;üis,
van
ER,
mbevolen.
INI.
nden
'orraad.
fverking,
C Zn.
S)
N? 3038.
Donderdag 13 Juni.
1889
1
889.
KS
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
HEK
»zn.
Persoonlijke Dienstplicht.
FEUILLETON.
uur des namiddags van den dag der uitgave.
ngr
roningeo.
elixer.
Co
De Inientllng van advertentien kan geschieden tot Mn
87)
meteen
verkrjjg-
<30,000-
Bovendicn worden alle Advertentien gratia
opgenomen in het ADVERTENTIEBLAD,
't welk des Maandags verschijnt.
rec ten r,
IGENDIJK.
Effecten,
14—,
gebrouwen.
TTER -t welk
den naam van
GODDSCHE COURANT
MicroKoputh
D D'. P. F.
MENS Wzs.
ireef ons dd.
ie
de meening
le doeleinden
den handel,
wegens het
en Kalk bg
uur randen
ronden ie ge-
iwenden ran
van veront-
vermeden.»
“kende Ver-
De uitgave dezer Courant geschiedt dageljjks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prjjs per drie maanden ia 1.25, franco
per post 1.70i
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
gedachten en
in 1
In het tijdschrift de Gids van deze maand
komt een lezenswaardig artikel voor onder
bovenstaanden titel. Het gebeurt niet alle dag,
dat een milicien zjjn ervaringen en indrnkken
vertelt en daaruit conclusiën trekt, welke vooral
waarde hebben, omdat een man van ervaring
aan bet woord is. Dr. Kalff, die leeraar is
aan het Amsterdamsche gymnasium, heeft in
dertijd nit vrjje beweging den soldatenrok aan
getrokken en zjjn tijd uit gediend. Hij was
toen nog student en lag in garnizoen in dezelfde
academiestad, waar hjj gewoon was college te
loopen. Deze periode van zjjn leven ligt thans
een dozjjn jaren achter hem, een tjjdvak lang
genoeg om bedaard een oordeel te vellen over
hetgeen hjj toen gezien, gehoord en ondervon
den heeft en toch niet te leng om te moeten
vreezen, dat de juistheid van'het beeld door
den afstand geleden heeft. Daarenboven ver
dient de goede indruk, die ten slotte de over
hand houdt, te meer de aandacht, omdat hjj
spreekt van toestanden, die tot het verledene
behooren. In de laatste jaren is er veel ver
beterd in het soldatenleven er wordt thans
veel meer gedaan dan toen om het kazerne
leven aangenaam te maken. Indien dus de
heer K. thans in dienst kwam, zou de indruk
stellig nog gunstiger zjjn.
De schrjjver treedt niet op als een man van
gezag, die een betoog houdt, maar hjj verhaalt
zjjne persoonlijke indrukken ten bewijze, dat
het soldatenleven zoo slecht niet is en dat men
verkeerd doet daartegen voor zjjn kinderen
Naar kei Duitsck.
ADVERTENTIEN worden geplaatst
van 15 regels a 50 Centen iedere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
I aan j. -
j bosch en veld. Heeft'hij ooit
I raad van i“
I nu begint 'hetzelfde met jota.”
iren. Tegen stndent worden bestaat gewoonlijk
geen bezwaar. cStudenten zjjn ten minste fat
soenlijke jongelui,» redeneert men. ’t Hangt er
maar van af, wat men onder fatsoen verstaat.
Het gevaar is in de studentenwereld even
groot als in de soldatenwereld of in welke
omgeving ook waar de jonge man het eerst
op eigen beenen staat. Maar in de soldaten
wereld is het voor jongelieden uit de minder
beschaafde en gegoede standen grooter dan
voor ben, wier ouders tot den middenstand of
de hoogere standen behooren, daar de laatsten
in lectnur, in studie, in een eigen kamer buiten
de kazerne een tegenwicht hebben, dat de eer- -
ste missen. Wie een goede opvoeding heeft
gehad, die zal door een jaar vonder dienst»
niet bedorven worden. Integendeel krachtiger
naar lichaam en ziel.
Deze wijze om den persoonlijken dienst
plicht te verdedigen heeft iets eigenaardigs en
de student eeld—t, jkaw met nalaten indruk te maken, omdat hier
de stem weerklinkt van een onpartijdig man,
die zich niets anders ten doel stelt dan be
striding van onjuiste begrippen en veroor-
deeien. Daarom kwam het ons gewenscht
voor de aandacht onzer lezers op dit stuk te
vestigen. Indien het waar is, dat persoon-
Ijjke dienstvervulling niet alleen is een plicht
jegens het vaderland in het belang eener goede
landsverdediging, maar te gelijker tjjd goede
vruchten kan opleveren voor het maatschap
pelijk leven, dan is het pleit zeker spoedig
gewonnen.
Wij halen ten slotte nog de conclusiën aan,
waartoe de schrijver komt:
„Ge verspilt uw woorden zonder reden, mama-
Ik kom zoo rechtstreeks van het kantoor, ik heb
volstrekt niet in parken of straten gewandeld. Ik
kom thuis, omdat ik een moeielijke opdracht moet
gaan uitvoeren en de noodige toebereidselen moet
maken om morgen vroeg op reis te kunnen gaan.”
„Dat is zonderling. Je bent pas thuis en nu
wordt je weer op reis gezonden. Het komt me voor
dat dit de eerste maal is, dat je znlk een opdracht
krijgt. In ieder geval wensch ik te weten, wat je
daar buiten op het. land hebt te verrichtën. Ik heb
lijken raad kan bijstaan, waar je eigen overleg te
kort schiet.”
„Het is een geheim mama! Zult ge het weten
te bewaren?
„Ik begrjjp niet, hoe je zoo iets durft vragen.
Ik heb toch meer dan honderd keer mijn kinderen
het bewijs geleverd, dat ik geheimen zeer goed kan
bewaren. Daar heb je bijvoorbeeld dat geval met
den oudsten zoon van den bakker te Portsgream,
goed" bevallen' dat je niet kon besïuitén je ge- weet je daar misschien nog iets van, Walther?”
wone bezigheden weer op te vatten. Wat moet ik j „Zeker, heel goed, kort geleden hebt ge mij die
toch van je beleven, omdat je nooit te rechter tjjd geschiedenis nog eens verteld. Laten wij dus bij
je verstand gebruikt. Je beui je W.-.t ons onderwerp blijven. Ons kantoor staat sedert
heb ik die ook dikwijls moeten zeggen: Lund, denk I jaren in relatie met een groote firma'te Warwick.
je werk en schei uit met dat omzwerven door j In den laatsten tijd schijnt het crediet van die firma -
i ..--a-vu naar den verstandigen geschokt te zijn, men verwacht een faillissement. Nu
zjjn vrouw geluisterd? Neen nooit. En moeten wij redden, wat nog gered kan worden, vódr
i—ih. x I de bom barst. Men heeft mjj met de regeling van
zoo op te zien als menig eprzaam burger doet.
Vooral by den middenstand heeracht er een
groot vooroordeel tegen het persoonlijk ver
vullen van den dienstplicht, omdat men z:ch
van de soldaten wereld eeneVtrkeerde voorstelling
maakt. Vandaar het nut vao de schets van dezen
schrjjver, die zich aaugeaapm laat lezen. Hij
begint met zjjne eerste Indrnkken bij zjjn
komst in de kazerne. De eerste dagen en
weken waren natunrljjk alles behalve pleizierig,
alles was vreemd, alles anders dan hij gewoon
waa. Langzamerhand schikte hjj zich daarin
toen hjj afgeëxerceerd wis, werd de dienst vrjj
wat aangenamer. Er werden militaire mar
teken gemaakthjj ging tehjjfschieten of tirail-
leerende wachten warden betrokkener
kwam meer afwisseling en als korporaal kon
hjj zich verheugen in jle zorg voor anderen,
terwjjl het uitzicht op groot verlof hem vroo-
Ijjker stemde. En toen hjj eindeljjk de kazerne
verliet, toen gevoelde h flfr
geen oogenblik berouw <orer hetgeen hjj gedaan
had toen wekte de herinnering aan den per
soonlijk vervulden dienstplicht geen gevoelens
van wrevel of bitterheid in hem op.
In gemoede kan de schrjjver dus verklaren,
dat de verkeerde voorstellingen, die omtrent
het soldatenleven dikwijls ingang vinden, allen
degeljjken grond missen. Jongelieden die een
goede opvoeding gehad hebben, loopen in de
kazerne geen grooter gevaar dan in eiken an
deren kring, waar zjj voor het eerst op eigen
wieken moeten drjjven. Het peil der morali
teit bjj jongelieden nit den gegoeden en rjjken
stand is, zegt hjj, niet hoogerdan bjj onzemilita-
1 ten einde zijn beschermelinge tot hulp in gevaar te
zijn en zelf steeds gelegenheid te hebben om zich
van den stand van zaken in het gesticht te komen
overtuigendoch nu werd zijn besluit vaster dan ooit.
Het was niet plezierig voor hem, dat hij zijn
plannen voor zijn mama verborgen moest houden,
I hij kon haar de waarheid niet zeggen en dat stuitte
hem vreeselijk tegen de borst. Doch er was geen
ander middel ,om zijn doel te kunnen bereiken, reeds
-1 maraa zjjn plannen bedorven* zij zou
ader gemoedsbezwaar de volgende keer weer daar buiten op het.land hebt te verrichtën. ik beb
Hij moest dus haar bedriegen, het viel hem recht omdat te weten, opdat ik je met mijn moeder-
zwaar, doch hij kon niet anders. 4
Hij kwam op een zeer ongewonen tijd thuis; se
dert zijn heengaan naar het kantoor waren slechts
weinige uren verloopen. Hij ontmoette het eerst
zijn mama.
„Jij hier, Walther?” vroeg zij verbaasd. „Je bent
het meisje, dat1 nauwelijks weg en nu weer terug? Dat is zeker
Mn« maar hij weer een ondoordachte streek van je. De vrijheid,
die je gedurende je verlof genoten hebt, is je zeker
hij versterkt werd in -zijn voornemen om zijn zoo goed bevallen, dat je niet kon besïuitén
oek ten einde toe voort te zetten. De liefde wone bezigheden weer op te vatten. Wat moet ik
t™ TIK bcL--- j.
je verstand gebruikt. Je bent precies je vader! Wat
ZEVENTIENDE HOOFDSTUK.
De waarschuwing van den ouden kassier kwam hem eenmaal had
weer in de gedachten en hij kon r die niet anders het zonder gemoedsbetwaar de volgende keer
verklaren dan in verband met de gebeurtenissen der doen. J”*
laatst verloopen dagen. Was zijn ontslag een gevolg
van zijn bedreigingen tegen Carringshliff? Het scheen
onmogelijk, dat de advocaat met het bankiershuis in 1
relatie stond, want hij had er nooit iets van be
merkt. Maar was het niet waarschijnlijk dat hij hem
zijn middel van bestaan had ontnomen om hem te
verhinderen in zijn onderzoek naar 1
men voor waanzinnig liet doorgaan? Hoe meer hij
deze verklaring voor de ware begon te houden, hoe
meer 1
onderzoek ten einde toe voort te zetten.
dreef hem voort en deze macht is alvermogend.
Zelfs de verstandige overweging, dat hem nu alle
geldelijke verdiensten zouden ontbreken, hield hem
niet terug. Hij bezat een klein vaderlijk erfdeel
van duizend pond sterling. Na lang dralen had hij
besloten deze som aan te spreken om zijn zuster als
voorgewende krankzinnige bij Dr. Brown te brengen,
