53e Jaargang
De
fende vraag van den Burgemeester ontkennend geantwoord worden
Verblijdend mag het ook heeten dat mocht evenwel een drukkende tijd aanbreken de meer kapitaalkrachtigen blijkbaar het voornemen hebben üink te steunen Ook het gemeentebestuur zal zich dan wel niet onbetuigd laten
Mogen we dus niet klagen in menig opzicht toch zijn er omstandigheden welke gepnblicerd moeten worden Zoo komt het voor dat eenige landbouwers in onze gemeente hun volk dat zij voor bepaalden tijd tegen een vastgesteld loon in dienst hebben genomen tegen een loon van zegge f9 a f 10 per week nu maar wat van hun geld inhouden b v f 1 50 a f 2 per week Dit is in strijd met de wet en dus strafbaar Maar al zou men aannemen dat een blijvende drukking op de prijzen van het zuivel deze handeling rechtvaardigde ook dan nog is er nu geen reden voor Immers de prijzen zijn weer op normale hoogte gekomen
Wij willen nu a vragen of men nu meent het recht te hebben de risico van het bedrijf mede door dep arbeider te laten dragen En ook of men nu uit machtsbesef handelt en den gedrukten tijd wil exploiteeren ton eigen bate
We zullen geen namen noemen maar afzien hoe verder gehandeld wordt wij geven echter ernstig in overweging de arbeiders het onrechtmatig ingehouden loon van af de eerste week terug te geven en te trachten in de toekomst de overlange werktijd wat in te korten en het loon te verhoogen Een loon van f 9 a i 10 is veel te laag voor zulk werk en zoo n werkdag
Daarnaar streven inplaats van nog aftenomen zou in een veel beter aanzien stellen
Zoo zij gewezen op slechte praktijken naar beide zijden J S
vlammen sloegen hoog op blljkl nrkomstig van hel ombrandeniie it Je Zeppelins
De drie olficieron lijn geieenl h vliegtuigen werden vernield
In en om Antwerpen BEKUJN olllcieel 9 Oct gen zijn verscheidene forten
Ili tieuinorvan it t in ncnste linie van Antwerpen gcvslier s dert hi enmiddag m Antwerpen m ona b zit lie bevelhebber zoowel als d hebben de forten verlaten forten wordjjn nog door den v jand Tkm lietgein evenwel geen Invloed heelt op jl bezetting van de stad
Men seint ons uit EOOSE NDAAL In Esschen palit de Siaataspoor Ub materiaal en boelcen bijeen voor de vlnoki naar Holland Heel haachen liiti J vluchtelingonliamp Ften ia zoo goed al met te verltnjgen Op don weg die a Eïschen leidt slapen duizenden onilei il blooten hetael Op hot slation is de j der nonnen bijzonder groot Zij irooM n aar zij kuimen
Kardinaal Mercier Men seinl ons uit NlJMlCOKN R dlnaal Mercier ia met vluchtelmgen u Nitinegon aangeitomen
Bclglaohè yluobteliagen naar Antwerpen terug
l e bevoegder piaatae werd ons moJegedeeld dat nog niet ia vastgesteld du de Belgische vluohlolingen nu Antwerpen gevallen is weer dadelijk naar hun eiad zullen kunnen terugkeeren
Heden gaat in elk geval hot vlucht lingenvcrvoer uit Koosendaal on Holler dam Breda enz naar de deelen dea lands door
Onze zegsman deelde ons als z in persoonlijke nieenmg mede dal een deel dar Antwerpenaren waarschijnlijk spoedig kan terugkeeren
Alle forten van Antworpeu gevallen UERUJ V 10 Oct Officieel wordt te vestigd dat thans Antwerpen met all forten in handen der Uuitschera is
a de bezftliug
hij zich blootsteldo door zijne gedachten eo verwachtingen in deze richting te leiden en dat hij aldus verhar en verbitterd zou terugkeeren als hem het voorrecht beschoren zou blijken zijne plaats in de burgermaatschappij te hernemen verzette hij zich eerst nog maar hij ging van lieverlede inzien dat hooger en beter vrucht ook aan hem kon ten deel vallen van deze in droevige gebeurtenissen als hij afhield van te zoeken naar één schuldigen mensch en diens bestraffing on beproefde vast te stellen of genoeg in eigen liel werkzaam was dat voert tot God En de kerel vroeg me zoo eerlijk verlegen hem te vergeven als hy me beleedigd of pijn gedaan had
Wij in de voorste gelederen zijn wel in staat diepen indruk te krijgen van de ellende van den modernen oorlog Zagen we in onze vroegere verblijfplaatsen de beroofden en verstokenen bij tientallen soms bij honderd doch altijd nog vervoerd met spoor of tram nu krijgen we lange lange karavanen te aanschouwen te voet meestal op alle soorten wagens ook en als ze op Hollandsch grondgebied doorgestuurd worden gelukkig zoo ze maar een plaatsje krijgen onverschillig welk van een trein Dames met aan kleine voetjes in lichte kousjes gestoken tuitelige lakschoentjes legden lcK ponde dagmarschen af Fijne mondjea die een korst soldatenbrood met grooter gretigheid oppeuzelen dan ze vroeger een taartje genoten
verschillende
Ue
Belgische iioofdmacht Koning KOOSi NDAAL 10 Oct De lioofdm van het Belgische leger heeft met kootag Albert tJatende bereikt iCoionel axwell is gesneuveld
de
PREDIKBEURTEN
GOUDA
Zondag 11 October
BEMONSTRANTSCHE KEBK
Voorm lOVi uur Ds H VAN AS
SENDELFT
St JANSKEEK lOu v m Ds J E BIJL H Avondmaal
6 u n m Ds J E BIJL Dankzegging
KEBK PEPERSTRAAT 10 n V m Ds J W BERKELBACH
v D SPRENKEL 2 a n m Ds J S DEUR
LUTHERSCHE KERK 10 n V m Ds SCHARTEN St IANSKEEK Woensdag 14 October m l2u d s H CANNEGIETER Huwelijksinzegening
KERK PEPERSTRAAT 8i t u n m Ds DEUR Bijbellezing
Opgave van Personen
die zich gedurende dè week
Oct tot 9 Oct in deGemeeai
vestigd of deze verlaten heb
QMVMSTlGJiEN
A L Bouwmeeater uil Rotterdam m Spieringatraat 127 J van Kranenburg nu Beeuwijk in Bodegraafache alraatwog S Jl Bakker uit a Gravonhsge in Groenendaal 22 J Milot uit VlisBingen in Gouwe 149 V Dullemijer uit Waddiniveen in Raam 52 II Van Tol uit Zevenhoven in M Tiendeweg 8 en de Wed J Meeatera gcb Dasselaar uit Knmerik in Snoijstraat 121
YMSXaOKKENBX
M J Kraan uit Keizeratraat 78 naar Ilaarlom Aaegang 1 A Z Hogendoom uit Spoorwegstraat 56 Boskoop N Rietveld uit Nieuwehavon 123 naar Maarn H P M A Lakerveld uit Boelekade 1 naar Voorhout G Post uit Ridder van Catsweg 29 naar Zwolle N Hoogendijk uit Ridder van Catsweg 34 naar Nijmegen Staringstraat 1 W F J Guijken uit Varkenmnrkt 26 naar Amsterdam Pr Hendrikkade 189 G Lourier uil Wachtelatraat 27 naar s Gravenhage Rubeoalraal 80 M A A Verhoef uit Peper straal 106 naar s Gravenhage Laan van Meerdervoorl 316 J C C Keuker uil Westhaven 12 naar Amaterdam P J Damrae uit Vierde Kade 42 naar Amelerdara Ververstraat 34 P van den Adel uit Turfsingel 2 naar Rotterr aiu Thorbeckestraal 12 2hoog en J van Marijk uit Houtmansgracht 5 naar Schnonnjvm Voorhaven 2
Brieven uit Parijs
VI
Parijs 28 Sept 1914
In mijn vorigen brief schreef ik er zijn nog geen gewonden in do Parijsche hospitalen Twee of drie dagen later zijn de eerste convooien gearriveerd en zelfs in zoo groeten getale dat er onder de civiele patiënten een beetje ruimte gemaakt is en men hen iets eerder als anders als hersteld ontslaat Na is dat zoo erg niet want de hospitaaldokters zyn uiterst voorzichtig en ontslaan niet al te vlug zoodat hun patiënten er heusch niet onder lijden zullen
Soldaat zgn is troef zeggen de zieken die militairen bij zich op de zaal hebben gekregen De verpleegsters de studenten de internen vliegen voor zq De grootste porties en de lekkerste biefjes bij het dejeuner en het diner zgn voor hen en er zijn er bij die oen formidabolen eetlust hebben
Want het zijn niet alleen gewonden die in de hospitalen zijn ingekwartierd maar ook zieken Sommigen hebben
Laatste Berichten
Aan het Westeiyk Front
PARIJS Communiqué van drie uur 1 0 algemeeno toesUtnd is niet gewijzigd De cavalerie op onzon linkervleugel vecht nog ateeds ten noordon van RijBsoi en Iji Basseó Op df linie LensAtreoht llra aan de Somme Chauines Koyo en Laaaigny wordt hot gevocht voortgezet In het centrum tussohen Oise en Maas hebhen alechts kleine gevechten plaats onzen rechtervleugel in Woevre is artilloriogeveciit langs hol geheeio front geleverd Zoowel in Lotharingen als in io Vogezen en In don Etsas ia de tèosland onveranderd
PARIJS Communiqué van eU uur Behalve een levendige beweging Ju deoragevisig van Roye valt er niets nieuws to melden Wij maakten daar 1600 krijgsgevangenon
BORDEAUX 9 Ócf Do Dultsohora openden gisteren opnieuw het hombardement op de bozittingen van Pomcnré te Sampigny
De Koning van Roemenie overleden
BOEKAREST 10 Oct Niet officieel Koning Carol van Roemenie is hedenmorgen vroeg overleden
De Kngelache legatie meldt
De admiraiiteil deelt mede dal drie Brll cho vliegtuigen sucoesvoile aanvallen op do luohtschepenlooda te Dussoldorf heblien gedaan Zij wierpen hommen die door het dak heen Iwordcai
Telegrafisch Weerberidit
van het Koninklgk Meteriologisch Instituut te DE BILDT Hoogste barometerstand 773 0 te Hernosand laagste stand 762 1 te Breslau Verwachting tot dan volgenden dag Zwakke tot matige noordel e tot oostelijke wind tietrokkien tot zwaarbewolkt weinig of geen regen in het noorden in het zuiden meer kans op regen iets koeler
Op
Rudolf SLoveking Nadat deze hem zond er oen groet of oenig ialeidond woord de beide brieven getoond had die Garey aan zijn vrouw geschreven had zeide hij op kalmen toon doch zeer nadrukkelijk dal het mot zijn grondstellingen niet overeenkwam te duelleeren met een komediant maar dat hij hem met de rijzweep zou afranseion waar of wanneer hij hem moeht ontmoeten
De kunstenaar vond dit vooniitzicht niet zeer aanlokkelijk en gaf er daarom de voorkeur aan in df provincie nieuwe te vlerCTi
BliRGERLIJKE 8TANÜ
GOUDA
GEBOREN 6 Oct Johanna Anthonia ouders N W van Klaveren en J S Dries 7 Johannes Cornells ouders G Streng en N van Dijk Pietemella Wilhelmina ouders J P van Oosten en J van Ijoon Ariaantje ouders it van Eeuwen en J Buurman 8 Pieter Cornelis ouders G de Keizer en A Kliju Andreas Johannes ouders A J Meijer en E Jager 9 Joanna Maria Gesina ouders H G J Verzjl en J W M Meijer 10 Adrianus ouders A Zuidam en U Boom
ONDERTROUWD J Leeflang eil M van der Linden
NAMEN
WOONPLAATSEN
Aanslag Besliss
8 van Tilburg
Boomgaardstraat
f 600 royeeren
J de Louter
Dubbele Buurt
1500 1200
L J Jaspers
Bleekerssingel
7000 handh
H C Th Janssen
Boelekade
600 royeeren
Joh Mulder
Westhaven
2600 handh
A Latenstein
Graaf Florisweg
2500 2200
B C Tom
1000 800
C Verschut
Vlamingstrnat
1000 800
G de Raadt
GoQwe
2400 1800
C den Ouden
Boelekade
600 royeeren
A Boef
Kattensingel
900 800
P J de Vos
Lemdnlsteeg
700 650
C H öabrij S Sehuilinga
Regentesseplantsoen Dubbele Buurt
1200 handh 3000 2760
J W van Sohaik
Spoorwegstraat
800 handh
A van Dantzig
Westhaven
8000
P Jaspers
Nieuwe Haven
1 560
J J van der Sanden
Markt
2500 2260
J Verheul
Wijdstraat
600 600
P G Schouten
Willens
660 handh
Dr B W van Eldik Thieme Regentesseplantsoen
G900 6100
N van Hesse
Derde Kade
625 handh
J H van der Vegt
Groenendaal
750 660
J de Koning
Boelekade
660 handh
M A A van Setten
Spoorwegstraat
l 800
Aa van TuUl H J van Voorst
Groenendaal
500 royeeren
Keizerstraat
600 460
H Eijsien
Kattensingel
30000 handh
G van Sohaik
Ridder van Catsweg
500 royeeren
N Mogendorff
Karnemelksloot
8000 7700
E Zandyk
Heerenstrsnt
500 handh
C G Spit M Koek
Crabethstraat
15000 13000
Jan Philipaweg
000 handh
B Gompers
P van den Adel
Korte Tiendeweg
800
Tnrfsingel
800 royeeren
S B Sluijter
van Strijenstraat
600
Th van Steijn
Stoofsteeg
500 handh
A Koppendraaier
Bogen
600
C J van der Want Jr
Toinstraat
600 royeeren
G G van Welzenis
Muilenpoort
50
J E A van Agten
Ridder van Catsweg
700 handh
C J van dor Putte
Krugorlaan
2500 2300
H H van Houveln
Markt
4500 handh
H J Spa s A de Keizer
Markt
6000 5500
Tninstrnat
600 460
A van der Laan
Vlamingstraat
600 handh
V de Keizer
Boschweg
450 royeeren
Th Gerritsen
Bogen
600 handh
M J A Endenburg
Westhaven
2000
Wed Endenburg Flink
Veerstal
inoo
A J van Maanen
P C Bothstraat
500 royeeren
P Bindervoet
Buurtje
000 600
0 Groenewond
Turfsingel
1000 handh
S L Oats
Korte Tiendeweg
1400 1200
S de Jong
Niou ire Haven
650 royeeren
Wed Furrer Fennot
Hoogstraat
600 handh
P van Brninesseu
BoBOhVeg
450 royeeren
J L Jaspers
Boeken bergstraat
600 4
J Stalenberg
Spieringstrant
560 500
L Overhand
Erasmusstratit
900 600
N Sonffré
Turfmarkt
4000 3500
A M Wassing
Veewtraat
526 handh
0 J Streng
Bockenbergstraat
500 royeeren
H N Labij
Boelekado
550 n
H L de Jong
Koboarstoeg
660 600
H J van Ingen
Spieringstraat
600 royeeren
A J J Vos
Turfmarkt
10000 9000
J J Zeverboom
Geuzenstrnnt
700 600
E Sternfeld
Gouwe
1000 800
J B van der Pool
Boschweg
450 royeeren
W 0 Voorbrood
Korte Tiendeweg
700 650
P J Endenburg
Veerstal
1000 600
J Slop
Groeneweg
3000 2700
J van Walsem
Bleekerssingel Nobelstraat
1800 handh
G M H Rentrop
l 550
J G Bentrop
550
P de Bruin
Willens
800 500
A J IJsselstijn
V Bergen IJzendoornpark
6000 5600
J Steenbergen
Nionwe Markt
1300 1000
H Lakerveld
Ridder van Catsweg
500 royeeren
G Zegers
Keizerstraat
550 handh
L de Heij
Nieuwe Haven
1400 1000
0 van Eijk
Bleekerskade
800 500
0 van Krimpen
Turfmarkt
9000 8000
P C de Vooijs
Krugerlaan
2500 2000
6 C de Vooü
Markt
3500 3000
F van der Ploeg
FluweelensinjEel
1500 1000
J Moons
Willens
2000 handh
8 J Leefsma
Wijdstraat
1600 1500
Wed Groenendijk Vergeer Boelekade
560 royeeren
0 van der Steen
IJsaellaan i
600 handh
J C Ie Rütte
Oosthaven j
700
P Bisschop
Kleiweg 1
1600 1300
0 Verkroost
Groenendaal
800 700
J van Zutphen
Kattensingel
2400 handh
H Verkerk
Ridder van Catiweg
550 500
L J M Hogendoorn
lange Tiendeweg
800 handh
J L Zorgman
Boeken bergstraat
700 600
A M Geul
P 0 Bothstraat
600 handh
A J G Verbeek
Derde Kade
r 500 royeeren
N J Both
Graaf Florisweg
3500 handh
H Braat
Onder de Boompjes
2000 1600
B Boos
Graaf Florisweg
2000 IGOO
0 van Waas G Hupkes
Raam Kleiweg
475 royeeran 4000 handh
J Peeters
Markt
I 1000
P A H van Griethuizen
Krugerlaan
2600 1000
G Ouweneel
Nieuwe Haven
1200 handh
P M A van dor Paauw
P C Bothstraat
660 royeeren
M Qroenondaal
Zeugestraat
700 handh
C B Groenendaal Jr
600
W Kranendonk
Korte Tiendeweg
1000
C van der Laan
Soheltemastraat
560 525
M Cats
Kleiweg
1500 1200
A J Vermeulen
Bogen
1200 1100
G Schut
Graaf van Bloisstraat
460 royeeren
B J A Cramer
Vrouwesteeg
650 handh
B J van Dam
St Anthoniestraat
1000 750
W G de Graaf
Kattensingel
1200 900
B L van Veen
Blnuwstraat
1600 handh
M F de Baadt ff
Regentesseplantsoen
6400
M de Jong g Dr A 0 Geitel B R
Boomgaardstraat
660 S s
Oosthaven
85000 g
B Kleis § BH J E Meijer
Kleiwegstraat
660 êiS
oelekade
500 r r
INGEZONDEN
Buiten verantwoordelijkheid der Red
Gouda 10 Oet 1914 Wilde dieren Geachte Heer Redacteur
Mag ik tr beleefd verzoeken voor een plaatsje in Uw veelgelezen blad
Toen ik gisterenmiddag van hetSportterein kwam en naar huis ging viel het mij op dat er verbazendveel menschen waren in de buurt vanhet station Toen ik er de reden vanvroeg kreeg ik als antwoord dat zijwaren gekomen om te kijken naar deBelgische vlnchteiingen die hier inGouda zonden moeten worden ondergebracht
Nu vraag ik U toch mijheer de redacteur heb ik hier met verstandige menschen te doen
Zijn ZQ dus gekomen om die ongelukkige Belgen die door den oorlog uit hun land verdreven zijn te gaan bekijken alsof het wilde dieren waren
Ik begrijp volstrekt nipt wat er aan armoede en ellende te zien is Wat een hooge dnnk zullen die Belgen krijgen van ons Gonwenaars als ze daar langs de stations weg zullen trekken naar een tijdelijk onderdak aangegaapt door een belangstellend publiek
U dankend voor de verleende plaatsruimte mijnheer de Redacteur verblijf ik
Hoogachtend H B S er
Onder de velen die de komst der vluchtelingen hebben afgewacht zgn orongetwijfeld geweest die zich langs den weg bevonden louter uit nieuwsgierigheid doch wij weten ook dat er onder hen waren menschen wier medelijdend hart hen drong naar het station te gaan om te zien of ook ij iets konden bijdragen tot leniging van den verschrikkelijken nood
De geachte inzender zij opmerkzaamgemaakt op hetgeen wij gisterenschreven om toch vooral den vluchtelingen door naloopon niet te hinderen Redactie
DE CRISIS Haastrecht 10 Oct 1914 M de H
Beleefd vraa ondergeteekonde oen plaatsje in Uw dagblad voor het on dorstannde Bjj voorbaat dank
Toen do groote crisis oen feit geworden was en wij onzo gedachten lieten gaan over velerlei wat daarmede in verband staat en over de gevolgen welke zij met jich brengen zou voor Haastrecht werden we echter al gauw gorust gestold ten opzichte van de gezinnen van de dienstplichtigen welke recht op oen rykauitkeering verkregen
De tweede maatregel van de Regoering tpn opzichte van de prijzen der levensmiddelen was ook voor Haastrecht niet overbodig Immers waren andere handelaren bereid geweest aan dit spelletje deel te nemen dan zouden nog voor dat de wetgever ingreep de prijzen der levensmiddelen zijn opgevoerd Daarom hulde aan hen die zich niet leenden om van dezen noodstand te profiteeren en daardoor het lage spel wel wat stoorden
Moest men nu in Haastrecht ook al mede doen om zich als zakenmensch van den slechten kant te laten zien Wilde men ook hier deel uitmaken van hen die de Regeering noopten den Staat vaS Oorlog af tekondjgen aan onze Oostgrens en zelfs deed overwegen enkele groote handelssteden eveneens in oorlogstoestand te verklaren om daardoor controle te hebben op de daden waardoor zy het Land en hun medemenschen waagden of nog zouden wagen voor wat geld Ook keuren we ten zeerste af dat van arbeiderszijde van den noodstand geprofiteerd zou worden door hen die meenen het al gauw benauwd te hebben Er is daarvoor te veel te doen daarvoor wordt te veel honger geleden Men steune dan liever het Koninklijk Nationaal Steun Comité dat zooveel leed tracht te verzachten Zoo dreigde dan bij den aanvang werkloosheid met haar gevolgen en dank zij den goeden wil van hen die den arbeid gaande trachten te houden is de werkloosheid vrijwel uitgebleven Hiermede wordt gediend het algemeen belang het belang van den arbeider in het bizonder en moge later blijken dat het in voorraad werken ook in het belang van den patroon zal uitkomen
Tom dan in de eerste helft van Augustus door de afd Haastrecht van het Alg Ned Werkl Verbond een onderzoek wejd ingesteld naar de werkloosheid kon op een desbetref
o i s60i
Maandag 12 October 1914
GOIMIHE OURINT
3 i© u xrs eziL i d v erteari tielolstd voor G o o d © ean Oaaa strelceaa
Verschijnt dagelijks
behalve Zon en Feestdagen
PRIJS VAN HET ABONNEMENT
Per kwartaal f 1 25
Idem franco per post 1 50
Met Geïllustreerd Zondagsblad 1 50
Idem franco per post 1 90
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bure iu Mabkt 31 by onze Agenten den Boekhandel en de Postkantoren
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 1 5 gewone regels met bcw jsnuinmer f 0 55
Elke regel meer 0 10
Telefoon Mere 82
Uy drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee bere end Dien staanbiedingen per plaatsing van 1 5 regels fO 35 by vooruitbetaling elke regel meer 6 ets Reclames f 0 25 per regel Groote letters en randen naar plaatsruimte
Telefoon Interc 82
Uitgevers A BSINKMAN EN ZOON
Düitscho vliegtuigen bovon Parijs
PARIJS 11 Oct VanFransche zijde Twee Düitscho vliegtuigen hebben 20 bommen boven verschillende deolen der stad geworpen Drie personen zijn gedood veertien werden gewond voornamelijk in den Faubourg St Antoine en de Rne Lafayette Elders was de aangerichte schade weinig belangrijk Een bom viel op het dak van de Notre Darae zonder te ontploffen Verscheidene Fransche vliegeniers gingen de lucht in ter vervolging van de vijandelijke vliegtuigen
Aan het Oostelijk Front
WEENEN 11 Oct Van Oostenrijksche zijde Gisteren heeft de vijand opnieuw op de zuidelijke stellingen een aanval gedaan van het front Przemysl welke aanval werd afgeslagen De terugtocht der Russen werd daarop algemeen De rassen waren genoodzaakt het terrein te ontruimeli Zij z n met onze cavalerie slaags geraakt bij Lancert De Russische infan teriediviaie die standhielden moeaten naar de San vluchten Een brigade infanterie en 1 divisie kozakken werden oostelgk van Dymow teruggedreven Onze troopen achtervolgen den vgand
WEENEN 11 Oct Van DuitschOostenrijksche zijde Officieel wordt het volgende gemeld
Ons snel optreden heeft Przemysl van de vijandelijke omsingeling bevrijd onze troepen zijn Przemysl binnengerukt Waar de Russen zich ook opstelden werden zij verslagen en bij de vlucht over de San bij Sieniawa en Lezajsk ten Noorden van Przemysl werden zij bij massa s gevangen genomen
De houding van Portugal WKENt N 9 Oct De Roichapost verneemt van diplomatieke zijde dat Portugal zijn neutraliteit zal l ewaren en dal I ngeland geen onderhandelingen met dit land gevoerd heeft De Portugeesche regeering vordert een crediet van 8 mülioen voor bewapening
De Pruisische geest en onzgdigheid
Albert Verwey schrijft in De Beweging o a
Kwam Pruisen werkelijk tot de oppermacht dan zou het ook indien het Nederland goedgunstiglijk niet inlijfde noch het dwong tot een nadere vereeniging met Duitschland zich hier toch als meester doen gelden en niet in vrije wedgver maar door onmiddellijke drukking trachten zijn geest en instellingen hier te doen doordringen Wij zouden tegenover
Duitschland in de verhouding niiipn waarin Finland tot Rusland staat
Want of Duitschland uit vrees voor Frankrijk of uit zuivere aanmatiging gehandeld heeft toen h ot België binnenviel die daad zelf komt volmaakt overeen met die van Rusland tegenover Finland Ze is tirannie voorafgegaan door woordbreuk
Het lijkt mij daarom onweersprekelijk dat wij niet mogen wenschen dat Duitschland sterker blijft dan onze vijanden Wij moeten hopen dat onze ligging tusschen drie gelijkelijkmach tige mogendheden gehandhaafd blijft
Als wij onze onzijdigheid verdedigen tegen een indringer dan strijden wij voor het recht heer in ons eigen huis te zijn Wie temidden van oorlogvoerenden de onzijdigheid afkondigt leeft dan ook niet in vrede maar in de afwachting van een oorlogsverklaring Hij heeft den oorlog verklaard aan ieder die bij hem wit binnendringen Of hij uit de bereidheid tot den oorlog zal overgaan tot de werkelijke daad hatigt verder niet van hem af maar van and eren Wie komt zal hem bereid vinden
Onder sommige omstandigheden evenwel is de onzijdigheid een onmiddellijke oorlogsdaad Het onzijdige land beschermt door zHn grenzen een ander land het belet rienden elkaar te hqlp te komen en vijanden elkaar te bestoken het kan door doorvoer en uitvoer levensen oorlogsbehoeften den eenen stryder gerieven en den anderen afbreuk doen
Dit karakter van oorlogsdaad te zijn kan te allen tijde een buur uitlokken de onzijdigheid te schenden om van de voordeeien die het gesloten land aanbiedt partij te trekken
Het volk wiens regeering besloten heeft dat het onzijdig zal zijn behoeft daarom niet minder maar eer meer vastberadenheid dan een volk dat onmiddellijk oorlog voert Het moet geen © ogenblik toegeven aan de gedachte dat het door wie maar wil in een oorlog gesleept kan worden Het moet integendeel leven in het besef dat het door zijn houding zelf vrijwillig aan den oorlog deelneemt Het moet vrijwillig vastbesloten zijn heer en meester te blijven in eigen land en op eigen grenzen Het moet die grenzen zoo noodig kunnen verdedigen zonder de overprikkelde vaderlandsliefde die in haat tegen één bijzonderen vijand wordt omgezet maar met die onomkoopbare liefde voor het eigene die al het vreemde als het wil indringen weert
De Pruisische geest is ons hier ondenkbaar maar niet minder de Fransche of de Engelsche Pruisen heeft de onzijdigheid van België geschonden
maar Engeland heeft de Boeronropu blieken verwoest en Frankrijk heoft ons eortyds ingelijfd
Geen enkel van deze groote staten is voor ons betrouwbaar Ais vriend zijn zij stuk voor stuk ons misschien nog gevaarlijker dan als vijand Maar als wij tusschen of tegenover hen onze houding bepaald hebben dan vergt het handhaven van die houding zoolang wij zelf haar gewenacht achten in elk geval eerbied af
De Oorlog
4an het Westelijk Front
PARIJS 11 Oct Het officiool communiqué van Zaterdagavond 11 uur luidt
UIT HET LEVEN VAN EEN VELD
PREDIKER BU HET LEGER
TE VELDE
V
Menschen met zulke zorgen of beslommeringen hebben wat meer noodig dan de gewone dienst hun verschaft En de veldprediker gevoelt het hoe hij burger en toch ook behoorende tot het leger voor hen spoedig geldt als de man voor wien zij zich kunnen uitspreken en die hen kan begrijpen Een merkwaardig staaltje wil ik meededen het betreft oen vereenzaamde in ander opzicht k Q ing een dorp door met groote J ezetting Op de luiken der huizen of op do deuren der schuren waren de gewone opschriften in krijt aantal manschappen troependeel enz In een huis miste ik een van de ingekwartierde Protestanten hij was in den stal bij de trjoepenpaarden die hij had te verzorgen was daar bijna altijd wanneer hij niet was uitgerukt hij had de gewoonte zoo goed als niet te spreken en leek wel wat suf vertelde me de boer Op mijn uitnoodiging kwam hij bij öie we zouden eens praten Eerst vorderde het maar weinig vraag en kort antwoord nog eens en nog eens maar het ijs raakte gebroken en ten laatste vlotte het zóó uitstekend dat we begrepen in één ontmoeting niet uitgepraat t e kunnen raken Wat was het De man gevoelde zich zóó verbijsterd in zijne nieuwe voor hem geheel onbegrijpelijke omgeving on door de onmogelgk geachte en toch gebeurde feiten was hem niet voorgehouden dat een oorlog onder de beschaafde christenvolken van Europa tot de ongerijmdheden valt te rekenen dat hij alle zekerheid was kwijt geraakt en nu slechts uitzien kon naar een groote ramp die zeker moest treffen den bewerker van dit kwaad
Och hij hield zich er zoo vast van overtuigd dat één mensch dezen v olkerenstrijd op het geweten heeft meende dien een met name te kunnen nqemen fluistöretd deed hij het voor mij maar de straf bleef nog steeds uit klaagde hij Toen ik hem waarschuwde tegen het gevaar waaraan
Hevige oavalleriegovechten hebben plaats goliad ten zuidwesten van Rijssel Lille ton zuiden van Lens en ten noorden van Arras Atrecht De vijand heeft op de hoogten van de Maas zonder succes krachtige aanvallen gedaan
LONDEN 11 Oct De admiraliteit deelt mede dat de terugtocht der Belgische Engelsche legers van Antwerpen met sneces is volbracht De terugtocht der Engelsche marine brigade en der Belgische troepen naar Gent werd gedekt door Britsche versterkingen
De Duitschers in Frankrijk
PARIJS via Londen 11 Oct Van Fransche zgde In het heden gepubliceerd communiqué wordt het volgende medegedeeld
Op onzen linkervleugel is de Duitsche cavalerie len Oosten Van Aire sur laLysW Htnsschen Arras en St Omer tegen gehouden en is zij naar de omstreken van Armentières teruggetrokken
Tussohen Arras en de Dise zijn hevige vijahdelijke aanvallen afgeslagen
Ten Noorden van de Aisne in het bijzonder in de streek Noord Weatelijk van Sois sons hebben wij geringe vorderingen gemaakt
Tusschen Oraonne en Reims zijn de nachtelijke aanvallen van den vijand afgeslagen
Aprimont is genomen hernomen en bleef na een hevigen strijd ten slotte in onze handen
Op den rechtervleugel in Lotharingen en de Vogezen valt niets te vermelden
Kort samengevat hebben wij overal onze posities gehandhaafd
De val van Antwerpen
Men seint ons uit Vlissingen
Hier zijn thans 6000 militairen van vreemde nationaliteit geïnterneerd Onder hen zijn 700 Engelschen en 80 gewonden
Bevestigd wordt dat zich te Terneuzen 48 geïnterneerde tJhlanen bevinden
Alvorens de Belgen en de Engelschen de stelling van Antwerpen hebben verlaten hebben zij alles wat voor den vijand bruikbaar zou zijn onbruikbaar gemaakt Het aantal krijgsgevangen Belgen bij Antwerpen bedraagt ca 20 000
jtwager om als juffrouw van gezelschap op te treden bij de barones von Wiedenbrück I eze dame ia in diepen rouw over oen zoon die in den bloei zijns levens ten grave daalde Bij deze dame hoop ik een omgeving en een levenswijzt II vinden die het beat met zijn eigen t mming overeen komt zullen niiusebien maanden verloopen eer ik ii zal kunnen wederzien on daar raen voor iilk een langen tijd niet van een waren vriend scheidt zonder een woord van afselieid oo dienen deze regelen om u mijn hartelijke groeten en mijn oprechte wenschcn over te brengen
I venal8de natuur zich gereed maakt om zich te hullen in haar winterrouwkj zoo l8 het met den dood mijnoy Jleklagenswaardige zuster ook voor yfij winter in mijn leven geworden Dfich de dichters zeggen dat op den wfnter de lente volgt vowr de harten der menschen evOTigóed als voor de bloemen Zou dit w ar zijn
Met hoogachting en dankbaarheid Uw Wally Reimar
De lente kwam hoe Itog haar kom ook uitbleef voor deze twee jonge zwaar
FEVILLETÓX
beproefde zielen
Twee dagen lang was Norman zoo zeer door zijn ambBtpiichten in l dblag genomen dat hij er niet aan kon denken Wally Reimar eens weder to zien Onderlii88chen was het gebeurde door de dagbladen reeds lang openbaar gemaakt en zulke in e i vorm waardoor mevrouw Sieveking zooveel mogelijk gespaard werd
I en half waanzinnige jonge dame hoette het had wegens haar ongegronde jaloerschheld de beklagenswaardige mevrouw Sieveking in een hinderlaag gelokt en daar neergeachoten Opnieuw werd het slachtoffer door geheel Weenen beklaagd doch nu was de nieuwsgierigheid der menigte bevredigd en spoedig werd de algemeene aandacht op twidere dingen gevestigd zoodat binnen korten tijd de moord op het Prater zoo goed als vergeten was
Deo derden dag na Elisabeth Novorka s elfmoord ontving Normao eeo brief je van den volgenden inhoud
Geachte heer Notman
I Heden verlaat ik het huis van mija
J0SËPUI1 Ë
23
Toen Norman dus tien minuten daarna lp gpwichtig papieren aan den rechter ov erhandigde verzuimde liij niet op een zorgvuldige bewa klng aan te dringen daar de gevangene het plan koeRterde om zelfmoord te plegen l och het geaprelc ttiHHchen beide heeren was nog niet atgeloopen toen per telefoon het volgende liericht werd ontvangen I Usabeth Novorka verdacht van den moord op mevrouw Sieveking hoeft bij het onderzoek vergift verborgen weten to houdon en dit in haar cel medegenomen Eonige minuten geleden vond men haar dood
SohoQderophaJend sl g de rechter zijneehrifturen dicht en zei Ze heeft devoorkeur gegeven aan den Hoogeten Rechter
Op oen der eerste zonnige lentedagen wandelde een schoon jeugdig paar arm in arm door de lanen van het Prater Dal waren Norman en Wally die sedert Jjaer en twintig uren verloofd waren door hunne liefde had het verleden veel van zijn afsclm wel ijkheid voor hen verloren 7A i hadden Josephine nog niet vergelen doch de tijd had zijn weldadige working reeds doen gevoelen Zij dachten nog wol met weemoed aan hel gebeurde doch hun geluk werd daardoor niet geschaad
EÏMDE
Van VictojipK arey den gevierden kunstenaar hem men later in Weenen nietsmeer gehoord liet wekte eenig opzien toen hij korten tijd na den dood van mevrouw Sieveking zijn voordeeiig contractmet den schouwburg verbruk en eenf plaats aannam bij Aea schouwburg eenerafgelegen stad Onder zijn vereerders vanbeider sexe word daar veel over gesproken en vele gissingen werden gemaakt Men dischte allerlei romantische verhalenop doch niemand kwam enigermate dewaarlieid nabij
Op zekeren dag had de beroemde tooneolspeler bezoek gehad van dea heer