Nl
SMITS,
landel.
D
JSHT
ep r
ES VOOS
0.
IE
*1
ies.
De Oorlog.
Donderdag 15 October 1914.
behalve Zon-
Feestdagen.
en
Telefoon Interc. 82.
Uitgevers A. BKINKMAN EN ZOON.
Telefoon Interc. 82.
FEUILLETON
Elviza.
dit Btoi.
op
IE
18)
1. Gouda.
53e Jaargang.
ezx -A.d-’veartezx'tïeTDxSLd. voox G-oixó-sl ezx
Verschijnt dagelijks
Ijders.
r.
$0. 12604.
1
Eecloo.
zoo
an-
ineii
zou
•*n
gevoelig
Landb.
(Wordt rerrolgd.)
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaal
Idem franco per post.
Met Geïllustreerd Zondagsblad
Idem franco per post
Abonnementen worden
Markt 31, bij onze Agenten
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummer.
be
ver-
K SLAVERNIJ
tHTdl t. OM
«■light kM kal»
tOgoU, MIM.
door n door
M la Soolldht
m voordooHdata
Uw hola doea
werk verllcktea.
rich hooren.
Stag.
0ow> reiziger.
it 1879.)
gszaal voor mibtai*
- 10 nm.
60LDSCHE1111 KIST.
Electr. droging
Salon.
e soorten HAAR-
van Afwthehr
geneesmiddel voor
imp, zuur, hart-
ijsvertering. Prijs
12
louda bij ANT0I
?F Co., te Rot-
JANTEN KOLFT,
een nog jonge man, kwam
Aan het Oostelijk Front
Bij de Oost-Pruisische grens.
BERLIJN, 14 Oct. Van Deutsche
In Galioië.
BERLIJN, 14 Oct De Deutsche
Tageszoitung vernoemt uit Weenen dat
In bankkringen aldaar het hardnekkige
gerucht loopt, dat de Russen sedert
twee dagen Lemberg ontruimd hebben
en deze stad weder in handen der
Oostenrijkers «ou zijn.
Uit Zuid-Afrika.
LONDEN, 13 Oct. Van Engolschc
zijde. In het telegram door het Mi
nisterie van Koloniën uit Kaapstad
ontvangen wordt het volgende ge
meld: Majoor Bouwer, die door ko
lonel Bridge was gezonden om Maritz
te controleeren, verklaarde, dat deze
behalve zijn troepen <nog de beschik
king had over een Duitsch contingent.
Bovendien heeft hij al zijn officieren
en soldaten, die weigerden met de
Duitschers gemeene zaak te maken,
gearresteerd. Majoor Bouwer heeft
een overeenkomst gezien, ondertee-
kend door Maritz oh den gouverneur
van de Duitsohe kolonie van Zuid**
West-Afrika, waarby de onafhanke
lijkheid der Unie, als republiek ge
waarborgd wordt, in ruil voor de
Walvischbaai en andere gedeelten van
het Duitsoh grondgebied, en waarbij
tevens wordt bepaald, dat de Duit-
sohers alleen op verzoek van Maritz
de Unie zullen binnenvallen. Deze
laatste beweert groote voorraden mu
nitie en geld van de Duitschers te
hebben ontvangen.
De Rageering neemt zeer strenge
maatregelen en zal de staat van beleg
over geheel Zuid-Afrika afkondigen.
,overschaduwde zijn gelaat zoo volkomen,
dat niet een» te herkennen was, of hij een
haard had.
In Jiet fluisterend gesprek, dat deze laat
ste met den dikken hoer onderhield, her
kende Schwerdtner hem aan de bromme
rige «tem al« dj* persoon, die hem zoo
onvriendelijk verwelkomd had. Terwijl hij
het andere portierraam op dezelfde
l»aak als de dikke0 heer zich op zijn ge-
man A Zn-, Goud».
pen aangevallen worden en dat
deze gevechten in uitgebreidheid
toenemen. In de Karpathen hebben
wij na vierdaagsche gevechten Toro-
nya genomen en worden de Rnsaen
in de richting van Wyskow vervolgd.
Ook hebben in het Vissodal kleine
succesvolle gevechten met de wijkende
vyandelyke afdeelingen plaats gehad.
\olking. Hel is onmiskenbaar, dat in alle
lagen van de Itevolking diep medelijden
iuwscht met de ongelukkiger, die men
•«•klaagt als offer» van een verkeerde po
litiek en van Engeland 's perfidie.
Sedert de frane-tireQroorlog in de Waal-
lie provinciën onderdrukt is en men in
de Viaamschf* gebieden, waar than* de
laatste gewchten plaat* hebben, herhalin
gen van deze onmenschelijkheden niet
meer I«‘hoeft te vreezen, l» de stemming
in Duitschland tegenover do Belgen zach
ter geworden.
Zoo schrijft de Lok. Anz. Nog doet
de vreugde over den «nellen val van Antj
werpen on» hart sneller kloppen, maar
onze gevoelens tegenover don overwonnen
vijand zijn veranderd, (leen twijfel, inden
aanvang, toen de franc-tireur-oorlog logon
ons woedde, waren wij uitend vertoornd;
maar nu In in plaats daarvan uitsluitend
medelijden gekomen.
Feitelijk is thans de verbittering geheel
gericht tegen Engeland, dat in de oogen
van het Duitsohe volk steeds meer de l>e-
wttste aanstichter van den oorlog wordt.
vuv. van iauuibuuü
zijde. Het dropte Hoofd kwartier
meldt dd. 14 Oct. ’s middags
Op het Oostelijk oorlogstooneel zijn
de Russen in het gevecht bij Schir-
windt teruggeworpen met een verlies
van 3000 gevangenen, 26 stukken ge-
ichut, twaalf mitrailleurs.
Lyck is weder in onze handen
Birilla van vijanden gezuiverd,
Bij het terugwerpen van de Russi
sche voorhoede op Warschau werden
8000 man gevangen genomen en 25
kanonnen veroverd.
PARIJS, 14 Oct. (van Fransche
zijde). In het heden gepubliceerde
communique wordt het volgende ge
zegd:
Op onzen linkervleugel tot aan de
Oise worden de krijgsoperatiën op de
gewone wijze voortgezet.
In het centrum zijn do vorderingen
door onze legers in de omstreken van
Betry-au-Bac behaald, bevestigd.
Op den rechtervleugel valt niets
nieuws te vermelden.
Het is misschien niet overbodig,
hierbij aan te teekenen, dat het aan
vankelijk met succes bekroonde op
dringen der bondgenooten tegen
het centrum der Duitschers (eenige
dagen geleden bij‘Soissons en nu bij
Berry-au-Bac), reden geeft tot de
veronderstelling, dat de Bondge
nooten een poging doen om het front
der Duitschers daar te doorbreken,
Op het Oostelijke oorlogsterrein.
WEENEN, 14 Oct. Van Oostonryk-
sche zijde. Hedenmiddag verluidt
van officieele zijde, dat de in de linie
Stary—Sambor—Medykh versterkte
vijandelijke stellingen door onze troe-
BE JOM
Oorttaw» 3L
Koning Ferdinand I.
BERLIJN, 14 Oct. Van bevoegde
zijde wordt den correspondent van de
Vossische Zeitung te Boekarest ver
klaard dat koning Ferdinand I in do
opvatting en behandeling van buiten-
landsche vraagstukken volkomen door
den geest zijn voorgangers bezield is
en dat de door beleid en bezonnen
heid gekenmerkte politiek van Roe
menië zich in dezelfde banen als tot
De nachttrein naar de residentie was op
punt om het stadje Borghausen te ver
laten. De conducteurs hadden de portieren
der wagons reeds gesloten, en de machi
nist Ijield de hand aan de stoomfluit om
M sein tot vertrekken te geven. Daar
kwam in snelle vaart een man uit het
stationsgebouw loopen. Door zijn ruimen
manteljas, die in den wind fladderde, ge-
hij op een reusachtige vleermuis, die
in den herfstnacht voortvloog.
Kan ik nog mee? hijgde de heer,
terwijl hij ’t sweet van zijn gelaat wiachte.
De stationschef, die hem reeds met een
handgebaar beduid had, dat bet niet kon,
herkende hem nu bij het licht der lantaarn
°P het perron.
Hé, mijnheer Schwerdtner, gaat ge
nu reeds weer heen? Kom, maak gauw
’oort, ik zal n helpen!
De reiziger kon niet antwoorden; de
welwillende beambte rukte het portier van
naast bijzijnden wagon open en duwde
den laatkomenden bekende naar binnen.
6p hetzelfde oogenblik liet de stoomfluit
«ich hooren. en de trein kwam in bewe-
het leger was
een infanterlecorps achtergebleven
staande uit de overgeblevenen van
schillende regimenten en toen ik tusschen
die menschen doorliep, vroegen verschei-
donen mij, hoe zij op iloliandsch gebied
konden komen, ’s Nachts zijn zij bij troe
pen zich komen melden aan onze grens
posten en door onze soldaten vriendelijk
ontvangen. Het zijn hartelijke kerels, onze
jbngens, de hospitaalsoldaten zijn handen
tekort gekomen om gewonde voeten en
lichte kwetsuren te verbinden en die niet
meer konden loopen te vervoeren. En zij
hebben hun laatste «tuk kommiesbrood ge
geven en koffie en thee gezet om in hun
geïmproviseerde wachtlokalen de Belgi
sche soldaten te laven.
Zaterdag zijn bij Hulst 15.000 Fransche
en I ngelsche soldaten overgekomen en
de Belg, generaal, die hen bracht, heelt
zich, zoodra hij op Hollandsch- gebied was
doodgeschoten.
De strijd In Vlaanderen.
BAS VAN GENT. 14 Oct. Bij Somer-
gem wordt op het oogenblik zeer hevig
gevochten. Somergeiu ligt tusschen Gent
en
i. Blanken, 7 nor,
loll. Mij. v. Landb.
str.
iwij geregeld tijdig
gen ontvangen vaa
jerten, vermakelyi*
Leze dan in ons»
an.
hoekje en gaf zich moeite om te toonen,
dat hij geen notitie wilde nemen van het
gesprok der heeren, die zoo gaarne on-
gestoord wilden blijven.
l >e heer in grijzen mantel haaide nu uit
>»eu zijner mantelzakken een koker te voor
schijn.
Ik zal nog maar een «Igaar aanste
ken. Dat is het lieste middel tfgen kies
pijn, zelde hij. Doch daar scheen hij iets
te bed(*nkwn. Hij boog het lichaam voor
over naar Schwerdtner en hield hem den
sigarenkoker voor, welke uit twee klop
pen bestond, waarvan hij de een met de
Vingers gesloten hield.
Wij zijn u misschien lastig met ons
rooken wilt ge daarom zeil liever ook
mtN'doen, mijnheer
Hij vroeg dit met gedempte stem, alsof
hij wegens zijn rheumatiok den mond bijna
uiet kon openen.
Dank u, ik rook nooit, antwoordde
“ichwerdtner.
Zonder zich beleedigd te toonen, trok
fa* heer zich met «wn schouderophalen
terug. Hij nam een sigaar uit den koker,
kreeg vuur van zijn vriend en borg den
koker weer in zijn mantelzak.
Schwerdtner «loot de oogen. Het een
tonig gedruiscb der wielen en het gemom
pel van zijn twee reisgezellen bij het an
dere portierraampje deden hem allengs in
sluimeren. Daar bij trokken de jongste
gebeurtenlswn uit zijn- leven In nevelach
tige Iteelden het oog van zijn geest
voorMj.
Aan het Westelijk Front.
De Duitschers in Frankrijk.
BERLIJN, 14 Ozt. (van Duitsche
ggde). Het Groote Hoofdkwartier meldt
dd. 14 Oct. ’s middags:
De vijand en daartoe behoort een
deel van de bezetting van Antwerpéh
bevindt zich in haastigen aftocht
van Gent naar het Westen en de kust.
Onze troepen vervolgen hem. Rijssel
is door ons bezet. Hier werden 4500
gevangenen gemaakt. De stedelijke
overheid had Rijssel tot open stad
verklaard. Desniettemin schoof de
vijand bij een omvattingspoging van
Duinkerken troepen daarheen met de
opdracht zich te handhaven tot het
dmvattingscorps zou zijn aangekomen.
Aangezien dit niet kwam, was hiervan
het natuurlijk gevolg, dat de doelloos
verdedigde stad bij de inneming door
onze troepen werd beschadigd.
Van het front valt niets nieuws te
melden.
Geconstateerd is, dat dicht bij de
kathedraal van Reims twee zware
Fransche batterijen zijn opgesteld.
Verder werden lichtsignalen van een
èr torens van de kathedraal opge-
lerkt. Natuurlijk zullen al onze troe
pt bij dergelijke maatregelen van den
v||bn<l optreden zonder do kathedraal
te sparen. De Franschen dragen dus
8oo wel thans als vroeger zelf de
ichuld als het kerkgebouw verder het
offer van den oorlog wordt.
zooals deze laatsten dit zelfde eenigen
tijd geleden poogden te doen bij St.
Mihiej aan de Maas, aanvankelyk
met het gunstige resultaat dat die
vesting hun in handen viel, maar
zonder dat de beoogde doorbre
king van het front der bondgenooten
slaagdeintegendeel wordt van daar
een terugtrekken der Duitschers
gemeld.
De Duitschers In Belgis.
De aftocht van het Belgische leger.
Ue coat, van net ad. te saw van Gent
«etinjii onder uato 12 UCt.
,r ih bijna te veel om te schrijven.
..VenaiB de »cnepen op ue reede de dei
ning geiovien van den geweldigen golt-
.-’lag up ue niormachiige zee, i« turn een
na voelen van de ontzaglijke gebeurteniH-
sen, die de vorige week helmen pmate
gevonden bij en na den val van Antwer
pen. Dagenlang heb ik te belzaete ge
zien het voorbijtrekken van het Belgieeue
leger, dut uh den omtrek van Antwerpen
wegtrok om de verdediging der tonen
over te laten aan de bondgenooten. Daar
toe waren 18.0UÜ Franschen en r.ngel-
«uhen naar Antwerpen gekomen, de n-
gelschen met scheepskanounen van 14 M.
lengte, 't Heeft niet mogen baten, het ge-
«chutvuur heeft ai die dagen met upge-
houden en do 42 c.M. stukken der Dutl-
«chers hebben hun onweerstaanbaarheid
bewezen. Woensdag reeds was allen uit
Antwerpen gevlucht, de regoering i^iar
Ostende, de gezanten der vreemde mogend
heden her- en derwaarts, de koning naar
'>elzaete. Daar zag ik hem Donderdag.
an verwonding, zooals sommige lierich-
len luiden, geen spoor. Hij liep met een
adjudant op de kade een sigaar te roe
ken en zag er zorgelijk uit. Koning Al
bert is een zeer sympathieke, jong uit
ziende man, met iets zeer bescheidens en
innemends in zijn optreden. Voor allerlei
menschen had hij een vriéndelijk woord
over en de soldaten prezen hem zeer.
„Waren alle officieren maar als de Ko-
ntnk, zelde een soldaat tot mij, dan
alles wel anders zijn gegaan.'
De Koningin was er ook, doch haar
lK*b ik niet gezien, ik t kwam juist even
te iaat en zag het volk Hunnen Maje
steiten nog toewuiven, toen zij naar hel
hui® van Burgemeester César de Kleck
gingen, waar zij logeerden. Vrijdagmorgen
is de Koning te paard en de Koningin
per auto naar Ostende vertrokken.
Het voorbijtrekk»jp van het leger
imposant. Op het groote marktplein
Selzaete «tonden heiderden auto's en i
als ik vragen mag
Naar df* residentie, antwoordde
Schwerdtner, zonder zich te bewcg«m. Hij
alle beleefdheid was hij niet in een «tem
ming om met vreemden «en gesprek aan
te knoopen.
De vrager zw«>g en hervatte weldra
het fluisterend gevoerde gesprek met zijn
reisgezel.
Nu kwam de conducteur om het reis
biljet van den laatst hijgekomon reiziger te
knippen. De man met den brrodgeranden
ho«d ging rechtop zitten en beschermde
Zich niet zijn mantelkraag tegen de Ma-
OcnstRooniende fri«»che lucht.
I lionsivaardig reikte de dikke beer het
biljet van Schwcrdlncr aan den conducteur
over en deze knipte er met zijn tang oen
gaatje in. De dikke (luisterde hem intus-
schcn hoos toe
Wol verduiveld, zeg eens, Ik heb
Uitdrukkelijk bedongenHoewel ge
fluisterd, had Scherdtner deze woorden
toch gehoord.
Neem mij niet kwalijk, fluisterde de
oonducteur terug. geheel toevallig en
In de haast heeft de stationschef zelf dien
heer ingelaten. G® zult wel bemerkt heb
ben, dat ik geen tijd mefer had...
Goed maar geef voortaan In-ter
acht. Ik hoop, dat het nachtverkeer niet
zoo druk is, dat we nog meer toevloed
van reizigers te wachten hebben.
Daar zal ik wel voor zorgen, u kan
er op rekenen.
De conducteur ging on sloot het por
tier. Schwerdtner kroop nog dieper in zijn
tocht nog vrij kalm, maar rijdag kwam
er meer schot in. Toen waren de Duii-
«cherH al aan het opjagen en was hun
geschutvuur duidelijk te hooren bij Moer-
beke, ongeveer 2 uren van Selzaete. Toen
ging in het in «ene dubbele file over de
brug. Aan de eene zijde auto's waaron
der vele auto-omnibussen met i ngelschen,
kanonnen Of ruMery en daarnaast dwar
relde maar voort het voetvolk, vaak In
de looppas. Maar men moet respect heb
ben voor het Belgische leger, zoo orde
lijk en bolrekkelijk precies ging alles.
Want het moet toch geen kleinigheid zijn
acht of tien uren gemarcheerd of gereden
te hebben en met oen vijandelijk leger in
den rug en zijn vaderland verloren we
tend, nog zijn sangfroid te bewaren, zoo
als die Belgische soldaten deden. En er
waren er bij op bloote voeten met schoe
nen in de hand en vrachtwagens en boe
renkarren vol met soldaten, die niet meer
inedekonden. En tusschen dat leger in
stroomde het maar voortdurend vluchte
lingen uit de dorpen en stadjes, bepakt
en beladen, te voet, op fietsen, op hon
denkarren en voertuigen van allerlei soort.
De straten en wegen waren er mede over
dekt. In het krankzinnigengesticht van
belzaete werden honderden uit andere ge
stichten gebracht en die stuiuperds waren
weerbarstig en verschrikt geweest.
Nu zijn er in dat gesticht, waar er
ders ongeveer 800 zijn, bijna 8000 krank
zinnigen.
Vrijdagnacht is begonnen het overko-
van Belgische troepen op Hollandsch
gebied. Tot dekking van, 1
infanterlecorps achtebgt
zijn verontschuldiging aan te bieden voor
zijn haa«tlg ongewoon binnenkomen.
Ik kwam zoo laat, dat ik reed«
vreesde niet meer te kunnen meereizen.
Neem mij niet kwalijk, dat ik zoo onstui
mig hier binnen kwam.
Deze beleefdheid scheen den heer In
den grijjien mantel iets vriéndelijker ie
«temmen.
Het wae alleen wegen* den wind
door de open deur, zeido hij halfluid,
i mijn verwen«chte rheuiuatii-k...
Het verwondert me eigenlijk, datje
zoo gevoelig hent, zei de kaalhoofdige
mot zekeren spot. Ik dacht, dat jij in
je leven dal wel ontwend zou wezen- Als
men. zooals jij...
Och wat viel de ander hem In de
rede. Niemand is gevrijwaard voor
kiespijn.
Hij wierp het overschot van zijn sigaar
het venster nit en keerde he< hoofd een
weinig naar Sohwerdtaer. die zijn hoofd in
de kussens drukte peinzend voor zich
uit zat te staren.
Waar gaat nw reis heen, mijnheer.
was
van
lerden auto's en voort
durend stroomde het maar toe, artillerie,
allerlei soort cavalerie, lander®, guides,
mei 'dubbel zooveel losse paarden als man
nen. Vele lansiers hadden lansen van
uhlauen.
Woensdag en Donderdag ging de af-
Van I—5 gewone regels met bewijsnummerf 0.55
Elke regel meer - - 0.10
Bp drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van i-—5 regels f0.35 bij vooruit*
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f0.95 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
Gevangen Frantche geestelijken.
BERLIJN, 13 Oct. Van Dnitache
zyde. De Keizer stond op verzoek
van den aartsbisschop van Ketden toe,
dat krijgsgevangen gemoakte Fransche
geestelijken, die als gemeen soldaat
dienst deden, al» (krijgsgevangen) of*
fioieren zullen worden behandeld.
Na den val van Antwerpen.
BERLIJN, 14 Oct. Do Duitache bladen
fe-even voortdurend verslagen uit hot ver
laten Antwerpen en hun correspondenten
schilderen op hartroerende wijze de gren-
zelooze él lende van de van alle middelen
beroofde inwoners van Antwerpen en on
der d» door de belegering getroffen be-
struikelende de coupé binnenbijna had
hij zijn hoed en reistasch uit de hand la
ten vallen; in zijn gejaagdheid wa» hij
ais verblind.
Een brommerige stem stiet een luide
verwensching uit. Schwerdtner stamelde
een verontschuldiging, daar hij geloofde
een passagier in het halfduister op de
voeten getrapt te hebben; hij groette daar
op beleefd en wischte het zweet van zijn
voorhoofd; inmiddels was de trein in vol- mak zette,, oordeelde hij noodig, nogmaals
l«*n gang gekomen. t
Nu eerst kon hij eens om zich heen
zien. Er waren nog twee andere reiziger»
in de coupé. Voor zoover het licht der
lamp aan den bovenwand en de rook van
twee sigaren «en juiste waarneming toe
heten, kwam hij tot het vermoeden, dat
zij mannen van middelbaren leeftijd wa
ren. Zij zaten tegenover elkaar bij een
raampje. De een, die voorwaarts reed,
wa« zwaarlijvig; hij droeg een borateligen
snorbaard en aan de hand, waarmee hij
de sigaar aan den mond bracht, fonkel
den eenige prachtige diamanten. Hij scheen
bet warm te hebben, zijn ademhaling wa®
hoorbaar en hij had zijn hoed afgelegd
het licht der lamp scheen op zijn glim
mend kaai hoofd. Zijn reismakker tegen
over hen» scheen zich voor de frisachc
lucht in acht te nemen en scheen het open
raampje slechte te dulden ter wille van
zijn overbuurman. Hij droeg een langen,
donkergrijzen stofmantel, van boven tot
onder geheel dichtgeknoopt en had een
zwarten doek om zijn kin en wangen.
I en groote grijze hoed met breeden rand
f 1 25
1.50
1.50
1.90
dagelijks aangenomen aan ons Bureau:
ten, den Boekhandel en de Postkantoren.