1LEN.
en
V
F
BS»
I
•4]
BINNENLAND.
1884.
Vrijdag 12 September.
N° 3130.
SZ
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
üadera,
I
I
ij
■V
II
1.
JK
■ff]
L;
lo
I
I I
chappij,
OCHE
St HOLM.
koorheer-
,<le Qmna
sde eto.
f 1.90
I I
1 11
i 1
I
i TEGEL
om
d.
steund
I
t
egen liuis-
n reserven
fr.
itingen en
te Gouda,
eekersingel
Omstreken
Gouda.
I
tcfie Cou-
?n door den
Gou^i.
1
1 vierkante
8, aan het
Gouda en
Co., Boek
cellen tet
informatien
GOUDSCHE COURANT.
jandelaren-
tre gunstig
die veroor
vrouwelijke
Semenarie te Metz, die de schoonste «elukwensehen
Gisteren werd alhier de algemeeue vergadering der
St. Gregorius-Vereeniging gehouden. Onze stad had
een zeer feestelijk aanzien, van den toren der O. L.
V. kerk alsook uit vele huizen van particulieren wap
perde de Nederlandsche vlag, hetgeen op de talrijke,
van alle oorden samengestroomde menigte, een hoogst
aangenamen indruk maakte* Te 10% ure werd in de O.
L. V. kerk door den Z.Ew. Heer Deken dezer stad de
plechtige Hoogmis opgedragen voor den bloei der Ver
eeniging. Een ontzaglijke menigte, waaronder zeker niet
minder dan 400 priesters, vulde de schoon versierde
kerk tot het laatste staanplaatsje toe. Na de H.
Mis kwamen alle aanwezige leden der Vereeniging
en alle deelnemers aan dit feest in de Sociëteit
«Ons Genoegen" bijeen. Verschillende eerw. sprekers
traden op. De bijeenkomst werd geopend met het
mededeelen van het verslag door den Z.Eerw. Heer
Lans, professor aan het Seminarie Hageveld, die
door daverend gejuich werd begroet. Na hem hield
de Z.Eerw. Heer van Son, professor aan het Semi-
nari te St. Michiels Gestel, een luid toegejuichte
toespraak over z/de populariteit van den Gregoriann-
schen zang." Deze toespraak werd gevolgd door
een ouderrichten.de repetitie van Gregoriaansche ge
zangen, welke geleid door bovengenoemden Z.Eerw.
Heer Lans, eeu besten iudruk achterliet. Nu
volgde een treffende toespraak van Prof. Vergroesen
van het Seminarie zzde IJpelaar" over de eigen
schappen van een goed kerkzanger." Onder luid
gejuich trad de Abbé Buur op, Professor aan het
aanbood aan het zangkoor der O. L. V. Kerk en
aan heel de Nederlandsche Vereeniging. De bijeen
komst werd gesloten door een kernachtige en indruk
wekkende rede van den Z.Eerw. Deken dezer stad.
Op verschillende plaatsen der stad werd nu het
middagmaal gebruikt, waarna in de O. L. V. kerk
eene uitvoering plaats had van verschillende Gregori
aansche en meerstemmige kerkgezangen, welke groo-
tendeels door het koor der O. L. V. kerk, deels ook
door het koor van Kabauw werden uitgevoerd. De
beide koren kweten zich meesterlik van hun taak,
tn al de zangstukken werden zóó uitgevoerd, dat zij
inderdaad tot voorbeeld konden strekken voor alle
kerkkoren. De kerk was ook thans tot het laatste
plaatsje gevuld; onder vele hooggeplaatste geestelijken
merkte men op den Z. Eerw. Secretaris van Z. Exc.
den pauselijken internuntius. De plechtigheid werd
besloten met den zegen met het Allerh. Sacrament.
Eere aan den Z.Eerw. Deken, aan de Directeurs,
Organisten en Zangers, die door de toewijding hunner
beste krachten dezen dag tot een schitterenden feest
dag gemaakt hebben voor geheel de Nederlandsche
Gregorius-Vereeniging tot bevordering van de kerke
lijke toonkunst.
Woensdag 17 September e.-k. zal hier ter stede
een gouden huwelijksfeest worden gevierd door een
echtpaar, dat in droeve finanlieele omstandigheden
verkeert, zoodat er van eeniglei feestelijkheid weinig
sprake zal zijn tenzij meergegoede stadgenooten
de beide oudjes bij deze gelegenheid eens willen
gedenken. Wij vernemen dal ty ’t verdienen. Zij
pasten steeds goed op, werden nog nimmer bedeeld,
daar een paar dochters hoewel met moeite, daar
zij zelf evenals hun vader erge lichamelijke ge
breken hebben voor* hu*'‘•onderhoud werkten,
ener zyn allerlei redenen om te hopen dat zij Woensdag
eens zullen verblijd worden met eenige blijken van wel-
widendheid. Het adres isLange Dwarstraat No.
153 c. hun naam C. Blesgraaf en J. Akrijn.
Die Goudsche ingezetenen, welke belang stellen
in de quaestie der toelating van meisjes op de
Hoogere Burgerschool alhier, namen, naar wij mogen
veronderstellen, kennis van hetgeen de N. Rott.
Ct. daaromtrent in het midden bracht. De heer
H. W. F. Bonte, leeraar aan onze Hoogere Burger
school kwam, naar men weet, daartegen op in een schrij
ven dat de Redactie van genoemd blad niet ge
heel opnam, maar de inhoud waarvau slechts
kortelijk werd medegedeeld..
De Redactie van bet Schoolblad het van belang
achtende bedoeld schrijven in zijn geheel aan bare
lezers mede te deelen, heeft den heer Bonte ge
vraagd dit haar te doen toekomen, die daaraan gevolg
gaf. Wij meenen ook onze lezers in kennis te
moeten stellen met deze missive en nemen die
daarom uit gemeld blad over
Aan de Redactie van de Nieuwe
Rotterdamsche Courant.
nommer van Zaterdag 30 Aug. 3e blad
beschouwing voor over de dezer dagen
Minister van binnenl. zaken genomen
In uw
komt eene
door den
beslissing omtrent de toelating van meisjes tot de
hoogere burgerschool alhier. In dat stuk worden
de feilen op zoo wonderlijke wijze voorgesteld, dal
men zich onwillekeurig afvraagt, hoe een blad als
het Uwe, dat in den regel zoo goed ingelicht is,
dergelijke beschouwingen kan vastknoopen aan zoo
onjuiste gegevens. Waarlijk, een Gouwenaar ver
trouwt zijne oogen nauwelijks als hij zoo iets leest"
in de N. R. Courant.
Vooreerst de uitbreiding der school van 3 tot
5 j. cursus. Deze dagteekent niet van Augustus
des vorigen jaars, maar heeft reeds in 1881 haar
beslag gekregen en in Sept, van dat jaar was
eeue 4e klasse aanwezig, terwijl sedert Sept. ’82
de volledige 5 j. cursus tot stand is gekomen.
Reeds tweemaal, in *83 en ’84, hebben leerlingen
der school aan het eindexamen deelgenomen. De
uitbreiding was sedert jaren door het gemeente
bestuur verlangd op rijkskosten, maar de regeering
had daartoe geene termen gevonden in ’80 deed
echter de gemeenteraad den minister v. b. z. het beeld geklopt.
voorstel om t
gevolge hebben zou, voor
nam de
■-» - <7 r.-- --
en sedert betaalde de gemeente Gouda jaarlijks wat
de 5 j. c. i J
totdat in het vorige jaar tusscheu het Rijk
de gemeente eeu
meerdere zekerheid der stad, de bijdrage der"
meente is bepaald op een jaarlijksch fixum
f 6970. Bij deze geheele zaak ie geen sprake
geweest van meisjesde school is gebleven eene
school voor jongens, die bekostigd wordt door bet
en
maar waartoe de
bovengenoemde som bijdraagt op eigen ver-
l». yan eeQ g j c
De quaestie der meisjes op de school staat met
de uitbreiding niet in bei minste verband. Reeds
vóór het Kon. besluit, waarbij de burgerschool tot
5 j. k. werd verheven had de min. van binnenl. zaken
bij besluit van 2 Mei 1881 op verzoek van eenige
ouders bepaald dat voortaan ook vruuwelijke leer
lingen tot de school mochten worden toegelaten,
mits zij aau de vereischten van toelating voldeden.
Dat de gemeenteraad en de commissie van toezicht
daarop niet geboord werden, spreekt van zelf; de
rijksscholen worden door den minister beheerd onder
voorlichting van den inspecteurzelfs nu nog,
met het subsidie van de stad, is de school gebleven
eene zuivere ryksinrichting, waar bet gemeentebe
stuur geen gezag uitoefent eu waar de commissie
van toezicht alleen baar wettelijke bevoegdheid heeft.
Het toelaten van meisjes geschiedde, omdat er hier
ter slede geen inrichting van midd. onderw. voor
meisjes bestaat en er op de burgerschool nog plaats
was de school bleef echter voor jongens bestemd
en geenerlei wijziging werd ie het programma aan
gebracht. De meisjes volgen op verantwoordelyk-
beid der ouders bet onderwijs, dat natuurlyk vooral
in de hoogere klassen voor haar niet geheel geschikt
ismet ééne uitzondering woonden zij dan ook in
de 3®klasse slechts enkele lessen bij. Ten ge
volge van bovengenoemd ministerieel besluit werd de
school bezocht in 81/82 door 7, in 82/83 door 12, in
83/84 door 11 meisjes. Geen enkel bezwaar leverde de
aanwezigheid der meisjes op, noch voor het ouder
wijs der jongens, noch voor de fiuantiën. Wat
is thans echter het geval? Uit de voorloopige
inschrijving en het tentamen der candidates bleek,
dat waarschijnlijk de ,1e klasse zou worden be
zocht door 26 jongens en 7 meisjes, dus 33
leerlingen, een getal te groot voor ééne klasse.
Door het aantal jongens was de splitsing nog niet
noodig, de 7 meisjes gaven den doorslag. De mi
nister stond nu voor de vraag 2400 te geven
uil ’s Rijks kas voor eene splitsing, j:“ -
zaakt werd door de aanwezigheid van
leerlingen waarvoor de scMlol niet bestemd noch
ingericht is, óf wel de intrekking van het ver
leende verlof tot bywoning der lessen door meisjes.
Het eerste wilde hij niet op zijne verantwoording
hebben alvorens tot het tweede te besluiten, deed
hij aan den raad de vraag, of deze de 2400
voor rekening van de gemeente wilde nemen eene
beleefdheid, waarvan de stadsregeering blijkbaar niet
gediend geweest is. Nu kan men zeggen, dat de
eisch om de geheele 2400, die ook aan het
onderwijs van de jongens ten goede komen Zouden,
wat hoog is, maar in beginsel is de houding en
het standpunt des ministers zeer correct.
Uit dit exposé der feiten kan blijken, hoe on
gegrond verscheiden uwer opmerkingen zijn de
onjuistheid daarvan zal u thans bij het overlezen
van uw stuk wel zelf in het oog vallen. Toch
acht ik mij verplicht een paar punten te releveeren.
Aan de toelating van meisjes op de h. burger
school is eene heele historie verbonden. Tien jaren
geleden diende de bekende industrieel, de heer
A. A. G. van Iterson, directeur der kaarsenfabriek,
een gemotiveerd eu van memorie van toelichting
voorzien verzoek in aan het gemeentebestuur om
eene h. burgerschool vuor meisjes op te richten.
Dit request werd door tal van ingezet enen ge
en herhaaldelijk is sedert op datzelfde aau-
Men vond hier bij den geraeente-
GOUDA, 11 September 1884.
Van goederhand vernemen wij dat op de voordracht
voor Hoofd der le Burgerschool voor meisjes zijn
geplaatst de Heeren
B. P. van Cittert, J. G. W. Zegers, beide te Am
sterdam en H. H. Zylstra te Honseleredijk.
De najaarsvergadering van de onderwijzers in het
arrondissement Gouda zal gehouden worden op 20
September a. s. De heer Hagen zal dan spreken
over «de praktische opleiding van Kweekelingen" en
de beer Hage over hStraffen."
Betrekkelijk de feestviering in het Weeshuis op
Dinsdag jl. kunnen wij nog meêdeelen dat die uit
stekend is afgeloopen. ’s Avonds ten half acht
ure werden de kinderen andermaal gul onthaald,
waarna de gas-illurainatie werd ontstoken, die op de
plaats was aangebracht en welke bestond in eene
verlichting van het bloemperk en in eeu lauriertak
met de initialen van den jubilaris boven de warande.
Tegen 8 uren schaarden zich al de weezeu op de
plaats, om den jubilaris weder met een lied te ver
welkomen. Ten half 9 ure werden in de feestzaal dis
solving—views vertoond doof onzen stadgenoot Van
Staveren, welke algemeen in den smaak vielen, vooral
toen het portret van den jubilaris te voorschijn kwam;
hetwelk later gevolgd werd door het ponret van
wylen den Regent Kluitman en de afbeelding van
diens grafmonument, de portretten van twee tegen
woordige Regenten, die van den binnenvader en
moeder en die der naaimoeder van het gesticht en
eindelijk een alleraardigste groep van zes weesmeisjes.
Alle welke verrassingen met gepasten ernst of met
uitbundige vroolijkheid begroet werden. Voor muziek
behoefde niet gezorgd te worden, daar de kinderen
van tijd tot tijd een lustig liedje deden hooren. Te
10 uren werd de avonddisch gereed gemaakt, waar
aan nog heerlijk gesmuld werd en het was al laat
toeo de vroolijkheid een einde nam en allen ter ruste
gingen. En zoo eindigde een feest dat nog lang
in de herinnering van allen die het hebben bygewqpnd,
bewaard zal blyven. Maar voor wij eindigen willen
wij nog meêdeelen hetgeen wy tot nog toe verzuimden,
dat ook de oud-weezen zich niet onbetuigd hebben
gelaten om hunnen ouden Regent te komen compli-
menteeeen ’s morgens op de receptie door eene
deputatie’s avonds door een groot aantal hunner, die
nog eens van harte meê feest kwamen vieren in het ge
sticht dat by hen in hunne jonge jaren de plaats
innam van het ouderlijk huis.
alle kosten, die de uitbreiding ten-
rekening der stad te
nemen. Hiermede nam de rijksregeering genoegen
werkelijk meer kostte dan de 3 j. c.,
cn
contract is gesloten, waarbij ter
ge-
i van
bepaald op
meisjesde school is gebleven
Rijk (ook als te eeniger tijd parellelklassen
grooter personeel noodig zijn),
Stad i--—---1--u::j.
Zoek
in bet genot te zyn