SRG OR N 1)1 ÏH Ti iht op’t MERK te lette» Magazijn van wWom" i I Prinses of Gravin, enhuis fo. 12525. Zaterdag 11 Juli 1914. 53e Jaargang. i.oooooo... Verschijnt dagelijks behalve Zon en Feestdagen. Telefoon Interc. 82. Telefoon Interc. 82. Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON. Eerste Blad. iter L: bELILLIÏlOy 4. ronwater. I 1 XTie’vi.-ws- en. -^d."^ertezxtïe"bleud. voox O-o^etcLex ezxOxxxstr elncxx. iWAAY ZONEN iSCHE op het Leven, N HAAG. LLEN Brieven uit de Hofstad. Tegen den Godsdienst ensverzekering tegen en bestaat uit twee N, Amsterdam. heelt OllH te gave voor I 40 voor 'Eli SUCCES. d I kerken niet: ring nijne verloren Commissie oogen reed in km an &Za., Gooda. XCELS10R” ISTERDAM maar kant ook al haar en hare zelve stelden, die hier gevraagd werd. te dringt laatste eheel vóó» continu I quaeatie (8 t a n- er* W A, late voedingswaarde \en Medailla*. knrk zij op en bijna van W«lge- het C<‘II gbaar 5 te Tilburg. r. M. BBLOlfJEJr .48, Gouda, dat g‘*- t erkt he te hij gewone schraal I en glas huielwdcken ons meer, uw titel. I gezegd! Ik wil zijn voor de wei uw vrouw... hooi nooit zijn, nooit I PRIJS DER ADVERTENT I EN: Van 1—5 gewone regels met bewijsnummerf 0.55 Elke regel meer„0.10 By drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen I wee berekend. Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f0.35 bij vooruit* betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f0 25 per regel. Groole letters en randen naar plaatsruimte. geeerde ordent aan- lend, J. C. BIJL, 3REEBAART U. tien Here de kerken steunden. Zij doen dit uit eigen middelen en middelen, door allen opgebracht. Was er hier du» alle reden om althans _a wees den weg Achter zullen doorrijden.” 1 was d op bloed scheen was in een zoo vroti- ?a» oen wisU'ii inhiediHj. Idcr ge- evolgd werd ‘jkxspruitou. l men de ■anda oin was een men GOUDSCHE COURANT. haar gelaat geworden. Zij twijfelde hij haar zoo paA betuigingen en hart zouden hier gei ben, maar zij Bloei u* openhartigheid. Ifmoord plegen t opruimen in dezen om het Brokkenhais. bericht aan een der of per Tel. n°. 178, zal halen, w»* eere- J. zou overw innen, slechts mijn mijn Dat ik NCHEM. sze THEEËN worde» leverd in verzegelde es van vijf, twee «n half en een Ned. on» vermelding van Nom en Prijs, voorzien van mstaand Merk, vol was niet verzekerd doch telijke hidruk ge- aan ■ijfel zou Het zijn ooren anders I» ’t, wanneer zooaln de Kamer zich nimmer omvergrworpen een puntlgen kteen liep hot knaapje (Wordt vervolgd.) Dit nummer bladen. naai herhaalde hij het gestoord door AooMAoeea, e C*Ma. oorz. ZIG, Vice-Voorz. 3TENDORST, Pen. IFF, (Pres.), Dr. A. E. EMBDEN, Dr. P.H r.) een bedrijf zelve de dood voor wanneer over arende scheikundige sche Tandartsen en drie m toen werd smartkreet, der kinderen ■en met het hooftl gevallen. Het langs het gelaat. Katharina naast hem doodsbleek aan hetgeen had. Liefdesbetuigingen en harUtot bedreigingen zouden hier geen inc. maakt hebben, maar zij sloeg geloof p* zijn cynische openhartigheid. Geen twijf of hij zou zelfmoord plegen en zij zede) ijk er wijze zijn moordenares zijn, was of haar bloed ijs werd, terwijl koele onverschillige stem in haar weerklonk. Zij was er was Ken i dachten eens voor Do» weer. teekenende de hoogere grip niet PRIJS VAN HET ABONNEMENT: Per kwartaalf 125 Idem franco per post.1.50 Met Geïllustreerd Zondagsblad150 Idem franco per post1.90 Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Markt 31, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren. CCXUI* Meer dan een jaar reeds*» men druk bezig de grootc kerk met den zes kanten toren te restaaroeren. Achter het stadhuis, wel een weinig in de benauwdheid, verheft zich de beroemde Sint-Jakobskerk, die al vele eeuwen over haar hoofd zag heengaan. De restauratie die thans ondernomen wordt, zal wel een dozijn jaren duren het bedrag dat er aan ten koste wordt gelegd is niet minder dan een kwart millioen, waaraan hot Rijk ruim een ton, de gemeente veertig mille, de provincie achttien mille on de korko- lijke gemeente zelf de rest heeft te betalen. Omstreeks het begin van de vijf tiende eeuw is zo gebouwd. Voorheen stond er waarschijnlijk oen houten gebouw, dat echter bouwvallig werd. Zooals mot de meeste torens het geval is, is ook deze op z’n tijd eons afgebrand. In 1689 is het fraaiste ge deelte zoo goed als geheel vernield. De restauratie die daarna plaats had, is een verwoesting geweest van de ergerlijkste soort. Bjj do restauratie die op dit oogenblik aan don gang is, blijkt dit ten duidelijkste. Om maar eens een* voorbeeld te noemendo zware zandsteenen kolomjnen worden van hun laag pleister ontdaan on hot blijkt nn, dat do vernieling, die zij bij do brand ondergingen, doodleuk is „bijgewerkt” mot stukken baksteen, eon reparatie die door een dikke kalk- laag aan het oog onttrokken werd. In één opzicht bracht do restauratie van 1589 oen verbetering. Door aan hoofdbeuk en dwarsschip niet meer do zelfde hoogte to geven als aan hot overige gedeelte, was hot mogelijk meer licht in hot gebouw te brengen. Natuurlijk kostte deze herstelling een aardige duit. Ton bate orvan word in do jaren 1547 en ’48 eene loterij ge houden, terwijl verschillende rijken on aanzienlijken steun gaven door ge schilderd^ ramen te doen aanbrengen. Karol de Vijfde ging daarbij voor hij schonk een raam, dat geplaatst werd in het koor on waarop hij zelf jn biddende houding voor Maria word afgebeeld. Hof en Rekenkamer, later do Staten van Holland, boden even eens ramen aan. Van al deze ramen, die blijkens do rosten zeer fraai waren, is niet voél overgebleven, De straatjeugd van don Haag heeft daar wel voor gezorgd, den» voor hfden. „Verreweg het verkieslijksl ware het daarom, zoo de onderscheidene de geestelijke hulp beschikbaar Er verloren, reddeloos i geen uitweg meer, oogenblik vlogen door haar br< haar halve haar vrijheid ,L cLmiddellijk heid hield r.„.. niet voor onmogelijk. Zijn humeur was van het «te lot het and» U» dikwijl» en invallen en dre hond gezellig te mak Zoo boog hij dan leuning der veranda, boog en riep de boór daar, «clou»pskoppen 1 'JWep®»»t. hoor! Wie mag hot houden!” Hij wierp een klein zilveren je uaar den hoop en keek 1.. naar het dringen ren, die zich van ter maken. Twee of spél, luiden Een de volksvertegenwoordiging in de gele genheid te stellen om over deze quaes tie te oordeelen, wij meenen dat de Linker zijde zeer terecht dezen post geschrapt heeft. Er is, naar aanleiding van deze schrap ping, in de kerkelijke pers een kabaaltje opgezet tegen de vrijzinnigen on de so ciaal-democraten, die de kerk deze wei- nigfe guldens niet gunden, die hun witte das hadden afgelegd om hun anti-gods dienstige gezindheid bot te vieren, enz., onz., enz. Wat is daar nu van aan? Onze Grondwet regelt de uitkeeringen van Staatswege aan de kerken en reeds uit dien hoqfde is ’t ongeoorloofd extra- subsidies toe te kennen, welke geen grond vinden in do grondwettige regeling. Nu heette de toestand in Zuid-Lini- burg zeer exceptioneel door den snellen aanwas va* arbeidersbevolking in de mijncentra van Limburg en daardoor had den de kerkelijke gemeenten hulp noodig. Deze reden kan ons al heel weinig over tuigen. Of er eenige honderden kerkache arbeiders zich verplaatsen van de eene gemeente naar de andere, of van het buitenland naar ons land, kan aooit re- den zijn on»- der kerken oen douceur toe te stoppen. I n nog minder lokt dit ons aan, wanneer wat in Limburg een de H.-Kath. Kerk een scherpe I en arliei- rekensehap vragen ge mijn geld wilt en zult heer on meester ik bezit, maar niet over Ik verlang voor mij een heid.” „Katharinal” „Om ’a Hemel» wil, spreek alsjeblieft niet op dien toon, dat kan ik niet dulden. ig mij niet tot het uiterste. Ik mis den om de verantwoording op mij te no- voor het verloren gaan van oen en leven zou Dat begrijpt ge zoudt «te oogen- verliezen. Nu, tegen den Wij meeiion, dat dit alle» aan duidelijk heid niets te wenschen overlaat. Toch zal men ons do afstemming van dezen post blijven verwijten om de goed- geloovigen van on» paganisme steeds die per te doordringen. We zullen ons zulke verwijUm hrlstclijkc" zijtje moeten laten vallen. Maar dan kt^n ’t geen kwaad, wanneer men er even <^p wijzen kan. hoe de meeat getrouwe broederen er precies zoo over donken al» wij. Al zijn z ij dan godsdienst! dit feit wi Al ging zijn haar eigen weg daar was hem aan gelegen, als zij slecht» Zijn waardig droeg «'ii hen» onbeperkt liet over haar vermogen. H Ij me ter, dal hij van het eeft. zoowel het ander, zeker kon zijn. Waarom hij zich dus verder overdenkingen plagen? I r waren immers genoeg ipooie wen in do wereld, die do liefde vi prins Isersteirt op volle waarde te schatten. Misschien zelfs had Katharina nog be rouw over haar wreedheid; In zijn Ijdel heid hield do prins zoo iets volstrekt was van het oeae niter- lere oforgeslogen, hij lach- luid om f vroolijkc Iroeg zelf hij om het onder- te maken. dan nu over de houten ind*. hield zijn Iwufm om- «renklnderen toe: „Mc i kom mis hier o het geldstuk vangt. liefde op te dringen, moet de eerste en tevens de laatste zijn. Ik haat u uit den grond van mijn hart en toch volhardt ge hij uw eisch, dat ik mijn woord zal hou den. Welnu, ik zal het doen. Mijn rijk dom zal u toehehooren en ik zal u nooit over de manier, hoe zult besteden. G® zijn over alles wat mijn persoon, onbeperkte vrij- hjk_ diU i»t«n vei’i te gebruiken. 8 pots! tg •schoven en weldra dtwd len kost allen eer aan. Htasch, die aliyj een grap verdween In het huis en terug in het scliikfloracb- lioerinnen uit dezc land- Zij had de Zondagskleeren van in aangetrokken, haar fraai»* kap hreede linten opgezet eb kwam nu een glas hier in iedere hand aau- fen. allerliefste wijze speelde zij de kell- «prak de taal dor boeren zoo na- en was in nl haar be- coqnet, dat de jaloezie fan ikkeld werd MM ver zou dan vanzelf in den meerderen of minderen ijver waarmede de kerken op- traden, een toeken van loven en een middel tot propaganda liggen. „Vooral op geestelijk terrein is het Staatsgeld nooit aadera dan een doods macht gewoMt, en is nooit anders ’dan van het geld dat de liefde offert, be zielende en h'vonwekkendo kracht uit gegaan. „Noch van de „Ziekentroosters” op lands vloot, noch van de Aalmoeze niers bij het leger is ooit voel hooger energie uitgegaan, en ook van de dien sten in hot gevangi'niswezen hoort umn maar zelden veel goed». „Er schuilt daarom voor ons besef altoos md tekort Jn do korkdijke of particuliere philantropie, die In do ver zorging van de geestelijke behoeften van zulke geteoleerden zegt niet te kun nen voorzien.” 'n tnuntatuk- liiid lnch»*n I •■n vechk'rt dor klnde- iwt geld wikb'ii rms's- i haar allerlei ge- rein.... als zij hem vermogen als losprijs •iiheid bood. >och ohmiddellijk verwierp zij dit plan Iserstein was wel een weinig Im- persoon, maar hij behoorde tot kringen. Hij had zekere be grippen van eergevoel, on daar zou hij niet kan afwijken, dat wist zij zeker. Nooit zou hij iet» doen, waardoor hij in de maatschappij £ich onmogelijk maakte. Neen, ofschoon hij haar zijn zedelijke ver dorvenheid getoond had, waagde zij het toch niet hem dien voorslag te doen. En dof keek zij naar den man, aan wiens leven zij in een rampzalig oogenblik bet hare verlamden had. „Het zij zoo,” zei ze met rauwe stem, „ik zal mijn woord houden, omdat ge mij niet wilt loslaten. K3én ding echter nog: ons huwelijk is een koopverdrag en niets meer. Gij wilt mijn rijkdom en ik... Daarmede is alles tusschen obs prinses Iserstein alleen rereld, begrijpt gij Maar jrtge... uw vrouw wil Ik uw poging om mij uw was heer Kuijs de Beerenbrouck, die 't weten kan) vergrooting van kerkgebouwen en voor betere meubileering van die gehou wen. Zoo krijgt bijv, de Katholieke te Lutterade zes heide guldens; of daarvoor kerken kan uit breiden of nieuw meubileeren Er zit in dit extra-subaidie iets, de machtige Katholieke kerk moent neeren. Het kan haar niet veel moeite kosten, deze Iwtrekkolijk zoo geringe be dragen zelve op te brengen en zij zal 't voortaan ontegenzeggelijk ook doen, ware ’t haar blijkbaar aangenamer hand bij den staat op te houden. De Minister Treub heeft zoo openlijk mogelijk verklaard, dat hij dit subsidie niet zou hebben aangevraagd, dat hij er geen voorstander van was, maar het werd eenmaal sinds 1IMI9 uitgekeerd en dus de... continuïteit Ook wij gevoelen veel voor contimuï- t<«it. Wanneer de StateifrGeneraal een subsi die eens hebben toegekend en de liogif- tigde rekent daar du» op, dan is ’t oen hardheid om de gave terug te trekken, wanneer de Kamer van samenstelling ver andert. lot» hier de Kamer zich nimmer uit sprak, wanneer een nieuwe subsidie on der een post „algemeene onkosten” werd weggemoffeld en dAn zou de Kamer later verplicht zijn zoo'n [toftl te slikken om continuïteitswille .ZeMs ware het zeer goed mogelijk.dat de rechtsche Kamer van 1909 eon derge lijke uitkeering niet goedgekeurd had en dan zou de Kamer riiet vrij zijn om zich in anderen zin uit te «preken, dan men vermoedt dat een vorige Kamer zich zou uitgesproken hebben. Dit gaat toch waarlijk -te ver! Terecht schreef dr. Kuyper in zijn blad, dat het hier een prindpiMle geldt. Zoo schreef hij verder daard van 1 Juli): w-. „Zoo dikwijls deze vraag gesteld werd lachte het ons steeds toe, de Ro- geering ten deze zooveel slechts even kan van eigen optreden te ontslaan. Het afsehaffen van de dusgenaamde kerk parade is indertijd ook door onze redactie bepleit. In een land waar slechts Mui Chris te lijke Kerk optrad, moge Regei*ringsinmenging geen liezwaar opleveren, in e<-n land ais het onze, met confessioneel zoo sterk gemengde bevolking, is er voor de Regeering bijna geen uitweg. Niet alleen toch het kerkelijk Onderscheid, maar ook In de kerken zelve het verschil tusschen mo- orthodox, plaatst haar telkens onoverkomelijke moeilijk- ras al het andere Hleehtx bijzaak, aanstaande vrouw ook daar was hem minder zij slecht» Zijn nittm hen» onbeperkt incotiT Ogen. -Hij m»,o||de ech’ eefi, zoowel tals van -J... ZOU met onaangename daar alles wat dr boer kon nor De boerin was een knappe, hrl< kierde vrouw, die overal gei door twee vlasharige huwclij De lucht was zoo heerlijk, voorkeur gnf aan de houU-u daar iels te gebruiken, tafel bljgeachoven en den gezonden kost allen l.lae von sJ‘“— gereed had, keerde weldra tige costuum der streek. de Itoerin met mrt drag* tuurlijk moge!Ijk wegingen zoo co. den luitenant ten zeerste' gepril eu bij zich voornam haar thuis en voor altijd die dwaasheden te bieden. Voor de veranda hadden zich intusachen B>n schaar van boeimkinderen verza meld, die op eerbiedigen afstand do vreemdelingen, aanstaarden, maar zich te vens garerd hielden om bet hazenpad te kiezen, al» iemand hen mocht aanspre ken. Om zijn ergernis te vergeten had Iser- atein spoedig een flesch vurigen Hongaar- schen wijn leeg gedronken, die zijn rij knecht in den zadeltasch had meegeno men. Hij begon de toekomst woer minder donker in te zien. Een millioen, waarvan hij onbe|M* «ittrr was, dat hij zonder rekenschap geven naar believen kon aan wen o’ Dit schrijft nu geen anti-clericaal. maar niemand minder dan dr. Kuyper. En hij staat daarin niet alleen. Een eveneens onverdacht antirevolutio nair blad, het „Fr ie» oh Dagblad” liet zich, zoo mogelijk, nog sterker uit. Dit blad schreed het volgende „Staatsgeld voor do kerk nooit erg Itekoord. „l*at de kerk voor zichzelf zorgen, dAn staat zij 't sterkst. „En kan Znld-Limhurg hot, als begrijpen l«, bij zoo grooten toi-vloed alléén niet af, laat hot overige Neder land dan te hulp komen, elk voor zijn óigen kerk- en gelootsgenooten." Brens moed men voor het medemensch, voor mijn eige ik minder bezwaar maken. ge, niet waar? Geef dus toe. anders misschien op’ het laatst blik uw «peli nog kunnen heb ik uw woord?...” Zij had zacht gesproken, maar toch driftig en scherp; haar woorden klonken kort en dreigend, Iserstein Ijegreep, dat hij een hoaliawnd antwoord moest geven. Hij boog zich even «m zeide toen: beeft mijn woord.” Katharina antwoordde slecht» met een hoogmoedig hoofdknikje; toen liet zij het paard zwenken en kwam naast Else rij den, doch zij praatte niet veel. De lange rit had bet gezelschap moede en hongerig gemaakt. Men hield daarom stil in ’t naaste Jarp. Het scheen een armewdig plaatsje, de herberg Imerderij <D de gelagkamer mogelijk gemeulteld. melk voor de dames, versch brood* hoter en Heren... zi»*- Op 16 Juni jl. heeft in de Tweede Ka mer een debat plaats gehad, waarop wij hier nog eens willen terugkomen. Hot ging over oen post van één gul- 'ikn, door Minister Treub op oen supple- toire Landbouw hegrooting gebracht, ten einde de Kamer in de gelegenheid te stel len zich uit te sproken over een subsi die, dat shids 1909 (dus onder het be wind van Minister Talnia) door de Staats mijnen aan Roomsch-Katholieke en enkele Nederd. Hervormde gemeenten in Zuid- Liniburg werd uitgekeerd, naar don maat staf van 1 gulden per arbeider on por jaar. Dit subsidie Iwloopt thans ruim f 3000 en zal niet licht in de toekomst de f 10.000 overschrijden. Het liedrag was dus niet groot, er zat oen Iwlangrijke princlpleele aan deze uitkeering, welke daarom o.i. niet zonder goedkeuring van de Sta- ten-Genoraal had mogen worden toege staan. Van de zijde der voorstandere vjn het subsidie werd erop gewezen, dat de Ka- jners toch niet over een „automobieltje” konden gaan redeneeren, wanneer de leiders van dit reuzenbedrijf zulk oen uit- het l>edrijf noodig oordeelen. Volkomen juist. Wan’neer de Overheid exploiteert, zou 't zeker zulk een l>edrijf lioteekenen, ieder wissewasje de Staten-Generaal gin gen delibereeren. Een groote mate van vrijheid moet ze ker de Mijndirectie hebben. Er zijn ech ter grenzen» En die grenzen worden over schreden, wanneer gelden worden uitge geven met eene besteniming, welke men van te voren kan weten, dat een deel van hot volk dat die penningen be taalt afkeurt. Zooals in dit geval. Men heeft er op gewezen, dat ook par- workgevers in hetzelfde bedrijf echter niet uit de lauds- Een deel der Rechterzijde, welke nu in haar geheel vóór stemde, kan dit zeer wel om de continuïteit gedaan te hebben! uBUMtuu iM-ci», laeratein den smallen i de Wet gedeponeerd. H <q^„Hier, neem aan... geef mij de mijn» ch tot de uitvoering t<43|r." Doch hij schudde het hoofd en \naar de kromming van lien en waarschuwde: I „Daar komen ze, we-- Zij reden dan voort en hij vervolgde op koelen onverschilligen toon: „U neemt uw n4 Dat hangt van uw we’ blijft natuurlijk niets ai.„ mij in te schikken. Alk wil ik uw aandacht dat u onze verloving mij oon kogel dooi woord daaropf mijn liefde daar met positie is reddeloos verloren als huwelijk met u niet tot stand komt. zou voor mij onverdraaglijk zijn er een tl-- ik ophield met >fd te zijn.” op geen ak en het iemand anders weinig be- wanneor wat in Limburg feit is actie voert tegen „roode” arbeiders alles er op zet om geestverwante i ders bij de mijnen geplaatst te krijgen. Dan wordt dubbel plicht van de Kerk om zelve haar onkosten te bestrijden die niet te laten mee-betalen door tegenstanders op economisch terrein. Het geld, waarom het hier ging, noodig (volgons den Gulpenschen woord terugl Zeer goed! relgevallen af! Mij anders over dan er leen op één ding c uw aandacht vestigen, voor u de beslissende stap doet. Op denaeifden dag, -*-* - '__j verbreekt, schiet ik »or het hoofd... mijn e Ik bemin u, maar ik voor u kunnen mijn toegenegenheid door u haat wordt beantwoord, maar itie is reddeloos verloren relijk met u niet tot stand _,„4 en j «ou er een eind aan maken op dendag, dat ik ophield niet u verloofd L I r Hij sprak langzaam en legde «nkel woord bijzonderen nadrul I was alsof hij slechts over •prak, wiens lot hem al heel i langstelling inl»oezemde. L Zwijgend, met neergeslagen

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1914 | | pagina 1