J
I
en au.
DORPSKRANT
BIBLIOTHEEK
DE FA. K.A. HAVELAAR ZN.,
een bekend Moerkapels bedrijf
11
OPGELET!
FA. JAN ABBEKERK ZONEN
DE KONING
pagina 17
nieuwe aanwinsten
hoe het begon
mechanisatie
"De oorlogstijd was een moeilijke
tijd voor iedereen. Er was toen
vaak gebrek aan materialen. Het
kwam voor dat onderdelen van
bijv. korenmaaiers, als tandwielen,
assen en lagers niet verkrijgbaar
waren, deze werden dan door ons
Hl
derde geslacht
belevenissen
DE WINTER IS IN HET LAND!
Rijd op goede banden!
Wij zijn goed gesorteerd in alle maten en prijzen.
Sneeuwbanden, sneeuwkettingen
(ook in huur).
Ruime sortering in alles voor de auto.
vraagt:
assistente voor zijn
kommercieel bedrijfsleider.
ROMANS: Ambler, E: Vreemd ge
vaar; Arends, J: Ik had een stro-
hoek en een wandelstok; Bakker,
S: Eliberis, of: Het ene spoor; Berk,
M: An Bloem; Bienek, H: Aarde en
vuur; Black, Jonathan: Het recht
van de rijken; Bordewijk, F: Vijf
kleine verhalen; Burroughs, E.R:
John Carter van Mars; Carmiggelt,
S: De rest van je leven; Coetzee,
J.M: Wachten op de barbaren;
Doff, Neel: Bittere armoede in de
Kempen; Emants, Marcellus: Jong
Holland; Fontane, Th: Grete Min
de; Frisch, M: Blauwbaard; Ger-
monprez, F: Laatste berichten;
Goldin, S; De misantroop; Han
Suyin: Wachtend op de dageraad;
Heeresma, Heere: Beuk en degel;
Hermans, W.F: Uit talloos veel mil
joenen; Herzog, Marianne: Verlies
je honger niet; Innes, Hammond:
De zwarte vloek; Irving, J: De
watermethodeman; Kortooms,
Toon: De nieuwe wereld voor Hen
drik van Ham; Lyall, G: De achter
kant van de hemel; Maclnnes, H:
Spionnage in Bretagne; MacLean,
A: Partizanen; Merz, Konrad: Ge-
luksmachine mens; Miller, Arthur:
De ontspoorden; Nolan, Fredick:
Witte nachten, rode dageraad;
Paton, A: ...maar uw land is schit
terend!; Quinnell, A.J: Creasy's
wraak; Reed, B: Het vonnis; Ree
man, D: De allergevaarlijkste op
dracht; Rendell, R: Bijna mense
lijk, en andere verhalen; Ruting,
Jos: Van mij gescheiden; Ryder,
Jonathan: Het Halidon komplot;
Sinclair, Upton: De jungle; Smith,
W: De vloek van de hyena;
Szekely-Lulofs, M.H: Rubber;
Teiiinck, Herman: Zelfportret of
Het galgemaal; Trew, Antony:
Konvooi des doods; Van Vogt, A.E:
Het rijk van de atoom en De
tovenaar van Linn; Vandeloo, Jos:
De muggen; Vestdijk, S: De laatste
kans; Wainwright, J: De dag dat hij
opnieuw stierf; Walschap, Gerard:
De familie Roothooft; Wysor, B:
Uit liefde voor Tina.
ENGELS: Golding, W: The spire;
Hemingway, E; For whom the bell
tolls.
INFORMATIEF: Alfrink, Bert: Ra
ce- en super sportfietsen; Bentley,
Toni: Winterseizoen, dagboek van
een danseres; Beuker, J.R: Vak
manschap in vuursteen; Bom,
Frits: Het grote problemenboek;
Boom, P.H.J. van den: Zuid-
Korea; Brongers, E.H: De slag om
de residentie 1940; Bruggen, P.J.C
van der: Op de rand van je bed;
Coerver, Wiel: Leerplan voor de
ideale voetballer; Crenshaw, M.A:
Eind van de regenboog, verslag
van een medicijnverslaving; Dam,
Hans ten: Een ring van licht, over
reïncarnatie; Dam, Jo van: Poppe
tje gezien, kassie dicht, Levensre
laas van een Amsterdamse jood;
Deyssel, Lodewijk van: Het leven
van Frank Rozelaar; Drossaard, W:
Indonesië; Drs. P: Dat lentebal, 33
balladetten; Bailey, R.H: Gletsjers;
Harpwood, Diane: Beroep: geen
dagboek van een huisvrouw;
Hoek, S. vander: Leven op het wad;
Huibers, J: Waarom rugklachten?;
Jong, Drs. H. de: Maar Jezus
zegt..., de Bergrede uitgelegd;
Jagt, Martin van der: 100 vragen
over ontslag en WW; Hahn, H: Ru-
dolf Steiner zoals ik hem heb ge
kend; Kramer, J: Mast en zeilen
trimmen; Lammèr, J: Oude en
nieuwe merklapmotieven; La
moen, Maria van: Rond het kraam
bed van toen; Livesey, Herbert B:
New York; Loopstra, O: Over be
wegen en bewegingsonderwijs;
Morris, Suzanne: Zonnekind, over
autisme; Mulisch, H: Het seksuele
bolwerk; Peerdeman, R: Borstvoe
ding; Rijk-Kleinhout, Miek: Ik ben
nog in leven, over rouwproces;
Soetendorp, Awraham: Volgend
jaar in jeruzalem; Sölle, D: Kern
wapens doden ook zonder oorlog;
Stuten-te Gempt, J: Wartaal van
een gek; Veen-Mulder, J.B. van
der: Atlas van de Bijbel; Voren,
Robert van: Politieke psychiatrie;
Wilde, E de: Willem de Kooning,
het Noordatlantisch licht; Zon,
Hans van: Polen, kerk, paus en
opposi tie.
JEUGD: Amery, H: De eerste dui
zend woorden; Berg, L: Kleine Pe
ter; Biegel, P: Sebastiaan Slorp;
Bloem, M: Dot gaat met de lift;
Blokker, J: Op zoek naar een oom;
Diekman, M: Mens te koop; Don-
nely, E: De rode kous; Dragt, T:
Verhalen van de tweelingbroers;
Eadington, J: Opstaan; Jager, G.
de: Roel en zijn beestenboel; Ma
zer, N.F: Mevrouw Vis, Aap en de
vuilniskoningin; Morgan, A Peter
of Weglopen is ook niet alles; Poli-
tzer, A: Het verhaal van Robinson
Crusoë; Schmidt, A.M.G: Heksen
en zo...; Sjouwerman, V: Heb jij dat
nou ook?; Stone, B: De charge van
de muizenbrigade; Sumiko: mijn
nieuwe broertje; Topffer, R: Rei
zen en avonturen van mijnheer
Prikkebeen; Vreede, M. de: Eens
stukje van de wereld; Vries, D. de:
..Ik loop weg hoor; Wilmink, W: Ht
bangedierenbos; Wilmink, W:
Moord in het moeras.
vervaardigd. Na de oorlog kwam
de klant - de boer - bij ons met het
probleem om op een snellere
manier z'n voorraadschuur te vul
len. Toen zijn we transporteurs
gaa ontwerpen en fabriceren,
aangedreven door een electro- of
benzinemotor. Voor de fruitkwe-
kerij hebben we grondfrezen ge
maakt toen men de grond onder de
bomen zwart wilde houden. We
hebben ons nu teneinde prijstech-
nisch mee te kunnen gespeciali
seerd in de fabricage van schoffel
en aanaardapparatuur. Ons ma
chinepark is hierop gericht en
onze werkplaats lijkt nauwelijks
meer op een smederij. Van de vijf
vuren die er vroeger brandden, is
er nog maar één overgebleven en
die brandt echt niet elke dag meer.
Het is de eis van de tijd om produk-
ten zo rationeel mogelijk te ma
ken", stelt de heer Havelaar. Dat
zijn zaak door de tijd heen kon blij
ven bestaan wijt hij aan het ent
housiasme waarmee altijd is ge
werkt.
De firma K A Havelaar Zn. geniet grote bekendheid in den lande, ja
zelfs in het buitenland. Die bekendheid geldt de agrarische sector en met
name de landbouw, omdat de steenlegger van de zaak, de overleden
vader en opa van de huidige firmanten, werktuigen uitvond, die het wer
ken op het land gemakkelijker maken. Onder de naam HAK vindt bijv.
"aanaardapparatuur" om aardappelruggen te maken, zijn weg naar En
geland en Saoedi-Arabië. "Dit zijn zeer degelijke werktuigen, die tegen
een stootje kunnen, wat ook wel nodig is op de steenachtige bodem
zegt de heer J.A.K. Havelaar, die in de wandel ook wel 'Koos' wordt ge
noemd. Samen met zoon Kuin, die vernoemd werd naar zijn grootvader,
zetten ze de zaak voort, die in 1917 door Kuin sr. werd gestart.
Op 24-jarige leeftijd begon Kuin
Havelaar een smederij in de
Dorpsstraat in Moerkapelle. Aan
vankelijk had hij zijn oog op
Noordgouwe (Zeeland) laten val
len, maar omdat hij het daar aar
een dooie boel vond en de klei
streek rond Moerkapelle hem
meer aanstond, koos hij voor het
laatste. Zijn keus bleek geen
slechte. Er was veel werk in Moer
kapelle, omdat het dorp vrijwel uit
agrariërs bestond. En Kuin Have
laar kon er wat vanZ'n oplei
ding kreeg hij van z'n broer die
smid was in 's Gravendeel, waar hij
als 18-jarige wees de werkzaam
heden in de smederij leerde. De
werkzaamheden waren velerlei,
het beslaan van paarden, het ma
ken van boerenwagens, waterlei
dingen installeren, tot electriciëns
werk toe. Als enige zoon met vijf
zuster, was het bijna vanzelfspre
kend dat Koos in zijn vaders voet
sporen zou treden. En dat deed hij,
direkt na de Technische school
kwam Koos als 14-jarige zijn vader
helpen. Het precisie- en machine-
werk werd aan hem toevertrouwd.
Alleen de zwaardere klussen
moest hij laten liggen voor z'n va
der of het personeel. Koos Have
laar was namelijk maar een lichten
klein ventje. Of zoon Koos het
werk in de smederij met plezier
deed? "Ja hoor" antwoordt hij "ik
heb me als kind al in de smederij
thuis gevoeld en het werk graag
gedaan, ook nu nog. M'n vader
was een echte smid, hij kon op het
aambeeld de hamer niet alleen met
zijn rechter maar ook met zijn lin
kerhand hanteren. Hij smeedde
het ijzer als het heet was",
hoe het verder ging:
wonen en werken
Tot z'n dood is vader actief ge
weest in de zaak. Hij was een drifti
ge maar opbouwende man. Toen
hij 1917 in Moerkapelle kwam was
er een klein smederijtje. De winkel
met de doe-het-zelf-artikelen was
destijds zijn woonhuis. Door va
ders activiteiten moest de smederij
uitgebreid worden en werd erach
ter een loods gebouwd, die vader
eigenhandig metselde. Dat ge
beurde in de dertiger jaren. In 1936
heeft hij een huis naast de smede
rij, aan de Kerstraat, laten bouwen,
waarin hij tot aan z'n dood in 1960
met m'n moeder heeft gewoond. In
1962 ben ik er met vrouwen kinde
ren ingetrokken, nadat mijn moe
der in de woning naast de zaak
trok, waar zij vroeger woonden.
Moeder kreeg een kamer in het be
jaardentehuis De Zevenster. Het
oude woonhuis diende enige tijd
als opslagplaats tot zoon Kuin
trouwde en er samen met zijn
vrouw introk. Kuin en zijn vrouw
Woudina kregen 2 zoons, Koos en
Wijnand en het oude woonhuis
werd wat krap en was verre van
ideaal. Wij zijn om die reden in
1980 verhuisd naar de Oranje
straat. Kuin is toen in onze woning
getrokken. Hij heeft van het oude
woonhuis naast de zaak een win
kel gemaakt, helemaal gericht op
dedoe-het-zelver. Met deze winkel
kon het assortiment gereedschap
pen dat we reeds voerden belang
rijk worden uitgebreid en de servi
ce aan onze klanten verbeterd.
Deze winkel blijkt in Moerkapelle
in een behoefte te voorzien",
vertelt de heer Havelaar.
Hoe kwam het dat de naam Have
laar bekend werd? "Door vaders
ideeën en energieke manier van
werken. Hij verzorgde het onder
houd van landbouwwerktuigen en
keek altijd goed om zich heen. Hij
zag het wieden van onkruid op
aardappelruggen en vond dat dat
niet goed gedaan werd. Toen vond
hij de aardappelvoorschoffel uit.,
waarop octrooi werd verleend. Hij
maakte voor de houten trekknup-
pel of zwing, waaraan de paarden
de wagens of ploegen voorttrok
ken, stalen zwingen die dubbel zo
sterk waren. Ter vervanging van de
houten boerenwagens met grote
wielen en ijzeren wielbanden,
maakte hij stalen wagens op lucht
banden, die erg sterk waren. Tot
uit de wijde omtrek kwam de vraag
naar dergelijke wagens. Vader
paste zich altijd aan de vraag aan.
Vader Koos Havelaar is blij met de
voortzetting van het bedrijf door
zijn zoon Kuin. Deze doet het voor
alsnog met zijn 55-jarige vader sa
men en is in 1970 in de zaak geko
men, nadat hij zijn opleiding aan
de Technische School voltooid
had en enkele jaren elders prak
tijkervaring had opgedaan. Kuin
heeft veel hart voor de zaak en is
voor het vak geboren. Ten huize
van zoon Kuin vindt onze ontmoe
ting plaats, waarbij ook z'n vrouw
aanwezig is. Evenals haar schoon
moeder heeft ook zij een 'liefheb
bend' hart voor de zaak en runt met
haar de verzending van orders en
administratie. Ook verzorgt zij de
koffie voor het bed rif met zijn me
dewerkers, waarvan de oudste de
heer Piet Bakker is, die al 34 jaar bij
Havelaar werkzaam is.
Een ware gebeurtenis is die van de
zondag van de watersnoodramp 1
februari 1953. HavelaarSr.: "Ik kon
het in huis niet uithouden met die
storm en liep het huis uit om naar
de zaak te gaan kijken. Ik woonde
toen nog op de Zijde. Onderweg
kwam ik een vrouw tegen die zei:
Kijk maar niet naar wat je tegen
komt. Wat bleek, alle platen van
het dak van de werkplaats waren
eraf gewaaid en sommige hingen
nog aan één bout vast. Ik heb toen
met een touw als een lasso de
loshangende platen vastgesnoerd.
M'n zwager die naast de zaak
woonde (in het huis wat nu de win
kel is) had helemaal niet gemerkt
dat het dak eraf was komen zetten.
Het voorste deel van de werkplaats
moest worden herbouwd. Dit was
voltooid in 1957.
SUPERBENZINE - NORMALE BENZINE - PETROLEUM
HUISBRAND - HOUT VOOR DE OPEN HAARD - KOLEN -
FLAM KOLEN - BRIKETTEN.
Dorpsstraat 210 - Zevenhuizen - Tel. 01802-1215
In verband met het internationale karakter van het bedrijf
denken wij aan kandidaten die beschikken over;
minimaal MAVO-nivo
redelijke kennis van de Duitse en Engelse taal
leeftijd van ca. 18 jaar
goede kontaktuele eigenschappen
gevoel voor ekonomische-, kommerciële- en
transportzaken.
INTERESSE?
Bel dan voor informatie: 01802-2622 en vraag naar
Jos van Eijk.
Schriftelijke sollicitaties kunt u zenden naar:
MEUBELEN L. DE KONING B.V.
Dorpsstraat 125 - 2761 AN Zevenhuizen (ZH)