EREN
deren.
1887.
DEH.
T.
EN,
Ij-
I
BINNENLAND.
De voorloopse Kieswet!
ni.
N° 3Ö03.
r
L
f
Vrijdag 23 September.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
cut
FEN.
E.73».
:n,
ier BLIK.
I BOONEN,
HEK
ontvan-
Jeparte- 1
11;
1
i'
1 Zn.
{S f:
c
BST".
ON EN.
izen
te
Gouda
uit ie zoo-
er van vee.
reau dezer
GOUDSCHE COURANT.
>orwaarden
laatst, aan-
oofd-Depot
te Utrecht.
zelfde getal zielen. Men neemt de kaart voor
zich en gaat lijnen trekken, waarbinnen
43,000 zielen bjjeengeperkt worden. Men houdt
daarbij rekening (zooveel doenlijk) met de
grenzen der provinciën en de verkeermiddelen,
maar overigens beschouwt men de inwoners
eenvoudig als Nederlanders, die voor een be
paald doel bijeengevoegd worden, om in het
algemeene belang zekere rechten en plichten
uit te oefenen. Waarom zouden grootesteden
hierop een uitzondering moeten maken Ner
gens worden organismen vertegenwoordigd,
maar agglomeratiën van bnrgers uit naast
elkander gelegen gemeenten; er is geen enkel
bezwaar om te Amsterdam, te Rotterdam, in
den Haag agglomeratiën te maken van burgers
uit naast elkander gelegen wijken en straten.
IMAN,
fiendeweg.
1TIIN,
lauwstraat.
HAII Zn.
L Brinkbl.
IBS LOOT.
KADK.
Alt.
KuRVBBS.
aarkeuken.
jwaït,
PLANO.
OST.
IJL.
JOUTHOOBN
i Wilds.
Liter,
is de kiesdistricten zoo veelsoortig mogelijk niet aan grenzenloozen willekeur vrij spel te
I te maken. Met dit doel zou ik aan elk district laten maakt men districten van ongeveer het-
i één lid geven, zoodat wanneer Birmingham 6 ---j- i-
leden had, zg zouden moeten gekozen worden
door zes districten. Dit zon aan ieder onderdeel
van de gemeenschap de gelegenheid ge
zgn eigen richting te volgen. Geef ééi
aan ieder kiezer, geef één vei
In plaats dat 50000 kiezers vijf ïeden kiezen,
zou ik vjjf districten, elk van 10000 kiezers
willen hebben, die ieder één lid afvaardigen.
Indien dus bjjv. Londen het recht bad, met
eene zuivere verdeeling van kiesrecht, om 40
leden te kiezen, dan zou ik het willen ver-
deelen in 40 districten of wijken, ieder gerech
tigd om één lid af te vaardigenop deze wjjze
zon iedere klasse en elk verschil van meening
kans hebben op eene zuivere vertegenwoordi
ging. Belgravia, Marylebone, St. James's, St.
Giles’s, Whitechapel, Spiialfields, enz. zonden
ieder hunne eigene afgevaardigden hebben. Ik
weet geen beter middel om alle meeningen ge
legenheid te geven om gehoord te wordenen
het komt er toch maar alleen op aan, dat de
meeningen vertegenwoordigd worden. Indien
de minderheid de zekerheid heeft, dat hare
meeningen en niet die van de meerderheid, de
ware zyn, laat haar dan agiteereu en discu-
teeren, totdat hare beginselen de meerderheid
verkregen hebben. Dat is de drijfveer voor
staatkundig handelen en eene gezonde opwek
king van het openbare leven.,
W jj meenen, dat tegen deze redeneering niet
veel te zeggen is en dat dus de regeering wel
gedaan heeft, toen zg de enkelvoudige distric
ten in haar ontwerp bracht Maar zjj bad
verder moeten gaan en ook de groote steden
splitsen. Haar bezwaar daartegen was gelegen
in de verbreking van het organisch geheel der
gemeenten. De minister zeide daaromtrent:
«Hetgeen ons heeft bewogen zoodanig voorstel
wat de groote gemeenten betreft niet te doen, was
het bedenkeljjke om het organiek geheel der ge
meenten te verbreken. In de groote gemeenten,
evenals in de kleine, toch is, bg verschil van
richting, nochtans eenheid van belang, van ge
dachtenloop, van waarneming, een gemeen
schappelijke grondslag dus voor vruchtdragende
discussie, want men staat op gemeenschappelijk
terrein..
Wanneer men dit voorname, of liever eenige
bezwaar van den minister nader beschouwt,
dan blykt het weinig steekhoudend. De ver
kiezing van leden der Tweede Kamer geschiedt
nfétdoor ingezetenen eener gemeente als zooda
nig, niet door Amsterdammers of Rotterdammers,
maar door Nederlanders, omdat zjj leden zgn
van het groote geheel, den Nederlandschen
staat. Evenzeer als de Staten-Generaal het
geheele Nederlandsche volk vertegenwoordigen,
evenzeer houden in staatsrechteljjken zin de
kiezers, wanneer zjj de keuze voor de 2e kamer
verrichten, op, gemeentenaren van de een of
andere plaats te zgn. Voor de administratie,
voor het gemeentebelang is de stad, de gemeente
een organisme, een ondeelbaar geheelmaar
dat is het volstrekt niet als kiesdistrict of deel
daarvan. Het gemeentebelang komt, evenmin
als dat der provincie, bjj de keuze voor de
Staten-Generaal in aanmerking; men moet het
oog vestigen op het algemeen belang van <1
staat en dat oogpunt bljjft hetzelfde, of men
woont te Amsterdam of in een gehucht op de
Veluwe. De kieswet verdeelt het Nederland
sche volk in kiesdistricten in het belang eener
goede samenstelling der volksvertegenwoordi
ging, maar volstrekt niet omdat zjj grooter
eenheid van belangen onderstelt bjj diegenen,
die tot hetzelfde gebied gebracht worden. Om
GOUDA, 21 September 1887.
Bij de aanstaande acte-examens voor hulp-onder-
wyzer in Zuid-Holland zijn o. a. tot deskundigen
benoemd de heeren R. Leopold voor Ned. taal en
H. J. W. Huber voor geschiedenis.
Bij den Maandag en Dinsdag te Schiedam ge
houden Nationalen Kolfwedstrijd is door denbeer
H. Jager alhier de 3e prijs behaald met 110 p.;
de 4e prijs wefrd behaald door den heer J. van
der Bie van Boskoop met 108 p.
Gisterenmiddag werd ten Raadhuize dezer Ge
meente aanbesteed
1. Het bouwen van een wachthuisje op het
Voerstal. Ingeschreven werd door H. Groenendaal
voor 1236.—; C. J. Koot voor 1198 50W.
Bokhoven voor 1147.J. de Jong Wz. voor
1144.A. Snelleman voor 1127.—C. P. W.
Dessing voor ƒ1090.A. Grondel voor ƒ1059.50;
L. van Blokland voor 1043.B. Hoogerwaard
voor 989.W. de Jong Wz. voor f 984.
en H. J. Nederhorst voor 861.
2. Het doen van verfwerken aan de Bank van
Leeuing. Ingeschreven werd doorM. Binnendijk
voor 314.H. Tamse voor ƒ311.J. Rost
voor 299.J. Quast voor 276.J. Vos
voor 261.W. van Soest voor 260,G.
Sibbes voor 198.en B. Brouwer voor 175.
En 3. Het doen van verfwerken aan het Wees
huis. Ingeschreven werd door: B. Brouwer voor
282.J. Rost voor ƒ278.M. Binnendijk
voor 265.H. Tamse ƒ262.G. Sibbes voor
257.J. Quast voor 226.—; W. van Soest
voor 225.en J. Vos voor 222.Alle in
schrijvers zijn woonachtig te Gouda.
Nu de winter weer voor de deur staat, wen-
schen wij onze lezers te wijzen op eene gelegenheid
om elke maand een aangenamen en nuttigen avond
door te brengen in eene vereeniging, die niet
zoo bekend schijnt te zijn als zjj verdient. Wij
bedoelen de Debatingclub alhier, die gedurende haar
meer dan twintigjarig bestaan haren leden menig
intellectueel genot verschaft heeft. Voor eenige
jaren was het ledental groot, te groot zelfs voor vrucht
baar en gezellig debatin den laatsten tijd echter
is dat getal door vertrek naar elders belangrijk
gedaald. Wij twijfelen niét of er zullen onder onze
den ?tadgenooten verscheidene personen zijn, die zullen
tdetreden, nu zij met het bestaan van dit genoot
schap in kennis gesteld zijn. Gelijk de naam
aanduidt, is het doel der vereeniging oefening in
het spreken door voordracht en discussie. Een
door den spreker zelf gekozen onderwerp wordt
mat of zonder stellingen ingeleid en daarop
volgt debat. Steeds heerscht daarbij een humane
toon. De contributie is geringde werkelijke kos
ten (vergadering en drukwerk) worden qver de leden
Wjj komen thans tot ons tweede bezwaar
het stelsel der enkelvoudige districten of juister
het niet consequent toepassen van dat stelsel
ook op de groote steden.
Bjj de indeeling in kiesdistricten is geenerlei
staatkundig beginsel betrokken; het is louter
eene quaestie van opportuniteit De vraag
moet steeds zgn: welk stelsel geeft de meeste
waarborgen, dat de hoofdrichtingen der publieke
meening in de kamer vertegenwoordigd worden,
en tevens in zoodanige verhouding, dat de meer
derheid in het land tevens meerderheid zg in
de kamer. Gaat men verder en wil men b. v.
dat de sterkte der verschillende staatspartijen
in de kamer volkomen in verhouding staan tot
het respectieve aantal aanhangers in den lande,
dan stelt men een eisch,waaraan geen enkel stelsel
in de practjjk kan voldoen en die daarenboven
geheel onnoodig is. De meerderheid neemt
besluiten en dan doet het al bitter weinig toe,
hoeveel tegenstemmers van elke richting er ge
weest zgn. Alleen is het noodzakelgk.dat alle mee
ningen in den lande zich kunnen doen hooren bg
het debat, dat er protesten uitgebracht en afwij
kende meeningen gepredikt kunnen worden, in
één woord dat de minderheid in staatgesteld worde
propaganda te maken en te agiteereu, totdat
zg de kiezers tot haarzijde hebbe overgehaald.
Dat stelsel is dus het beste, hetwelk op zeker
oogenblik het geschikst is voor het doelver
tegenwoordiging van alle hoofdinrichtingen en
tevens de meerderheid der kamer meerderheid
in het land. Hieruit laat zich verklaren, dat
dezelfde politieke party nu eens groote, dan
weder kleine districten voorstaat; gewoonlijk
laat zg zich hierbjj leiden door het belang der
party. Zie b. v. in Frankryk. Daar is men
in de laatste eeuw een half dozyn malen van
stelsel veranderd; de eene regeering zocht zyn
heil in het ecrutin d'arrondieeement (enkele of
kleine districten), de andere meende weer langer
aan het roer te blyven door het ecrutin de
Hete (departemenagewjjze stemming). Daar is
thans de laatstgenoemde wjjze van kiezen
weder in werking, op aandrang van Gambetta,
welke daarin een waarborg meende te vinden
voor eene republikeinsche meerderheid, daarin
geheele departementen de invloed van royalis
tische en bonapartische edelen en grondbezit
ters natuurlijk niet zoo groot is als in de
arrondissementen, waar sommige familiën en
groote hanzen den boventoon voeren. In
Duitschland is nog de indeeling geldig van den
Noordduitschen bond en kiest eik district één
afgevaardigde. In Engeland, waar men vroeger
verscheiden groote districten had, is men, door
ondervinding, gaandeweg tot de overtuiging
gekomen, dat enkele kiesdistricten de voorkeur
verdienen. Onder medewerking der beide groote
staatspartijen conservatieven en liberalen
gelijkelijk is dat stelsel bjj de laatste reform
bill consequent toegepast, zoodat niet alleen
Londen gesplitst is in 56 districten, maar Liver
pool in 10, Birmingham in 7 enz. Er is in
Engeland geen enkel groot district meeralleen
worden in enkele graafschappen, bjj uitzonde
ring en tqn gevolge van historische toestanden,
twee leden gekozen. De bekende Engelsche
staatsman Richard Cobden heeft daaraan het
zyne toegebracht. Weinige dagen vóór zyn
dood schreef hij: «Het is my altyd voorge
komen, dat de beste manier om te gemoet te
komen aan den wensch van hen die vreezen dat
particuliere klassen of lichamen van de maat
schappij niet vertegenwoordigd zullen worden,
'even om
w Ine stem
ieder kiezer, geef één vertegenwoordiger,
yf leden kiezen,
van
