I
{aadsel
•1
i
H
d
McIiocm
Vooruit”.
DANTZIG
b i
urwollen
deren
LIGHT
I
in
I»
■tt'l
behalve
Zon
en
Telefoon Interc. 82.
1
I
IMUUlll
Buitenlandsch Nieuws.
I
k*
i.
V
1
Gouda.
II
o. 12385 Zaterdag 24 Januari 1914. r OQe Jaargang
f XTïeu-"ws- ezx voor G-ottlcLsu exx Ona.s’txelcezx-
Verschijnt dagelijks
Feestdagen.
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
Telefoon Interc. 82.
Tweede Blad.
KEVMSGFAIXG.
De zellffloord-epidemie in de
Dessiscde gevaegeoisseo.
ar.
lei-
sbespreken 5 ct.
US, Friezenveen.
de 28
I
11
ikman Zn., Gouda
S
•die dramatique
er spannend.
JRRAAD
lEST^iN'S InÏC
'■indelijk de BESTE
ONSCHADELIj,
drn-holland.
de
an-
et de hoofdfilm:
1
erwege tegemoet, If
werk In de helft r
en voor de heift
lie U aan groene
geven.
maakt, dat Uw
jdt, Uw handen
den en Uw leven
Ij is.
tezuiverheid van
akt haar alleen
«voor het
A van kostbaar
fijne kant.
schikbaar gesteld
van 20
deelen
lijddi?»
behandé|
ker weft
naam nii
Schouwburg”, 8 u.,
icoba v. d. Pas.
w- en Woningtoez.,
Onderstandscomm.
eenvoudig opgehangen,
zij
93
die
Schouwburg”, 8 u.,
Cammerspiele «Der
bouw Isr. Gemeente,
g Dr. D. Cohen,, nit
dat hun personeel zoowel ’s winters
- een
tijdperk
t 38 sh.
per week. De stakers daarentegen mee
nen, dat de kolenhandelaars best dit
loon iets kunnen verhoogen, omdat zij,
de handelaars, een buitengemeen voor-
deeligen tijd hebben gehad na de mijn-1
werkersstaking. Sinds deze staking
wordt ongeveer twee shilling voor de
kolen meer betaald dan daarvoor, en
van deze twee shilling krijgt de mijn
werker* slechts een klein deel, terwijl
de rest wordt verdeeld tusschen de
mijneigenaars, de spoorwegen en de
kolenhandelaars. Bovendien hebben
dezen laatsten onmiddelijk na het in
treden der koude, hun prijzen nog met
six pense per ton verhoogd. Daar kan,
meenen de stakersf best een penny
voor hen af. En de liberale Westmin
ster Gazette is dat volkomen met hen
eens.
Van werkgevers-zijde is reeds be
kend gemaakt, dat zij bereid zijn het
conflict aan een scheidsrechterlijke uit
spraak te onderwerpen. Doch de stakers
hebben verklaard, dat zij daar niet voor
te vinden zijn, en dat zij de staking
niet zullen opgeven vóór zij hud penny
verhooging hebben.
Balkanstaten.
Albanië
Uit Valona wordt geseind Nadat
Ismaël Khemal zijn macht in handen
had gesteld der controlecommissie,
heeft deze doen blijken van haar waar-
deering voor de vaderlandslievende
daad van Khemal en verklaart de
macht te aanvaarden, die hem was
opgedragen en daarmede de regeering
van Albanië. Nadat het proces-verbaal
van deze overdracht is voorgelezen, is
het Kabinet ontbonden en Fevzi Bey
den oud-Minister van Binnenlandsche
Schouwburg, 8 uur,
htsch Sted. OrchesU
ui wij geregeld tijdig
)gen ontvangen van
icerten, vennakelijk-
deze dan in on*®
len.
fiOUDSUHË COURANT.
PRIJS DER ADVÊRTENTIËN:
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummerf 0.55
Elke regel meer«0.10
Bj^drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 1—5 regels f0.35 by vooruit
betaling elke regel meer 6 ets. Reclames f 025 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
f 1.25
1.50
150
1.90
ireau
administratie iets
van de voorbereidse-
hun
hen aan nieu-
w te kunnen onderwer
pen. Zoo werden de zelfmoordenaars
te Orel een bonte massa, waaronder
zoowel gewone misdadigers als „po-
litiekeji” en toevallige bewoners ge-
weet niet wat vreeselijker is:
ingeordende, gemartelde schare
heidengraven te Kara, Seren-
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaal
Idem franco per post
Met Geïllustreerd Zondagsblad
I Idem franco per post.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bui,..
Markt 31, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren.
f Inrichtingen welke gevaar, schade of
HINDER KUNNEN VEROORZAKEN.
I BURGEMEESTER en WETHOUDERS
I van GOUDA,
Gezien art. 8 der Hinderwet;
i Doen te weten
Dat zij vergunning hebben verleend aan
P. J. Fijn en zijne rechtverkrijgenden tot
het oprichten eener Zeeppoedertabriek, ge-
dreven door een electromotor van 5 P. K.
in het perceel aan de Cappenersteeg No. i5
kadastraal bekend sectie C No. 2633.
g Gouda, den 23 Januari 1914.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
R. L. MARTENS.
De Secretaris,
J. V. HEUSDE.
kwaad, omdat (ly--'gevangenen in
if waren geraakt
bestuur van Koetomar
hl, dat het zich te
|k weten had van zijn
ehen te visiteeren. In
ilX gevangenis te Orel
taling verheven. Daar
Zaken bpgedragen de algemeens
ding van de regeeringszaken te Valona
op zich te demen. Hij zal worden ge
holpen door de oud-Ministers die be
noemd zijn tot directeuren van ver
schillende diensten. Aan de autoriteiten
te Berat en Elbazan is telegrafisch
verzocht Fevzi Bey als hun directen
chef te erkennen.
Dè daad van Ismaël Khemal heeft
een uitmuntenden indruk gemaakt.
Rusland.
Russisch of niet
Tot welke uitspattingen het streven
der Russische administratie om de niet-
Russische volken in het gebied van
den Tsaar te russificeeren, voert, blijkt
uit het volgende
Twee Poolsche dames. Barones Ma-
tylda Rosenberg en mej. Kolylinska,
hadden bij gelegenheid van den 50Bton
verjaardag van den laatsten Poolschen
opstand (26 Januari R. T.) na het be
ëindigen van de mis in een R. K. kerk
het Poolsche volkslied Bose los Polske
(O, God, die Polen behoedt).inge
zet. Een groot deel der kerkgangers
zong het lied mee. Het hooggerechts
hof te Wilna veroordeelde de beide
dames voor deze misdaad tot vesting
straf van vier maanden en twintig
dagen.
Maar zelfs de belangen van handel
en industrie zjjn voor de gevolgen van
dezen ijver niet veilig. Sedert als ge
volg van de stelselmatige russificeering
van Finland, de Finsche loodsen zijn
vervangen door Russische loodsen, is
de onveiligheid in de Finsche wateren
op ergerlijke wijze toegenomen. Een
commissie van den Russischen Rijks
raad heeft zich gedwongen gezien, de
bekwaamheid en betrouwbaarheid der
Russische loodsen als volkomen onvol
doende te qualiflceeren. Volgens de
statistiek der averij-gevallen vonden
in ’t voorjaar van 1913 24, in den
zomer 23 en in ’t najaar 25 ernstige
ongelukken plaats. Zelf de Rijksraad
heeft moeten erkennen, dat de russi
ficeering van het Finsche loodswezen
dit departement volkomen heeft ge
desorganiseerd.
Duitsohland.
De daad van een krankzinnige.
Een zekeren Salomon, kleermaker,
op 7 Juli 1887 te Colmar geboren, liep
hedennamiddag tegen 3 uur, toen de
kroonprins naar zijn paleis terugkeerde
achter de automobiel aan. Een politie
agent greep Salomon beet, en bracht
hem naar het politiewachthuis, alwaar,
daar hij den indruk maakte krankzin
nig te zijn, door den districtsdokter
een onderzoek naar zijn geestvermo
gens werd ingesteld. In onsamenhan
gende bewoordingen beweerde Salo
mon een broeder van den kroonprins
te zijn, die hij om ondersteuning in
zijn levensonderhoud wilde verzoeken.
Amerika.
Een millionair-philanthroop.
Een reeds bejaard New-Yorksch
millionnair heeft 15 millioen doll, be-
voor de oprichting
;a§thu.izen in verschillende
^V^^hnigde Staten, waarin
i^mpsteloos met radium
nwjworden. De schen-
imwrukkelijk dat zijn
békend zal worden.
Belgis;.
De schulden van prinses Louise.
Volgens een gisteren afgesloten over
eenkomst tusschen prinses Louise van
België en den Belgischen staat, zal zg
van dezen een bedrag van 5’/2 mil-
Hoen fres. ontvangen, waarvan 4’/2
millioen fres. zal moeten dienen om de
schuldeischers der prinses te voldoen.
afgeranseld.
„Deze gemeenschappelijke verant
woordelijkheid van al de be'woners
eener zelfde cel voor een zelfmoord
had evenwel niet altijd het gewensch-
te gevolg.
,,ln cel no. 6 van de 4e afdeeling
waar de voor levenslang veroordeel
den zaten, gebeurde het volgende
Daar was ook opgesloten de politie
ke gevangene Iwan Soedych. Toen
hij, in een Oostzee-Provincie, gevan
gen was genomen, had men hem op
gruwelijke wijze gemarteld en van
die marteling droeg hij de onuit-
wischbare sporen. In Orel werd hij
aan nieuwe folteringen blootgesteld.
Hij kon het niét langer meer verdra
gen. Op een avond deed hij aan zijn
cel-genooten het volgende verzoek
Kameraden! Staat me toe, dat ik me
ophang. Ik houd het niet langer uit.
Ik kan niet meer. Niemand ver
wonderde zich over die woorden. Al
len dachten bij zichzelf: „Als Soe
dych zich ophangt, krijgen wij allen
morgen slaag. Maar zijn verzoek kun
nen wij niet weigeren. Hij moet te
erg lijden. En misschien zal ik ook
eens dezelfde liefdedienst van mijn
kameraden moeten vragen”. Na»
korte aarzeling gaven de bewoners
der cel ,aan Iwan Soedych verlof on
zelfmoord te plegen. Zij gingen opzetW
telijk vroeger dan gewoonlijk naar
bed, verborgen het hoofd in de dekenA
om niet zijn doodsgerochel te moeten'
hooren en niet de laatste stuiptrek
kingen van hun kamsmad te moeten
zien. En vol ijzige angst wachtten zij
op zijn dood. Velen schreiden. Intus-
schen bevestigden Soedych een uit.
linnen gedraaide strop aan de muur^
en legde dien om zijn hals
„Den volgenden morgen werd zijn
lijk uit den strop bevrijd en men ran
selde op gruwelijke wijze zijn kame
raden, die Soedych vergunning ge
geven hadden de hel van Orel te ver
laten.
„In de laatste jaren van gevange-
nis-gru welen heb ik veel kennis
moeten maken met vele wijzen van
sterven, veel heb ik gezien, aan de
mogelijkheid waarvan ik vroeger ge
twijfeld heb, en nooit heb kunnen
gelooven. Maar zelfs in de annalen
der Russische gevangenissen staat de
ze zelfmoord van Iwan «Soedych, ge
pleegd met toestemming van zijn cel-
genooten, alleen. Verder kan men in
die richting niet gaan.”
bezit vaii ver®
het gevangenis!]
Werd beschuldig
onverschillig gel
taak/fir*gH^aiig<
ditop zicht wïta
boven alle vera M
hadden de gevangenen geen vergif bij
de hand. Zij vergiftigden zich niet,
niet, doch bedreven zelfmoord op
andere wijzen.
„Rosin liet zich op een gaanderij
op de derde verdieping naar beneden
vallen. Tsjasowenny beproefde zich
’t hoofd te verbrijzelen tegen een
fornuis van gegoten ijzer. Jakowen-
ko begoot zich met brandende olie.
Sapotnizky hing zich aan een ven
sterraam op. Koedrjawzew hing zich
op ift een strop, welks eind aan een
bedsteil was verbonden.
„De billijkheid eischt de uitdruk
kelijke mededeeling, dat het bestuur
der centrale gevangenis te Orel naar
kracht en bekwaamheid tegen het
zelfmoorden der gevangenen is opge
treden.
„Deze strijd nam een aanvang op
hetzelfde oogenblik, dat in een of
andere cel een poging tot zelfmoord
werd ontdekt. Had deze plaats ge
vonden in een cel voor eenzame op
sluiting dan snelden zondei verwijl
de bewakers, de dienstdoende assis
tent van den Directeur en de zieken
oppassers toe; de zelfmoordenaar
werd uit den strop bevrijd en pogin
gen werden aangewend om de levens
geesten weer op te wekken. Terwijl
de ziekenoppassers met dit werk bezig
waren, sloeg de assistent-directeur met
een gummistok een roffel op het ge
zicht en ’t gansche lichaam van den
ongelukkigeIn de cellen der
in gemeenschap opgeslotenen werden
deze toorteelen herhaald, doch met dit
verschil, dat, behalve de zelfmoorde
naar, ook de overige bewoners van
de cel om hun zorgeloosheid werden
koude was overleden, daar hij in de
open lucht had gewerkt. In het lijk
van den jongen man evenwel werden
sporen van arsenicum gevonden, het
geen tot de ontdekking leidde, dat
ook de 60-jarige man aan arseniaum-
vergiftiging was overleden. Octavie
werd gearresteerd. Het onderzoek
bracht aan het licht, dat, Octavie Le
Compte ongeveer tien dagen geleden
arsenicum heeft gekocht. Niet onwaar
schijnlijk is het, dat de vrouw tot de
daad is gebracht door het lezen van de
verslagen van het proces Hopf.
Engeland.
Een staking.
De staking der kolenbezorgers, voer
lieden en sjouwers, te Londen heeft
zich aanmerkelijk uitbreid. Het aantal
stakers steeg van 5000 tot 8000. Men
vreest thans ook voor eer. sypathie-
staking van alle voerlieden, waardoor
vrijwel het geheele kolen ver voer stop
zöu gezet worden. Reeds thans trou
wens doet zich de invloed der staking
in menig huishouden, waar men het
voor de aanvulling van den kolen-
voorraad op het laatste oogenblik laat
aankomen, op onaangename wijze ge
voelen door afwezigheid van deze
brandstof, dubbel noodig nu er einde
lijk werkelijk eens ’n winterkou is in
getreden. De kolenhandelaars, hoewel
zij de beide laatste dagen zelfs hun
klerken aan ’t werk zetten om kolen
op te laden enz., konden onmogelijk
aan alle aanvragen voldoen, zoodat er
thans te Londen in menig gezin, bit
ter koude wordt geleden.
De staking gaat alléén om loonsver-
hooging. De eisch is een verhooging
van 3 penny per behandelde ton ko
len welke penny dan echter verdeeld
zou worden over een ploeg van drie,
vier of vijf man, zoodat de verhoo
ging individueel slechts een derde,
vierde of vijfde penny zou bedragen.
Van werkgevers-zijde worden echter
cijfers aangevoerd, om te bewijzen,
a|s zomers den slappen tijd
goed loon heeft in het eerste t”J~
zelfs wisselend van 33 sh. tot
,1 „Het Schaakbord”
rvergadering Vrijz.
•op. Club.
Schouwburg, 8 u.,
ring „De Gouds-
Denemarken.
Brand te Kopenhagen.
Dinsdagavond is in de Rigensgade
te Kopenhagen de Methodistenkerk
door brand vernield. De brand ont
stond door een defect aan de centrale
verwarming en weldra stond het ge
heele gebouw in vlam. Om drie uur
stortte het dak in en een uur later
zakte de toren in elkaar. Uit het tehuis
voor kinderen, dat in een bijgebouw
der kerk was gevestigd, konden de 28
zich daar bevindende kleinen, worden
gered.
De brandweer kon den brand niet
meester worden en richtte al haar
krachten op het nabijgelegen depot
van marine, waar door de vonken
eenige balen laken in brand waren
geraakt. Dit gebouw bleef gespaard.
Frankrijk.
Een giftmengster.
Een ernstige poging tot vergifti
ging, welke herinnert aan de daden
van den giftmenger Hopf te Frank
furt, wordt uit Cambrai gemeld. De
30-jarige vrouw Octavie Le Compte
vergiftigde een achttal dagen geleden
haar vader, een 60-jarig man, met
arsenicum en bracht gisteren haar broe
der Jules Le Compte door hetzelfde
vergif, dat zij in spijzen had gemengd,
om het leven. De geneesheeren waren
aanvankelijk van oordeel, dat de oude
man als gevolg van de buitengewone
Een bekende Russische schrijver,
Hens naam wij o in begrijpelijke re-
I011011 niet noemen kunnen, en wiens
ra volkomen betrouwbare mededeelingen
I wij overnemen, zooals hij’ze gal, d.
K w.z. zijn appreciaties voor zijn reke-
■L ning latend, heelt een nauwkeurig
onderzoek ingesteld naar de gruwelen
m de centrale gevangenis te Orel,
Bielke in de laatste jaren alles heb-
K'beu overtroffen, wat de ofticieele,
«Russische barbaarschheid aan wreed-
v. heid heelt kunnen bereiken. Aan zijn
beschrijving, die zelfs in de omvang-
I' rijke literatuur over dit onderwerp
I/ nergens een voorbeeld vindt, zij de
volgende schildering van de zelf-
moorden in defe plaats overgenomen;
I „Uit deze hel, waartoe net leven
I der politieke gevangenen in de Uen-
I trale gevangenis te Orel veranderd
I is, was slechts een verlossing: het
T graf. En de gevangepen zochten die
Iverlossing. De gevallen van zelï-
r moord en poging tot zelfmoord volg-
I den elkaar in ééntonige rij. Ook m
I dit opzicht staan de getuigenissen
I van hen, die in deze gevangenis heb-
ben vertoefd, in lijnrechte tegenspraak
f met de officieele mededeelingen. Het
hoofdbestuur der gevangenissen heeft
bijv, verklaard, dat in al de gevan
genissen van het Gouvernement Orel
.^tezamen gedurende 1909 slechts zes
I gevallen van zelfmoord onder de ge-
1 vangenen hebben plaats gehad. De
bloeide getuigen verklaren evenwel,
die gevangenen in de Centrale
l .gevangenis te Orel alleen bij dozijnen
moeten worden geteld en dat daar we-
ken zijn geweest, waarin verscheide
ne personen zich het leven hebben
benomen, en dat op één dag in fbr-
1 scheidene afdeelingen van de gevan
genis pogingen tot zelfmoord werden
ontdekt.
„Ik heb de namen van de zelf-
p moordenaars niet kunnen vaststellen.
Zij waren zelfs aan de bewoners der
gevangenis onbekend. Zij wisten al
leen, dat uit deze of gene cel het
lijk van een zelfmoordenaar werd weg-
I gesleept, of dat ziekenoppassers naar
deze of gene afdeeling werden gezon
den om een van den strop geredden
zelfmoordenaar in ’t leven terug te
roepen. Wie zich van het leven had
beroofd, of wie een poging tot zelf-
Woord had gewaagd, hoe zij heetten
of vanwaar zij kwamen, dat wisten
zij niet.
„Mét een bijzonder dichten sluier
bedekt zijn de gevallen van zelf-
moord, voorgekomen in de cellulaire
afdeeling.”
I, Bij toevaf werd in de gevangenis
de naam van den gevangene Jako-
I wenko bekend, den bewoner van cel
93, die zich in Juni 1908 door
- .^verbranding het leven benam.
Maar had Jakowenko, in plaats van
-brandende oliela mp op zich laten
eenvoudig opgehangen,
dan hadden zelfs zijn naaste buren
naam niet leë.ren kennen;
hadden slechts gehoord, dat no.
Vnl was geworden en dat uit
cel een lijk naar “de lijkenkamer was
gebracht.
„Men moet‘niet vergeten, dat
zelfmoorden in Orel van geheel
deren aard zijn dan in de Katorga-
gevangemssen (huizen van bewaring
voor verbannenen) te Kara of Koe-
lomar in Oost-Siberië. Voor de Ka-
lorga-gevangenen te Kara en Koeto
mar was zelfmoord de laatst overge
blevene en meest besliste vorm van
protest. Tot dien stap besloten slechts
revolutionairen en wel de sterksten
onder dezen, nadat zij met hunne lot-
genooten alle bijzonderheden van de
daad hadden overwogen, en zij namen
afscheid van het leven even standvas
tig, mannelijk en saamverbonden, als
zij bij hun leven hadden gestreden.
Deze zelfmoorden trokken natuur
lijk de algejneene aandacht.
Geheel anders staat het met de
zelfmoorden in de centrale gevangenis
te Orel; geen zelfmoorden om te
protesteeren, maar heel eenvoudig i
zelfmoorden uit wanhoop.
►De gevangenen namen geen afscheid
li'an hel leven om de aandacht van
het publiek op de gruwelen van Orel
te vestigen, doch zij deden het al
leen, omdat zij ze niet langer kon
den verdragen. Zij pleegden zelfmoord
zonde’r afscheid te nemen, zonder er
voor te zorgen, dat hun dood er
gens bekend werd gemaakt. Zij de
den het snel, in koortsachtige haast,
vol vrees, dat de
zou bemerken
len, hen in de uitvoering van
plan zou hinderen, om
we folteringen
pen.
>wel gei
aV 0 1
vended werden.
„Ik
deze 1
of de uciuviigiava
toej 0^1 Koetomar.
„In 1 de dagbladen is eens een be
richt herschenen, dat de zelfmoorden
te Kóetomar aan het Hoofdbestuur
der gevangenissen reden tot groote on
tevredenheid hadden .gegeven. Te 8t.
Petersburg was mgn verbaasd en
kwaad, omdat de-^gevangenen in het
en
