1876 Woensdag 26 Mei j q j g g
GOUDSCHE COURAKT
Nieuws en Advertentieblad voor Gonda en Omslreken
ANDRIES VAN DANTZIG
KOOPJES KOOPJES KOOPJES
Zwart GBENADINB 22 Ct Gekleurd Zwart n Wit BARÈOE 12V lV 20 ea 30 Ct de El Ëeiie grooto Coüeetie
JAPONSTOPFEN 50 benedcH de GEWOME WliVKELPRIJZEIV
daartoe doar wser vooïdeelige Inkoapeo a liquidatie eener firma te B uimia ia tast geateM
Afppaste zuiver garen TAFELLAREIVS 90 Ct per stuk SERVETTËIV 33 Ct STELLEN DAMAST tot zeer voordeelige prijzen
EENE GROOTE PARTIJ ZWARTE ZIJDE
voor sdiditeit wordt gegMrandeerd lot nooit gehoorde prgïen UitsWtead MAANDAG 24 en DINSDAG 25 MEI gemeten de koooen 2 horting hs oantante betaKng STALEN worden gedurend e DEZE WEEK NIET aSgegeren 2E0T HET VOORt
Sg den oodergeteekenda zal worden uitgegeven en
VERSI AG van het verhandelde inden
fiEMEËKTERAAD VAK GOUDA
Om de wtHiging t Terkijjgen ia heeyarre en deigelyke nitgaw p 4e lympaUiie w let pn Iidc aal Bogen rekenen wordt veorioopig gelegenheid gegeven om in iè teekenen p 4e verdagen van de ZES erste raadsïwgadeniïgen
De pi i gesteld op affOf per v i dmkg NB Het Verdag van de OemeenleraaAoitting van Dinsdag jl yerschgnt lieden vond
Dit eerste verslag ui mj tottoitobpino afzonderlek verkijjgbaar ijn om ieder ia gd nheid te stellen met de oi are kennis te maken
öoud 20 Mei 1875 SJHS T FTUT A IS T
De Kiesvereeniging
KPNING en VADERLAND
IN HET flOOFDKIESDISTRKT GOVDA
leeft voor de verïöeziag m en Lid van de TWEEDE KAMEB der STATEN GENERAAL welke al plaats tfibben p Diqgsdag 8 Juni e k tot bomn Can daat gesteld en beveelt $ U aeedanig aaa
Hr J G PATIJN
OTI ZOIGB VAN JUSTITIB te Jtotterdbm
wmouda 21 M n 1875 Vcor het Sestuar G LANOBBAK
THE SINGER lANnFACTDMG IT
NEW YORK
De GROOTSTE NAAIMACHINEN FABRIEK DER WERELD HOOFDKANTOOR VOOR NEDERLAND
ilSTpAH WARMflISSTRAAT 1607
iweft de eer te berichten dat ag
een magazgn gevestigd he rahn voorzien van alle soorten Origineele HAND en TRAPNAAI MACHINES voor HÜI SHOÜDELIJK GEBRUIK NAAISTERS KLBBDER SCHOEN ZADEL ZAK en ZEILMAKERS waaronder die mri touw beweiit knnn n worden
Elke machine s voorzien Tan een Certificaat ran Echtheid geteekend door den President der Ma8te6haK B zonder dit Certificaat is gaene machine chten wordtdaarvodr niet geguarandeerd
jnar ginraatie Velkomen onderricht gratis Gemakkelöke Wflze van betaling Prgscooranten worden gratis toegezonden
ALPHEN lage zflde
mar de nieuwst nitgeroQ en cooitractie dorichen in één oor venvecl A ëtm dorschoFB op éen dag Tranco toeseodingper 8poüF 10 Onder goarantits en met proeftgd
SS flft
e
DORSCH WERKTUIGEN
Ph Mayfarth Co Fabriek van Machiiien FrankfortTE
O di jjrak vu A Jlrioltm B
Terstond benoodigd
eene MEID
hö Mq V D PDTTE Lange Groenada 119
T
fp OOUDA en AMSTERDAM visa versa
T Tlt5 i howngenoemden DIENST wenecht men ich in Amittriam ta verstaan met eenigea nit G uda die willen medewerken tot bat tot standbreagen nn ba genoemden Dienst
tiPttp IEMAND DEBLHOUOEK willende zijn ia deae zaak en do t eniof
lenige jaran ondervinding zpnde met de expeditie d dienst
veüedig bekend peditie der Gwdsche BaiveLetter J H Z Busean Gmdsefae Crt
Bene Nederland he 8T00MVAABTMAAT SCHAPPIJ verUngt op voordeeüge vosrwaw den in alle steden des Ryks
CORRESFOHDERTBI
die in staat zjjn om met vrucht werkeaam ta zgn voor het aannemen van passagiers goederen naar Nederlandscb Indie
Fraaoo aanbiedingen net vermelfing van referentiën worden ingewncht onder letten B K aan het Algemeen Advertentie Bniaan van NüGfl ft VAïlWTMAa te RMer4
Gebr Palthe Aimdt
Stoomverwerü en Chemlsdie WasscherU
Onse AGENT van Rotttrdam de Reer OEU8INK Je is DINSDAG aanstWded 25 mMfl te ontbieden in het Hotel oe Paiuw Wfl maken het prfjlie bijzonder opmeAzaam p bet VERWEN van Meobel Led ant Gordgnen en Zgden Japons welke als ateaw in allaMeuren geverfd worden Heerea Kleedingatukken worden op eene solide wn eamiiWkstarnen geverflL Met hemïeaen wassebea kanalles loeenU veai zelfs Japonnen met welk garneersel bet ook isg De goederen worden met 14 dagen franco aan bui door onzen Agentbezorgd
J
fABRZBK
m JOH GH A C dV DIGL
O IJ ü E W A O EJ K
Handel in VERTIKALE en HORIZONTALE 8T00MWERKTÜIGEN KETELS DRIJFWERKEN MACHINEOLU enz Leveren of vervaardigen en herstellen alle soor
1 Jf JF WERKTUIGEN MACHINE OLIJ in vöf Kwaüteiten
Kennisgeving
De BDBGEMKESTEB der Oeacente Gouda Oeiet op ui 21 der wet tsd den ito Jaiy U73 Staatêilad u 118
Brengt ter tlKenteene Icenoii dat de opgaaf be rattenite de Kewgzigde aitkomten tsd d beltstbare aifbieagat der gAtuwie nfendommt binnen die geSMente oor laoreel die K Üu ktdutrele eeoiie 1 nn den 24n Mei 1875 gedurende y daft ter plutielijiie Secretene tan de rooraiddit i 10 tot det aiiDiddeg 1 rn rau 3 tot Bare ter iauge i nedergelegd en dtt un de betrokken belinghebbenden eene ktnniigering ui worden to getonden waarin de beUttbare opbccagat Tan baane eigendomnen rermeld ia
Oouda den 24 Mei 1875
De Burgemeester voornoemd VAN BERGEN IJZENDOORN
DIT HET VERSLAG VAN DEN TOESTAND DER GEMEENTE GOUDA
1874
Verirolg Scholen voor lager onderwgs
In de Plaateelöke Schoolcommissie ontstond ten gevolge ran het door den Heer P M Montyn genomen ontslag eene vacature die vervuld werd door de benoeming van den beer J M Noothoven van Goor
Wy mo n weder op het verblgdend verWnUusel nynen dnt nei geinlder Cnoolgaande kinderen althans van die de dagscholen bezoeken ook in dit jaar is toegenomen Vooral is t op de bgiondere scholen betgevaL Volgens de laatsto over 1874 ingekomen tabellen die van 15 October was bet getal leerlingen der openbare scholen sedert het voiijge jaar vermeerderd met 49 en dat der byzondere scholen met 80
Deze Gemeente telde in 1874 vgf openbare scholen
de Armenschool
de Tusschenschool
de Burgerschool voor jongens
de Burgerschool voor meisjes
de Jongejufvronwenscbool
De tweede Armenschool waaraan totSoofdonderwgzer benoemd werd de Heer 8 Posthumus hoofdonderwgzer te Westmaas werd eerst ia 1875 geopend
De openbare scholen zgn alle voor meer uitgebreid onderwgs Behalve in de gewone vakken wordt onderwgs gegeven
Op de Armenschool de Tusschenschool en d Burgerschool voor meiines in de Gymnastiek het Teekenen en de Handwerken voor meisjes op de Burgerschool voor jongens in de beginselen der Fransche taal die der Wiskunde de Gymnastiek en het Teekenen en op de Jongejufrrouwenschool in de beginselen der kennis van de lerende talen de Gymnastiek het Teekenen en de Handwerken voor meisjes
Aan de Armenschool en de Tusschenschool zgn avondscholen verbonden
Noch door het Rgk noch door de Provincie werden snbsidiën ten behoeve van het lager onderwgs verleend
De toestand van de openbare scholen geeft aanleiding tot de volgende opmerkingen
De Armenschool was te sterk bevolkt waardoor het onderwgs eenigszins leed even als door de veelvuldige vacatures die in het hulppersoneel ontetonden In het eerste bezwaar is door de ingebruikstelling van de tweede armenschool voorzien terwgl wg ons mogen vlegen dat door de verbetering van de positie der
hnlponderwgzers deze voortaan niet zoo s ioedig naar eene betrekking elders zullen uitzien
In dé Tusschenschool doet zich gebrek aan ruimte gevoelen De plaats voor de laagste klasse is veel te beperkt
Op de openbare Burgerschool voor jongens acht de plaatselüke schoolcoiniiiissie de vermeerdering van het hnlpperstmeel metéénen onderwgzer wenschelgk
Op de school voor Jongejoftrrouwen heeft de verbeterde gezondheidstoestand der Hoofdonderwgzeres eenen gunstigen invloed uitgeoefend
De plaatselgke scboolconmissie blgft bg hare reeds nerhaaldelgk uitgesproken meening volharden dat uitbreiding van het lager onderwgs voor jongens zoodat het 40k omvatte de beginselen der Fransche Engelsche en Duitsche taal noodig is Biijkens baar verslag heeft zg niet kunnende berusten in de bedissing uwer veigadering ten dien aanzien genteen zich tot Heeren Gedeputeerde BUiten geweiil met het verzoek dat 4oor dat collegie uitbreidiqK worde bevolen
Het onderwijs in het Ipiekenen en de handwerken wordt geregeld g even
De Gymnastieklessen op de armenschool moesten geruimen tgd wordei gestaakt omdat bet daarvoor bestemde lokaal tgdelgk tot leerschool werd ingericht Thans Lf deze belemmering opgeheven
Het onderwgzend personeel gedroeg zichvoortdorend onberispelgk
De lokalen zgn zeer voldoende
De kosten van het lager onderwgi beliepen 6e 5 47
De opbrengt der schoolgelden bedroeg 7377 10
Er zün hier zes bgiondere scholen
die dier Roomsch Katholieke Inrichting van Liefdadigheid voor meisjes met eene hoofdonderwgzeres twee hulponderwgzeressen en eene kweekeling
die van den Heer N van Buuren voor jongens en meisjes met een hoofdonderwgzer en een kweekeling thans opgeheven
die voor ChriBtelgk Nationaal onderwgs voor jongens en meisjes met een hoofdonderwgzer en twee hulponderwgzers
die van den Heer W F H Zeegers met een hoofdonderwgzer en een hulponderwgzer
die van den Heer G A de Waal met een hoofdonderwgzer en
die van Mevr J Wenrman geb Belonje met eene hoofdonderwgzeres eenehnlponderwgzeres en eene kweekeling
Op de drie eerstgenoemde scholen wordt alleen gewoon onderwgs op de vierde en vgfde ook in de Levende talen de Wiskunde de Gymnastiek en het Teekenen en op de laatstgenoemde behalve in de gewone vakken ook in de Levende talen en de handwerken voor meisjes gegeven
Er zgn bier drie Bewaarscholen eene Openbare en twee Bgzondere namenlgk
de Gemeetenschool
die van de Roomsch Katholieke inrichting van Liefdadigheid en
die van Mejufvrouw E Verhoef
Aan de Openbare Tusschenschool zgn Rgksnormaallessen verbonden
De lokalen benevens vuur en licht worden van Gemeentewege verstrekt
De heer M A Kluitman hoofdonderwgzer der Tusschenschool is Directeur Behalve hem geven nog vgf onderwgzers aan die inrichting les
Er nudcen 86 kweekelingen van die lessen gebruik 17 mannelüke en 19 vrouwelgke
Ook bestaat in deze Gemeente eene inrichting van onderwgs voor de kweekelingen der Openbare Bewaarschool ten einde ze te bekwamen voor Bewaarschoolhouderes De Heer Kluitman staat insgelgk daarvan aanhethoofil
en geniet eene jaarlijksche toelage nit de Ge meentekas van 200
Openbare BnreeravondschooL
Bg het einde van het jaar 18 3 volgden 101 leerlingen het onderwijs aan de Burgeravondschool Hiervan waren 21 in de voorbereidende 30 in de eerste 21 in de tweede 14 in de derde en 15 in de vierde klasse
In Maart werd het overgangsexamen gehouden De uitslag er van was dat bevorderd werden 15 leerlingen uit de voorbereidende tot de eerste klasse 13 uit de eerste tot de tweede en 7 uit de tweede tot de derde Aan zeven leerUngen uit de derde klasse werd het diploma uitgereikt
Voor den Cursus 1874 75 gaven zich aan 56 nieuwe en 75 oud leerlingen Van de 56 nieawingeschrevenen werden er 17 afgewezen waarvan 7 om onvoldoende kennis en 10 wegens gebrek aan plaate l kwam niet op het examen en 1 bleef na het examen weg zoodat 87 nieuwe leerlingen aan den cursus deel namen Van deze werden er 22 in de voorbereidende klasse geplaatst en in den loop van den Cursus nog 3 van de 10 die w ens gebrek aan plaats waren afgewezen zoodat in het geheel 40 nieuwe leerlingen zgn toegelaten en wel 25 tot de voorbereidende 7 tot de eerste 4 tot de tweede en 4 tot de derde klasse In December 1874 telde de school 111 leerlingen
Hiervan waren er 31 in de voorbereidende 29 in de eerste 24 in de tweede 14 in de derde en 15 in de vierde klasse
In het onderwijzend personeel kwam in fit jaar geene verandermg
De lokalen en de hulpmiddelen bg het onderwgs verkeeren in goeden toestand Maar de ruimte was voor het getal leerlingen dat zich aanmeldde onvoldoende
Het bedrog der schoolgelden was 168 75
De kosten van de Burgeravondschool hebben bedragen ƒ 4348 76
Wordt tonrolgd
Buiteglaadsch Uverzlclit
Na de titling van Dinadag der Frsniche nat verg hebben nog eenige leden van de miaderheid der Gommia ie van Derti e 1 hun ontelag genoaen üit voorbeeld is eindelijk get olgd door de heeren Waddington Cétanoe Vacherot en Laboulaye zoodat thans aide leden bun Bdndaat nedergelegd hebben
Se Minister van Justitie stelde nu de Kamer Toor te bepalen op welke wgze zij ééa of meer nieuwe ComBissieo zon benoemen voor de wet regelende de betrekkingen tnssohen de openbare machten voor de wet regelende de verkiezingen der senatoren en voor de algemeene kieswet De Kamer
Dezer dagen antwoordde in het Engelsche lagerhuis d heer Diiraeli op de interpellatie van den heer Salliran betreffende de rede door grsaf Munster in de Nationale olub uitgesproken De minister president was van oordeel dat de denkbeelden bg die griegenheid door den Duitschrn gezant geuit geheel persoonlgk waren Daarenboven beefi de Nationale cinb volstrekt geen politiek maar eerder een godsdienstig karakter Wat betrof de naeetie of de tegenwoordigheid en de rede van een ambauadeor in
