Matinee «Soiree,
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
ZOET R06GENRR00D,
BENE KEOKENIEID,
WEI- El HOOILAND,
GOEDKOOPS MUZIEK.
KUIPHOUT
Vlotdeelen etc.
1876.
N9 1780.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Iteatoagcrecht te Gouda.
ADVERTENTIÉN.
AGENT toor GOUDA en
HUIS en ERF,
Lokaal „TIVOLI,"
Duigen)
BAUDUIN&Co.
99 Wijnhaven, Rotterdam.
Gedurende 26 Jaren beproefd.
A nathcrin-Preparaten
Tot vulling van holle Tanden
Plantaardig Tandpoeder.
Tantenborstels
Zondag 23 Januari.
Bultculaiidsch Overzicht.
POLITIE.
.marktberichten.
Burgerlijke Stand.
Openbare Verkoopingen
Zondag 23 Januari.
Anathcrin Mondwater
A nat herinTandpasta.
ff7aarschuwing
IX J". Gh POPP
ENGELAND
e» brief, waarin zij brood of geld magen. Drie hunner
Wvrden door het College van Burgemeester en Wet
houders ontvangen, die hun beloofden hun verzoek in
-beraad te zullen nemen. De werklieden gingen daarop
nllen naar het lokaal der Internationale. De rust is
geen oogeublik gestoord.
BjPBaMHBMWMMBMMM
Aan het bureau van politie als gevonden gedepo
neerd: "Een ZWAKT BONT HANDMOFJE.
Afc de Ttieahtzittiftg van 8 DECEMBER 1875, zijn
de navolgende personen veroordeeld:
A. H. -tot «ene geldboete van f 8 of subs, gevan
genisstraf van een dag wegens het te Gouda harder
ryden dad in een matigen draf.
V. W. en G. v. d. A. ieder tot twee geldboeten
Van /S «n «en van ƒ6 of ieder een dag voor
vb- boete was ƒ3 en ieder twee dagen voor de boete
rM* /5 wagens het als schippers of bevelvoerders van
vaartuigen 1°. hun vaartuig te hebben doen liggen
voor de monding van de Mallegatsluis te Gouda en
2°h "frd opvolgen der bevelen van den sluiswachter,
gegeven voor de goede orde in de doorvaart dier sluis.
H. G. H. en N. ieder tot tien geldboeten van
1 «die of subs, gevangenisstraf van een dag voor
«ffke* boete, voor iedere beklaagde.
J- M. tot vjjjf geldboeten van 1 elk of subs, ge
vangenisstraf van een dag voor elke boete.
■C'. L. R., A. J. T. en G. V. ieder tot twee geld
boeten van 1 elk of subs, gevangenisstraf van een
Tfag voor elke boete voor iedere beklaagde.
A- F. wed. J. H. B. huisvrouw van C. v. L.,
E, ié. hmavtonw D. L. en G. IJ. ieder tot eene
geldboete van I of ieder een dag subs, gevange-
m«straf »ct verbeurdverklaring van alle de in beslag
genomen oefen en gewichten, wegens overtreding
/Ier wet op den ijk van maten en gewichten.
Eu alle in de kosten des noods invorderbaar bij
lijfsdwang.
En op 22 DECEMBER 1875,
H. J. tot vier geldboeten elk van /10 of subs,
gevangenisstraf van drie dagen voor elke boete en vier
geldboeten ieder van 1, of subs, gevangenisstraf van
een dag voor elke boete.
C. P. wed. B. C. W. tot vier geldboeten elk van
ƒ18 of subs, gevangenisstraf van drie dagen voor
tike boete.
J. M. de L. tot twee geldboeten van f 5 elk en een
vau/10 sub», gevangenisstraf van een dag voor elke
boete van f 5 en van drie dagen voor die van ƒ10.
R. v. W. tot twee geldboete van elk en een van
fgevangenisstraf van drie dagen voor
plke boete van/10 en van een dag voor die van ƒ1.
J. V. tot twee geldboeten elk van 10 of subs,
gevangenisstraf van drie dagen voor elke boete.
J. F., F. D. en G. G. ieder tot eene geldboete van
ƒ10 en een van ƒ1 of suba. gevangenisstraf van
drie dagen vobr de boete van 10 en van een dag
voor de boéte van 1' voor iedere beklaagde.
J. 8. K. têt eéne geldboete van 10 of subs, ge
vangenisstraf van drie dagen.
P. 8. v. d. B. huisvrouw van A. P. tot vier geld
boeten van f 1 elk of subs, gevangenisstraf van een
dag voor elke boete.
E. 8. huisvrouw van J. 8. en A. B. huisvrouw
van D. F. ieder tot twee geldboeten elk van ƒ1 of
ieder een dag subs, gevangenisstraf van een dag voor
elke boete.
J. H. B., J. H; K.i C. Z., G. O. Sn. en J. D.
ieder tot eene geldboete yan 1 of ieder een dag
subs.^ gevangenisstraf met verbeurdverklaring vau alle
^beslaggenomen maten en gewichten wegens
bvertredmg der wet op den ijk van maten en ge
wichten.
En alle in den kosten desnoods invorderbaar bij
lyftdwang.
GOUDA, 20 Januari 1876.
Door de nog voortdurende stremming der vaart was
de'omzet van geen beteekenis.
De veemarkt met gewpnen aanvoer, de handel in
alle soorten ving, vette varkens van 28 a 81 cents
per half kilo, Varkens' voor Londen van 24 a 27 cents
per half kilo.
Aangevoerd 10 partijen kaas 28 a 31.
Boter 1.50 i 1.70.
Glioai* i It Ju. Mara, «dm D. na dra Bra, en E.
Tjggm. i# In. Jokanne* Leonard ai, «aden J. Nobel eo
J. A. MO Rijiwyk. Bendrikaa, onder» H. Sebeeran W Znidield
.OaauiDk»; 11. Jan. V. NinnwraM, Ia.-», Zanald.
M> -.17 Jaa. t. t. Voa, 7Sj. - J. 6. da Bruint».
It. Jan. W. Cotni. Ij. ia
Heden overleed te Woudrighem op 33-
iuigen leeftijd onze .beminde Broeder en Behuwd-
broeder G. SPOOR.
Uit aller naam,
Gouda, 16 Jan. 1876. T. SPOOR.
*o* Den 19Jannari 1876 overleed te Kage bjj
Sattenheim onze Geliefde Vader, Behuwd- en
Grootrader PIETER ONSTENK, in den onder-
dom ran 80 jaren.
Namens Familie,
B. SCHOLTEN.
R. W. SCHOLTENOmtknk.
Wed. H. ZIELEMANOnstenk.
Eenige en algemeene kennisgeving.
Verkrijgbaar AMSTERDAMSCH
bjj L. GROENENDAL, Gouwe, 2e huis
ran de Keizebsteaat.
Merrouw SCHONEVELD, rerlangt met Mei
genegen huiswerk te rerrichten en EENE
kunnende naaijeu, mazen en met de wasch om
gaan, Prot. Godsd. In persoon zich te rer-
roegen bjj Merr. de Wed. J. SCHOUTEN,
Westharen Gouda.
Voor het ALGEMEEN MEISJES- VROU-
WEN- en WEDUWENFONDS, opgericht in
1824 en roor de Maatschappij ran LEVENS
VERZEKERING opgericht in 1835, beiden ge-
restigd te Rotterdam, onder Directie van J. P.
A. 1RANQ0IS m B. de UEGT wordt ge
vraagd EEN
Omstreken. Brieven franco aan de Directie.
te GOUDA,
op MAANDAG den 24- JANUARIJ 1876, des
roormiddags ten elf ure, in het Logement „de
Paauw" aldaar, ran:
een hecht, sterk en goed onderhonden
aan de Wachterstraat te Gouda, wjjk P. Nr. 127,
kadaster Sectie E. N'. 145. Te aanvaarden
5 Febrnarij 1876.
En op DONDERDAG 3 FEBRUARU 1876,
des middags ten 12 Ore, in het Logement „di
Zalm" te Gouda,'vt.n eenige perceelen
liggende in Bloemendaal te Wacfdinxveen, ka
daster Sectie H N'. 8, 81, 82, 179, 180, 188
en 202, groot 1 hectare, 99 aren, 30 centiaren.
Nadere inlichtingen zjjn te bekomen ten kan
tore van den Notaris VV. J. FORT U IJ N
DROOGLEEVER te Gouda.
voor «Piano Solo.
Uitgave van F. KOKS MA te Franeker.
Hofleverancier ran H. M. de Koningin.
644. Wichtl, Dichter nnd Bauer, ou
verture 0.80
Alle nummers dezer Uitgave zjjn steeds voor-
handen bjj den Boekhandelaar
4, BRINKMAN te Gouda,
Spoorstraat te Gouda.
te geven door de Heeren en Dames
Miss SELLIJ en Master PABENIO SERIO,
Oomiek en CLOIJG, Danser, MEEHT, Comiek,
Mademoiselle ARKE, Fraulein MERKER en'
Mejufvronw GAMBROE8.
Aanvang Matinee 12 unr, Entrée Vrjj.
Soiree 8 25 Cts. p. p.
Ingang Soiree zjjdeur.
pnike kwaliteitsteeds in alle soorten en tegen
zeer billjjke prjjzen verkrijgbaar bjj
(voorbeen A. BAUDUIN)
rsu Dr. J. G. POPP, k,k. Huf-Taodurta Z. M. deo ktuct
vso Out ie ii rijk te Weeueii, Uognergaaae Hf. B,
is i*r geen heilzamer rn beter middel duo hrt Taud|»tofiilKer.
tel, d it iedereen zelf Zeer geinnkki-lyk eu zoader j.ij ia d«a
h dl. a Tand kan plaatsen, dat zieh dan aau dm l ai.d
list Tiindvlet.ach vasthecht, deu Tand voor verder bederf ba*
hoedt ru de |iijn verdrijft.
ia flacon# tegen fl. 175 eo fl. 1.20
ia h t voortreffelijkste iniddel tegeu rhnmatiache tandpijn b|j
ortetekiiig, zwellen eo zwearen voa het tatidvleeaeh, het loat
de» aanwezigen taiidateen open voorkomt de nieuwe vorming
daarvanmankt losstaande tanden weder vast door versterking
van het tandvletach van alle aehadelijke atoffen reinigt, geeft
bet den mond een aangename friaeche reuk, terwyl het dia
oaaangenamen reuk weldra doet verdwyner.
Dit iniddel geeft'reinheid en frisebbeid aan den adem, es
dient bovendien om de taoden een helder witten glans ta
doen verkrijgen, hun bederf ta voorkomen ei het Undvlacaeh
te veratei keu. Prija 6 1.20 en 80 cents.
Het reinigt de tanden zoodanig, dat door oen dagelyksek
gebruik niet alleen de gewoonlijk zoo lastige tandsteen ver»
wijdert, raaar ook het glazunr der tanden aan helderheid ea
fijnheid toeneemt. Prija per doos 80 cent
volgeoe aanwijzing va» Dr. I. G. Popp, kk. Hof.Tandarts Z,
M den keizer van Oostenrijk to Weanea
voor Volwasecneu fl 1.— voor Kiudaran 80 Cants.
Alle bestaande namaaksels vau A natherin.Mondwater zya
alleen op de lichte geloofwaardigheid vaa bet Poblicum be
rekend, en hebben zeer veel schade ten gevolge gehad, of
hebben geheel geen werking teweeg gebracht, daarom Waar
schuw ik hiermede bet georde publicum voor aankoop vaa
Zulke namaaksels
k. k. Hof-Tind»ila en uitvinder der Anatheriu-PreparaWtt ie
Weeoen,
Te vérkrjjgen te Gouda bjj L. Schenk, winkelier
op de Hoogetfnat. wjjk A 1ÏS; te Botterdam bjj F»
E. van Santen Kollf, apoth.en A. 3chippeteijn It C*.
(blnauwe poroeleinwinkel)te Rage bjj S. L. F. C,
Snabilié, apoth. j te Legden bjj E. Noord jjk j fo Utrecht
bjj F. Altene, epoth."; te Amsterdam bjj F. van Wind-
beim k CA, »erkoophuii; te Oudewater bij T. 1.
van Vrenmingen te Schoonhoven bjj A. Wolff.
Goeie. Drek vu A. Brinkman
G0UDSCHE COURANT.
De belichten over deu uitslag der verkiezing van
gedelegeerden uit de Fraosche gemeenteraden zij a
zoo tegenstrijdig, dat het niet mogelijk ia eenige
gegronde gissing te maken omtrent den afloop der Se
naatsverkiezingen. De regeeriug zoowel als de republi-
keiusche partij rekenen naar zich toe, zoodat aan beider
opgaven vertrouwen moet ontzegd worden. Over het
algemeen kan als stellig iworden a ingenomen, dat de
•teden van eenig belang republikeinen eu het platte land
conservatieven, vooral bonapartisten gekozen hebben.
Maar er zijn zoovele personen tot gedelegeerden ge
kozen, wier politieke meeningen niet bekend zijn,
dat alleen de einduitslag bewijzen kan, welke meer
derheid in den senaat zal gevonden worden.
Uit Frankrijk bericht een correspondent aan de
Köln. Ztg. «uit volkomen geloofwaardige bron,* dat
men bij het ministerie vau biunenl. zaken oudanks
de gunstige berichten, die men aan dagbladen me
dedeelt volstrekt niet tevreden is met den uitslag
der verkiezing van Zondag jl. Naar het schynt, is
men niet zeker vau de helft der gedelegeerden, die
op de lijst als aanhangers der regeeriug zyn geplaatst.
Op die lijst komen, gelijk bekend is, leden van allerlei
staatkundige kleur voor, ook gematigd-republikeinen,
zoodat het getaL der ware aanhangers van Buffet zeer
inkrimpt. De candidatuur van Buffet in deVogeezen
vindt grooten tegeustand.
Dit bericht zou, indien het wordt bevestigd, slechts
gunstig kuuugiiworden genoemd. Hoe meer gematigde
republikeinen worden verkozen, des te minder kaus
is er, dat Frankrijk blijft heen- en wederschommelen
tuoschen anarchie en despotisme. Hoe meer candidaten
worden gekozen, die aan de tegeuwoordige regeering
aangenaam zijn, des te grooter is het gevaar voor
de woelingen der Bonapartisten.
In de zitting der Permanente Commissie op 20 dezer
klaagden de leden, die tot de linkerzijde behooren,
dat de prefecten pressie oefenden op de kiezers. Buffet
verklaarde, dat hij volstrekt niet in eenige discussie
wilde treden over gebeurteuisseta, de verkiezingeu
betreffende, daar hy op de discussie, die by de verificatie
der geloofsbrieveu kon plaats grypen, niet wilde voor-
uitloopen. Hy zeide ook, dat hij eensgezind was
met (Ien heer Dufaure over de uitlegging van de wet
op de drukpers, aamelyk dat die wet den prefecten
bet reoht laat, machtiging tot het rondventen te geven
of te ontnemen.
De Duitsche bladen deelen mede, dat nog in deze
zittiug van den Ryksdag een ontwerp zal worden
ingediend tot verlegging van het ryks-begrootingsjaar
op 1 April; de Ryksdag zal in dat geval in den
regel worden bijeengeroepen in de maand Januari en
cle Pruisische Landdag in Maart. Verleent de Ryks
dag zyn goedkeuring, dan moet ook een wijzigiug
Slaats hebben van de Pruisische Grondwet, die de
ij eenroeping van den Landdag tusschen November en
half Januari plaatst.
De Fngelschen hebben met goed gevolg de Ma
imers bevochten. Al de gevechten laugs de rivier
Perak liepen ten nadeele van den vyaud af. De
scheepsbrigade kan weer naar huis gezonden wor
den. Zy zal met de vier oorlogsschepen weer ver
trekken.
Te Erith blyft de toestand onveranderdniet
tegenstaande het scherpe toezicht der politie weten
de werklieden, die als wachters zyn aangesteld, eiken
arbeider, die zich zou willen aanbieden, terug te
houden. De heer Burnett, het hoofd der Arbeiders-
vereeniging, is naar het noorden van Engeland ver
trokken om de leden, die daar zeer talryk zijn, in
te lichten, omtrent de werkstaking te Erith.
De prins van Wales is te Lahore.
De Zweedsche Rijksdag is door deu koning geopend
met eene troonrede, waarin allereerst melding wordt
gemaakt van zijne buitenlandsche reis in het vorige
jaar. I)e koning verklaarde overal, by vorsten en
volken, de hartelijkste ontvangst te hebben gevonden;
de sympathie voor Scandinavië is daardoor opnieuw
aan het licht gekomen, en het zal deze sympathie
weten te bewaren 1®. door het vaste besluit om nooit
vreemde rechten te schenden; 2*. door de krachtige
verdediging van eigen zelfstandigheid. De troonrede
stelt in het vooruitzicht een Wetsontwerp op de leger-
organisatie, dat echter slechte overgangsmaatregelen
zal bevatten. Vervolgens woiüt een ontwerp aange
kondigd betreffende de bewilliging van geldmiddelen
tot verbetering der kustverdediging. Voorts kan men
voorstellen te gemoet zien betreffende de reorganisatie
van het rechtwezen en het finanoiëel beheer.
Nu Engelands adhesie verkregen is, zal de nota
van Andrassy officiéél bij Turkije worden ingediend
namens Oostenrijk en door de andere mogendheden
ondersteund worden.
Verleden Zaterdag werd ia de Court of Queens
Bench een assurantie-zaak behandeld van veel gewicht.
De heeren Sassoon zijn exporteurs van opium van
Bombay naar China. Zij verzamelen in kleine gedeelten
de opium bij de voortbrengen ia Indië en venenden
die aan naar China. Zoo zonden zij onlangs 423 kisten
van Bombay tot een gezamenlijke waarde van onge
veer 360.000. Daar zij deze lading verzekerden,
moesten zy het plakzegel voor de polissen (the ad
valorem stamp duty) betalen. Dit wordt berekend op
6 stuivers per 100 p. st.
De zegelwet eischt, dat elk gedeelte van 100 p. st.
als een geheel zal gerekend worden, zoodat er ook
zes stuivers zegel voor betaald wordt. Indien dit niet
geschied is, zal de polis van nul en geener waarde
zyn. Wanneer nu de lading als een geheel van 30.000
p. it. beschouwd werd, zou de 90 voor zegel, welke
de heeren Saseoon betaalden* voldoende zijn geweest.
Doch het waa duidelijk dat We son ieta booger kon
zijn, indien de versohilteude hoeveelheden behoo-
rende aau verschillende eigenhars, wier agenten de
heeren Sassoon slechts zijn ieder op zich zelve ge
rekend worden en er dus voor enkele fracties van
honderd pond zegel betaald moet wordau. Dit was
dan ook net geval, Volgens de wet moesten de ver
schillende gedeelten afzonderlyk worden berekend, en
de heeren Sassoon behoorden dus in plaats van 90,
niet minder dan 93 te betalen. Op dien grond
weigerden de Engelsohe assuradeurs (of beter gezegd
naar het schijnt hun advocaat), een schade van 15.000
p. st. te betalen. Het bof was door de letter van de
wet gebonden en moest er tot zyn leedwezen toe
overgaan om de heeren Sassoon van het hun billijk
toekomende geld te berooven, enkel op grond, dat
zij een vergissing van drie gulden hadden gemaakt.
De rechter, dc heer Blackhurn, drukte hierop zijn
leedwezen uit, dat de goede tyd voorbij scheen te
zijn, dat assuradeurs zich geschaamd zouden hebben,
zulle een exceptie op te werpen door gebruik te makeii
van een verouderde wet. Hij drukte zyn veront
waardiging uit, dat dit nu geschied was.
Toen de heer Harris (het hoofd der assuradeurs)
vernam, op welke exceptie zijn advocaat zonder hem
te raadplegen, zijn pleidooi had gebaseerd, verklaarde
hij, dat hij geen gebruik wilde maken van de rech
terlijke uitspraak, doch dat de heeren Sassoon hun
rekening konden inleveren.
Dit is loyaal en coulant gehandeld, en bewijst, dat
Engelsohe assuradeurs ten minste zich niet medeplichtig
willen maken aan al de excepties waardoor een handige
advocaat soms verhinderen kan, dat de geassureerden
het hun eerlijk toekomende geld krijgen.
GOUDA, 22 Januari 1876.
By koninklyk besluit zyn in den militieraad voor de
lichting der (nationale militie van 1876 benoemd: in
het 3de militie-district van Z.-Hollandtot voorzitter
K. N. Hengeveld, lid der prov. statentot zijn plaats
vervanger mr. A. A. Van Bergen IJzendoorn, lid der
prov. statentot lid mr. R. T. Bijleveld, lid a au
den gemeenteraad van Leiden; tot zijn plaatsver
vanger P. L. C. Driessen, lid van den gemeenteraad
van Leiden.
De volgende gemeenten in deze provincie zyn, ter
bepaling van het aandeel iu de lichting dezes jaars,
samengevoegd met naburige gemeenten, te weten:
I6e kanton: Waarder met Barwoutswaarder, Papekop
met Lange Rnige Weide; 17e kanton: Berkenwonde
met Gonderak; 24e kanton: Wyngaarden met Mole
naarsgraaf. Dc bij elke samenvoeging laatstgenoemde
gemeente ia als de hoofdgemeente aangewezen, bedoeld
in art. 15 van het besluit van den Commissaris des
Konings van den 2n Januari 1863 {Prov Blad n®. 1).
Dat er in Gouda pijpen worden gefabriceerd is
zeker aan weinigen onbekend, maar dat er zoo groote
variëteit van pijpen gemaakt wordt, dat er wel 500
verschillende soorten bestaan, dat zal niet zoo alge
meen bekend zijn.
Dank zij de welwillendheid, waardoor wij in de
gelegenheid werden gesteld de etalage te zien, die
door onzen stadgeuoot, den heer P. Goedewaagen naar
de tentoonstelling te Philadelphia zal worden gezonden,
werden wij van bovengenoemd getal overtuigd. Deze
zijn gehecht aan een soort pyramide, die, bekleed
met blauw fluweel, zich bij uitstek leent om de ten
toongestelde pijpen goed te doen uitkomen.
In verschillende figuren is dat groot aantal, van
elkauder verschillende, pnpen aangebracht en wel zoo,
dat alle hulde moet worden gebracht aan den goeden
smaak vau den ontwerper.
Maakten wy reeds vroeger melding van voorwerpen,
die uit deze gemeente naar de tentoonstelling te
Philadelphia gezonden worden, het doet ons bepaald
genoegen, dat ook de Gondachs pijpen op genoemde
tentoonstelling zoo goed zullen vertegenwoordigd ziju.
VERGADERING tan den GEMEENTERAAD,
Op piugsdag den 25 Jauuarij 1876 des uaaikldoga
ten 1 ure waarin zal worden behandeld
Het voorstel tot het sluiten t-ener overeenkomst met
Dijkgraaf eu Hoogheemraden van Rijnland betreffende
het verzwaren van deboezemkade langs het stoomgemaal.
De voorstellen van Burgemeester en Wethouders t
1®. tot het doen herstellen van den voorgevel van
het stadhuis. v
2®. tot af- en overschrijving van posten op den
staat van begrootiug der uitgaven, dienst 1875.
Het adres van den heer W. Kromhout, tot ver
hooging zijner jaarwedde als Kassier bjj de Bank
van Leeuing.
Te benoemen:
Een lid der plaatselijke schoolcommissie.
Volgens het Alg. Hand. ziet de directie van den
ontworpen spoorweg Rotterdam Houten Mun- N»
ster uithoofde vau technische bezwaren, af van de
concessie der lyuen OudewaterDordrecht, maar zal
daarentegen vergunning aanvragen voor eeue zijlyn
DordrechtGouda.
Door de rijksambtenaren, gestationeerd te Wessem
(Limburg) is op de Maas aangehouden een boot ge
laden met 1800 K. G. zout. De bemanning heeft
zich door in de rivier te springen gered. Een tweede
boot eveneens met zout bevracht wist zich aan de
waakzaamheid der ambtenaren te onttrekken.
De heeren Kaptijn en Gentis te Woerden, conces
sionarissen voor de spoorweglyn HarlingenSalzber-
gen, hebben zich by oireulaire gewend tot belang
hebbenden bij de totstandkoming van die lyn, met
verzoek om een som van 10000 bijeen te brengen,
ten einde daaruit de voorloopig te maken onkosten
te knnnen dekken.
De Tijd verneemt, dat door den minister van
justitie bepaald is, dat in het vervolg het maken van
sigaren, het strippen en kerven van tabak in de huizen
van verzekeriug en van arrest door andere werk
zaamheden moeten worden vervangen, dewijl op 1
Januari het gebruik van tabak in die huizen ver
boden is eu het verwerkeu van bovengenoemde ar
tikelen lichtelyk tot verkeerde handelingen aanleiding
kon geven.
