EL EREN EG N 3563. 1887. d A G DEN. BINNENLAND. UN J naar DE HERZIENING. Zondag 26 Juni. Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken. G leparte- ontvan- LK, oenendaal. ijs bij WAN, den, 2LLEÏÏ, ngebruik ’ii REL, p ’r gsudschecourant irtoe ache hoeveelheid organische stof welke milligram Kalhunpermanganaat. 'e- JGUSTÜS HAAG één ah iteu- hten 6.3 1.55 1.9 i Gouda. leren. Zn. t er Woens- Gouda haar EG. tjjd voldoet. Zij is de vrucht van menige transactie dit kan niet anders maar zij zal het mogelijk maken, dat alle geschikte be- standdeelen van ons volk deel krijgen aan de keuze der landsvertegenwoordigingdit is in ons oog haar grootste verdienste. Met bijzondere vlugheid is de eerste hehan- Eerste loopen. De vloed van amendementen, die op i i"l t.1^ daarbij behoorende tabel waren ingediend, a. 1 a t lijk. Intusschen gelooven wjj, dat niemand '„„Hagen zalde verwerping van -Van der Feltz had de rege- het kiesrecht haar voorloopig karakter waterleidingwater alhier bevatte deze maaud Liter een 1 vereischte 2 Juni 5 9 16 23 Bij de Leidsche faculteit voor geneeskunde zijn geslaagd: voor het tweede natuurkundig examen de heer F. Beekenkamp en voor het propaed. de heer A. Mijnlieff. Blijkens achterstaande advertentie rijdt dag e. k. een goedkoops trein van Arnhem. Het ministerie van koloniën heeft besloten tot het --- Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel. volstrekte meerderheid maar twee derden der nitgebrachte stemmen vereischt. Bij deze gansche behandeling van de her- zieningsontwerpen, gelijk zij thans nog in de v, en later in de nieuwe Kamers moet plaats hebben, vormt elk hoofdstuk een afzon derlijk geheel, hetwelk, zonder dat daarin thans nog eenige wijziging kan gebracht worden, moet worden aangenomen of verworpen'. De aldus door de Staten-Generaal en den Koning vastgestelde wijzigingen in de grond wet worden plechtig afgekondigd, o.a. van alle gemeentehuizen in het land. Na die afkondiging moeten, volgens de nu door de Tweede Kamer aangenomen additio neels artikelen, binnen vier maanden de ver kiezingen voor de nieuwe kamers der Staten- Generaal plaats hebben; waarom de nieuwe kiezerslijsten zoo spoedig mogelijk worden op gemaakt overeenkomstig de nieuwe bepalingen omtrent kiesbevoegdheid, welke opgenomen zjjn in die additioneels artikelen en die van kracht bljjven totdat de wet daaromtrent nader zal hebben beschikt. Wat thans de vraag betreft of de vast gestelde ontwerpen kans hebben geregeld dezen wetteljjken weg te doorloopen wjj meenen daarop in het algemeen een toestemmend ant woord te mogen geven. Natuurlijk hebben wij daarbjj het oog in de eerste plaats op de Eerste en Kamer. Deze zal, dnnkt ons, geen reden vin- 1 den om bare goedkeuring er aan te onthouden. Zelfs niet aan het nienwe Hoofdstuk X, dat met de kleinste meerderheid (43 tegen 40) is aangenomen. De inhoud daarvan verschilt metterdaad zoo weinig van datgene, waarmede de meerderheid der liberale partjj ten vorige jare genoegen nam, dat wjj ons niet kunnen voorstellen, dat een onpartijdig en bezadigd lichaam als de Eerste Kamer, geheel staande bniten den partijstrijd en zonder parti-pris de nienwe lezing toetsende aan den werkelijk bestaanden toestand, bezwaar zou maken die ter beslissing voor te leggen aan de kiezers. Want dat is toch de vraag, die het hoogste college te beantwoorden heeft. Zoo staatsge- fahrlieh zal het met behulp van 7 voorname liberalen aangenomen hoofdstuk niet zijn, dat het onmiddellijk behoort te worden afgemaakt. Wij nemen dus aan, dat de geheele reeks ont werpen ook deze tweede vuurproef doorstaan en derhalve voor de vierschaar der kiezers gebracht worden. Maar het verder verloop is thans nog moeilijk te voorspellen. Natuurlijk zal de schoolquaestie bij de stembus de overhand hebben en den doorslag geven. De quaestieder kiesbevoegdheid kan veilig geacht worden van de baan te zjjn. Wel was bjj de behandeling van Hoofdstuk V (Staten-Generaal) de meerderheid niet groot (49 tegen 28), maar een groot deel der' rechterzijde stemde toen tegen, omdat zjj de liberalen verdachten van den toeleg om de additioneele artikelen weg te laten of geheel in te richten in strijd met hare wenschen. De tegenstemmers grondden toen hun votum op de afstemming van bun voorstel om het voorloopig kiesreglement in het hoofdstuk zelf in te Ijjven. Thans nu zjj de ongegrondheid hunner vrees hebben ingezien en de additioneele artikelen met hunne medewerking zijn tot stand geko men, heerscht er op dit punt tusschen de par tijen niet meer zoodanig verschil, dat dit hoofd stuk ernstig gevaar zou loopen. Anders is het met Hoofdstuk X. waarbij deu gewonen wet gever de volle vrjjheid wordt gelaten om het onderwijs naar zjjn beste weten te regelen. Hier zal het verzet niet komen van de rech terzijde, maar van den kant der liberalen. Velen hunner kunnen nog maar geen afscheid nemen deling der grondwet in de Tweede Kamer afge- 1.., - de additioneele artikelen en voornamelijk op de daarbij behoorende tabel waren ingediend, maakten zulk een spoedig eindeniet waarschijn- r er zich over bekli het amendementVan der Feltz had de rege ling van laten behouden, zoodat veilig de geheele voor dracht der Ilegeering als proef onveranderd kon worden aanvaard. Daarmede was het eerste bedrjjf der herziening afgespeeld. Op 14 Februari dezes jaars aangevangen, liep het werk in de zitting van 17 Juni ten einde; na aftrek van het reces heeft de Kamer dus ongeveer drie volle maanden aan de eerste behandeling besteed. Thans rijst van zelf de vraag wat moet er nu verder met de aangenomen ont werpen gebeuren en kan men met eenigen grond verwachten, dat de herziening werkelijk tot stand komt? Vast staat, dat de tekst der wetten, waarin elk woord en elke zinsnede nauwkeurig in over leg met de Regeering is gewogen, niet meer kan worden gewjjzigd. De thans aangenomen ontwerpen, waarin de Tweede Kamer heeft verklaard, dat er <grond bestaats om de aan gewezen veranderingen <in overweging tenement moeten thans den gewonen weg volgen. Als straks de Eerste Kamer die, zooals ge- woonljjk, ook in deze niet het recht van amendement heeft, de verschillende, thans door de Tweede aangenomen ontwerpen zal hebben behandeld, worden, na behoorlijke afkondiging der aangenomen ontwerpen, de beide kamers ontbonden. Overeenkomstig art. 70 2e al. der tegen woordige grondwet moeten de verkiezingen voor de nieuwe Kamers binnen veertien dagen, nadat het besluit tot ontbinding is geteekend, plaats hebben en moet de nieuwe vertegen woordiging binnen twee maanden samenkomen. Zooals men weet zgn de verkiezingen, die in Juni hadden moeten geschieden ter voor ziening in vacatures, ontstaan wegens perio dieke aftreding, uitgesteld tot den tweeden Dinsdag in Augustus, de maand, waarin men, verwacht, dat de Eerste Kamer gereed zal zgn met haar arbeid. Deze verkiezingen hebben plaats volgens de thans vigeerende bepalingen omtrent het kies recht Hieromtrent verkeerden sommigen, zelfs Kamerleden, in dwaling; men meende dat er gekozen zou moeten worden volgens de nieuwe bepalingen, door de Tweede Kamer nu dezer dagen aangenomen. De bepalingen, vervat in de additioneele artikelen, behoorende tot de nieuwe grond wet, staan in verband met het artikel in die nieuwe grondwet betreffende de samenstelling der Tweede Kamer, een wet die nog geen wet is. Zij kunnen dus onmogelijk bjj zulk eene verkiezing van kracht zjjn. Het oude kiesstelsel wordt dus daarbjj ge volgd. Zoodra die verkiezingen hebben plaats g< had, komen de Eerste en de Tweede Kamer ieder afzonderljjk bjjeen. Tweeërlei bepalingen zjjn dan, in afwjjking van den gewonen loop der behandeling, van kracht: 1° houdt het recht van amendement op en 2’ wordt voor de goedkeuring van zulke voorstellen tot grondwetsherziening niet de1 van het tegenwoordige artikel 194, dat zjj zoo lang naar onze meening ten onrechte hebben beschouwd als het bolwerk der open bare school. De storm, die in sommige orga nen is opgestoken tegen de 7 liberale voor standers van dit hoofdstuk, is geen veelbelovend teekeu voor eenheid van inzicht van alle school- wetmannen bjj de stembus. Wellicht dat be daarder overweging deze kleinmoedigen tot het inzicht brengt van deze waarheiddat geen der liberalen ook niet de voorstanders der nieuwe lezing de openbare school willen prijsgevenwelke duideljjk uitgesproken ge zindheid beter waarborg is voor haar in standhouding dan de papieren vesting van art. 194. Intusschen mogen wjj vooralsnog niet op die verandering van inzichten reke nen. Waarschjjnljjk zal er voor 'dat hoofd stuk geen twee derden der stemmen te behalen zjjn. Doch ook dan nog behoeft niet aan de totstandkoming der herziening te worden ge twijfeld, mits de Eerste Kamer in eerste lezing Hoofdstuk X aanneemt. Van de liberalen is geen herhaling der non-possumus-poïitiék te wachtenzjj zullen niet de andere ontwerpen afstemmen, omdat één hoofdstuk niet naar hun wensch geregeld isalthans dit mag men niet yan hen verwachten, na de afkeuring die van onze zijde te beurt viel aan de onstaatkundige onvaderlandslievende houding der rechterzjjde in het vorig jaar. Valt dus de verkiezing uit in den geest der voorstanders van art. 194, dan kunnen alle hoofdstukken aangenomen worden behalve het 10e, terwijl dan de additioneele be palingen van zelf volgen als aanvulling van hoofdstuk 5. Verwerpt echter de Eerste Kamer reeds thans Let gewezen voorstel-Schaepman, dan wordt reeds dadeljjk de rechterzjjde ont stemd, al ware het alleen omdat zjj in haar amour-propre d' auteur gekwetst wordt, en de voornaamste hoofdstukken loopen gevaar op haar onwil te stranden. Op het oogenblik gelooven wjj dus, dat de kansen voor de herzieningsontwerpen gunstig staan. Gaat alles naar wensch, dan zal men, in het algemeen gesproken, eene grondwet krjjgen, die aan de billijke eischen van onzen tjjd voldoet. Zjj is de vrucht van GOUDA, 25 Juni 1887. De collecte voor het fonds tot aanmoediging en ondersteuning van den Gewaponden Dienst in de Nederlanden heeft in deze gemeente opgebracht de som van 124.38'. Het per II tl II II n u ii u u

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1887 | | pagina 1