RG
I
ii
I
fine.
inhuis
DE BRIEF.
3
i
nes.
i
De Oorlog.
14 October 1914.
Verschijnt dagelijks
Zon-
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
R
00000.-.
FEUILLETON.
0
XI -1—
f.
H
hel Leven,
AA AG.
ter
>nwater.
Telefoon Interc. 82.
Hl
LEN
Woensdag
53e
ezx voox G~o-o-cLs« ezx Oxxxs’txelEeaix.
behalve Zon- en Feestdagen.
Telefoon Interc. 82.
J26O3.
'ei zekering tegen
A in‘■tenlam.
GOUDA
/a
n‘
twee-
en
het
las
het epistel en
nam
keizerin Ma-
r
i
in
niet
DFJOIb
Oosthaven 31.
oen
blijft.
(Prea.), Dr. A. E.
I4BDEN, Dr. P.H.
I
ouaa.
)mmis8io
rz.
G, Vice-Voorz.
ENDORST, Pen.
aar.
te Tilburg.
f. BELONMUr.
Gouda.
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaal
Idem franco per post.
Met Geïllustreerd Zondagsblad
Idem franco per post
Abonnementen worden
Markt 31by onze Agenten
ebm» A Zn., Gouda.
den van een brief,
van aanneming der
60
lege van burgemeester
aöhepenen
(get.) J. DE VOS.
V. HENGIUS.
A. COOLS.
L. STRAUSS.
Het was Jules, maar onherkenbaar, het
hoofd hield hij ver naar achteren, kaars
recht stond hij voor het oude heertje, zijn
hakke-
dczolfde
van
men
Electr. droging
Salon.
Ie soorten HAAR-
aan eener vrijwilfigg
mum-leeftijd21jaar
imum-Ieeft. 29jaar’
derom aanvallend opgetreden. Ze hebben
Jarasland, na het ontzet van Przemysl,
bezet en dringen nu de Russen over de
Galicische grens terug.
Hieruit blijkt dat de berichten als zou
het Oostenrijksche leger gedemoraliseerd
(zijn, geheel uit de lucht zijn gegrepen.
De Russische Marine heeft een harer
kruisers verloren door een gelukten tor-
pedoaanval van Duitsche onderzeeërs. De
„Pallada” een kruiser van R000 ton in
houd en goede bewapening verdween met
zijn bemanning van 600 koppen in enkele
minuten in de diepte.
ide scheikundige
Tandartsen en
deelde mij mede, dat wat de voeding
betreft, de toestand in Antwerpen
verschrikkelijk is. Er is nergens bijna
iets te krijgen. De voorraden, die nog
aanwezig waren, zijn door de Dnit-
sohers in beslag genomen. De consul
is thans op weg om te trachten uit
Londen onder Amerikaansche vlag
naar Antwerpen voedsel vervoerd te
krijgen.
Omtrent het bombardement deelde
de heer Thompson mij nog mede, dat
zijn huis in de Rue de la Paix gedu
rende den nacht driemaal getroffen
werd wat telkens een begin van brand
veroorzaakte. Dat kon echter voordu
rend worden gebluscht. Tijdens het
bombardement was de Nederlandsche
consul ten huize van zijn Amerikaan-
schen collega.
Daar de oproep van dgn Duitschen
commandant om terug te keeren weinig
resultaat heeft opgeleverd, hebben bur
gemeesters en schepenen thans een
proclamatie uitgevaardigd, waarin uit
drukkelijk wordt verklaard, dat er geen
spraak is van jonge mannen naar
Duitschland te vervoeren of hen tot
legerdiensten te dwingen.
„Bakkers, beenhouwers, kruideniers
en andere neringdoeners en ambachten,
alsook de gezellen daarvan en al wat
betrekking heeft op voeding, alsmede
de apothekers, letterzetters, glazen
makers, worden dringend aangezocht
dadelijk terug te keeren.
„Winkels voor voedingsstoffen, die
binnen 5 dagen niet heropend zyn,
stellen zich bloot aan strenge maat
regelen, dit volgens instructie der
militaire overheid.
Volgens deze ook worden alleen
zulke personen toegelaten, die in Ant
werpen regelmatige huisvesting en
broodwinning hebben. De terugkomst
moet in goede orde geschieden. Bij de
onschatbare diensten door de overheid
in Nederland aan onze vluchtelingen
bewezen en waarvoor wij ze harteiijk
danken, zouden wij het zeer op prijs
stellen, indien zij er de hand aan hield,
dat de terugkeer geleidelijk en traps
gewijze geschiedde.”
Het colli
en
De schepen in de Antwerpsche haven.
Van de Duitsche schepen, die vóór
den val van Antwerpen daar vernield
waren, hooren er veertien in Bremen
thuis, nl. zeven van de Neptunus-
Maatschappij, twee van de Roland-lijn,
een van den Nordd. Lloyd en vier van
de Hansa-Mij. Twaalf Uchepen hooren
in Hamburg thuiséén van de Hapng,
jpruimen in dezen
i het Brokkenhuk
richt aan een der
per Tel. n°. 178,
zal halen, wat U
Ik zal ii beneden In de vestibule
wachten.
U ziet, hoeveel prijs die Engelsch-
man op dit document stolt, zeide Armand,
zoodra hij met Bridoux alleen was. Me
dunkt, dat dit wel een waarborg is voor
de echtheid.
De verzamelaar haalde uit zijn bureau
een biljet van honderd francs en gaf het
Armand, waarop deze mot veel plichtple
gingen vertrok.
Dien avond soupeerden de beide vrien
den, zooals ze het in geen tijden gedaan
hadden, en toen ze de rekening vroegen,
bedroeg die slechts 12 francs en eenige
centimes.
Een paar dagen later kwam do lang
verwachte brief en werd een bankbiljet
van 100 franken in een wit papier ge
wikkeld, waarop In duidelijke letter»
„Met veel dank de 100 francs terug” aan
den heer Bridoux terugbezorgd.
Deze hoeft het raadsel echter nooit kun
nen oplossen en het briefje van de win
keljuffrouw uit les Magasins du Louvre
afdoeling kanten heeft voor hem nog al
tijd do hooge waard*1 van een eigenhan
dig schrijven Van keizerin Mario Louise.
o—o
stuk bewaarde hij dit briefje, dat hij oens
öpraapto bij gelegenheid dat Napoleon zijn
zakdoek uithaalde en tegelijkertijd dit
stukje papier liet vallen. Het is de nood,
die mij dringt, mijnheer, anders zou ik
het zeker zeker niet verkoopen, maar ik
heb 100 francs noodig en ik kom tot u,
omdat ik voor alles mijn vaderland lief
heb en ik dus liever heb, dat zulk
gewichtig doeujnont in Frankrijk
Daareven bood een Engelschinan mij tien
maal wat ik u vraag. Tot aan de deur
toe heeft hij mij vervolgt; zie eens, den
zak van mijn jas heeft hij eenvoudig stuk
getrokken.
Armand liet een scheur zien, die al en
kele weken oud was, doch op den heer
Bridoux scheen het helaas weinig indruk
te maken.
Ik wil het wel koopen, maar er eerst
een deskundige over spreken, zeide hij
eindelijk.
Het spijt mij, maar ik kanonmoge
lijk zoo lang wachten.
En hij dacht: Als Jules nu niet komt,
dan valt de hecle zaak in duigen.
Op dat oogenblik ging de hel over.
De heer Bridoux haastte zich open te
doen.
schot is gelost. Bij Capelle Bosch en
Eeckeren liggen de versperringen nog
ongerept en verlaten. Daar is zelfs
geen poging tot verweer beproefd.
Alles wijst er op dat zelfs een deel
van het kader door een paniek was
bevangen. Samenwerking tusschen de
bezetting der Zuider en Noorderfor-
ten scheen niet voldoende te hebben
bestaan. Vandaar dat zoo velen zich
ter interneering aan onze grenzen ver
voegden. Een hoog militair die ik
sprak, zeide mij dat wanneer de be
zetting der Noorderforten en omlig
gende zich intijds hadden kunnen ver-
eenigen met de Zuidelijke en de En
gelschen, de inneming van Antwerpen
nog had kunnen worden vertraagd,
zoo niet voorkomen. De juistheid
dier meening laat ik voor rekening
van den zegsman.
De meening dat Antwerpen „on
neembaar” zou zijn, heb ik gedurende
de 10 weken dat ik hier vertoef, maar
al te dikwerf moeten hoorenDat er
aan de organisatie veel ontbrak was
mij reeds lang bekend. Sommige»
kleine bladen in Antwerpen hebben
niet weinig bijgedragen om die mee
ning van onneembaarheid te helpen
verbreiden. Eveneens de vrees voor
de Uhlanen.
’tZal m. i. veel moeite en overre
ding kosten Antwerpoij weer bevolkt
te krijgen.
gszaal voormilitai’
- 10 nm.
i wij geregeld tijdig
gen ontvangen m
jerten, vermakelijk'
leze dan in on»
an.
mum-leeftijd21jaai.
mum-leeft. 28 jaar’
num-leeftijd 19 iaar
mum-leeft. 25 jaa/
•n reeds zeer vol
le kunnende stoken,
num-leeftijd29jfcar)
met 20 jaar immer
lienst te treden als
_rbrief
ontvouwde die met veel omzichtig-
Stroum, deelde ons mede, dat de som
van de te betalen oorlogsschatting nog
niet was bepaald.
Alle cijfers, tot nu toe opgegeven,
zijn onjuist.
Wij vroegen den heer Stroum, hoe
de inneming der stad had plaats ge
had. Hij zelf was getuige van de
inneming geweest en vertelde ons het
volgende
Toen de Duitsche parlementair Vrij
dag op het stadhuis kwam, waren er
slechts vijf schepenen en enkele ge
meenteraadsleden aanwezig.
De burgemeester en de anderen
waren den parlementair tegemoet ge
gaan, doch hadden den verkeerden
weg genomen.
Toen de Parlementair de gemeente
raadsleden zag, verklaarde hij, dat hg
niet met burgers wilde onderhandelen.
Hij moest den militairen gouverneur
hebben.
Deze was noch bij den burgerlijken
gouverneur, noch bij het gebouw van
loodswezen te vinden.
De parlementair verklaarde daarop
„Daar schiet dan niets anders over
dan een zwaar bombardement. Toch
is er misschien nog één middel te
vinden, n.l. dat onze troepen de stad
binnenrukken.»
Dit geschiedde dan ook. Aan het
hoofd der troepen reed Von Mallinck-
rodt, in Antwerpen meer dan bekend.
Hij reed langs zijn eigen huis, waar
het dienstmeisje aan de deur stond, dat
niet weinig schrok toen ze haar
„mijnheer” zoo zag passeeren.
Von Mallinckrodt zag verder ook
een hem bekend pastoor in burgerklee-
ding.
Hij liet zijn troepen halt houden
en zeide
„Dag, mijnheer pastoor, trek gerust
uw priesterkleeding aan u zal geen
leed geschieden.” En dan comman
deerde hij
„Voorwaarts marsch I” Zoo werd de
stad genomen.
Eén der zwaarst getroffen gebouwen
in de stad is het bureau van Metropole.
Naar Duitsche officieren mg verklaar
den, hebben zij met opzet op het ge
bouw der Mótrqpole, die zoo’n heftige
campagne tegen de Duitschers gevoerd
heeft, gemikt. Het is dan ook nage
noeg geheel vernield.
Dat de toestand in Antwerpen goed
is, blijkt ook wel uit het feit, dat de
heer Strouw gemeenteraadslid
mij een telegram meegaf voor zijn
familie zoo spoedig mogelijk moet
terugkeeren, daar de toestand in Ant
werpen goed is.
De bijzondere verslaggever van hot
Hbld. seint uit Putte
Gister passeerde alhier de heer Do
nald C. Thompson, consul van Ame
rika in Antwerpen. De heer Donald
De corr. van de Maasbode, die de
laatste twee dagen Antwerpen bezocht,
seint vandaar dat de stemming der
Duitsche troepen zeer goed en hun
hdhding tegenover de bevolking, voor
zoover die aanwezig is uiterst correctie.
Ook vandaag zoo schrijft hij, waren
er nog geen winkels en café’s geopend.
Wij woonden vanmiddag voor het
hotel Weber een concert bij van de
Duitschers. Het trok nogal belang
stelling, maar het waren meest Duit
sche soldaten.
Hedenmiddag waren wij op het stad
huis, waar groote drukte heerschte.
Tal van Antwerpenaren kwamen om
een Duitsch paspoort vragen.
EigenaardigAan de eene zijekj, in
de zaal der schepenen, vergaderde de
gemeenteraad, aan den anderen kant
vlak er tegenover, zötelde de Duitsche
commandant.
Wij spraken een der gemeenteraads
leden en vroegen hom, hoe de toe
stand was.
„Heel goed”, was zijn antwoord.
,Zend de vluchtelingen maar weer
naar huis. Vooral hebben wij hier
noodig slachters, bakkers enz. Ook de
gemeentebeambten en politiemannen
moeten zoo spoedig mogelijk terug
keeren, willen zij niet ontslagen wor
den.”
Een ander gemeenteraadslid, de heer
Hoe kon ik zoo iets vergeton!
vroeg
Hoe komt gij hieraan
Ik heb den brief van mijn vaderen
deze van mijn grootvaar, een oud ge
diende van Napoleon -n grmrt vereerder
van den machtigen keizer. Als een erf-
2)
Mijnheer, ik wilde graag den heer
Bridoux eens spreken, begon hij.
Die hen ik, mijnheer, kom binnen!
Hij sloot de deur en liet den bezoeker
1 in den dalon, waar hij hem een stoel
weeg.
Mijnheer, zeide Armand, men heeft
mij U beschreven als een zeer kundig
handschriftenverzamelaar en nu kom ik u
iets zeer zeldzaams aanbieden: een eigen
handig geschreven brief van de keizerin
Marie Louise.
Langzaam maakte hij onder het spreken
zijn portefeuille open, nam er een brief
ait en 1“KU“
heid.
Bridoux
snel door.
Heel kort zeide hij. En ge weet
zeker, dat dit de hand van
He Louise is
SEAsèhutfïi*
Kórt Overzicht
De belangrijkste troepenbewegingen heb
ben nog steeds plaats in het Westelijk
deel van België, waar de Duitschers de
gecombineerde Engelsche en Belgische le
gerafdelingen achtervolgen. T)e Britten,
die metde verdediging van Antwerpen
belast waren, zijn geretireerd en hebben
via Ostende Engeland weder bereikt.
Het overige deel van het leger der Bel
gen zou over Selzaete terugtrekken, doch
is nu op Brugge geretireerd. Het was
den Duitschers, die bij Schoonaerde over
de Schelde waren gegaan, niet mogelijk
deze afdeelingen te achterhalen.
Vermoedelijk evenwel zijn tusschen
Brugge en Gent deze troepen met de Duit-
schers in een gevecht gewikkeld. Ze wer
den bij de bezetting van Gent achtervolgd
en schijnen nu ingehaald te zijn waar
door een treffen onvermijdelijk werd. He
denmorgen was de strijd daar nog
vollen gang, een beslissing is nog
gevallen.
Volgens berichten uit de Zeeuwsche
grensplaatsen zijn weder tal van vluchte
lingen uit de gemeenten boven Lokeren,
Gent, Ecclo, Brugge over de Nederland-
Bche grens binnenkomén. De aandrang is
wo sterk dat te Axel de bakkerswinkels
fcor de Nederlandsche soldaten zijn bezet,
tar de menigte anders tot bestorming
»u overgaan.
in Frankrijk is het nieuws zeer
ifrMrnoh. ’t Officieel* communiqué zegt,
dat geen nadere berichten over de heftige
aanvallen aan het front werden ontvan
gen. Maar dan heet bet: Op vele punten
hebben we terrein gewonnen, nergens ver
loren.
De algemeene verplaatsing van de Duit-
«che troepen is ook hier naar het Wes
ten om het gevechtsfront uit te breiden,
maar ook door eenige vaste punten aan
zee te verkrijgen, de verbinding tusschen
de Franschc en Belgische strijdmachten te
verbreken.
Rijssel zou volgens de laatste berichten
thans weder door de Duitschers zijn be
zet, na reeds door de Franschen na de
eerste bezetting op de Duitscherste zijn
veroverd. Of deze inneming reeds als een
gevolg zou kunnen worden aangemerkt
van de meerdere activiteit van het Duit
sche leger, dat na den val van Antwer
pen zijn handen heeft vrijgekregen, zal
spoedig blijken.
Hoe het zij, de Franschen zijn optimis
tisch gestemd. Of zij het blijven zullen,
wanneer door de weergesteldheid van den
komenden tijd grootere moeilijkheden in
den weg zullen worden gelegd aan de ope
raties en of voldoende uithoudingsvermo
gen daarvoor aanwezig is, dient te wor
den afgewachft
Op het Oostelijk gevechtsterrein blijkt
de situatie voor de Russen minder gun-
Rtig te worden. In Russisch Polen heb
ben de Duitschers bij Iwangorod de Weich-
°el overschreden en zijn nu tusschen deze
plaats en Warschau met den vijand slaags
geraakt.
In het zuiden zijn de Oostenrijkers we-
Gül 1ISHIL (01 KAM.
PRIJS DER ADVÈrIeNTÏËN:
Van 1—5 gewone regels met bewtysmimmer. f 0.65
Elke regel meer0.10
By drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegeri twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 1—5 regels 1'0.35 by vooruit*
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f0.25 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
f 1.25
1.50
1.50
.1.90
dagelijks aangenomen aan ons Bureau:
ten, tiert Boekhandel en de Postkantoren.
De toestand in Antwerpen.
Aan een bijzondere correspondentie
in de Nieuwe Courant, d.d. 12 Oct.
uit Antwerpen verzonden, ontleenen
wij het volgende:
M’n eerste indruk, dat de bescha
digingen niet zoo groot waren als
aanvankelijk werd verondersteld, is
juist gebleken. Geheele wijken, en wel
de meest belangrijke, als Keiserlei,
Meir, Pelikaanstraat zoowel als de
Groenplaats en omstreken, zijn zoo
goed als ongeschonden. Er is nu ook
door den Duitschen bevelhebber een
proclamatie aangeplakt, waarin te
lezen staat, dat ieder inwoner onge
hinderd kan terugkeeren, incluis de
burgerwachten. De politie-agenten
doen als voorheen den dienst. Of
evenwel de terugkeer wel zoo vlot
van stapel zal loopen, staat nog te
bezien.
Immers de verbindingen rondom de
stad zijn verbroken door de Belgen en
de Engelschen. Bovendien heerscht er
vrees onder de vluchtelingen, dat de
mannen tusschen 18—30 jaar zullen
worden gevangen genomen, en opge
zonden naar Duitschland. Ik heb daar
naar geïnformeerd. Men zeide mij,
dat die vrees totaal ongegrond was.
Binnen eenige dagen zou dan ook
een officieele proclamatie verschijnen,
waarin de motieven voor die vrees
zouden worden weggenomen.
De spoorlijn RoosendaalEsschen
was heden onbruikbaar. Het Belgische
spoorwegpersoneel is gevlucht en had
op de lijnen bij Esschen wagens laten
staan. Tot heden, Maandagmorgen,
was nog geen Duitscher te Esschen
gezien, niettemin had ieder al zijn post
verlaten, en had ik het alleen aan
het toeval te danken dat een boeren
wagen over de grens ging en de wa-
genvoerder zich wilde belasten deze
letteren mee te nemen.
Op het oogenblik begint er wel
eenige regel te komen, doch men kan
aan alles merken, dat de overwinnaars
zelf verrast waren door hun spoedige
overwinning. Op meer tegenstand
scheen gerekend.
Zoo staan overal op de wallen van
de oude vesting rondom Antwerpen
nog de kanonnen, waaruit zens geen
De keizerin schrijft aan Napoleon I
na den slag bij Lutzen: Mijn beste kor
poraal nu, gij weet, dat het heele le
ger hem de kleine korporaal noemde
laat uw leger nu eens in den steek. Gij
Ziet den held, die over millioenen levens
té beschikken heeft en dan, hoe duidelijk
geeft de keizerin te kennen, dat zij zich
in hare rijke kanten gewaden verveelt als
zij schrijft Ik gaap van verveling tc
midden der prachtige kanten.
Maar de keizerin bewoonde toch de
Tuilerieënt
Zeker mijnheer: en deze opmerking
bewijst, dat ge een degelijk historicus zijt.
Maar tijdens de herhaalde afwezigheid van
Napoleon, die van het eene slagveld naar
het andere trok, leefde de keizerin in een
zaamheid in het Louvre. Dat i» toch zeker
bekend.
Bridoux haalde de schouders op als wil
de hij zeggen:
hij
gelaat versierd met twee groote
baardjes en een pruik op van
kleur. Hij gelwk sprekend op een
die belachelijke Engelschen, zooals
^«e op het toonoel ziet voorgesteld.
Bridoux zette op het gezicht van zijn
bezoeker groote oogen op.
Ach, begon de Engelschman met de
traditionoelo tooneelstem, ik wilde dien
heer spreken, die hier is binnengegaan.
Armand vertoonde zich in de deur en
riep verbazend
Hoe nu, mijnheer, vervolgt gij mij
zelfs hier
Yes, zeide de zoon van Albion met
onverstoorbare kalmte, ik geef n
honderd pond voor uw briefje.
Maar het is goen manier van doen
zoo een fatsoenlijk man te vervolgen.
Ik geef vijfhonderd pond.
Mijnheer
Ik geef duizend pond.
Ik eischt, dat ge heengaat.
Yea, en met een buiging, als een stok
die doormidden breekt, antwoordde hij
knlmr
en