mt;
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken,
o
1878.
N?
BUITENLAND.
BINNENLAND-
VEHEZEZIIGEIT.
Woensdag 6 Noverater. -
erens.
No. f48.
nu,
f E N bij
Builenlandsch Overzicht.
15.
van f36
ifflessoben,
oerzonden.
Bindt.’'
"ERF
mt 194,
'8 worden
GOUDSCHE COURANT
,n dOT
reriai-
tERVERWIg-
af HEDEN
le deelneming
jedn al In
lor gun-
en alle
londheid
'krijgen,
liidat aij
jeproefd
tot den
Frank»
icna ge-
maaadw
i berrljd-
jid.vdiór
dit xlj
ara wor»
meeren,
ient de
len per-
bij Mm
old. De
ebt ra»
er ver»
ian een
lijn eta»
gepaste
reapon-
N40 JAREN
overbodig.
:tenr,
jF
oven Commu
ting kan wor-
lan NA VIJF
jende Broeder
die zich ah onbezoldigde adviseurs aan de
menigte hebben opgedrongen
Eenige jaren heeft in ons district een centrale
kiesvereeniging bestaan, die door verschillende
omstandigheden is te niet gegaan. Wel bestaan
in onze gemeente kiesvereenigingen, maar deze
staan in geen betrekking met de kiezers in de
andere gemeenten van ons district, en nu kon
zich bij een verkiezing het geval voordoen dat
of de kiezers uit de buitengemeenten de ge
hoorzame volgers zijn van een onzer kiesvereeni-
gingen of dat zij eeu zelfstandig candidaat
stellen, en zoo door de stemmen te verdeelen
eeu ongewenschten candidaat de overwinning
zien behalen,
In den vrede moet men zich tot den oorlog
voorbereiden, zegt de spreukis die ook hier
niet van toepassing? In het volgende jaar
zullen weder verkiezingen plaats hebben; moet
een poging om dit gevaar te ontwgken eerst
gedaan worden, als de stembrieven reeds aan
de kiezers zijn bezorgd, of is het in ons district
niet mogeljjk om tot samenwerking te komen,
bijv, zooals men dat sedert eenige jaren in het
kiesdistrict Dordrecht doet?
In verschillende gemeenten van dat district
bestonden kiesvereenigingen. Begeerig om een
goede keus te doen, en verdeeldheid ouder gelijk
gezinden vreezende, heelt men een poging be
proefd om tot overeenstemming te komen zon
der daarom ieders vrijheid te belemmeren, en
hierin is men, althans tot nu toe,vrij wel geslaagd.
Wanneer een verkiezing vóór de Tweede
Kamer moet plaats hebben, vergaderen de ver
schillende kiesvereenigingen en iedere vereeni-
ging stelt een drietal personen, die men geschikt
acht de vacature te vervullen.
Daarop wordt door de voorzittende afdeeling,
die jaarljjks verandert, een centrale vergade
ring van afgevaardigden uit alle vereenigingen
belegd, óp die vergadering worden de ver
schillende drietallen ter tafel gebracht, de ver
schillende caudidaten worden besproken en ein
delijk wordt overwogen en beslist welke can-
didatnnr, naar de meening dier vergadering, de
meeste kans van slagen heeft. Van het be
handelde geven afgevaardigden in de verschillende
vereenigingen verslag, waarna die vereenigingen
zelfstandig den candidaat der vereeniging stel
len, zonder gehouden te zijn om het praeadvies
der centrale vereeniging op te volgen.
Daardoor wordt een eenheid verkregen zon
der dat de individueele vrijheid aan banden
wordt gelegd, daardoor wordt voorkomen, dat
de eene gemeente over de andere heerschappij
voert.
Zou iets dergelijks ook in ons district niet
mogelijk zijn, wanneer de verschillende bestaande
en nog op te richten kiesvereenigingen van ge
lijkgezinde kiezers zich op dergelijke wijze met
elkander in contact stelden?
Wel worden door zulk eeu. inrichting niet
alle gebreken van ons kiesstelsel weggenomen,
wel bljjven oo]c dan nog vele kiezers te huis of
zeilen op het kompas van anderen, maar toch
is aan allen de gelegenheid geboden om deel te
nemen in het stellen der candidates.
Aan de invloednjke kiezers der verschillende
genreenten zjj dat denkbeeld ter overweging
aanbevolen! L-
De Engelsche regeering heeft Weder een van die
besluiten genomen, welke van ïooveel weifeling en
wankelmoedigheid getuigen, dat selfs de vurige be
wonderaars van Lord Beaconsfield allengs huü ver-
trouwvn in zijne ilMisiUttHswgiheid verliezen. Do
regeering van het moederland heeft de Indische
regeering bevolen, nogmaals een gezant naar den
Emir van Afghanistan te zenden en wel met
een ultimatum, dat de voorwaarden bevat, waarop
de vrede alsnog kan worden gehandhaafd. Men zegt
dat de Indische regeering en vooral de landvoogd
Lord Lytton tegen dezen maatregel heeft geprotes
teerd en alleen gebukt heeft voor het bepaalde bevel
van het ministerie. Op zich zelf is een stap als
die van het gouvernement niet af te keuren, maar
na zooveel geschreeuw en de uitdagende houding
te^j^xver den Emir en Rusland, kan deze houding
niet anders dan een ougelukkigen indruk maken.
De heer Gladstone heeft in eene groote redevoe
ring weder de politiek der regeering afgekeurd. Het
geschiedde op eene groote vergadering in Wales.
Van alle zijden van het land waren de liberalen op
gekomen. Groote triomfbogen waren in Rkyl opge
richt en ze droegen tot opschrift: waan Gladstone,
den. vriend van het volk". De hertog van West
minster, het hoofd der liberale pairs van Engeland,
begeleidde den heer Gladstone en zat aan zyne zijde
en lord Richard Grosvenor stelde de volgende een
stemmig genomen verklaring voor:
Z/De gevaren; waardoor ons land bedreigd worden,
dank zij het ongrondwettig en roekeloos gedrag der
tegenwoordige Regeering, maken het meer en meer
onontbeerlijk om eendrachtig al hun krachten in te
spannen, ten einde met goed gevolg zich tegen een
staatkunde te verzetten, zoo noodlottig voor hun bsste
belangen en zoo vernederend voor de eer van het land."
De behandeling der begrootiug kan in de Fransche
Kamers kort duren, want de Ministers zijn het op
alle punten met de b^grootiugscommissie eeiis; op
timisten berekenen, dat de zitting der Kamers den
5 of 10 Drceifiber zal kunnen worden gesloten
het vooruitzicht op etli republikeinsche meerderheid
in den Senaat maakt dit doenlijk.
De Duitsche Keizer zal 5 December feestelijk te
Berlijn worden iugehaaldde begroeting namens
de hoofdstad zal plaats hebben door den nieuwen
burgervader Forckenbeck, die waarschijnlijk daarmee
zijn burgemeestersloopbaan zal openende benoe
ming vah Forckenbeck is intusschen nog altijd niet
bekrachtigd.
Met niet geringe bevreemding heeft men opgemerkt,
dat onder de verboden socialistische geschriften er geenc
tsaren van de band van Lassalle, zoo meldt men uit
Berlijn aan de Weier-Zeitung. Het jongste besluit van
den president van politie in de hootdstad.heeft daaraan
een einde gemaakt. Op de lijst der verboden ge
schriften komen er zes voor van dien voormaligen
leider der socialistendaarenboven werden nog zes
andere geschriften op de lijst aangetroffen.
Te Darmstadt zijn vijf socialistische vereenigingen
opgehevtu en de gelden, die in de kas werden gevon
den, zijn ijl beslaggenomen; wijders is te Barmen-
Elb* rfcldt een socialistisch orgaan in beslag genome»
en te gelijkertijd verboden.
De rijksoomiuissio van appèl in zake de socialistische
aangelegenheden is op den laatsten dag der vorige
maand geïnstalleerd. De minister van binnenlandsche
zaken, de heer Zu Eulenburg, beeft tevens bij di,e
gelegenheid het praesidium aanvaard. Naar men vei'-»
zekert, zyo bij de commissie reeds verzeheiden
zwareii ingediend.
Van liberale zijde is een lijst opgemaakt van de
stemmen, bij de laatste Rijksdagsverkiezing ohgebracht;
die cijfers zijn merkwaardig; wij laten zo hiefvolgeu
met bijvoeging van het cijfer, dat bij dè vorige
verkiezing werd bereikt: nationaal-liberalen 115,835
(777,7 15); conservatieven 588,180. (390,908); Ryks-
party 480,078 (286,409); liberale wilden 117,^05
(115,440); Fortschrittsparty 282,830 (263,312); Cen
trum 775,436 (751,686); Polen 200,554 (319,159);
Bociaal-demoeraten 184,434 (206,386); volkspartij
12,682 (10,329); particuluristeu 113,703 (96,385);
protestparty (Eteussera en Denen) 18,403^ (12,'802)'.
GOUDA, 5 November 1878.
Voor de akte in de vronwèlqke lumdwkrd «neten
ginerou io ’e-IIttge lï «andidaten geexttmmeerd.
Bereid u in den vrede tot den strgd, is een
oud spreekwoord, en van daar worden jaarlijks
door ons aanzienlijke sommen opgebracht om
ons gereed te maken voor de dagen van strijd.
Oorlog en marine vorderen bij voortduring
hoogere sommen, levendeen doode strijdkrachten
moeten bij voortduring verbeterd worden en
die verbeteringen eischen geld, veel geld.
Maar hierover wilde ik ditmaal niet schrjjven;
van tijd tot tijd wordt een andere strijd ge
voerd, de wapenen van oorlog behoeven daartoe
niet gescherpt te worden, forten en raintoren-
schepen zijn daartoe niet noodig, dooden heb
ben wij althans niet te betreuren en bet Roode
Kruis” behoeft geen dienst te doen. De stembus
roept ons somtijds, om onze stem voor onze
vertegenwoordigers uit te brengen.
Is die tijd gekomen, dan heerscht er drukte
en gewoel, iedere partij tracht zich de over
winning te verzekeren en de middelen die
daartoe aangewend worden, zijn niet altjjd goed
te keuren. Intusschen, de meerderheid is ver
kregen, de strgd is beslist en alles keert weer
tot rust terug tot de tjjd der aftreding weer
daar is en alles opnieuw in beweging gebracht
wordt, om de overwinning te behalen.
Koevele jaren reeds zjjn de burgers opge
roepen om hun vertegenwoordigers te kiezen,
hoe dikwgls is reeds de noodzakelijkheid ge
bleken om geschikte vertegenwoordigers af te
vaardigen en' toch boe weinig belangstelling of
liever hoe weinig kennis bestuurt die keuze.
Hoevele kiezers moeten naar de stembus ge
dreven worden om iemand te kiezen die hun
geheel onbekend is, van wiens beginselen zij
niet het minste weten, op wien zij alleen de
stem uitbrengen omdat mjjnheer A. of mijnheer
B. gezegd heeft dot die candidaat zeer geschikt
is en van zgn benoeming het wel of wee van
het geheele land afhangt.
Dikwijls zgn reeds middelen aan de hand
gedaan om hieri i verbetering te brengen. Ver
minder het getal kiezers, is gezegd, en de over-
blyvendeu zullen meer belangstelling tonnen,
ontneem bet kiesrecht aan ben, die door hun
onbekwaamheid of hun onverschilligheid niet
waardig zjjn het te bezitten en men zal meer
belangstelling mogen verwachten. Geheel ver
keerd, wordt van eeu andere zjjde beweerd.
Breid integendeel het getal kiezers uit, voer het
algemeen stemrecht in, dan eerst zal men in
waariieid van volksvertegenwoordigers kunnen
spreren. Daardoor zul de belangstelling toe
nemen en de verkiezing zal zuiverder de opinie
des Volks teruggeven. Tusschen de beide
uiterste partijen is een midden-partij, die wel
aan vele kiezers het kiesrecht wil ontnemen,
omdat zjj de bekwaamheid missen om daarvan
gebruik te maken, maar dit recht daarentegen
verleenen aan velen, die daarop door hun ont
wikkeling en positie in de maatschappij sa»*
spraak kunnen maken, doch niet de gevorderde
som als belasting opbrengen.
Geen verandering schjjnt echter mogeljjk
zonder dat de grondwet 'gewjjzigd wordt, en
hoewel sedert 1849 verscheidene leemten en
gebreken zgn aan het licht gekomen, schgnt
daaraan vooreerst nog niet te denken.
Maar moet nu daarom alles bij het oude bljjven?
Is het daarom noodig dat slechts enkelen de
keuze doen voor biet gehfeele district en alle andere
kiezers somtgds met tegenzin die keuze bekrach
tigen?
Kan men iemand, die op zulk een wjjze ge
kozen ia, en hoe dikwgls gebeurt het, een volks
vertegenwoordiger noemen, is hg niet veel meer
de afgevaardigde van een klein aantal personen,
