WAS.
ra m
op’t MERK ttlellei
id. E. Alter
e Gracht 269‘
KliMitlk q
IGAS.
•52e Jaargang.
Vrijdag 16 Januari 1914.
Mo. 12378
behalve
i
Eixxtexilaxxd-
FEUILLETON
hTZD-^,
2>e <Seitenfioeèar.
HAAG,
tSTE waar-
ragen
lameskleeding.
:16 of gedeelten
7ed,E. ALTER
ig licht hebben?
XTie'CLtvs- eaa. .^cL^extezxtïeToleLcL voor G-o-kxd-eu exx Oxxxstrelcezi-
Verschijnt dagelijks
mYZONEN
CHEM.
uiwliïgen
van een doosje a
laxeerpillen (Slijm-,
en) van Apotheker
goed uit dat men
)e echte pillen zijn
>osje, voorzien van
sker Boom en de
a A. M. Boom. 15
Jouda bij ANTON
■FF Co., te Rot-
SANTEN KOLFF
3. v
Zon- .en Feestdagen.
Telefoon Interc. 82.
)OU Kz.,
ERINOERWAARD.
y
Telefoon Interc. 82. Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
Buitenlandsch Nieuws.
4
isteloos.
ka
Sr
;en de stad aan huis.
te
man Zn., Gouda*
i
A. DE JONG
osthaven 31.
Vrij bewerkt door AMO.
vergoed.
1AH en ADBESt
Jracht 269‘
HAAG.
.ent en gezond. Zij
gt de teint.
at per stuk.
de ver
ge-
ik
hem
ot JAC. KOOIJ Kz.
Wieringerwaard,
last met hetinstal-
clusies van dezen verslaggever nog
niet te publiceeren. Nu echter ook
in de „Ba+aille Syndicaliste” de z&ak
wordt aangeroerd, meent het blad het
resultaat van haar eigen onderzoek
eveneens te kunnen mededeelen. De
Matin belooft dit nu morgen te zullen
doen.
GOniMIIE COURANT.
g is dit werk door
met het grootste
LGAZIJN VAN
THEEËN worden
zerd in verzegelde
van vijf, twee en
If en een Ned. ons
rmelding van Nom-
i Prijs, voorzien van
staand Merk, vol-
e Wet gedeponeerd,
i tot de uitvoering
;eeerde orders aan-
nd,
BIJL,
RERBAARTLz.
Woensdagnamiddag een 70-tal gevan
genen op het binnenplein der gevan
genis bevonden, maaktefi zij plotseling
alarm, sloegen verschillende venster
ruiten in en bedreigden de opzichters.
Zij trachtten de gevangenisdeuren te
forceeren. Het tumult nam geen einde,
zelfs niet toen de wachtposten met
geladen geweer kwamen toesnellen.
Er zou zeker bloed gevloeid hebben,
wanneer niet de directeur de brand
spuiten in werking had laten stellen
als gevolg waaraan de gevangenen
ijlings naar hui» cellen terugkeerden.
Een tweetal aanstichters der muiterij
werden in kettingen geslagen.
De glasblazerij te Albi.
Ongeveer zeventien jaar geleden
werd ün he^laatsje Albi bij Carmaux
na een grcrote staking onder de glas
blazers, een coöperatieve glasblazerij
opgericht voor en door de na° de sta
king werkloos geworden glasblazers.
Met groote*belangstelling werd deze
oprichting, die een sociale proefneming
moest zijn, in verschillende kringen
gevolgd.
Na eeuigen tijd bleken echter de
zaken niet bijzonder voorspoedig te
gaan. De arbeiders der fabriek die<
tevens de aandeelhouders waren, ble
ken te zeer gehecht aan de ouderwet-
sche manier van protectie en hadden
maken van de
jrmÖdemste tech-
11 wij geregeld tijdig
gen ontvangen van
Berten, vermakelijk
leze dan in onze
en.
PRIJS DER ADVERTENTIÊN:
Van 15 gewone regels met bewijsnummerf 0.55
Elke regel meer„0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels *f 035 bij vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f 0.25 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimté.
rgcheen het eiland geheel in rook en
iammen gehuld. Toen begonnen ook
«e inwonérs uit Kagasjima te vluchten.
Andere berichten melden, dat Zon
dag en Maandag over de geheele
provincie Kioesjioe schokken van
aardbeving werden waargenomen. En
zelfs viel in stad Nagasaki, gelegen
,op honderd Engelsche mijlen van Sa-
koera-Sjima, Dinsdag een fijne asch-
regen.
De staking in Zuid-Afrika.
In Zuid-Afrika is op het oogenblik
een economische strijd te aanschouwen,
die tot de geweldigste behoort, die in
de laatste jaren zijn voo^ekomen.
In de laatste tijden is het trouwens
reeds lang waarneembaar dat het te
gelegener tijd tot een uitbarsting
moest komen tusschen de wefklieden
eenerzijds en de groot-kapitalisten
anderzijds. Die heeren maken met hun
zaken reusachtige winsten en boven
dien oefenen zij op de staatszaken een
invloed uit, die hoogst verderfelijk is.
Het hoofdargumen^ waarover de strijd
feitelijk loopt is de groote concurrentie
die de kleurlingen in Zuid-Afrika den
blanken werkman aandoen. Als in elk
land is ook hier waar te nemen, dat
de kleurlingen voor loonen werken,
waar dp blanken niet van kunnen leven.
Maar waar de aandeelhouders weigeren
hun winsten ook maar eenigermate
te verlagen door betere loonen aan de
blanke- werklieden, daar is het natuur
lijk begrijpelijk dat de atmosfeer steeds
meer bezwangerd werd en het van (laag
of morgen tot een uitbarsting moHtó
komen. Waar thans de botsing höOV
plaats gehad, valt het te betreuren),
dat de werklieden' hun toevlucht zijn
gaan nemen tot maatregelen, dieniet
door den beugel kunnen en waarmede
zij natuurlijk de sympathie van de
burgers verspelen. Dit is zoo merkbaar
dat direct de groote politieke strijd
tusschen de regeering (Botha) eener-
zjjds en Hertzog en de Wet met hun
aanhang anderzijds, stilwijgend is
beëindigd en deze aanvoerders zich
ter beschikking hebben gesteld om met
hun boerenpatrouilles de rust te helpen
bewaren.
De regeering is vastbesloten de ge
regelde gang van zaken niet te laten
verstoren. Ovetal worden de spoor
wegen, openbare gebouwen enz. streng
bewaakt en in vele districten is de
staat van beleg atgekondigd. En met
de bepalingen der krijgswet valt, niet
te spotten.
De bepalingen der krijgwet zijn
uiterst streng jvooral ten aanzien
van de mogelijkheid van dynamiet-
aanslagën, waarmede men blijkens de
telegrammen, duchtig rekening heeft
te houden. Ieder dy? in de nabijheid
van publieke gebouwen, spoorwegin-
richtingen, bruggen, telegraaflijnen,
er dan niet
„Ik wil
je waar de Con-
Zeker, burgeres, ik ben daar gis
terenmiddag nog geweest. Het is dat
-«r, die karren
Engeland.
De staking] te Leeds.
De staking der gemeente-werk-
zekerheid, dat haar beheerschte. Of
schoon zij toch in geen enkel opzicht
voor zichzelf vreesde, had zij toch
in een vreeselijke opwinding verkeerd
nog verergerd door de vraag: „Hoe
zal ik mijn vader terugvinden, en
hoe zal de eerste ontmoeting zijn
Slechts de sterke, innerlijke drang,
dat zij voor de beVrijding van haar
vader werkte, kon haar het verschrik
kelijke daarvan vastberaden tegemoet
doen gaan.
Op het kleine plein voor de Con
ciergerie drong zich een menigte vatn
allerlei slag te zamen. Men schreeuw
de en joelde, en danste en sprong, en
vergat daarbij vooral niet te drin
ken. Daarom was het goed, dat Jac
ques met hen medegegaan was, die
hun dan ook veilig een weg baande.
Hij bracht ze ten laatete in een groo
te hal, waar sansculottes., rookend en
pratend de wacht hielden.
Jacques Beauchène wenkte één van
hen die spoedig naderde.
„Wat wilt gij, burger?” vroeg hij.
Jacques wees op Madeleine.
„Ik wensch in de zalen der ge
vangenen geleid te worden,” zei Ma
deleine vastberaden, „hier is mijn
verlofbewijs.”
„Verlofbewijs?” mompelde de sans
culotte en draaide het papier om en
om. „Hé, Brutus, kom jij eens even
hier! Kan jij lezen?”
De geroepene wendde zich om, doch,
kwam geen stap nader. Zoo moest
verzuimd gebruik te
hulpmiddelen der aller
niek.
Er werd een enquête ingesteld door
het bestuur der C. G. T. en door een
uit socialistische Kamerleden bestaande
commissie, en men kwam tot de con
clusie dat een ingenieur zou worden
belast met de leiding en dat hem on
beperkte volmacht tot het invoeren
van hervormingen zou worden gegeven.
In den ingenieur Spinetta meende
men den geschikten man te hebben
gevonden. En inderdaad bracht hij dfy»-Ruizen. Van uit het vasteland gezien,
arbeiders, zij het ook na eene staking, J k""1 1-
er toe hun loyale en volledige meffi- J
werking te verleenen voor een grcML-J
digê reorganisatie.
Hij is nu drie jaar aan het werk
geweest. Maar thans zijn weer sedert
eenigen tijd geruchten over oneenig-
heid in de buitenwereld dóórgedron
gen. Zelfs heeft Spinetta als directeur
ontslag genomen of gekregen,
De Matin had reeds in de potige
maand een harer verslaggevers naar
Albi gezonden om een onderzoek in
te stellen. Zij heeft echter om ‘ver
schillende redenen gemeend de con-
veroorzaakte.
„Ik wou je vragen, Jacques, of
je zoo goed zopdt willen zijn, mij en
burgeres Vera naar de Conciergerie
te brengen”.
„U naar de Conciergerie?” vroeg
hij verwonderd.
„Ja, je weet ook wel waarom. Ik
wil mijn vader daar bezoeken.”
„Ja, maar... wanneer...” Ontsteld
zag hij naar Madeleine op.
„Wat meent ge, Jacques?”
„Hm, hm, en... wanneer zij ook u
eens daar hielden?”
Hij scheen werkelijk door die ge
dachte verschrikt en twijfelend staar
de hij voor zich uit. Burgeres Ma
deleine wisselde snel een blik met
den slöiïbnmaker, als wilde zij hem
zeggen: „Zie je nu wel, dat ik ge
lijk had? Doch deze haalde de schou
ders op.
„Dat behoef ik niet te vreezen,”
antwoordde zij daarop. „Ik heb
een verlof van den minister van jus
titie gekregen, Jacques, om een be
zoek te brengen aan de Conciergerie.
Wil je dus met ons mee gaan?”
„Natuurlijk, burgeres! Gij hebt
slechts te bevelen.”
Madeleine riep daarop Hera en met
zijn drieën gingen zij daarna op weg
naar de Conciergerie, Jiet wachtlo
kaal voor de guillotine.
Terwijl zij door de drukkq. straten
liepen, verwonderde Madeline zich
over zichzelf en over het geVod.‘wan
21)
Meer uit beleefdheid dan uit plichts
gevoel liep hij eiken dag aan om te
vragen of zij ook, iets voor hem te
doen had. Gewoonlijk was dit niet 't
geval, en Jacques Beauchène ging
dan aan &jn dagelijksche bezigheden
d.w.z. hij liep de wijnhuizen af, en
jooldë daar met vrienden, woonde de
e terechtstellingen bij, of ook wel de zit
tingen der Conventie en kwam ten
slotte dronken thuis.
De slotenmaker Truchon had zich
door spaarzaamheid en vlijt omhoog
gewerkt en was een rustig man en
van omwentelingen afkeerig gewor
den. Op een morgen stond hij in zijn
werkplaats uit het raam te kijken,
toen hij Jacques Beauchène bemerkte
die er in het oog loopend bleek en
slaperig op straat bijliep. De roode
muts stond hem half op de ooren en
zijn kleeding was vuil en ordeloos.
„Burgeres Madeleine,” sprak Tru-
shon tot het meisje, dat niet ver van
hem af zat te breien, „gij weet, dat
ik het oprecht en eerlijk met u meen.
Daarom moet ik u voor uw landge
noot, Be^uejiène, waarschuwen. Neem
Frankrijk.
Muiterij in een gevangenis.
Een ernstige muiterij brak Woens
dag uit in de militaire gevangenis
citadel te Rijssel. In deze gevangenis
bevinden zich ongeveer 180 soldaten
die door den krijgsraad veroordeeld
zijn. De gevangenen klaagden sedert
eenige dagen over de groote koude
en de slechte voeding. Toen zich
u voor dien knaap in" acht. Ik ver
wacht niet veel goeds van hem.”
„Gij hebt gelijk, burger Truchon,
die man is eigenlijk oorzaak van ons
ongeluk. Maar hij is eerlijk, en ook
zeer trouw, dat heeft hij mij onder
weg bewezen. Zonder zijn hulp wa«
ren wij niet hier gekomen,” verdedig
de Madeleine hem.
„Dat mag zoo zijn, maar hier in
Parijs wordt hij niet beter.”
„Helaas, dat weet ik zeer goed
Jacques is in gezelschap van
schrikkelijke sansculottes verzeild
raakt. Maar niettegenstaande dat,
weet dat er een goed hart in
steekt. Vooral ik weet, dat hij eerder
zal sterven dap mij onheil te berok
kenen.”
Truchon schudde bedenkelijk het
hoofd,, maar wilde daartegen niets
meer 'ïnbrengen, omdat de besproken
persoon op dat oogenblik zelf de slo
tenmakers werkplaats binnen kwam. Bij
Madeleine gekomen, hield hij zich gpo
recht mogelijk, en vroeg als gewoon
lijk, of zij hem soms iqla op te dra
gen had. Madeleine was de eenige,
voor wie hij nog eerbied betoonde.
„Jacques, weet je waar de Con
ciergerie staat?”
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaalf 1.25
Idem franco per post,„1.50
Met Geïllustreerd Zondagsblad .„1.50
Idem franco per post„1.90
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau:
Markt 31, bij onze AgenteiP, den Boekhandel en de Postkantoren.
telephonen, waterleidingen of electri-
sche centrales zich, bevindt, moet op
eerste aanmaning van een lid van de
verdedigingsmacht zyn hanflen opste
ken, of loopt het gevaarzop staanden
voet te worden neergeschoten. De be
palingen schrijven verder voor, dat
ieder, die in het bezit is van dynamiet,
zelfs al is hij niet betrapt op het ge
bruik ervan, voor een krijg^aad kan
worden gedaagd blijkt dat hij onwet
tige bedoelingen had, dat kan hij ter
dood worden veroordeeld. Alle poli
tieke vergaderingen zijn onder de
krijgswet verboden, zooals ook het
posten. Het onder de proclamatie der
krijgswet vallende gebied wordt in
districten verdeeld, die onder de macht
van een officier worden geplaatst, die
met absoluut gezag is bekleed. De
gewone wet blijft van kracht, de bur
gerlijke rechtbanken blijven haar func
ties uitoefenen, maar zij hebben op de
bevelen en handelingen van den offi
cier, di/ de krijgswet toepast op te
volgeiy Zonder bevelschrift mogen
inhechtenisnemingen plaats hebben en
de /'bevelvoerende officieren hebben
evén volledige macht'wat het gjgcom-
/plandeeren der burgers en de Inquisi
tie van benoodigdheden betreft, als in
j^tijd van oorlog. Een buitengewone
macht is dus in handen gelegd van
de officieren. Zooals we reeds hebben
meegedeeld, wordt tot dusver alleen
de burgermacht voor den dienst ge
bruikt, maar de regeering, die in vol
komen overleg handelt^met den gou-
verneur-generaal, heeft van de impe
riale regeering de mededeeling ont
vangen, dat indien noodig, ook de
imperiale troepen kunnen worden
requireerd. In de regeeringskringen te
Pretoria wenscht men echter eerst in
het uiterste geval hiertoe over te gaan.
Men wil den toestand trachten te be-
heerschen’met de eigen weermacht en
de pojitie.
I --
lieden te Leeds, die, 10 December
begonnen, voor ongeveer twee weken
reeds geëindigd heette, doch door een
deel van het personeel hardnekkig werd
volgehouden, behoort thans tot het
verleden. De stakers hebben genoegen
genomen met een schikking, waarbij
o.a. is bepaald, dat een commissie uit
den Gemeenteraad alle gevallen zal
onderzoeken van hen, die aanspraak
maken op loonsverhooging. Men her
innert zich dat de staking werd be
gonnen met den algemeenen eisch van
een loónsopslag van 2 shiUing in de
week. Verder zullen de stakers voor
zoover er werk voor hen is, weer in
dienst worden genomen, zonder straf
voor het stakingsfeitdaarvoor zullen
de tijdelijke werklieden worden ont
slagen, echter niet zij die bij ’t begin
der staking dadelijk als vast zijn aan-
gesteld. De stakers, die dan nog wer
keloos blijven, zullen ’t eerst in aan
merking komen voor opeh gevallen
plaatsen.
Vit deze voorwaarden blijkt duidelijk,
dat de staking een algeheele misluk-
king is geweest. De liberale Westmin
ster Gazette wijst er nog eens op, dat
deze te danken is aan de energie,
waarmede de gemeenschap zich ver
dedigde tegen een aanslag op haar
eerste levensbenoodigdheden.
De werving voor het Engelsche leger.
Het Engelsche ministerie van oorlog
heeft heloten, voor de werving van
recruten voor het leger, voortaan ge
bruik te maken van de advertentie-
pagina’s in de bladen. De Engelsche
couranten van gisteren bevatten alle
een advertentie, die een geheele pagina
in beslag neemt, waarin tot dienst
neming in het leger wordt jtónge-
spoord.
Duitsohland.
‘De processen van Reuter en Forstner.
Het O. M. in ’t tegen luitenant
Forstner aanhangig gemaakte straf
proces, heeft er van afgezien tegen ’t
vonnis, waarbij de beklaagde door het
hoog militair gerechtshof vrijgesproken
werd, in hooger beroep te gaan. Ook
in het proces tegen kolonel von Reuter
heeft het O. M. geen hooger beroep
aangeteekend tegen de vrijspraak van
het militair gerechtshof. Voor deze
handelwijze heeft wellicht gepleit, dat
bij de uitvoerige bewijsvoering het
vaste' geloof van beklaagde in de be
voegdheid der militaire overheid om in
te grijpen, onomstootelijk gebleken is.
men dan wel bij hem komen.
„Lezen? Ik? Wat hebben wij
lezen, voor den duivel! Je bederft
er je oogen maar mee.Maar
zeg, gooi ze toet dqi vod de trappen
af het is een adellijke, dat zie je
toch zoo wel, aan d’r bleeke gezicht
en d’r fijne handen.”
„Is burger Lanjon
-■vroeg Madeleine angstig,
burger Lanjon spreken.”
„Burger intendant Lanjon, ja juist
breng haar daarheen, dan kan zij ’t
hem heelemaal vertellen.”
Onder geleide van eenige sanscu
lottes klom men nu een paar trappen
op en kwam in een bureau, waar een
man zat te schrijven.
Het bleek, dat de intendant Lanjon
er niet was, maar de man aan de
lessenaar zei, na het verlofbewijs in
gezien te hebben: „Het is in orde,
de burgeres kan met haar gezelschap
de zalen der gevangenis bezoeken....
Hé daar, Hémard, Wal duivel,! Ben
je weer dronken
Een man met een roode neus, een
paar verwaterde, domme oogen en
verwarde haren, richtte zich op en
keek verbaasd op, wie hem daar Van
den bank, waar hij juist zoo heerliX
op sliep, dorst wekken. Hij droe^
den uriiform der nationale gardes.
(Wordt vervolgd.)
;eit „de Réunie” 8
itavond Dep. Gouda
ut van ’t Algemeen.
Genoegen”, 8 uur,
lymnastiekvereeni-
>r”.
chouwburg, 8 uur,
Tooneelgezelschap,
het 168*
Schouwburg”, 8 a.,
coba v. d. Pas.
Schouwburg”, 8 u.,
Ammerspiele „Der
huis, waar zij steeds op
geladen wordan.”
Madeleine Kromp ineen door dat
losse gezegde, dat haar hevige smart
Japan.
De aardbeving.
De telegrammen over de aardbeving
en de vulcanische uitbarsting worden,
gelijk het helaas in den regel bij der
gelijke rampen gaat, hoe langer hoe
verschrikkelijker.
Een vloedgolf schijnt de verwoes
ting te hebben voltooid.
Volgens het verhaal van ,een der
geredden, die te Nagasaki is aangeko
men, zouden van Zondagmorgen tien
uur tot Maandag op het oogenblik,
dat hij vluchtte te Kagoshima twee
honderd aardschokken zijn waarge
nomen.
Toen de vulcanische uitbarsting be
gon, zag men eerst kolossale zuilen
van rookten vlammen op verschillende
plaatsen van den berg de lucht in
schieten.^Spoedig (hadden deze het
geheele eiland omhuld. Ongeveer 40
minuten later volgde een uitbarsting
op dwi top.
Her eerst werden de huizen aan de
Oostzijde van het eiland aangetast.
De vlammen verspreidden zioh met
angstwekkende snelheid. De bewo
ners, die er het leven afbrachten lie
pen naar het water, terwijl een aantal
booten en schuiten die in de baai
lagen de vluchtelingen zooveel mogelijk
opnamen. De hitte welke de vulcaan
verspreidde was zeer hevig en werd
zelfs gevoeld in de stad Kagosjima,
waar, de hemel geheel werd verduis
terd door rook zoowel van de vulcaan
als van de brandende bosschen en