rine.
ilonKfflr"
di ïirt 148L.
De Oorlog.
No. 12605.
Vrijdag 16 October 1914.
53e Jaargang.
{>2
f 5
behalve Zon
en
IP EN
i
ken
H I
Elvira.
GOUDA
XTiem-ws- en -^d-’v-ezrtezxti^'bla.d. voor Q-oixcLai. en OxxxstxeleexL.
Verschijnt dagelijks
FEUILLETON.
op dit Bi«d.
t F<
lijk u lui ii pilji
Telefoon Interc. 82.
Feestdagen.
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON. Telefoon Interc, 82.
t
an eener vrywillige
9
(Wordt vervolgd)
n>
J
5B0L Amsterdam.
zou
van
ten van een brief
van aanneming der
50
GOUDSfflE COURANT.
Noorden
gebracht.
PARIJS, 15 Oct. - Van Fran.che
s voedingswaar».
BERLIJN, 15 Oct. Van officieele Duit-
rhe zijde. Het groote hoofdkwartier meldt
id. 15 dezer ’s namiddags:
lh' aanvallen der Franschen in de om-
.«taken van Albert zijn met aanmerkelijke
utliezen voor den vijand afgealagen.
etwigens hebben zich in het Westen
jmi wijzigingen voorgedaan.
to rijwiel.
aum-leeftijd 21 janr.
num-leeft. 29 jaar.
Typhus.
LONDEN, 15 Oct. Volgens berich
ten aan de Parijsche bladen zou ty
phus zijn uitgebroken onder de Duit-
sche legers. Van Fransche zijde wordt
al het mogelijke gedaan teneinde be
smetting te voorkomen. (Hbld.)
Canadeesche troepen.
LONDEN, 15 Oct. Het eerste con
tingent Canadeezen kwam gisteren
te Plymouth aan, aan boord van een
aantal groote paketbooten, de eerste
kwam te 9 uur aan wal, de laatste
12 uur later.
Do troepen werden door .een groote
menigte geestdriftig ontvangen.
(Hbld.)
gszaal voor mintai-
-10 pm.
Armenzorg, Ge-
ngtoezicht.
T.
1. Blanken, 7 uur,
loll. Uij. v. Landb.
istr.
i wij geregel «^tijdig
gen ontvangen v»M
wrten, vennakelgk'
leze dan in on«
daar het gepeupel reeds was begon
nen te plunderen.
De overblijvendejgedeelten van het
Belgische leger hebben bij de nade
ring van onze troepen Gent ten spoe
digste ontruimd. De Belgische Regee-
ring moet met uitzondering van den
Minister van Oorlog, zich naar Havre
hebben begeven.
zijde. In het o.m. 2,40 uur ver
schenen communiqué wordt gezegd
Op het Oostelijke oorlogsterrein
wordt de slag voortgezet over een
front zich uitstrekkende van do om
streken van Warschau langs den
Weichsel en de San tot aan Przemysl
en verder ten zuiden van de Dnester.
Onze corr. seint ons uit Terneuzen
De Duitsche consul overhandigde
mij het volgende schrijven van bur
gemeester en Kabinet van Antwerpen
aan de Nederlandsche pers
Antwerpen, 13 October 1914.
Ik wil de eerste gelegenheid, die mij
geboden wordt om met Nederland te
correspondeeren niet laten voorbijgaan
zonder uiting te geven aan de gevoe
lens van warme dankbaarheid van ons
volk voor de roerende, onberekende
gastvrijheid met broederlijke liefde
door de Nederlandsche natie en in het
bijzonder door de overheid en bewo
ners der grensdistricten aan onze vluch
telingen gegund. Het is een schouwspel,
dat aller bewondering verwekt en
waarvoor geen woord onze dankbaar
heid kan weergeven.
Later gelegenheid zal toelaten het in
meer gepasten vorm te doen, maar ik
zal U dankbaar zijn, van mijn schrij
ven aan de lezers mededeeling te geven.
Persoon en eigendom eijn in Ant
werpen veilig. Hier gedomicilieerde
burgers van regelmatige broodwinning
worden zonder formaliteiten toegelaten
on kunnen gerust terugkeeren.
Met hoogachting
Uw dw.
LOUIS FRANK,
Volksvertegenwoordiger, voorzitter
der Intercommunale Commissie.
Donderdagmorgen zijn de Duitschers
te Blankenberg aan zee aangekken.
Men verwacht hen heden to Ostende.
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaal
Idem franco per post.
Met Geïllustreerd Zondagsblad
Idem franco per post.
Abonnementen worden dl
Markt 31, bij onze Agenten
Aan het Oostelijk Front.
PARIJS, 15 Oct. Het communiqué
van elf uur luidt, dat de berichten
van het front er op wijzen dat geen
belangrijke wijziging in den toestand
is gekomen.
Blankenberg bezet.
SLUIS, 15 Oct. (Part. Telegraaf).
PARIJS, 15 Oct. Van Fransche zijde.
In het om 2.40 uur openbaar gemaakt
communiqué wordt het volgende medege
deeld:
Op onzen linkervleugel heeft de vijand
d«i linker-oever van de Lya ontruimd.
In de omstreken van Lens en tussehen
Arras en Albert hebben wij merkbare vor
deringen gemaakt.
In het centrum tusschcn de Oise en de
Maas zijn wij voortgerukt in de richting
van Craonne, Noord-Oostelijk van den
weg Berry-au-BacReims en ten Noor
den van Prunay. In de richting van Bei-
ne hebben wij verscheidene Duitsche loop
graven genomen.
Tusschen de Maas en de Moezel zijn
wij, na in den nacht van 13 op 14 Oct.
de aanvallen ten Zuid-Oosten van Ver
dun te hebben afgeslagen, den 14den ten
Zuiden van den weg naar Metz voortge
rukt.
Op onzen rechtervleugel hebben wij het
gedeeltelijke offensief van den vijand ten
van St. Dié definitief tot staan
onan 4 Zn., Goud». I
LIJM
was terstondterug in zijn fantastisch too-
\eriand. Was dit In de werkelijkheid maar
zoo spoedig te bereiken geweest 1 Ach,
het was zoo mooi, zoo helder licht
alleen de nachtuilen met hun akelig ge-
kras wilden er niets van weten, die on
geluksvogels, die het zonlicht schuwen.
Klemden ze zich niet krijschond aan den
voortsnellenden wagen, in dwazen angst
en kleingeestige woede knagende aan. <1<-
ijzeren* spaken der wielen? 1)1 was liet
in werkelijkheid dé rem, die werd aan ge
draaid, omdat de trein langs een helling
naar Iwneden ging
Dit was Schwerdtnor's laatste gedach-
te bij verloor het bewustzijn on dq/ deed
hem goed.
Nog slechts eenmaal had bij een on
duidelijke gewaarwording van de wereld,
bulten hem. Met was alsof plotseling oen
lange donkere gedaante voor h<*m oprees.
Hij deed moeite om de oog»*n te openen
on toen leek het wel of de lamp aan don
bovenwind verduisterd werd.
Dat jva* alles. Vervolgens verliep een
lange tijd. De slaap overmeesterde hm
op onwwrstaanhore wijze. Een akelige
droom benauwde hem en hij had <«en ge
voel, alsof een groote zwaarbThom druk
te. Aanhoudend ruisebte het In zijn ooron
en zijn ademhaling word moeilijk.
De tedder der Engelsche matrozen
beloond.
LONDEN, 15 Oct. Op voorstel van
dén minister van Handel heeft Ko-
ning George de zilveren medaille voor
betoonde dapperheid toegekend aan
R. P. Voorman,' kapitein van' het s.s.
„Flora” uit Amsterdam en aan J. A.
Berkhout, kapitein-van het s.s. „Titan”
uit Amsterdam, ter belooning voor
de redding der overlevenden van de
drie gezonken Enge|sche kruisers.
In het verre Oosten.
LONDEN, 15 Oot. Een telegram
uit Peking van gisteren meldt dat de
hoofdaanval op Tsingtau zal worden
begonnen na het vertrek van de non-
combattanten benevens 10 Duitsche
dames. (Hbld.)
aum-leeftijd 21 jaat.
num-leeft. 28 jaar.
lum-leeftijd 19 jaar,
num-leeft. 25 jaar.
i reeds zeer vol-
3 kunnende stoken,
ium-leef tijd 29 jaar)
net 20 jaar immtf
lenst te treden alt
f 1.25
1.50
1.50
1.90
lagelyks aangenomen aan ons Bureau
en, den Boekhandel en de Postkantoren.
Aan het Westelijk Front
Be Duitschers van Rijssel verdreven.
tONDEN, 15 Oct. De Daily Chro
nicle verneemt uit Calais dat de Duit-
ichers uit de stellingen om Rijssel
verdreven zijn. De spoorwegdienst
Galais—Rijssel is hervat. De Duit-
schers rukten in sterke macht in de
richting van Galais op maar werden
verrast en over de Belgisch^ grens
teruggeslagen. De Daily Express
meldt dat een aviateur een bom heeft
laten vallen in het Duitsche kamp bij
Wyterhaete ten zuiden van Yperen.
De Duitsche artillerie beschoot Bail-
leul en Hasebroeck. Men werd ge
dwongen in wanorde terug te trekken
over de Lys. De Times verneemt uit
Galais dat oen Duitsch vliegtuig Maan
dag bommen liet vallen bij St. Omer.
Twee menschen werden gedood, 6
gewond. Vijf .Fransche vliegers ver
volgden en vernietigden het Duitsche
toestel. (Hbld.)
BERLIJN, 15 Oct. Van officieele
Duitsche zyde. Het Groot Hoofd kwar
tier meldt dd. 15 dezer ’s namiddags
Op het Oostolijke oorlogsterrein is
een met sterke troepen ondernomen
poging der Russen om naar Oost-Prui-
sen voort te dringen ah mislukt te
beschouwen.
De aanval van onze troepen, die in
Polen schouder aan schouder met de
Oostenrijksche troepen stryden, maakt
vorderingen. Onze troepen staan voor
Warschau met ongeveer 8 legercorp
sen. Een op de linie Ivangerod-War-
schau over den Weichsel ondernomen
Russische uitval werd over de geheels
linie, met zware .verliezen voor de Rus
sen afgeslagen.
traden d»* indrukken van gister en heden
weer voor hem op, in eigenaardige ver
warring van inbeelding en werkelijkheid.
„Nieuwere tijden, nieuwere begrippen!"
zuchtten di* wielen in hun snelle vaart
over de ijzeren spoorrails. Een oneindige
toekomst vol licht vertoonde zich aan zijn
bewonderend»* blikken. Docb het doel,
waarnaar de ziel streeft, lag nog achter
een groot»* massa afbraak, steenen en
piiinboopi'n, terwijl giftig gedierte den
vol verlangen voorwaarts snellenden wan
delaar tegemoet kroop- Zwaarden, lansen
en groot»* vlammend»» vuurpoelen versper
den den w»*g voor zijn lichaam, terwijl
zijn blik met d<* vrijheid eens vogels door
de ruimte vloog. Dat was een harde strijd
doch moedig voorwaarts Waarom te
dralen? I Ike overgang in de tijdperken
der ontwikkeling kenmerkt zich door
strijd 'zoOwel in de natuur als in het
leven der volkeren.
Nu klonk het gedrutech der wielen als
een opwekkende marsch bij den intocht
van een overwinnaar.
I en toevallig stooten van den wagen
schrikte »len jeugdigen droomer op.
voor een second»* opende hij de OOg»*n.
Ach ja, daar lagen de kussens op de
zitbanken; daar aan don wand liengelde
een op carton geplakte aankondiging van
<le spoormaatschappij of van wat anders,
en ginds zaten twee reisgezellen, ineen
gedoken. zij hadden hun gesprek ge
staakt en waren blijkbaar ook Ingeslui-
inerd.
Sehwerdtqor -loot d<* oogen weer
PARIJS, IS Oct. Van Fransche
zijde. In het om 2.40 uur gepubliceerd
communiqué wordt gezegd, dat de
Duitsche troepen komende van Ant
werpen op weg zijn naar het Westen,
en dat zij in den avond van 14 dezer
de streek bij Brugge en Thielt hebben
bereikt.
De in Russische bladen verspreide
geruchten over buitgemaakte Duitsche
kanonnen missen eiken grond.
In Polen en Galicië.
WEENEN, 15 Oct. Van officieele
Oostenryksche zijde. Gisteren verover
den onze troepen de versterkte hoog-
ten van Starasolook bij Stary en
Sambor won onze aanvallende bewe
ging veld. Ten noorden van Strwiar
hebben wij een reeks hoogten tot aan
het Zuidoostelyke front van Praemysl
in bezit. Aan de San stroomafwaarts
van de vesting wordt, eveneens ge
streden. Onze vervolging van den
vyand over de Karpathen strekt sich
uit tot Wyszkow en Skole.
BERLIJN, 15 Oat. De „Secolo”
bevat een ’telegram uit Petersburg,
volgens hetwelk een groote slag aan
den linkerover van den Weichsel
plaats heeft. Het front tusschen Sandb-
mir en Petrokof moet zich over bijna
200 K.M. uitstrekken. Men meent met
een sterke Duitsche strijdmacht te
doen te hebben.
Militaire beoordeelaars hopen dat
het den Russen zal gelukken de Duit-
schors terug te dringen of op den weg
naar Warschau te vernietigen.
Anderen meenen, dat het beste plan
zou zijn de Duitschers uit hun basis
te lokken opdat hun zijvleugel in Ga-
liciö en Noord-Polen aan eventueole
aanvallen werd blootgesteld. Aan den
anderen kant wordt opgemerkt dat
politieke redenen het voor de Russen
raadzaam maken Warschau tot het
uiterste te verdedigen.
De Tsaar zond de bevolking van
van Warschau de vermaning te ver
trouwen op de Russische wapenen,
PETROGAD (Petersb.), 15 Oct.
Van Russische zijde. Do gouver
neur-generaal van Warschou richt een
oproeping tot de bevolking om zich
niet ongerust te maken, over de
Krygsgebeurtenisson in Russisch
Polen.
Het teven in Warschau-gaat zijn
gewonen g^ng.
In Polen.
BERLIJN, 14 Oct. Van Duitsclm zijd»».
Een Oostenrijker wi»*n hot gehikt is uit
Warschau te ontkomen, beachrytl in <le
„Nova Roforme" d«* daar heersahonde to<>-
Htandmi. De Riissischo' overheid elet iod«*r
een voof spion aan. Onder de Poolscbe
en Joodsch»» bevolking heblxni roede her-
haaldolljk arrestatie* plaats gehad. H»*t
Frederik Bchwerdtner -was eerst kort
geleden van een groote reis in het vader
land teruggekeerd. In het algemeen
venhuis van liet stadje Berghausen was
tij als wees opgevoed' onder de vaderlijke
tiding van den rector Krug, aan wiens
voorspraak hij later te danken had, dat
«*n aristocraat, wiens landgoed in de
nabijheid van het stadje lag, hem onder
*>jn bescherming nam. Die heer, baron
van Ellerich, liet hem het gymnasium zij-
ner vaderstad bezoeken en zond hem ver-
volgens naar de universiteit te Jena.
Daar studeerde hij in de klassieke let-
waarvoor hij steeds een bijzondere
voorliefde had gevoeld, N» zijn schitte
rend examen had zijn adetijke bescher-
ner hem zelfs de middelen verschaft voor
de langdurige studiereizen, die hem de
laatste twee jaren van Duitschland had
den verwijderd gehouden.
In die twee jaren had bij den jongen
«eteerde een merkwaardige verandering
plaats gegrepen. Hij had een blik g«l»-
Kpn in de wereld en in het leven der
maatschappij, waarvan hij als eenvoudig
«tudent met zeer ingetogen levenswandel
wdf geen denkbeeld had gehad. En toen
heel met zijn g»»vo»*i in strijd waren, en
waar hij zoo gaarne met jeugdigen ijver
legen wilde te veld»* trekken.
Den tweed»ii dag van zijn verblijf in
IJcrghausen moest de oude rector reeds bet
grijz»* hoofd schudden over zijn voornmli-
gen leerling, en sedert deed hij dat nog
herhaalde malen. Hij was „een andere”
geworden, zei de oude heer hem ronduit,
en te eerlijk om iets verborgen te hou
den openbaarde de jonge man hem
v rijmoedig zijn nieuwe gedachten en g»*-
voelens. De rector meende in deze be
kentenis „de stem eener. slechte, tot niets
goeds leid»»nde nieuwe richting” hoorea
doorklinken en hij deed zijn uiterste bost
om het kwaad uit te roeien, dat bij Fre-
derik had wortel geschoten „daarbuiten,
in het gedrulsch eener zedelooze wereld”.
I n toen had Schwerdtner na kort hqraad
het besluit genomen, Berghau-en ver
slaten, vroeger dan aanvankelijk bepaald
was, liever dan later te moeten heengaan
na e»m openlijken twist met den rector.
Hij was nu op weg naar de r<nidentic,
waar hij onmidddlijk zijn audit ten huize
van zijn hesehernii»e»*r. baron von Ellel
rich, wilde aanvaarden.
Hoewel licht ing»^luimerd, verloor Ij
toch niet geheel het besef van wat rond
om li*m voorziel. Hij voelde, dat do trein
hij h»*t volgende station stilhield en «eni
ge minuten later weer in beweging kwam,
Hij Woef echter stil zitten, zonder een
Inchtje te scheppen, want hij wilde insla
pen om uit te rusten. Doch zijn geert
bleef werkzaam; in nevrtachtige beidden
werd hij overmeesterd door een b<*gecrtc
om te weten, die veel verder voortdrong
dan de zaken, die men zich aan de ge
leerde faculteiten kan eigen maken. Met
zijn intrede in de leerschool des levens
kwam hem als beperkt en onverschillig
Voor, wat hij tevoren als een afzonderlijke
wereld, zijn, eigen wereld had beschouwd.
Hij was heengegaan, als oen schoolge
leerde met beperkten gezichtskring; ver
vuld met beginselen en gewaarwordingen,
die in het hart van den jongeling het
stof der dorre boekengeleerdheid wegvaag
den. Het was, alsof hij eerst nu den weg
naar zijn eigen hart vond, naar zijn ziel,
die reeds lang dreigde te verstikken on
der oude formules en onliewezen leerstel
lingen.
Zijn vaderland kwam hem nu ook heel
anders voor dat men de verandering hij
hem ook opnterkte, zon hij onmiddellijk
ervaren door zijn vaderlijken vriend en
leermeester, den rector Krug. Schwerdtner
zou vóórprat in dienst treden bij baron
von I llerich als bibliothecaris en als leer
meester van den jongsten zoon des huizes.
De week verlof, die hem gegund wu
voor hij zijn ambt zou aanvaarden,
hij bij Krug. in de oude omgeving
zijn knapentijd, doorbrengen.
Doch maar al te spoedig kwam hij lot
het hecef. hoezeer de oude omgeving hem
vreemd geworden w»s. Het vejHijf in het
kleine stadje, waar de lieden geen ruimen
blik hadden, kon hem niet meer bekoren.
Daar heerschte nog menigte van
ouderwrtsche levensbeschouwingen, die ge-
PRIJS DER AOVERTENTIÉN:
Van 1—5 gewone régels met bewijsnummerf 0.55
Elke regel meerB 0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 1—5 regels f0.35 by vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f0.25 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
Na den val van Antwerpen.
BERLIJN, 15 Oct. Van officieel
Duitsche zijde. Het Groote Hoofd
kwartier meldt dd. 15 dezer ’s namid
dags
Bij Antwerpen zijn in het geheel
4000 a 5000 krijgsgevangenen ge
maakt. Men kan verwachten, dat in
den eerstvolgenden tijd nog een groot
aantal Belgische soldaten, die burger-
kleeren aangetrokken hebben, zal ge
vangen genomen worden.
Volgens mededeeling van den con
sul te Terneuzen zijn ongeveer 20.000
Belgische soldaten en ‘2000 Engelschen
op Nederlandsch grondgebied gekomen
waar zij ontwapend werden. Hun vlucht
moet in grooten spoed hebben plaats
gehadhiervoor pleitten de groote
hoeveelheden weggeworpen kleederen
en andere zaken, vooral van de En
gelsche Royal Naval Division.
De krijgsbuit te Antwerpen is groot
en bedraagt minstens 500 kanonnen,
een groote hoeveelheid munitie, on
telbare sabels, zeer veel verplegings-
materiaal, talrijke automobielen, vele
locomotieven en wagens, 4 millioen
kilogr, graan, veel meel, kolen, vlas,
voor 10 millioen mk. wolkopter en
zilver voor een waarde van een half
millioen fk.een gepantserde spoor
trein, verscheidene geladen ambulance-
treinen, alsmede een groote veestapel.
Belgische of Engelsche schepen be
vinden zich niet meer te Antwerpen;
de bij het uitbreken van den oorlog
in de haven van Antwerpen liggende
34 Duitsche stoomschepen en 3 zeil
schepen, zijn met uitzondering van een,
nog aanwezig. Echter zijn de machi
nes onbruikbaar gemaaktaangeboord
en tot zinken gebracht is alleen de
„Geneisenau” van den Nordd. Lloyd.
De .groote havensluizen zijn onbescha
digd, doch zijn in den eerstvolgenden
tijd door de op den bodem liggende
met steeneiV verzwaarde schuiten niet
bruikbaar. *De kaden zijn onbescha
digd.
De stad Antwerpen heeft weinig
geleden de bevolking houdt zich rus
tig en schijnt verheugd te zijn, vooral
