[Nieuws en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
I
1M.
7
I»
jstgk
n’. 14.
vaardigen van
1RDE
rg».
N EN
l®.
her,
sterdam,
des mor-
lamiddags
ontbieden
KUNST-
TEN en
de in het
lUWj”
OUDA.
rood
N? 2150.
1878.
-1
dl
)EH
aanbevolen.
I
I
11
BUITENLAND.
Vrijdag 7 Juni.
LNGRACHT5.
4
•dam.
ill
fourneerd.)
ither,
'ARTS.
Buitenlandsch Overzicht.
-
1
li
i i
I
UITTREKSEL
1877.
1'.
f
GOUDSCHE COURANT.
ingevoerd,
het vee kan gun-
Amsierdam,
raat, F 250.
UMINGEN,
l
l
en vermindering der
loor onderwjjs en werk-
I
KERING VAN
JE en
5-EXTRACT
enoemd, ge-
beantwoordt
hare buiten-
3 spnzen ver-
paralyseering
en ongezonde
I door hare
ddel voorge-
.rdoor alle
schen /2.20,
chen worden
prijs steeds
I
IBTIEUE.
^■1
Bljjkens de laatste rekening waren er 1327
deelnemers tegen 1227 in 1876.
De inlagen, in het jaar 1877 gedaan, beliepen
75220.62terugbetaald werd, zoo voor opge
vraagde inlagen als voor interessen, /57386.98s.
In het vorige jaar werd ingébracht 54363.22
en opgevraagd ƒ36411.915. j
De Spaarbank betaalt 3 pEt. rente.
b. De Hulpbank, insgelijks opgericht door
het Departement «Gouda» der Maatschappij tot
Nut van ’t Algemeen.
De Hulpbank verleende in het afgeloopen jaar
63 voorschotten, tot een gezamenlijk bedrag
van f 10330.
In 1876 was bet getal voorschotten 71, en
beliep de voorgeschoten som 11420.
c. Een algemeen Ziekenfonds met 145 deel
nemers, door welke 654.41 aan contribution
werd bijgedragen; 110 personen genoten ge
neeskundige hulp.
d. Eene begrafenisbus, die 1164 leden telde;
voor het begraven van 52 personen werd een
bedrag van 3900.uitgekeerd.
Landbouw en Veeteelt.
De toestand van landbouw en veeteelt was
weder zeer gunstig. Gedurende den zomer
was er veel gras in de weiden, en werd er veel
hooi g'wonnen. In het najaar echter hield
de groei van het gras vroegtijdig op, tengevolge
van de veelvuldige regens. Daardoor moest ook
het vee vroeger dan in het vorige jaar worden
gestald.
Naar de voortbrengselen van den landbouw
in deze Gemeente, grootendeels bestaande in
rundvee, boter en
er werden hooge prijzen bedongen.
In de maand December werden ongevi
4,2768 hectaren land publiek verkocht.
koopprijs bedroeg f 2850.per hectare, 1
i halve de kosten ad 11 percent.
De huurwaarde der landerijen verschilt van
60.— tot ƒ110.— per hectare.
De alhier bestaande afdeeling Gouda en Om
streken" der Hollandsche Maatschappij »an
Landbouw, welke 225 leden telt, schijnt/ een
gunstigen invloed op den landbouw uit te oefenen.
Zij hield in het afgeloopen jaar geene ten
toonstelling.
Voor zoover ons bekend is, zijn geene nieuwe
gewassen, werktuigen of veerassen ingevoerd.
De gezondheidstoestand van
stig genoemd worden.
Men vindt hier twee niet onbelangrijke
bloemisterijen.
Ook van warmoezierderij wordt meer werk
gemaakt dan vroeger.
Er bestaat bier eene boomkweekerij, die eerst
sedert korten tijd is aangelegd.
De boomgaarden en de n<
zeer geringe beteekenis.
De veestapel bestond aan het einde van het
jaar uit 140 werkpaarden, 2 ezels en muilezels,
4 springstieren, 926 melkkoeien en melkvaarzen,
126 kalveren en pinken, 20 stuks mestvee en
trekossen, 114 schapen, 30 geiten en bokken
en 107 varkens.
Het getal pluimvee was ongeveer als volgt:
1200 hoenders, 86 eenden en 6 zwanen.
De middelprijzeu bedroegen: van paarden
/105.—melkvee ƒ162.—, slachtvee ƒ200.—,
kalveren 41.—, schapen 22.—, lammeren
17.50, varkens 63.—, biggen 8.50, boter,
per kilo f 1.55 en kaas, per 50 kilo f 27.
Er werden ter markt gebracht: 39 paarden,
2889 runderen, 7329 kalveren, 3657 schapen,
2421 lammeren, 4211 varkens, 14029 biggen,
63219 kilo boter en 638991 kilo kaas.
(Wordt r'rredjylf).
UIT HET VERSLAG VAN DEN TOESTAND
DER GEMEENTE GOUDA.
(Vervolg).
Middelen tot leniging
armoede, inzonderheid do
verschaffing.
Instellingen tot leniging en vermindering der
wege de
f beheerd, zijn de beide Armenscholen
Avondschool, welke toegankelijk zijn
loutteelt zijn van
armoede door onderwijs, door of van
Gemeente
en de Ai
voor alle onvermogenden.
Werkverschaffing tot leniging van armoede
geschiedt door instellingen, welke door bjjzondere
rereenigingen worden geregeld en bestuurd:
a. De Werkinrichting tot wering van bede
larij. Deze instelling bestaat geheel door bij
dragen van particulieren, en door de opbrengst
van het gemaakte werk of van de door hare
verpleegden verrichte diensten.
jj, die ondersteuning noodig hebben, kunnen
door arbeid in het Gebouw der Werkinrichting
den kost en bovendien eenig loon verdienen.
De Gemeente heeft aan de instelling eenige
localiteiten kosteloos in gebruik gegeven.
Het grootste getal opgenotnenen in deze in
richting was gedurende het afgeloopen jaar 20,
het kleinste 5.
Het bestuur der Werkinrichting bestaat uit
9 leden en een oollegie van 25 Commissarissen.
b- De vereeniging «Hulpbetoon aan eerlijke
en vljjtige armoede.»
Deze vereeniging wordt door eenige dames
bestuurd. Zjj verschaft tegen een billijk loon
aan vrouwen naai- en breiwerk, en stelt haar
daardoor in staat eenigermate in het onderhoud
van haar en haar gezin te voorzien.
De vervaardigde kleedingstukken worden deels
verkocht deels verloot.
Instellingen ter voorkoming van armoede door
of van wege de gemeente beheerd.
a. De bank van Leening, bestuurd door eene
commissie van drie leden.
Op den In Januari 1877 waren aanwezig:
14446 panden, beleend met 46083.35
In Jen Joop van 1877
werden beleend 19787 voor -215445
Te ramen 94238 panden, beleend met ƒ261529 35
Daarentegen werden er:
Geloat 77979 panden, tegen f 212578.80
Verkocht 1015 - 3100.65
Te zamen 78994 panden ten bedrage van ƒ215679.45
Zoodat op uit. Dec.
1877aanwezig waren 15239 panden, beleend met45848.90
Het saldo in kas bedroeg- 11521 566
Het debet der administratie ran verkoop - 326.70
Kapitaal der bank op uit December 1877.ƒ57697.166
Er werden in den loop van dat jaar 4649
panden meer beleend en 3895,65 meer ter
leen verstrekt dan in het vorige jaar.
b. De spaarkas onder het beheer van het
burgerlijk armbestuur.
Door 477 personen werd in 1877 bjj de spaar
kas ingebracht de som van 4982.80. Zjj ont
vingen terug f 5140.27. Dit meerdere werd
gevonden uit de rente, die het kapitaal, dat op
de spaarbank werd geplaatst, afwierp, ten bedrage
van 46.11 en voor het overige uit de fondsen
van net burgerlijk armbestuur.
In het vorige jaar hadden 559 personen de
som van 5628.30 ingebracht.
Behalve de beide voorgaande Gemeente-instel-
lingen kunnen wij nog de volgende, die door
of van wege Corporatien of particulieren beheerd
worden, vermelden
a. De Spaarbank opgericht door het depar
tement Gouda» der Maatschappij tot Nut van
*t Algemeen.
Tot dusver komen niet dan gunstige berichten
omtrent den toestand van den bejaarden Duilschen
keizer, die bij deze gelegenheid weder blyken geeft
een ijzersterk gestel te hebben.
De moordenaar, die zichzelf een zware wonde toe
bracht, is nog niet verhoord geworden. Toch ver
zekert men, dat er aanleiding bestaat om aan een
complot te denken. Althans de onderzoekingen gaan
van die onderstelling uit en arrestatiën en huiszoe
kingen hebben te Berlijn reeds plaats gehad.
Er wordt te Berlijn een besluit verwacht, waarbij
wordt bepaald, dat de Keizer ten opzichte van de
waarneming der loopende zaken zal worden vervangen
door den Kroonprins. Dagelijks houdt1'de Minister
raad zitting; de vergadering wordt ook bijgewoond
door den nieuwen vice-president van het Ministerie
graaf Stolberg.
In Engeland heeft gelijk overal den aanslag op
keizer Wilhelm een diepen indruk gemaakt. Blijkbaar
wist men daar weinig van de gevaren, waarmede de
Duitsche Staat bedreigd wordt door de revolutionaire
socialisten.
Men gelooft vrij algemeen, dat apostelen van het
nieuwe geloof, dat door «de democratische vereeniging
der Duitche wtrkliubn" gepredikt wordt, de hand
hebben in de werkstakingen, waardoor Eugeland’s
voorspoed bedreigd wordt. Er is een verbittering
en toorn in de verschillen gekom n tusschen werk
lieden en fabrikanten, welke veel ongerustheid wekken
in Engeland.
«Ware de toeleg van den moordenaar gtlukt (zegt
de Time») het zou voor Europa niet minder nood-
kaas bleef veel vraag bestaan I lottig geweest zijn dan voor Duitschland. Zeker is
^■|/]e Keizer een groot vriend van den Czaar, maar hij
altijd op de hand van den vrede geweest en zeer
«•er zeker beeft hij prins Bismarck vrrgund, Rus-
Jaud te waarschuwen, dat de meest overdreven cisohen
van het tractaat van San Stefano motsten worden
teruggenomen. Dit verdient te worden herdacht.
Vrede of oorlog lag in de handen van den Keizer
van Duitschland. Met weinig gevaar voor Duitsch
land zelve, had hij den oorlog onvermijdelijk kun
nen maken. Hij had Oostenrijk en Frankrijk de
handen kunnen binden en Rusland krachtige hulp
verleenen, zonder een bondgenootschap te sluiten.
«Gelukkig had de Keizer een te krachtig besef
van zijne groote verantwoordelijkheid, om aldus te
handelen en de invloed van zijn rijk is getrouw ge
bezigd, om eene schikking tot stand te brengen.”
«Bezwaarlijk (zegt ten slotte de Time») khn men
eene laagbartiger gewelddaad bedenken dan deze
poging, om het leven te benemen aan een bejaard
vorst, die zijn land zeer groote diensten heeft be
wezen, niet eens beschuldigd wordt van persoonlijke
tirannie en hoog geacht wordt, zelfs door staatkun
dige partijen met welke bij volstrekt niet kan
sympathiseeren.”
Wat de Oostersche quaestie betreft, verdient op
merking, dat de Russische officieuse bladen zich
vredelievend blijven uitlaten de aanslag te Berlyn
moet op Keizer Alexander een diepen indruk hebben
gemaakt en, naar men meent, hem nog meer voor
den vrede gestemd hebben. Ook in Rusland heeft
de nihilistische quaestie in den laatsten tijd een
dreigende gedaante aangenomen.
Sir Stafford Northcote deelde in het Engelsche La
gerhuis mede dat graaf van Munster Engeland
heeft uitgenoodigd tot bijwoning van het congres
te Berlijn op 13 Juni a. ter beraadslaging over
het verdrag van Sao Stefano, met dien veretau/ls
dat aan Engeland de vrye discussie wordt gelaten
over den inhoud van hel verdrag in zijn geheel,
met de bevoegdheid om het vefdrag al dan niet
aan te nemen. Lord Salisbury heeft deze uitnoo-
diging aanvaard, in de onderstelling dat ook de
andere belanghebbenden op dezelfde voorwaard? toe
treden. Lord Beaconsfield, lord Salisbury eu de beer
Odo Russell zullen Engeland veitegenwoordigen.
De markies van Hartington heeft in het leer
huis, ca lord Granville in het Uoogeihuis, de be-