-hg
lao taerr"
AR I
JOSEPHINE.
•I
Bericht.
'SCHE
De Oorlog.
Kort Overzicht.
Zaterdag 19 September 1914.
I25S2.
53e Jaargang.
o.
oooooo...
behalve Zon
en Feestdagen.
ater
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
OOK LQGSV ARIA.
I
1c e XL
FEUILLETON.
j
Telefoon Interc. 82.
■BW—B-JJiBfB
XEN
Steuncomité 1914
te 's-Gravenhage.
op het Leven
N haag.
ronwater.
XT5-®“cl"ws- e±x -^.^.•vex'texLtïelola.d. voer G-onda exx Onö-stxeHxezx..
Verschijnt dagelijks
Telefoon Interc. 82.
De groote strijd.
*9
86
Amsterdam.
hét gerechtelijk onderzoek. Norman
1
N-QUELLE-;
IRONWATER
:il
JFA,
ste 'voedingswaarde
en Medaille».
et Schaakbord”, 8'/2
'rovidentia.
Bouw- en Woning*
Vergadering Onder-
isie Armenzorg.
zaal Soc. deRéunie
de Ambachtsschool
Omstreken.
en wij geregeld tijdig
ogen ontvangen van
icerten, vermakelijk
deze dan ia onze
den.
den
bo-
OPS, Wijdstraat 29
EN.
JVELD Lnz.
LING.
ende scheikundige
he Tandartsen en
uit
ra door Wil
gebruiken
llMtit
!N.
WORTELS. I
F VET. I
IOOFDHUIT). I
moi,
XSSbKoi.ryiri M I
(Wprdt vervoiyt|]
Avant Garde tegen Turkije
en dat dus de Bulgaren zul-
mededeelingen
generalen
1 het oogenhlik minder
de Prins in actioven
r„ o voorbijge
weken hebben in werkelijkheid
aanschouwen wat in de historie
vroegere eeuwen in bloedige blad-
Zij* die zich met ingang van I Oct*
a>«. abonnee^en op de
GOUDSCHE COURANT,
Mtvangen de tot dien datum ver<4
schijnende nummers gratis.
Koninklijk Nationaal
Bijdragen voor bovengenoemd Steun
comité wórden door ons gaarne in
•ontvangst genomen en aan den alge-
meenen Penningmeester toegezonden.
DE ADMINISTRATIE.
Misverzekering tegen
Aan het Westelijk Front.
PARIJS, 18 Sept. Het heden openbaar
gemaakte communiqué meldt, dat de veld
slag gisteren over het geheele front van
de Oise—Woevre voortgezet werd, zonder
dat op eenig punt belangrijke veranderin
gen intraden. De Duitschers hebben tot
4 maal toe getracht tegen het Engelsche
leger aanvallend op te treden, welke po
gingen echter mislukten. Wij zijn op som
mige punten op de hoogten ten Noorden
van de Aisne voortgerukt. Wij sloegen
hevige nachtelijke tegenaanvallen tusschen
Craonne en Rheims af, alsmede een po-
BOEN OP REKENING
J TERUGGAAF VERGOED:
A 15 CT.
gbaar.
E te Tilburg.
Af. HELONJEJr.
148, Gouda.
f 1.25
1-50
150
1.9»
dagelijks aangenomen aan ons Bureau:
ten. den Boekhandel en de Postkantoren.
meer volken zal medesleepen, waardoor
nóg meerderen ten offer zullen vallen,
de toestand nog ingewikkelder zal
worden en de strijd met de kracht
der wanhoop tot het bittere einde zal
worden voortgezet.'
Wij, bewoners van het vreedzame
land, dat den vredestempel huisvest,
huiveren bij het vernemen van de
ellende, die door onze naburen in dezen
wreeden oorlog over elkander wordt
uitgestort en wij hebben deernis met
die allen, die van have en goed be
roofd, een wijkplaats hebben gezocht
op onzen Nederlandschen bodem. Ons
land is gelukkig van den oorlog vrij
gebleven en zal, in de bestaande om*
standighipden, naar wij vertrouwen,
vooral dank zij de houding der Ne-
derlandsche Regeering, niet bij den
strijd worden betrokken, tenzij om
standigheden zich voordoen, welke de
Regeering niet bij machte is te ver
hinderen. Maar niettemin doen zich
de gevolgen van den oorlog in het
economisch leven ernstig gevoelen.
Voor velen is de toestand reeds hard,
en het JaaWreh aanzien dat het aan
tak van hen nog\anzienlijk stijgen zal.
J[Iet Nederlandsdhe volk betoont zich
in n deze ernstige tijden groot in dat
gene, waarin een Ijlein volk groot kan
zijA In volkomen/eendracht staat de
natiXde Regeeripg ter zijde waar het
betreft de middelen tot handhaving
onzer neutraliteit en schaart het zich
om zijn Koningin, die voorgegaan is
in het edele streven steun te geven,
waar het noodig is. Het is een ver
blijdend teeken, dat thans zoo velen
zich gedrongen gevoelen bij te dragen
tot verlichting van anderer last, dat
er zooveel warmte gekomen 'is in de
harten van hen, die tot weldoen in
staat zijn. Maar daarnaast is één ding
noodig, weg te nemen zoo mogelijk
en anders te beperken de oorzaken,
die er toe leiden dat het aantal steun-
behoevenden te groot wordt. Uit een
zekere behoudzucht wordt door velen
teruggehouden, wat thans vooral niet
teruggehouden moet wordengele
genheid tot arbeid. Hoezeer steun en
bystand in dezen tijd als noodig wor
den erkend en gewaardeerd, de arbeid,
die den steun overbodig maakt, die is
noodig in de allereerste plaats. Hoe
meer onttrekking aan den arbeid plaats
vindt, hoe ernstiger verslapping- van
den toestand ontstaat en hoe moei lij
ker het wordt dezen te herstellen.
Daarvoor dient ernstig gewaakt.
Naast datgene, wat menscheiiplicht
kwam bij heni op, of do com-
'eden geweest zou zijn, als
l deur gestaan en ieder woord
gehoord had; eerlijk moest hij die vraag
niet „neen” beantwoorden. Als mensch
had hij misschien op lofwaardige wijze
zijn 'plicht vervuld, maar als politie-be-
nmbte had hij twee kostbare uren laten
verloren gaan. Zeker zqu zijn chef dan
ook bij het morgenrapport een zeer ern
stig gelaat toonen, wanneer hij niets an
ders kon melden, dan daf Jiij de zuster
dor vermoorde dame in de eerste oogen-
blikken van hevige smart had trachten
te troosten. Maar toch had Norman geon
spijt, dat hij zoo had gehandeld. Hij ge
voelde zekere tevredenheid, die niet groo-
ter had kunnen zijn, al had hij in die
twee uren het spoor van den onitokenden
moordenaar ontdekt.
ging van een aanval op Rheims. Van
Rheims tot in het woud van Argonne
hebben wij belangrijke fortificatiewerken
uitgevoerd; wij hebben een zuiver defen
sieve houding aangenomen in Lotharin
gen en in de Vogezen; insgelijks hebben
wij verdedigende stellingen ingenomen bij
de grens. De toestand in Argonne en
Woevre is onveranderd.
Een Duitscher vertelt in de Saale-
zeitung shoe de zoon van den Fran
schen minister Delcassé gevangen
werd genomen. De aanvoerder eener
patrouille, een korporaal had nauwe
lijks met zijn drie manschappen een
schoolgebouw bezet toen hij door het
openstaande venster een vijandelijke
verkenningspatrouille de dorpstraat
zag inrijden. Deze Fransche patrouille
onder bevel van een Franschen onder
luitenant en negen man tellend kwam
al nader doch de Duitschers verloren
hun kalmte niet en verdeelden zich
over verschillende vensters. Een oogen-
blik later liet de korporaal zijn wei
nige manschappen een snelvuur openen.
Van de Franschen werden acht gedood,
terwijl de onderluitenant en een
Fransch soldaat gewond gevangen ge
nomen werden. Deze verrassing was
niet gering toen vastgesteld werd dat
de onderluitenant niemand anders was
dan de zoon van Delcassé. Een kogel
had hem evenwel niet zwaar aan de
dijen verwond en voor den verderen y
strijd ongeschikt gemaakt.
De oproep van den Kroonprins om
sigaren voor zijn soldaten te zenden
heeft tot gevolg gehad dat drie mil-
lioen sigaren geschonken zijn. I>
Kroonprins heeft thans om wollen
onderkleederen en kousen voor zijn
leger verzocht. De Duitsche vrouwen
wereld is dadelijk aan den arbeid ge
togen om aan dit verzoek te voldoen.
Kozakkenlof.
Oostenrijksche gevangenen te War-
deling, welke eenerzijdsche toekomstige be
trekkingen tusschen Bulgarije en Rusland
en anderzijds de vervulling van het Bul-
gaarsche nationaal ideaal, betreffende de
neutratitoit van Bulgarije kan ten doel neb
ben.
Het blad Kambana, merkt hierbij op, dat
Rusland met dit voorstel een doel Leeft
1 >e Russische verklaring onthoudt de ver
dere hulp van Rusland in geval Bulgarije
aangevallen wordt. Dit heeft een voor
wendsel, «voor de Russische troepen om
het Bulgaarsche gebied te kunnen door
trekken. De geheime wensch van de Rus
sen is, dat Bulgarije voor de Russische
troepen de
zal vormen
len helpen om de Dardanellen en Gracië
te kunnen veroveren. De Bulgaren in het
algemeen wenschen niet verder hierop in
te gaan.
GOUDSCHE COURANT.
7? PRIJS VAN HÉT ABONNEMENT:
Per kwartaal
Idem franco per post.
Met Geïllustreerd Zondagsblad
Idem franco per post.
Abonncinenten worden
Markt 31, bij onze Agenten,
PRIJS DER ADVERTENTIÊN:
Van 1—5 gevi^ne regels met bewijsnummer.*f 0.55
Elke regel meer0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f0.35 by vooruit
betaling elke regel meer 6 ets. Reclames f 025 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
oplegt ten aanzien vau hulpbehoeven
den, is het eisch dat teder de kracht
ontwikkele waarover hy beschikt, op
dat het economisch lev>n niet geheel
ontwrichte, doch staande blijve.
De ontzettende stryd, die tusschen
do Europeesche Staten is ontketend,
duurt voort. Zeven weken reeds don
dert het kanou mot tot nog toe on
geëvenaarde kracht en braakt dood
en verwoesting uit over <jle steden
en landouwen, waarvan de bewoners
slechts v^ede wenpchqn,
De verwachting door velen gekoes-
terd, dat een oorlog als thans in de
Éurqpeesche landen is uitgebroken, en
welke is overgebracht naar andere
'werelddeelen, waar de kojonion der
K oorlogvoerende Staten deelnemen aan
K den krijg, en op de groote zeeën, on-
I mogelijk van langen duur zou kunnen
zijn, is den bodem ingeslagen. Zeven
f weken Jang hebben de legers in Oost-
en West-Europa hun geweldige mach-
B ten tegenover elkaar ontketend, hon-
derd duizenden zijn reeds ten offer
I gevsHen en verwoestingen zijn aan-
I gericht op zoo ontzettende wijze als
I in dezen tijd van beschaving niet
I mogelijk werd geacht. De
jrane
i doen
van W--„-
zijden is verhaald.
Inplaats dat deze krijg weldra een
einde zal nemen, wordt eerder de in
druk gewekt, dat wij nog slechts staan
aan het begin. Het ontzettende leed,
(jat thans reeds over de volken is
gebracht en dat als gevolg van het
reeds gebeurde onvermijdelijk nog
komen moet, heeft niet kunnen be
werkstelligen het resultaat, waarnaar
hunkerend wordt uitgezienhet einde
van den krijg. Dag aan dag wordt
de vrees sterker dat deze oorlog nog
nlng omtrent mijn zuster mede te deelen,
nietwaar? Zij kan niet naar huis komen,
omdat haar een ongeluk getroffen heeft,
of omdat zij ziek is gewordden
och, ik bid u, zeg mij alles. U ziet, dat
ik op het ergste ben voorbereid.”
werkelijk zei Norman haar nu allee,
al gebruikte hij daarbij eenige omwegen
en halve woorden, die haar scherpzinnig
heid onmiddellijk wist aan te vullen. De
eerste uitwerking van zijne mededeelingen
was ook juist Apo vreeselijk verpletterend,
als Norman verwacht had. Hij moest al
rijn overredingskracht Inspannen om het
wanhopige meisje van eene onverstandige
4)
Met een handgebaar noodigdc zij hem
de kamer binnen ie treden. Misschien wa
ren hare gemoedsaandoeningen alleen de
oorzaak, dat zij niet bedacht hoe onpas
selijk het was, dat zij in dit nachtelijk uur
alleen was met een heer...
In het midden der weelderig gemeubi
leerde kamer bleef Norman onder
lichtkroon staan. Hij gevoelde reeds
rouw, dat hij dit samenzijn had veroor
zaakt en martelde zijn hersenen om een
geschikte inleiding te vinden voor het
vreeselijke nieuws, dat hij hier krachtens
zijn ambt moest bekend maken. Al Be'
bruikte hij de grootste omwegen, C1 ging
hij op de meest verschoonende wijze te
werk om de gruwzame waarheid te open
baren, dan scheen hem dit toch neg te
wreed voor dit teedere, bekoorlijke schep
seltje, dat hij zich herinnerde als een
nauwelijks de kinderschoen ontwassen
meisje en dat hij nu met ontroering als
een schoone, bloeiende jonkvrouw tcrug-
*»g.
Wekte zijn lang zwijgen haar argwaan
op? Gaven zijn bleeke droevige gelaats
trekken duidelijk te kennen, wat zij in
zijn binnenste omging? Of was plotseling
In deze droevige ure was het niet mo
gelijk vragen te doen in het belang van
hét gerechtelijk onderzoek. Norman zou
dat zelf voor een beestachtige, gevoejlooze
daad gehouden hebben wn tegmiver dif,
zelfs in haar naamloos wee nog zoo be
koorlijke meisje, zou hij zoo niet gehan
deld hebben, (31/had zijn plicht dit uit
drukkelijk van hem gevorderd.
Met eenvoudige ongekunstefie worden
daad terug te houden: immers zij wilde
op staanden voet naar het lijk van haar
zuster snellen om haar nog eenmaal te
omhelzen en te khssen en tegelijkertijd
zou zij dan de verpletterende zekerheid
gekregen hebben, dat haar zuster door
geen liefkoozingon in bet leven terugge
roepen kon worden. Bijna met’ geweld
moest Norman haar terug houden en het
duurde geruimen tijd eer zijn ernstige
woorden dén weg naar haar bloedend
hart gevonden hadden-
Norman liet het oog op de pendule val
len en bemerkte met schrik dat het roods
l.ijna twee uur was geworden. Zijn sa
menzijn met Wally had dus bijna twee
uren geduurd; wat was die tijd snel ver
vlogen! In gedachten verdiept deed hij
een paar schreden in de kamer, waarvan
de geparfumeerde lucht zijn zenuwen on
aangenaam begon aan te doen. Hij drukte
een oogenhlik zijn voorhoofd tegen de
koele vensterruiten, als kon hij daar
door de nuchtere kalmte zijner gedachten
lerugkrijgen.
De vraag. I
missaris teyrt
Lij achter ffrd
sprak hij haar moed in, °n dit maakte
des te eerder een weldidigen indruk op
haar, daar hij alle zinledig* schijnscbco-
ne troostredenen vormo ,*d en geen hope-
looze pogingen deed om het droevig ver
lies van haar zuster kleiner voor te stel
len dan het was.
Haar krampachtig ..nikken, vergezeld
van korte uitroepen van wanhrip, was
z-achtkens overgegaan in een util weenen.
Zij was weer zoover tot de bewustheid
van haar omgeving teruggekeerd, dat zij
onmiddellijk hoorde hoe de huisschel twee
maal kort na elkander met een krachti-
gcn. ruk in beweging werd gebracht. „Dat
is Rudolfl" zeide zij en opstaande wisch-
te zij haar tranen weg met zooveel be
daardheid, dat Norman er verbaasd van
stond. ,,|li.i mag het ontzettende nieuws
niet uit irw mond vernemen, want hij be
schouwt u als zijn vijand, het zou daar
door nog te erger treffen. Als u hem
volstrekt noodzakelijk moet spreken, laat
het dan niet zijn voor dat hij 1oor mij er
op is voorbereid u te ontmoeten.”
Zonder op een toestemmend antwoord
te wachten, sloeg zij de portières terug,
die de deur der aangrenzende kamer ver
borgen, en in het volgende oogenblik was
haar slanke buigzame gestalte daarachter
verdwenen. Norman hoorde eene luide,
vroolijk klinkende, mannenstem, die hij
hem zeker onaangename herinneringen
wekte, want plotseling betrok zijn gelaat
on hij beet zich op de lip.
Weldra echter verstomde die vroolijke
stem en een geraime poos was het stil.
üp het Westelijk oorlogsveld is de toe
stand nog onbeslist. L'.en hevige strijd is
sinds dagen gaande on steeds wordt I
deze, zoowel bij dag al» ,bij nacht, voort
gezet. D'e Duitsche troep# bevinden zich
thans, naar de officieels .Duitsche tele
grammen zolf melden, op c.a. 100 K. M.
afstand ten noorden van |Parijs bij Noyon
aan de rivier de Uise ea bij Rheims ten
Noordoosten daarvan op c.a. 140 K. M.
van Parijs. Dok brachten de Duitsche be
richten de mededeeiing dat gevechten plaats
hebben in het Breusoh-dri in den Elzas.
De Duitschers hebben op de heuvelen
te N. van de Aisne stevige stellingen in
gegraven, vanwaar uit het zware geschut
de legers der verbondenen bestookt en den
aanval der Duitschers ondersteunt. Over
de geheele lime wordt met afwisselend
succes gestreden. Aan beide zijden wordb
de strijd met groote bitterheid volgehou
den. De Franschen bezetten zekere punten/
op de hoogten ten Noorden van de Aisne
daartegenover werden ,bij Chateau Bié-
inont, in de omgeving fan Rheims 2500
Franschen gevangen genomen.
In de streek tusschen AÏHieims en het
Argonner Woud hêbbetf Tie Duitsche troe
pen zich versterkt en wordt aan de
Fransch-Kngelsche troepen hevigen tegen
stand geboden.
Volgens mededeelingen van den
Russischen generalen staf zou de aan
vallende beweging der Duitschers in Oost-
Pruisen tot staan zijn gebracht en zouden
deze genoodzaakt zijn geweest hunne in
genomen stellingen voor andere te ver
wisselen.
De berichten uit GaliciB blijven voor
de Oostenrijkers ongunstig. De Russen
zetten de vervolging der Oostenrijksche
troepen voort en naderen thans de ver
dedigingslinie Sieniava. Jaroslow en
Premysl.
Omtrent het door de Daily Mail giste
ren gepubliceerde bericht betreffende de te
verwachten oorlogsverklaring van Italië
nan zijn hondgenooten Duitschland en Oos
tenrijk ontvingeh wij geen bevestiging.
Aan het Oostelijk Front.
Rusland en Bulgarije.
BERLIJN, 18 Sept? (N10 officieel). Het
in Sofia gevestigde Russische gezantschap
heeft een verklaring openbaar gemaakt
waarin apn de Bulgaarsche regeering
voorstellen worden gedaan, met Rusland
in onderandeling te treden. Elke onderhan-
tusschen hem en haar dat spontane ziefe-
verband ontstaan, waarvoor de weten
schap nog geen naam heeft gevonden, ai
kan zij het bestaan daarvan niet bntken-
nen? Wij weten het niet doch opeens
snelde de jonge dame op Jsorman toe en
met de handen smeekentL opgeheven, riep
zij; „Ge zijt gekomen oir mij een vreese
lijke tijding te brengen tracht niet, dit
voor mij te verbergen ik lees het op
uw gelaat. Het betreft mijne zuster, het
kan niemand anders dan mijne zuster
betreffen, daar gij de tijding brengt.”
De beambte greep haar bij de hand en
voerde ha#f£ met zacht geweld naar een
stoel. „Ja, op mij rust de onaangename
plicht u met iets bekend te maken, dat
u zeker zal bedroeven, maar ik weet niet
of ik ’t zal durven zeggen, terwjjl u zoo
ontsteld is. U moet u weten te beheer-
sehen, u moet standvastig en moedig zijn,
juffrouw Wally...”
Onwillekeurig had hij haar weer toege-
sproken op de vertrouwelijke manier van
vroegere jaren, en zijn stem klonk daar
bij zoo h^4elijk> dat de commissaris dien
voor een politie-beambte waarschijnlijk
Wpinig gepast zou gevonden hebben. De
uitwerking van zijne woorden was dan
ook werkelijk verrassend.
Waily Reimar richtte het hoofd weer
op, trachtte haar gevoel te beheerschen
en antwoordde met eene stem, die slechts
weinig meer beefde: „Ik ben nu kalm
zooals u ziet. U kun, mij alles gerust
zeggen; ik beloof u, dat ik mij dapper
zal houdrt- U heeft mij een slechte tij-
De Prins van f^ales.
LONDEN, 18 Sept¥, Officieel. De prins
van Wales heeft dAgend den wensch te
kennen gegeven, oik de grenadiers van
de garde, die thaps onder zijn bevelen
staan, en naar het front vertrekken, te
vergezellen. Daar de prins echter zijn
militaire opleiding .niet heeft voltooid, acht
de Koning het
wenschelijk,
dienst treedt.
PETERSBURG (PETROGRAD) 18 Sept.
VóTgenk mededeelïng van den generalen
staf hebhen op het Oost-Pruisische front
de troepen van generaal Rcnnenkampf op
17 dezer het Duitsche offensief volkomen
tot staan gebracht; de Duitschers zijn op
verscheidene punten teruggoweken en na
men andere stellingen in.
In Galicië.
PETERSBURG (PETROGRAD), 18 Sept.
Volgens mededeeiing van den generalen
staf wordt de vervolging van den vijand
op het Oostenrijksche front voortgezet.
De Russische troepen naderen de defen
sieve stelling van Sieniava, Jaroslow en
Premysl.
In Oost-Pruisen.
BERLIJN, 18 Sept. De burgemeester
van de Oast-Praisische etad Neidenburg
heeft in de bladen oen oproeping om steün
voor de Inwoners geplaatst. Cp 22 Aug.
hebben de kozakken de onvorsterkte stad
beschot«n. Zij bombardeerden de stad 3
uren lang, zoodat het grootste deel *J|f-
brandde. De helft der inwoners is dak-
in de nog overgebleven huizen ver-
de binnendringende Russen fl het
^fiwiiraad, het linnengoed en de kleederen,
zoodat de inwoners niets meer bezitten
dan wat zij aan het lijf hebben.
i:
*0on*oeeM, en
«muta.
