N,
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
:k
I
1878.
N? 2229.
)ND.
UIS,
eelen Singel,
uis, beneden:
Achterkamer,
Ier en boven:
groote Zolder
seljjk ingerigt
UIS,
'kt te Gouda,
hebbende in
en te Gouda.
«n Marmeren
twee Heldere,
kenen boven:
rarners, ruime
i goed en ge-
oort.
BUITENLAND.
Zondag 8 fccomber.
2)
pingen
Bultenlandsch Overzicht.
BEGR00TINGSDISCUSS1EN.
1
E
(j
GOUDSCHE COURANT.
Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
8
UNKMAN.
1
iDK APOTHIK1M
drogist.
>men ten kan-
FÖRTUUN
IMBER 1878,
het lokaal der
van eetfkapi-
R 1878, des
t hotel >oi
ngenaam ge-
is 1046 vier-
geschikt tot
rtnverdrijvend
et de Kina ver
ast geneesmiddel
gebrek aan
langzame her-
o'*
grief gemaakt worden
Houten denken dit oog
het onderwijs meer
maken, dan wel in
wet ligt DeccntraBi
maar of de gemeentel»
de belangen van
te zorgen is een
Men bericht uit Londen De leiders der oppositie
hebben besloten om geen amendementen op het adres
van antwoord op de troonrede te stellen, maar een
voorstel in te dienen, waarbij de Regeering streng
wordt gelaakt, zonder intusschen het buitengewoon
crediet voor den qprlog met Afghanistan te ver
werpen. Het bedoelde voorstel zal niet door lord V
Hartington, maar door een ander lid der oppositie
ingediend worden.
In dien geest is dan ook gehandeld. Oniniddelijk na
de opening der zitting is het adres van antwoord
zonder stemming aangenomen.
De Times verneemt, dat het buitengewoon crediet
voor de krijgsverrichtingen in Afghanistan ongeveer
1 miliioen p. st. zal bedragen. Het blad zegt verder,
dat, indien generaal Roberts dé Afghanen uit het
Koerum-dal verdreven heeft, het hoofddoel van het
Kabinet verzekerd is.
Volgens de laatste berichten heeft generaal Roberts
inderdaad eene belangrijke overwinning behaald. De
positie der regeering, is daardoor veel verbeterd.
In de Belgische kamer kwamen eergisteren de lange
adresdebatten -aan een eindhet adres werd aange
nomen met 87 tegen 54 stemmen.
Geljjk reeds per telegraaf is gemeld, heeft de
Brusselsche Jury in de zaak van T’Kint en Fortamps
uitspraak gedaan. De eerstgenoemde is veroordeeld
tot 15 jaar opsluiting en eene boete van 500 francs,
de ander tot gevangenisstraf voor d.en tijd van een -
jaar en eene boete van 10,000 francs. T’K'nit, ofschoon
de laatste oogenblikken vóór het vonnis zeer geagi
teerd, was bij de uitspraak bedaard. Fortamps daaren
tegen scheen bij de aankondiging zijner straf als door
een electrischeu schok getroffen en verbijsterd.
Uit de telegrammen bleek ook, dat de openbare
autoriteit, wegens den buitengewonen toeloop naar
het paleis van justitie, het noodig achtte, rpaatregelen
van voorzorg te nemen tegeki mogeljjke ongeregeld
heden. Blijkens de nadere berichten hecrschte er
dan ook onder het aldaar aanwezig publiek eene
zekere agitatie, waaruit men wanordelijkheden te
-gemoet kon zien voor het geval dat Fortamps, gelijk
deze en gene scheen te verwachten, zon worden vry-
gesproken. Vandaar dat er ten half 4 ure bevel
,werd gegeven om hel paleis van justitie feontruiroe»,-
waaft.a de toeu reeds aanwezige gendarmerie later
nog tweemaal is versterkt. Het is echter rustig
goed voor een wijsgeer, maar het maakt u als
staatsman machteloos. Onttrek n niet aan de
liberale partjj, want zij behoeft mannen van uw
karakter en talenten. Snijd met ons gouver
nement eiken band af, maar ruk u niet los
van de party, waartoe gij behoort.” Mogen
die woorden van onzen premier, den heer van
Houten tot nadenken brengen
De minister van financiën ontkende dat de
toestand zoo ongunstig was als beweerd was.
Nader kan in heübreede gesproken worden
over de financiëele bijdrage uit Indië, indien
het wets-ontwerp omtrent deze zaak aan de
orde is.
Zonder de noodige zuinigheid uit het oog te
verliezen, wenscht de minister in de gelegenheid
gesteld te worden, het oog te houden op de
verzorging van vele belangen Na het kers
reces beloofde hij de indiening der wets-ont-
werpen tot herziening der grondbelasting op
de ongebouwde eigendommen. Herziening der
patentbelasting en der personeele belasting is
in bewerking. Versterking der middelen moet,
gelijk de heer Blussé reeds gezegd had, voor
eerst hoofddoel zijn.
Zooals reeds gezegd is, werd Hoofdstuk I,
volgens gewoonte met algemeene stemmen aan
genomen, nadat in de zitting van Woensdag
reeds een achttal wets-ontwerpen met algemeene
stemmen waren goedgekeurd. L.
keizer gediend en
uitgelókt was i
den keizer dan de tegenwoordige stemmingen
in republikeinschen geest.
Wel is Noord-Anierika groot geworden, maar tige kerkelijke partjj-organisatie. Omtrent een
meer in weerwil van dan door het spoedige uitvoering der wet tot regeling van
het lager onderwijs deed de minister toezegging
Breedvoerig sprak hij over den aandrang om
het drankmisbruik en de prostitutie door wetten
tegen te gaan. Hij meende dat de beteugeling
van zulke volkszonden niet moet uitgaan van
de regeering, 'maar van particuliere pogingen
van staatsinmenging wacht hjj niet veel. Even
min verwacht hij heil van wetten tegen het
socialisme, de strafwet waakt tegen uitspattingen
of ondermijning van de publieke orde, terwjjl
theoriën niet behoeven gestraft of vervolgd te
te worden.
Maar evenmin als hij den weg van dwang
wilde betreden, mocht hjj de hand reiken aan
hen die het algemeen stemrecht gevraagd had
den, hij is njet bereid die vreemde instelling
hier oter te brengen, zonder daarom het tegen
woordige gebrekkige stelsel te willen handhaven.
De minister is voor een verstandige uitbreiding
van het kiesrecht, en wil zelfs verder gaan dan
het ontwerp van den vroegereu minister Geert-
sema, dat door hem als reeds verouderd werd
afgeketird. Den heer vaii Houten werd eindelijk
door den minister toegevoegdG jj zeidet niet
paar klatergoud te streven, ik geloof dit gaarne,
maar plaatst u niet in het isolement. Dit is
geval is, voor de regeering dit werk in haar
programma kan opnemen. Dat het volk nog
zoo ontwikkeld niet ie, els de heer Van Houten
zou wenschen, mag daarvan deze regeering een
En zou de heer Van
iblik te verhaasten door
■een gemeentezaak te
i bedoeling der nieuwe
tie is een lang woord,
jpren in staat zijn voir
goed aoldoend volksonderwijs
i vraag, die bij deze quaestie
volstrekt niet over het hoofd mag worden ge
zien, vooral omdat lautnen en willen ook nog
twee zijn.
De Ijjdensgeschiedenis der laatste twintig
jaren moet wel afschrikken om nog langer het
onderwijs uitsluitend aan de zorg der gemeen
tebesturen toe te vertrouwen. Alleen door het
verschaffen vau goed onderwjjs, de heer Van
Eek drong er terecht op aan, kan de tijd ver
haast worden om het stemrecht uit te breiden
en de grondwet te herzien.
Wat de belasting-hervonning betrof,hierin ver
schilt de heer van Houten niet zooveel met den
minister om daardoor de afscheiding te ver
klaren. Men mag dan ook vertrouwen, dat die
afgevaardigde zich niet, vijandig zal stellen
tegen een regeering, waarvan hij slechts in
enkele ondergeschikte punten van bestuur ver
schilt. Maar genoeg over de leden der kamer,
gaan wij nog even na wat door de regeering
at is aangevoerd ter verdediging van haar stand
recht, en zijn ontevredenheid betuigde dat nog punt en ter beantwoording van eenige vragen,
geen uitbreiding aan het kiesrecht gegeven was door verschillende leden in den loop der dis
door wjjziging der kieswet. Allen zijn over- cussiën gedaan.
-j jn een ]10ogst belangrijke redevoering weer-
of het belang legde de minister van binnenlaridsche zaken de
ingébrachte beschuldigingen. Had men de
openbaarmaking der rapporten aan den koning
i herhaaldelijk afgekeurd, de minister vroeg of
de openbare zaak niet in het openbaar moest
behandeld worden en of.de petitionarissen zich
niet beleedigd zouden geacht hebben indien hun
verzoek ongemotiveerd was afgewezen. Op
om op uitbrei-
en de voorbeelden uit den
vreemde doprden spreker aangehaald zjjn ook niet
algemeen stemrecht in Frankrijk de republiek grond der feiten hield hij staande, en wij moeten
ticm ucv oreutrci ucu ------ - ---o—I
het plebiscit door Napoleon durfden beweren, da^, het petitionnement niet
dat die ook was voorbereid, georganiseerd en
uitgevoerd met alle hulpmiddelen eener krach-
Het is in ons staatsleven een overoude ge
woonte dat bij de algemeene beraadslagingen
over de staatsbegrooting, die de aanneming van
Hoofdstuk I, het huis des konings, voorafge
gaan, allerlei onderwerpen ter sprake worden
gebracht, die juist niet altijd in een nauw ver
band staan met het onderwerp dat aan de orde
is. Wij mogen dan nu uok van geluk spreken dat
die algemeene beraadslagingen in drie zittingen
zjjn afgeloopen en Woensdag reeds Hoofdstuk
I met algemeene stemmen is aangenomen, na
een korte opmerking over een gewone misre
kening onzer bouwmeesters, hier ten opzichte
van den bouw der koninklijke stallen in de
residentie.
Veel nieuws hebben de algemeene beraadsla
gingen niet opgeleverd; men kan het toch geen
nieuws noemen dat eenige leden hun ontevre
denheid te kennen gaven omtrent de rapporten
van den minister van binnenlandsche zaken aan
den koning in zake 'het onderwjjs-petitionne-
ment; reeds vroeger hadden zij hun afkeurend
oordeel uitgesprokeri. en niemand koesterde de
verwachting, dat dit oordeel nu reeds gewijzigd
zou zjjn; wjj mogen integendeel verwachten
dat die afkeuring, bij een flinke toepassing der
wet, zal toenemen.
Evenmin was het iets nieuws dat de heer
Gratama een lans brak voor het algemeen stem-
>n uitbreiding aan het kiesrecht gegeven was door verschillende leden in den loop der dis-
wjjziging d: -“;s" “u"“"
tuigd dat de regeling van het kiesrecht bij ons
juist geen modelregeling is, maar
des laiids eischt, om reeds nu het algemeen
stemrecht in te voeren is een andere vraag.
Waarljjk de verkiezingen in de hervormde
kerk, hebben velen afgeschrikt om op uitbrei- i
ding aan te dringen en de voorbeelden uit den
vreemde doprden spreker aangehaald zijn ook niet
geschikt om aanhangers te winnen. Wel heeft het
Li r„r_i::.i
bevestigd, maar vroeger heeft het evenzeer den ons^verwonderen over ^hen die het tegendeel
1 en Lv. frawaov,.. uw, f o - --
nog vrij wat eenstemmiger voor alleen een staatkundige-demonstratie was,
in republikeinschen geest.
is het niet veel
algemeen stemrecht?
De heer Blussé drong aan op vermeerderde
ontvangsten, daar de rij der belangrijke bezui
nigingen gesloten was, en de uitgaven daarente
gen voortdurend zullen toenemen, hoe zuinig
men ook het bestuur moge voeren, zoodat
"daarin alleen door verhoogde belastingen kan
voorzien worden, en die kunnen alleen verkre
gen worden door belastinghervorming. Op het
zelfde aanbeeld sloeg de heer vau Houten,
wiens redevoering vooral daarom belang wekte
omdat het bekend was geworden, dat hjj de
samenwerking, die tot nu bestaan had tusschen
de verschillende fractien der liberale partjj voor
zich had Opgezegd.
Zouden- wy de redenen dier afscheiding ver
nemen Waarom de grondwetsherziening zoo
ver in het verschiet geplaatst, moest deze in
het liberaal programma niet op den voorgrond
staan, nu reeds zoo „dikwjjls gebleken is, dat
de grondwet een bezwaar is tegen het invoeren
van dringend noodige verbeteringen Mag dat
een motief zjjn om zich van de regeering af
te scheiden Grondwetsherziening is een hoogst
gewichtig werk, en zeker moet het volk eerst
luider daarop aandringen dan tot nu toe het
