)DEL
I
JN° 2967
1883.
■EN
'looisel.
OM.
BINNENLAND.
Woensdag 29 Augustus.
--
JES.
IERS 17.
den
tolen.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
Middelt. Onderwijs voor Meisjes,
ii.
Tssiogel. I
zijnde voor I
le
■Fabriek
De inzending van advertentiön kan geschieden tot één uur des namiddags van den dag der uitgave
EjÉÜT
3 Goo
iden en 1
gsohriften
en geworden,
BALSEM,
erreden over
*»1 ik u, by
ek maken too
tel achting.
OLEMAN.
Schilfers,
•ijn in de
ardworm,
rorden, «1
nen door den
ir, tevens
md, bruin
radend en
IMER,
en, - enz.
£KER,
iwmaterialen. I
worden berekend naar plaatsruimte.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN
bedoeling van den wetge*
de bevoegdheid toe te ke
adplege men
zicht op het
RING
De uitgave dezer’Courant geschiedt ZONDAG
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prys per drie maanden is 1.25
franco per post 1.50.
1883, des na-
Schoollokalen
m gehouden
1 men ver-
1883 op de
jr GOOR.
Secretarie.
EftL
Ische Gou
den door den
i Gouda.
enezing door
tyulateurvea
kmeester der
van verschil-
Infwerpea.
AD VERTENTIEN worden geplaatst
van 15 regels a 50 Centeniedere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
goudsche courant.
GOUDA, 28 Augustus 1888..
Het Bestuur der Sociëteit «Ons Genoegen' beeft
met de Koninklijke Vereeniging Het Nederlmdech
Tooneel een overeenkomst aangegaan voor het geven
van een zestal voorstellingen in deze gemeente ge
durende het seizoen 18M/M.
De voorstellingen hebben plaats' telkens op Don
derdag en wel op de volgende data 11 October, 8
November, 13 December, 3 Januari, 17 Januari en
7 Februari. De eerste voorstelling en d» tw»e laatste
worden gegeven door de Amsterdamsohe, de drie
overige door de Rotterdamsche Afdeeling.
Binnenkort zal aan de leden der Sociëteit de
inteekenlyst worden aangebodende voorwaarden,
waarop men tot de voorstellingen toegang kan ver
krijgen, zyn dezelfde als het vorige jaar.
Eene aanbeveling om op die lijst te teekenen
mag overbodig worden geacht, daar het voorrecht
om de uitstekende artisten van genoemde vereeni-
gitw-berhaaldelijk alhier te zien optreden zeker door
ieder ten hoogste zal worden gewaardeerd.
By den schietwedstrijd te Bussum is op de ie-
ituvntaan, 200 pas, door onzen stadgenoot, den
heer H. van Wijngaarden hat grootste aantal punten
behaald nl. 57, terwijl een andere stadgenoot, de
beer G. H. G. de Lange, onder hen behoorde, die
op één na het hoogste aantal punten behaalden nl. 54.
Op de pertoneele taan, 200 pas, behaalde de beer
van Wijngaarden 53 punten.
Zondag jl.zyn ook de werklieden van de heeren
Waarin bestaat het verschil tusschen de
meisjesschool zooals die thans bestaat en die
welke wy verlangen?
Deze vraag wenschen wy thans te beant
woorden.
Het onderscheid tusschen de uitgebreid lagere
en de middelbare school ligt in den omvang
van het onderwys, de vakken die beoefend woe
den en de methode. In die vakken, welke aan
beide soorten van inrichtingen gemeen zyn,
zooals taak- en letterkunde, geschiedenis en
aardrijkskunde, blyft het voordeel nog steeds
aan de middelbare scholen, omdat de cursus,
die een bepaalden tijd (gewoonlijk 5 jaar) duurt,
de meisjes noopt een paar jaar langer te be
steden aan nuttige, geestelijke bezigheid, zoo
dot, in overeenstemming met den leeftyd der
leerlingen, het onderwys in talen zich kan
verheffen tot meer dan het machinaal aanleerén
der spraakkunstige gronden der nieuwere talen.
Er blyft in de laatste iaren van den cursus
tyd over om enkele stukken te lezen uit den
nieuweten of den klassieken tyd als inlei
ding op de geschiedenis der letterkunde, welke
behandeld wordt in verband met de beste voort
brengselen der onderscheidene nieuwere volken.
Ook de geschiedkundige wetenschappen kunnen
niet anders dan winnen, wanneer de leertyd
verlengd wordt en de meerdere leeftyd ook
grooter vatbaarheid medebrengt om den samen
hang en het onderling verband der feiten te
vatten.
Op het gebied der' letterkundige vakken geeft
dus de middelbare school meer dan de meisjes
school. In overeenstemming met de lessen der
ervaring zoekt sy ook by voorkeur in deze
vakken het vormend element voor de dames.
De meesterstukken van de letterkunde der
nieuwe volken, de lessen der geschiedenis ge
ven voedsel aan het gemoedsleven der vrouw
en leiden dat in de goede richting. Maar het
groote verschil is dat men by de middel
bare school niet uitsluitend in ééne richting
het vormend element zoekt voor de opleiding
der vrouw. Eene vrouw, die geheel vreemde
ling is op het gebied der natuur en zelfs van
de eenvoudigste verschijnselen geene verklaring
weet te geven, die geen begrip heeft van kunst
of kunstzin, die niet door eenige wiskunstige
oefening heeft leeren deukten en logisch redenee-
ren, kan, hoe ervaren zy moge zyn in talen
en hoe belezen in de verschillende litteraturen,
niet werkelyk ontwikkeld genoemd worden.
Juist door de harmonische ontwikkeling der
onderscheiden vermogens der vrouw, door de
samenwerking van die verschillende oefeningen
▼an den geest verkrygt de vrouw die veelzydige
vorming, welke zy behoeft, als huismoeder by de
opvoeding harer kinderen, als echtgenoote, op
dat zy niet by haar echtgenoot in kennis zoo
veel achtersta als thans veelal het geval is, ah be-
in Nederland,
*u postzegel*,
tending Mel-
iplein, 32,
Depót*.
schaafde vrouw in den maatschappelyken
omgang, ah ongehuwde eindelyk die, in welke
richting dan ook, zich een bestaan moet zoeken.
Dit middelbaar onderwys voor onze meisjes
tracht de leemte aan te vullen, die in de ouder-
wetsche scholen bestaat. Daar heerscht eene
eenzijdige richting in de opvoeding, die 50 jaar
geleden aan de eischen van den tyd beant
woordde, maar die bij de veranderde behoeften
der maatschappij thans onvoldoende is. We
tenschap en kunst en industrie hebben in de
laatste halve eeuw een groote vlucht genomen.
De strjjd des levens heeft den man genoodzaakt
zich door inspanning* en harmonische ontwik
keling zijner vermogéns beter voor te bereiden
voor zyn werkkring in de maatschappij. Het
peil der algemeene beschaving is aanmerkelijk
verhoogd. Zal nu de vrouw goed haar roeping
vervullen, dan behoort ook het peil harer ver
standelijke ontwikkeling evenredig verhoogd,
haar blik verruimd te worden, opdat zy, in
verband met haren aanleg en hare bestemming
gelijken tred houde met de andere helft van
het menschelyk geslacht. Zoodoende kan een
groot kwaad voorkomen worden, dat de maat
schappij in de toekomst bedreigt: nl. dat er
eene klove ontstaat tusschen de beide deelen
van het menschelyk geslacht, die beletten zou,
dat de vrouw die hoogere wijding geve aan de
samenleving, dien veredelenden invloed uit-
oefene, waartoe haar sterk uitkomend gemoeds
leven haar in staat stelt.
Ook is er verschil van methode, hebben wy
gezegd. By het l.o. heeft men klasseleeraars en
leerareasen, by het m. o. vakleeraars. By het
lager onderwys staat een docent voortdurend
aan het hoofd derzelfde klasse en onderwijst
alleen de verschillende vakkenNederlandsch,
Aardrijkskunde, Geschiedenis, Talen enz.by
het m. o. nemen de docenten verschillende vak
ken geheel voor hunne rekening en onderwijzen
die in alle klassen, den geheelen cursus door.
Dat is voor eenigszius ontwikkelde leerlingen,
zooals men onderstellen mag van meisjes die de
lagere school geheel doórloopen hebben, een
voordeel, want by die voortgaande ontwikke
ling moet tevens eene aanzienlijke hoeveelheid
kennis worden aangebracht en deze kan slechts
op doelmatige wjjze worden gegeven door eene
leerares, die zich op hooger standpunt bevindt,
die het geheele gebied der wetenschap overziet
en dus zelfstandig kan beoordeelen, wat daar
uit genomen moet worden voor het onderwys
en in welken vorm het gegoten worden moet,
opdat de leerlingen het behoorlijk kunnen op
nemen en verwerken. Voor den bekwaamsten
onderwijzer is het niet mogelyk goed onder
wijs te geven in de verschillende vakken die
b.v. in de laagste klasse eener hoogere burger
school worden onderwezen, namelyk wiskunde,
natuurlijke historie, Nederlandsch, Franscb,
Duitsch, geschiedenis, aardrijkskunde en teeke
nen, ook dan niet wanneer men dit laatste aan
een afzonderlijken leeraar opdraagt. Verdienste
lijke onderwijzers, die aan het hoofd van vroegere
Fransche scholen of instituten stonden, be
klaagden zich, dat zij als ’t ware ondergingen
in de veelheid der vakken en onmogeljjk, zelfs
voo^nkele. op de hoogte konden bljjven. In
dien toestand verkeeren thans nog de meisjes
scholen van u. 1. o.; uitbreiding Van de leer
stof is alleen mogelyk, wanneer die gepaard
gaat met verandering van methode; het klasse-
stelsel van het 1. o. moet vervangen worden
door het vakstelsel van het m. o. Van daar ons
streven ota te verkrijgen eene middelbare school.
De examens voor lager onderwys vorderen
eene bekwaamheid en een graad van ontwik
keling, welke noodig worden geacht om kin
deren van 612 jaar te ontwikkelen, door on
derwys op te voedenmaar nooit is het de
bedoeling van den wetgever geweest daaraan
de bevoegdheid toe te kennen om aan jonge
meisjes van 1218 jaar degelijk, ontwikkelend
onderwys te geven in zooveel verschillende vak
ken plus een paar vreemde talen. Alle menschelyk?
klachten zyn beperkt en wanneer men zoo ón
mogelijke eischen stelt aan den onderwijzer,
dan kan het alleen strekken tot nadeel van
het onderwyshet geheele onderwys loopt dan
uit op het aanplakken van een laagje kennis,
dat bij de eerste wry ving in het bedrijvige leven
afschilfert en weinig sporen achterlaat.
Thans rest ons nog de vraag of in onze ge
meente eene middelbare school voor meisjes
mogelyk is.
Jrgeteekenden I
voor
