I
I
De vlag hangt halfstok
'Molenbouw' stopt na 111 jaar
volleybalsters
hebben geluk
Faillissement voor machinefabriek J. van den Berg Zn. Waddinxveen BV
IBS
WADDINXVEEN
WADDINXVEEN
WADDINXVEEN
MM
De vlag hangt halfstok bij van den Berg Zn.
Foto: Ruud Groot
van vijfentwintig, dertig en sommigen zelfs meer
dan veertigjaar. Zij staan nu op straat en enkelen
hebben al geestelijke en financiële steun moeten
inroepen. Symbolisch hebben ze de vlag van 'hun
Wetenschappelijke instituten en universiteiten in
München, Berlijn en Braunschweig maken in hun
positieve beoordelingen over deze vinding de
naam en faam van Van den Berg Molenbouw al
leen maar groter. Op een gegeven moment zijn er
65 medewerkers.
De prestaties, snelheid en nauwkeurigheid van
alle Waddinxveense machines en installaties blij
ken namelijk van uitzonderlijke betekenis te zijn
voor het doseren, breken, malen, zeven, we
gen, mengen, opslaan en transporteren van aller
lei droge grondstoffen. Weinigen weten hoeveel
technisch vernuft uit het Gouwedorp er tegen
woordig ten grondslag ligt aan een kopje koffie,
een beker soep, koekjes bij de thee en allerlei an
dere producten voor de levensmiddelenhandel,
veevoederindustrie, chemie en farmacie.
bedrijf’ halfstok gehangen. Van den Berg, dat een
begrip is in Waddinxveen, gaat onzekere tijden
tegemoet en wacht nu op een mogelijke doorstart
in afgeslankte vorm.
1974) enJ.P. van Oosten (tot in 1985) directeur van
Van den Berg Molenbouw. Vlak daarvoor (1984)
komt A.P. van Eek als directeur in dienst, waar
na in 1993 WM. van Leeuwen tot de directie toe
treedt. Sinds 2001 is de machinefabriek een onder
deel van de ‘Brabantse' KSE Groep.
J. van den Berg Zn. Waddinxveen BV groeide
uit van een eenvoudige timmermans- en repara-
tiewerkplaats tot een toonaangevende molenbou
wer en -reparateur, waarna tijdig de weg van de
engineering werd ingeslagen en in het werk een
sterk accent werd gelegd op Onderzoek en ont
wikkeling voor de procesindustrie overal in de
wereld. Aan die rijke-geschiedenis van een uiterst
modem en goed geoutilleerd bedrijf is nu na 111
jaar door een faillissement (voorlopig?) een ein
de gekomen.
De volleybalsters van Koophuis Be Fair heb
ben bij de loting voor de eerste ronde van het
bekertoernooi niet over geluk te klagen en
zij zijn het aan hun stand dan ook verplicht
om de tweede ronde te halen. De Waddinx
veense herenploeg moet voor een regelrech
te stunt zorgen om zover te komen. Beide
teams zijn ingedeeld in groep A, met tegen
standers die in de competitie uitkomen in
de regiodivisie, de promotieklasse en de eer
ste klasse. Het damesteam van coach Alex
Luycks neemt het in eigen zaal op tegen het
tweede team van Novo, dat in de eerste klas
se speelt. Als promotieklasser kan Be Fair
zich geen nederlaag permitteren. De heren
spelen een thuiswedstrijd tegen Punch, dat in
competitieverband in de regiodivisie speelt en
op papier twee klassen sterker is dan de Wad-
dinxveners. De eerste bekerronde wordt ge
speeld in de week van 19 tot en met 24 okto
ber. De damesploeg kan er alvast rekening
mee houden dat het in de tweede ronde, op
nieuw in Waddinxveen, speelt tegen de win
naar van de wedstrijd tussen Dosko en Jupi
ter, die allebei in de eerste klasse uitkomen.
Mocht het herenteam in de eerste ronde voor
een verrassing zorgen dan speelt het vervol
gens thuis tegen de winnaar van Inter Rijs
wijk 2 - Castellum, beide ploegen spelen in de
regiodivisie.
Het Waddinxveense bedrijf bouwde tot voor kort
in binnen- en buitenland complete, hypermoder
ne fabrieken volgens eigen ontwerp, vanaf grond
stoffenaanname tot en met de aflevering van
eindproducten. Door zich knap en goed te ont
wikkelen van een machinefabriek naar een inge
nieursbureau breidt het afzetgebied zich uit van
Europa naar Scandinavië, Zuid-Afrika, Midden
Oosten, Taiwan en Amerika. Hiervoor moet het
complex aan de Henegouwerweg in twintigjaar
tijd zesmaal worden verbouwd tot het huidige
complex uit 1980 en komen er nevenvestigingen
in Engeland en Griekenland. In 1990 krijgt het be
drijf de prestigieuze Export Award van de lande
lijke EVD.
In de jaren zestig en zeventig zijn wijlen M. van
den Berg jr. (de derde en laatste generatie tot in
Door Ruud Groot
I et faillissement van de wereldwijd
KggggJS bekende machinefabriekj. van den
I Berg Zn. Waddinxveen BV (BMW)
I maakt abrupt een einde aan de eeu
wenoude geschiedenis van een internationaal
bedrijf met ‘wortels’ tot in de Hollandse molen
bouw. Gebrek aan voldoende werk doet de onder
neming en haar 53 medewerkers de das om.
De ‘Molenbouw’, zoals het oorspronkelijke fa
miliebedrijf in de volksmond nog altijd wordt ge
noemd, begon in 1898 in de Rotterdamse wijk
Kralingen. De verhuizing naar het Jaagpad (de la
tere Henegouwerweg) in Waddinxveen was in
oktober 1917. Er waren toen twaalf medewerkers.
Recht tegenover het fabriekspand, aan de ande
re kant van de Gouwe, stond de korenmolen ‘De
Hoop’.
Het waren de vakbekwame timmerlieden Ja
cob van den Berg en zijn zoon Marinus (23) die in
1898 - het jaar waarin een zeer jeugdige Wilhel
mina de troon bestijgt - aan de Rotterdamse wieg
stonden van de molenbouwers J. van den Berg
Zn. In het begin waren ook nog eventjes broer
Piet en zwager Arie van der Dussen, die zich met
woningbouw bezig hield, van de partij, maar het
waren uiteindelijk vader en zoon die het bedrijf in
het molenrijke Nederland in korte tijd laten uit
groeien tot vier vestigingen in de Maasstad.
Gebrek aan bedrijfsruimte deed de 40-jarige Ma
rinus van den Berg in 1917 uitwijken naar Wad
dinxveen, want in een advertentie las hij over
de leegstaande stoommeubelfabriek van v/h
Hoekstra Van der Wolf aan de Gouwe. Door
commanditair kapitaal aan te trekken koopt hij
voor 22.000 gulden het complex en gaat op de
nieuwe plek aan de slag. In Rotterdam wordt er
nog driejaar een filiaal aangehouden.
Hoewel de houtbewerking lange tijd de hoofd
moot van het molenmakerswerk vormt, doet ook
het metaal zijn intrede. Van den Berg Molenbouw
begint eerst met een kleine metaaldraaibank, die
wordt gevolgd door een metaalverspanende afde
ling en uiteindelijk een heuse plaatwerkerij.
Marinus van den Berg neemt in 1941, in welke
oorlogsjaren de productie stagneert en uiteinde
lijk vrijwel stil komt te liggen, twee van zijn zo
nen in de zaak op: Jacob (tot in 1953) en Marinus
jr. Hun vader verlaat in 1943 het bedrijf en over
lijdt in 1956 op 80-jarige leeftijd. Na de Tweede
Wereldoorlog leeft de economie op en er is voor
de twintig medewerkers ook volop herstelwerk
aan molens en maalderijen.
Nieuw is dat er voor het eerst geëxporteerd
wordt. Het is de unieke snelmenger BMW-Blitz-
mischer die in Duitsland niet zijn aan te slepen.
H a 111 jaar is het doek gevallen voor
fe, I Machinefabriekj. van den Berg
I Zn Waddinxveen. De 53 medewer-
kers is ontslag aangezegd en de pro
ductieafdeling is direct gesloten. Alleen het kan
toorpersoneel op de ontwikkelafdeling is nog tot
nader order actief. De curator bekijkt de moge
lijkheden van een doorstart en is in onderhan-
deling met mogelijke kandidaten. Het personeel
heeft al vanaf juni geen salaris meer ontvangen
en ook het vakantiegeld is niet uitbetaald. Voor
het personeel komt het faillissement als een don
derslag bij heldere hemel. Ook het management
team was niet vooraf geïnformeerd. De directeur
kwam naar het personeel met alleen maar de me
dedeling: ‘ik kan er niets aan doen. Het is in han
den van de bank’, aldus een medewerker van het
zwaar getroffen bedrijf. Volgens het personeel,
waarvan het merendeel uit Waddinxveen afkom
stig is, heeft de KSE groep in de afgelopen jaren
Van den Berg gezien als een melkkoe. „In de an
dere bedrijven van de KSE groep liep het niet ge
weldig en bij ons draaide het juist goed. Toen wij
hoorden dat onze situatie zo slecht was dat de sa
larissen niet meer werden betaald, hebben we de
directie gevraagd om bij de KSE groep om steun
te vragen. Maar die gaf nu niet thuis.” Het is een
zware tijd voor de gedupeerde medewerkers/
sters, waarvan er velen dienstverbanden hebben
Door Bert J. Woudenberg
WEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN 1 £T
Woensdag 22 juli 2009 I
Een luchtfoto van het fabriekscomplex van machinefabriekj. van den Berg Zn (Van den Berg Molenbouw - BMW) aan de Henegouwerweg
de verbouwing in 1975. Het woonhuis en de machinale houtbewerking aan de Kromme Esse maken in dat jaar plaats voor een hoge fabriekshal met
kraanbaan. De aanleunende gebouwen van de voormalige gasfabriek worden door het bedrijf gehuurd totdat deze moeten plaats maken voor de aan
leg van de Van Speykstraat. Foto’s: Archief Bert Woudenberg
na
4 I
w
