleegzorg. Als coördinator
slaagde zij erin om in de regio’s
Alphen aan den Rijn, Gouda en
Leiden voldoende pleegouders
te interesseren om kinderen
gedurende een gedeelte van de
dag op te vangen. Hollands
Midden heeft daarmee een vrij
unieke vorm van pleegzorg.
Hillie Scheers wordt er niet
moe van om het specifieke van
dagpleegzorg uit te leggen. "Het
gaat vooral om kinderen tussen
de twee en 15 jaar waarbij het
accent ligt op de basisschool
leeftijd. Zij gaan op doorde
weekse dagen, als de school uit
is, naar een dagpleeggezin en
gaan na het eten naar huis te
rug. De ouders brengen en ha- kind en zijn ouders en de pro-
len de kinderen en blijven vol
ledig voor hen
verantwoordelijk. De kinderen
verkeren vaak in een moeilijke
situatie. Soms is er sprake van
gedragsproblemen, maar het
gezin. Je moet dan bijvoorbeeld
denken aan de gevolgen van
ziekte, wellicht van overlijden
of scheidingen. Dagpleegouders
helpen de kinderen en indirect
het gezin door een moeilijke fa
se van het leven heen." De
pleegouders die zich aanmel
den voor de dagpleegzorg krij
gen het beslist niet gemakkelijk.
Vanuit haar ruime ervaring zegt
Hillie: "Het pleegkind wordt
een onderdeel van je gezin en
de eigen kinderen moeten ook
achter de keuze staan, want zij
hebben dagelijks met elkaar te
maken. Dagpleegzorg is ook
beslist niet vrijblijvend want het
kind rekent op je. Als pleegou
der kies je er ook voor om je
betrokken te voelen bij het
De kinderen die voor een
pleeggezin in aanmerking ko
men hebben meestal het nodi
ge achter de rug.
- Soms hebben de ouders zelf,
via het Bureau Jeugdzorg, hulp
gezocht bij de "Ambulante
Vrijwillige
Jeugdhulpverlening",
- In het andere geval is er spra
ke van een "Justitiële plaat
sing". De rechter heeft een
Onder Toezicht Stelling
(O.T.S.) uitgesproken. In het
ergste geval zijn de ouders
ontzet of ontheven uit de ou
derlijke macht. De Voogdij-in-
stelling oefent dan de voogdij
uit.
Iedere ouder ervaart het op
zijn eigen manier als hij (een
gedeelte van) de opvoeding van
zijn kind moet overlaten aan
pleegouders. De zoon van
Martin Wijnans laat er geen
twijfel over bestaan: "Het gezin
is de plek waar kinderen oefe
nen voor hun latere leven". De
Alphenaar is getrouwd en heeft
twee kinderen. Al bijna zijn he
le leven is hij op de een of an
dere manier bezig met kinde
ren. "Ik ben 26 jaar
groepsleider en teamleider ge
weest in het kindertehuis
"Rijnhove". Namens bureau
WESP heb ik aankomende
pleegouders opgeleid en heb ik
onderzoek gedaan. Sinds een
paar jaar ben ik teamleider bij
de Stichting Jeugdbescherming
in Rotterdam."
Als jeugdbeschermer heeft
Wijnans te maken met kinde
ren die door de rechter
"Onder toezicht zijn gesteld".
De ondertoezichtstelling kan
betekenen dat het kind in een
pleeggezin wordt geplaatst.
Ook kan de rechter de ouders
uit de ouderlijke macht hebben
ontzet. De Stichting
Jeugdbescherming voert dan de
voogdij en het kind wordt of in
een tehuis geplaatst of in een
pleeggezin. "Het liefst plaats ik
het kind in een pleeggezin in
het eigen netwerk. Deze situ
atie is voor het kind veelal be
kend. Als dit niet lukt, dan zoe
ken we voor het kind een
gewoon pleeggezin," vertelt
Wijnans. "Wij houden het con
tact met de ouders en stimule
ren hen om de situatie thuis
weer veilig voor het kind te
maken. Wij kunnen hen niet
dwingen om bijvoorbeeld van
hun verslaving af te komen."
Over pleegouders heeft
Wijnans een uitgesproken me
ning: "Pleegouders zijn voor mij
professionele hulpverleners. Zij
zijn getraind om met de pro
blemen van het kind om te
gaan en het de veilige plek te
bieden die het thuis niet meer
had. Pleegouders doen meer
dan een gewoon gezin en moe
ten daar ook voor gewaar
deerd worden. Pleegouders ko
men soms ook voor moeilijke
beslissingen te staan en moeten
dan professioneel genoeg zijn
om door hun gevoel heen te
gaan."
Na de fusiegolf van de laatste
jaren is het Centrum voor
Pleegzorg een grote organisa
tie geworden. Vanuit de loca
ties Voorburg en Leiden ver
zorgt dit neutrale Centrum
de begeleiding van ruim 900
pleegouders.
Als onderdeel
Stichting
Jeugdwelzijn heeft de
Christelijke Pleegzorg, vanuit
de locatie Dordrecht, zo’n 40
pleeggezinnen onder haar
hoede.
De landelijke Stichting Nidos,
met onder andere een kan
toor in Gouda, begeleidt
pleegouders die een
Alleenstaande Minderjarige
Asielzoeker (AMA) in hun ge
zin hebben opgenomen.
De William Schrikker
Stichting is eveneens een lan
delijk organisatie die gehandi
capte en langdurig zieke kin-
van de
Gereformeerd
heeft
voor gehandicapte en langdu
rig zieke kinderen (William
Schrikker Stichting) en de
Pleegzorg voor
Alleenstaande Minderjarige
Asielzoekers.
De ervaringen met hun pleegdoch
ter Brenda waren voor Hijltje de
aanleiding om te gaan schrijven:
"Brenda was een aids-baby en de
mensen in de omgeving wisten vaak
niet hoe ze daar mee om moesten
Wie pleegouder wil worden
moet in ieder geval voldoen
aan de volgende voorwaarden:
- minimaal 2I jaar oud zijn
- geen strafblad hebben
- een stabiele leefsituatie heb
ben
- de begeleiding en procedures
van het Centrum voor
Pleegzorg aanvaarden
- flexibel zijn, over een prakti
sche instelling beschikken en
niet snel in paniek raken.
Wie aan deze voorwaarden vol
doet, en er over denkt om
"Ouder voor Even" te worden,
doet er verstandig aan om infor
matie op te vragen en zich in te
laten schrijven bij een
Pleegzorgorganisatie. Voordat
een potentiële pleegouder aan
het voorbereidingsprogramma
deel mag nemen, doet de Raad
voor de Kinderbescherming on
derzoek naar zijn antecedenten.
Wie eenmaal geaccepteerd is als
aspirant-pleegouder moet het
geduld opbrengen tot hij ge-
matched worde Deze pleegou
ders staan in het "bestand" van
de pleegzorgorganisatie en heten
dan ook "bestandspleegouders".
De Nederlandse Vereniging
voor Pleeggezinnen (NVP)
zorgt met onder andere koffie
ochtenden, gespreksgroepen
en thema-avonden voor het
bindend element tussen plee
gouders.
Klazina Knobbout is gastvrouw
van de koffiegroep in Alphen
aan den Rijn: "Elke maand ko
men we als pleegouders (voor
namelijk moeders met kinde
ren) bij elkaar om van alles uit
te wisselen. Gewoon even bij-
- praten, bij elkaar stoom afbla
zen en elkaar oppeppen om
door te gaan. Wat een buiten
staander nooit zal begrijpen
maar waar een andere pleegou
der maar een half woord voor
nodig heeft. De koffieochten
den zijn dé manier om met an
dere pleegouders in contact te
komen."
De NVP beantwoordt ook al
lerlei vragen en behartigt zowel
collectief als individueel de be
langen van pleegouders.
ALPHEN - Onder de naam
"Öuders voor Even" voert
Pleegzorg in de komende twee
jaar een landelijke campagne.
De Pleegzorg wil graag nieuwe
pleegouders werven én allerlei
misvattingen over het plee-
gouderschap uit weg ruimen.
Veel Nederlanders hebben wel
eens over Pleegzorg gehoord
maar hebben daar vaak een
verkeerd beeld bij. Pleegzorg is
crisisopvang
- Langdurende pleegzorg, met
als specialismen de
Therapeutische Gezins
Verpleging (TGV), het Groot-
Pleeggezin, de Pleegzorg
nen zeggen. Als een plaatsing echt
niet lukt ben je geneigd om zolang
mogelijk door te blijven gaan. Dat
moet je dus niet doen."
De Stolwijkse weet waar zij het
over heeft. Hijltje en Piet Vink heb
ben niet alleen twee "eigen" en twee
adoptiekinderen maar ook vijf
pleegkinderen. "Vier pleegkinderen
zijn gekomen als crisisplaatsing en
daarna bij ons gebleven. Zo’n I6 an-
Als ervaren pleegouder geeft Hijltje
Vink een tip aan iedereen die er
over nadenkt om pleegoudér te
worden: "Kijk eens een tijdje over
de schouder van een pleegouder
mee. Je zult dan zien dat pleegou
ders gewone ouders zijn, geen su-
per-ouders.Wel hebben zij voor kin
deren een plek in hun huis en hun
hart. Pleegouders moeten goed hun
eigen grenzen bewaken en nee kun-
2. overige vergoedingen
De pleegouders van kinderen
met een justitiële plaatsing
ontvangen een tegemoetko
ming voor "bijzondere kos
ten" zoals premie ziektekos
tenverzekering, allerlei
schoolkosten, kosten van een
bril of contactlenzen, aan
schaf reparatiekosten van
een fiets. Bij een vrijwillige
plaatsing komen deze kosten
voor rekening van de eigen
ouders.
- Betaalde pleegzorg i$ nog in
een experimenteel stadium.
ders en moeders. Kortom, het ver
andert haar hele leven. En al vindt ze
het wel leuk bij Jop, en al lijkt het als
of het heel goed met haar gaat
diep in haar hart is het verlangen:Te
wonen bij haar eigen vader en moe
der.
Het lijkt erop dat Hijltje onbewust
haar pleegkinderen inspireert:
"Elizah heeft meegedaan aan een
prijsvraag van het Nationaal Fonds
Hoe zij over
denkt vat ze als volgt samen:
"Als maatschappelijk werkster de bezoekregeling aan de
zie ik pleegouders als colle
gae. Je streeft samen één doel
na, n.l. dat het kind zich op
een positieve manier kan ont
wikkelen. Bij sommige gezin- belangrijk hulpmiddel
nen kom ik al zeven jaar. Dit achter te komen wat pleeg-
schept een band en als het kinderen bezighoudt en waar
goed gaat met het kind kun je ze mee geholpen kunnen
het gevoel van blijdschap de- worden." De inzet van plee-
len. Gaat het echter niet gouders maakt op Cecile de
goed, dan deel je in de teleur- Quay veel indruk: "Ik sta iede-
stelling. Ik heb veel respect
voor pleegouders, voor het
werk dat ze doen. Je gezin
openstellen om een kind te
helpen geeft voldoening."
Als orthopedagoog onder
steunt de Goudse Cecile de
Als het gaat om de zorg voor
het kind, staan pleegouders
niet alleen voor die taak.
Maatschappelijk werksters
bieden pleegouders onder- Pleegzorg
steuning en krijgen zelf een
steuntje in de rug van allerlei
deskundigen.
Leni Bouman heeft als maat
schappelijk werkster in ver
schillende vormen van pleeg
zorg gewerkt. De Alphense is
net terug van
Internationale
PI eegzo rgconferenti e
F*
I.
