II!
lan&Zra
H
I ffl Ti
SMITS,
ihaniel.
Hl’
ll
Jl
l!
IES VOOR
REEN.
De Oorlog.
Aan het Westelijk Front.
Donderdag Si November 1914.
behalve
Zon
en
IMP EN
Telefoon Interc. 82.
FELILLÜIO^,
Elvira.
S.
i
kwerken
lel en voer porti-
kt 31
ig w ut nor-
ukkerij
Feestdagen.
p rïjs~dïrAifvÉiitent'iTiö
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
MAY ZONEN
63e Jnnrgnng.
XTi®’\x’Txrs- ezx -^.cL’vex'tezx'tïelolsLcL voox G-otjucLsl ezx Oxxxs’txslcozx-
Verscliijnt dagelijks
lie dekking der oorlogslasten.
iiy 12632.
18. Gouda
Telefoon Interc. 82.
D. V.
win
vroeg
Hgen persoonlijkheid kennen om het xelf-
(Wordt Tarvolgd.)
-QUELL
ONWATERI
11.(D
liovcn
Ramscnpollo weder, wnnr de
Duitschers een aantal van hun gewon
den achterlieten.
Ik 1
vervolgde
nen,
liefhebben
wil
ver-
f 1 25
1.50
1.50
1.90
hewuRtzijn te kunnen bezitten, dat
om met ons leven
keeron getroffen wei
Belgische soldaat gei'
Al dien tijd hielde^
stil* on beantwoorddei
ment niet.
Ill UO ni/U’l T> .7) V.WVMWM
de openbare gebouwen verscheiden'
Ik >>egrijp 11d<> Amerikaan schat
hel gold X)in macht uit te oefenen,
«ij zeggen.
(loói
antwoord gevonden.
19) I
1 n toch hebt ge straks gesproken
van po® troon, die ik mot recht inneem?
vroeg zij toen plotseling.
ben troon der schoonheid, die ook
onbedwingbare macht uitoefent, ant
woordde hij snel. Beken maar geroot,
barones, dat ge u op dien troon gevoelt!
lu dit geval zou beeoheidenheid juist
ijdelheid zijn. En' zooals de eerste voor
waarde voor de macht van het geld ia,
dat men weet hoe ver die macht strekt,
MO moet men obk. de macht van zijn
De Duitschers in Frankrijk
en België.
PARIJS, 4 Nov. Van Franscho
zijde. - In het middag-communiquo
wordt het volgende gezegd
Op onzen linkervleugel is de toestand
sedert gisteren onveranderd. De vijand
heeft zich op den rechter Yser-oever
hebben Lombaert-
hiitschers bezetten
oever, dan
Michenim,
deuwpoort.
DEN OP REKENING.
TERUGGAAFVERCOtt
A 15 CT.
gezegdge bobt hot juiste
I Ivlra verheugde zich er over, dat de
verstandige mlllionnair haar oordeel juist
vond, en terwijl zij de tafel overzag in
de wel gefriseerde hoofden der ander *n
hoeren vergeleek mei dat van haar tafel
buurman, dacht fce: Die Amerikaan
is jelui allen to slim af en ze kwam
lot het besluit: Dit Is nu eons een
origineel man.
Van t—5 gewone regels met bewijsnummer(0.45
Elke regel meer 0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen wurden deie tegen twee bankend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 1—5 regels f0.36 bij vooruit-
lietalingelke regel meer fi ets. Reclames f 0 Ï5 per regel.
Groote letters en runden naar* plaatsruimte.
gszaal voor militsf
10 nm.
uw ij geregeld tijd'H
gen ontvangeBvy
Korten, vermahOB
leze dan in •n*’
en.
Dat vraagt het landsbelang en van
minister Treub mag ieder hopen, dat
hij die oplossing dor finantieele moei
lijkheden zal brengen.
wereld dn
der het ju
nlng moet
neen
ziel bevredigt,
noodig heeft om
- een xM. wier streven geen
l op ’t MERK te Ma
AOAZIJN VAN J
’CITEM.
o THEEËN word,
verd in verzegelde
van vijf, twee M i
üf en een Ned. OM 1
rmelding van Nom-
Prijs, voorzien van
staand Merk, vol-
o Wet gedeponeerd^
i tot de uitvoeri^R
jeeerdo orders aan-
nd,
r. C. BIJL,
IEEBAART U
Aan het Ooztelijk Front.
In Polen en Galiciö.
WEENEN, 4 Nov. (Officieel.) Do
bewegingen van onze troepen in Rus-
dsch-Pden z(jn gisteren niet door
den vqand gestoord. Een onzer leger
korpsen heeft uit de gevechten bij
Lyda Gora, 20 officieren en 2200 man
schappen als krijgsgevangenen mede
genomen. Op het Galicischo front
hebbdn zich bij Podbuz, ten zuiden
van Sambor, meer dan 200 Russen
overgegeven en hedenochtend bij
Jaroslaw 300 Russen.
De plaatsvervangende’chef van
den genoralen staf,
generaal-majoor VON HOEFER.
GOIDSCHE (OIRAVE
PRIJS VAN HET ABONNEMENT
Per kwartaal
Idem franco per post.
Met Geïllustreerd Zondagsblad
Idem franco per post
Abonnementen worden
Markt 31by onze Agenten
Het prachtige „Rgalauranl I xccl.i'te”
was gelegen In ren der aehoonate en
drukBtc straten der residentie. De vaak
wa» indertijd .met de grootste weelde In-
gorlcht, fimr steeds 'na verloop van eea
jaar abt 'mislukt opgeheven. „Gebrek aan
bedrijfskapitaal" luidde de formule, waar
mee de dagbladen djt einde aankondig-lt n
van 'deze aanvankelijk zoo veel belovende
onderneming. De hypotheekhouder? namen
gezamenlijk het, gebouw over, de levermi-
ciers trachtten van .hun leverantie zoo
veel mogelijk terug te krijgen. <u nli"u
wat niet spijkervaat was, bleef over om
getuigenis te geven van de pracht, (is
vroeger in „Excelsior" te bewonderen
was. Ken deel van de verdieping gelijk
vloer» werd als .bie/kelder verhuurd, e.-n
ander deel werd inkleinere werkplaat»
verdeeld en de Iwvenverdicplngen werden
cxnan A Zn., Go»
d
r^nn, is niet éón
lood of gewond,
it de Bolgon zich
hot bombarde-
De Duitschers maakten
daaruit blijkbaar de gevolgtrekking,
dat Veurne en zijn omgeving ontruimd
was, on verminderden hun artillerie
vuur. Zij gingen over tot oen infan
terie-aan val.
De Belgen waren echter gereed. Een
battery,1 die Veurne tegen het eindo
van het bombardement bereikte, word
in gedeelten naar het front gezonden,
opdat haar komst aan de aandacht
van den vijand mocht ontsnappen. In
de vooruitgeschoven loopgraven ton
westen van Veurne wachtte do Bel
gische infanterie met geladen geweren,
goed verborgen voor de Duitschers.
In dichte formatie begonnen de
Duitschers don aanval. De Belgen
lieten hun komen tot óp een afstand
van ongbveor 1400 meter van hun
loopgraven, Voor zy hun geschut in
werking brachten.
Het was och volkomen verrassing
voor den oprukkenden vijand en zyn
aanvalscolonnos werden als rijp graan
weggemaaid door den hagel van gra
naatkartetsen. Do Duitschers begonnen
te wankelen, hun slagorde werd ver
broken. Zij gingen op do vlucht on
trachtten zich in ondiope sloten tegen
het vuur te dekkon, Maar de Belgische
granaten bereikten hen toch on do
dood had hol gedurende oen half uur
druk om den oogst van slachtoffers
binnen te halen.
Als resultaat van het gevocht van
dien dag bezetten do Belgen
heeft zich op den rechter Yser-oever
teruggetrokken. Wij li
zyde genomen. De Di
niet meer don linker Yser-oever, dan
alleen een brughoofd bij
tusschen Dixmuiden on Ni
Zij hebben behalve hun gevangenen
en gewonden ook belangrijk krijgs-
materiaal achtergelaten, waaronder in
den moorassigen bodem verzonken
stukken artillerie. Op de Leie wordt
de stryd met afwisselend voor- en
achterwaarts gaan voortgezot, doch
in het algemeen hebben de troepen
der geallieerden merkbare vordering*!*
gemaakt. In de streek hisschen Arras
(Atrecht) en do Oiso zijn wij vooruit
gegaan, gelyls ten Oosten van t^neanoy-
en-Santosso tot aan de hoogte by*
Par villier».
In het centrum is de aanval der
Duitschers, die zich op den rechter
Aisne-oever had ontwikkeld, in de
omstreken van Vailly, en die ons giste
ren de eerste hellingen ten Notrden
van Vailly en van Chavonne deden
prijsgeven, opgehouden en hoeft oen
tegenaanval van onze troepen plaats
gehad, waarbij wy een gedeelte van
het verloren terrein herwonnen. Hevig
kanonvuur en levendige aanvallen dof
Duitschers op do hoogten van Chemin-
des-Dames en rondom Reims, zijn
afgeslagen.
Bombardement van Veurne.
LONDEN, 3 Nov. Van Engel-
sche zijde. - De' correspondent van
de Daily Chronicle Donohoe seint uit
Noord-Frankrijk, dat Veurne gisteren
door de Duitschers aan een hevig
bombardement werd blootgesteld. Ge
durende twee uren werden bommen
in de stad geworpen, maar ofschoon
noodig hebbem
Mead u. zjjn.
Elvira begreep deze woorden niet ge-
hM, maar toch luisterde zij met onver
holen lielangetc'lling. Uit zijn woorden
«prak kracht kracht! en dat maak
te indruk op haar. Kracht eu een
vast karakter juist nn wist sij
*tet - die twee had zij in haar omge-
ving gemist, en door dit gebrek waren
de mannen, die «ij kende, zoo verachte
lijk in haar oogen.
Mijnheer Von Kflmmel. die schuin te
genover haar aan tafel zat en haar voort
kent; dan wordt de wil van één msn
grooi en verheven, daardoor buigen de
gewone etervelingenurisjcbi-jn met
haat in het hart, maar'altijd zeker met
bi'wustzijn van hun eigen onmacht.
In dit zei de man zonder de minsie
opwinding, zonder een spier in het ge
laat te vertrekken, en dit versterkte juist
den indruk zijner woorden, want
kon bemerken, dat hij werkelijk
„de ijdelheid" verheven was.
Als wij... niet kunnen liefhebben...
ierhaalde Elvira in haar gedachten ver
diept.
Ja want wie liefheeft, liegint
met zipbzelven vrijwillig ondergeschikt te
maken.
Dat Ijegrijp ik, lispelde zij <n
alsof zij haar onliedwingbaren trots tot
uitdrukking wilde brengen, kneep zij haar
in de band samen tot een bal.
Daarin zou- nxm ook dglgverklering
kunnen vinden, waarom het ^Wnerikaan-
nche volk op verschillend gebied de meer
dere ia van het dweepende Duitsche volk.
Op welk gebied?
Nu, vooral in de waardeering en
behandeling van geld. Wij zijn mear p’-ac-
tUch, meer nuchter en vrij, ons geld...
rolt meer. Wij winnen of verliezen e«n
vermogen met meer kalmte. In tegenst-d-
ling met uw vaderland zal men In Ame
rika nauwelijks iemand vinden, die hst
slechts wanneer de triomf een I g<Hd veracht, en ook nauwelijks iemand,
die een gehele wereld I hij wlen de liefde tot het geld zoó fana-
de vb :g-!e*i uit te slaan. I Hek ia geworden, dat men van g^righuid,
grenzen vrekkigheid kan spraken.
dat bij een leening voor 30 jaar, jaar
lijks voorzien zou moeten worden
iiï'een uitgave van ruim
16 m i 11 i o e n.
Hoe zullen deze millioenen dan ge
vonden moeten worden? Natuurlijk
door nieuwe belasting of door verzwa
ring van bestaande. (De nieuwe be
lastingen zullen bijna zeker verhoogde
aceijnsen en verhoogde invoerrechten
zyn.) e
Jarenlang zul dan de groote massa
de naweeën van den krijg
hebben te dragen.
Er zijn andere, even schadelyke ge
volgen. Als onze Staatsbegrooting met
zoo’n bedrag per jaar wordt belast,
zal voor lange jaren
alle sociale hervorming"'
van do baan zijn.
Met het argumenter is geen geld,
gal elke poging om de sociale mis
standen te verbeteren door middel van
de wetgeving worden teruggewozen.
Van beëindiging Van den school
strijd zal niets komen, want voor de
uitvoering der voorstellen, die de Ver-
zoenings Commissie zal indienen zal
geen geld zyn.
Van de zoo dringend noodigo ver
betering van de onderwijzerssalarissen,
zoowel bij het openbaar als het mid
delbaar onderwijs, zal moeten worden
afgezieS, want de oorlogsloening slokt
alles opi
Elke lotsverbetering voor het min
dere personeel zal worden tegenge
houden, omdM het (geld ontbreekt.
En erger nog. Het vakonderwijs,
dat onze jongelieden zoo brood noodig
zullen hebben om na het sluiten van
den vrede een goed betaalde betrek
king te verkrijgen,
zal in zijn groei worden
belemmerd.
Aan al deze gevolgen, die zoowel
door D r. Bos in zyn genoemde
artikelen als door het Kamerlid voor
Hoorn in een zeer lezenswaardige
brochure 2) voor oogen worden gesteld,
valt niet te ontkomen, als de dekking
der lasten gezocht wordt in een oor-
logsleening.
wij zouden het toejuichen wanneer
de regeering zich verklaarde voor het
*plan van D r. Bos, waar deze warm
bepleit, dat wij het moeten aan durven
de oorlogslasten in eens
af te doen.
Wij hooren de tegenwerping al
daardoor zou men handel en nijverheid
beletten weer op te bloeien na den
oorlog.
Zou men dan meenen, dat niet pre
cies hetzelfde gold, als men het gold
door middol van leening vindt Zoo’n
leening zou geheel in ons land ge
plaatst moot en worden. Allo staten
van Europa zuilen in eigen land zoo
veel geld behoeven tot horstel der
geleden schade, dat wij zelve de leening
moeten opbrengen. Als men dan be
denkt,
welke nadeelen zoo’n lee
ning met lich brengt
begrijpt men, dat een zoo bekend in
dustrieel als
de heer D. W. STORK van
Hengelo
geheel aan de zijde litaat van hen, die
een vermogensafstand bepleiten.
Waarom dit te meer billijk is?
Wij geven het wqprd aan den heer
Stork
nMen kan gerqat zeggen, dat in
het algemeen h«t belang bij hot
behoud van don Vrede bij alle be-
zittenden groot is en dat zij een
belangrijke premie hadden willen
betalen, wanneer zij bij den aan
vang van den porlog zekerheid
hadden kunnen lïprkrijgen, dat ons
land er buiten zou blijven.
■tyelnu dio’ premie logge de Staat
hun achterna op, uit een billijk-
heidsoogpunt is daartegen niets in
te brengen.”
De heer Stork zegt in zijn betoog
van de bezitters
„Alle vermogenden, die het hart op
de rechte plaats hebben en die niet al
te spoedig vergeten zyn ,de angstige
oogenblikken in ’t begin van don oor
log doorleefd, zullen met liefde do hun
op te leggen schatting op het altaar
des Vaderlands offeren.”
Waar uit zoo verschillende kring
het betoog voor een vermogensafstand
klinktdr. Bos (Vryz.-Dem.), de Jong
(L.-U.), Stork (V. L.), het Centrum en
het Huisgezin (Katholiek), zal de re
geering niet aarzelen dien weg in te
slaan, temeer als de volksdrang haar
steunt
Het doel van ons betoog is dan ook
onze lezers op te wekken de regeering
te doen zien, dat in aller hart leeft,
wat dr. Bos Èoo krachtig zegt;
„Men durve het aan, de oorlogs
lasten in eens te delgen.”
2) Deze brochure: getiteld: „Hoe
betalea wij onze Oorlogslasten”, is uitQi
gegeveX bij den heer Brusse te Rot
terdam \n overal verkrijgbaar. Wy
bevelen mwr ten zeerste aan 1
durend in het oog had gehouden, schudde
nu geërgerd het kale hoofd.
Wat doet de barones toch! fluisterle
hij zijn buurvrouw, de kokette gravin
Gijppen, toe. Om haar aanbidders te
plagen, laat sij sich door dien Amerikaan
«an tafel geleiden maar nu gaat zij
stellig toch te ver.
Hoe bedoelt ge dat vroeg de
gravjg.
Wel, zij «lelt zieh blöot aan de ver
denking. dat *jj naar de hand van dien
rijken Amerikaanuchcn burger hengelt.
Hahsf En wie zegt u, dat rij wer
kelijk
Ach kom Onzin! antwoordde de
anders xoo boosaardige lasteraar thans
heftig, en «jn gwtachtlg gelaat werd Hen-
ker. Zij denkt daar niet aan. Ik ken
haar te goed, Neen, zij 1» toch verhoren
Innen zulke gemeeoe bedoelingen.
De gravin keerde ach van hem alom
met haar anderen tafelbuur een gesprek
aan te knoopen. Bij uitsondering vond rij1
BOimnel dezen avond vervelend.
In-hoef u niet te zeggen, barones,
Srfoward. - dat er vaordsge-
die de wereld en de menschen niet
jUchta één saak is. die nun
verschaft, en j*it is de
91 tueneeben bebecrachen. <»n-
ik brengen. En die gcncogiloe-
niet voortkomen uit ijdelheid
de triomf een
u ereld
ingojlcht tot woningen. De eerste verdie-
iichtffl*, het frtmtete gedeelte van het vroe
gere restaurant „ExcolHlor", was in ge
bruik genomen door den Aiuerikaansclicii
millionnair, mr. Ba lp Snoward, toen hij
H-nige weken geledenlich In de resi
dentie kwam vestigen, zoo onverwacht of
hij uit den hemel kwam vallen. In de
haast had hij geen passender lokalen voor
zijn kantoren gevonden. env wat kwam hi t
hij hqm non op die paar vduizend mark,
lie hij nu mwr moest betalen aan huur
penningen?
Voor andoren zou bet lot van de onder
neming. die vróoger in dit gebouw gt-
vestlgd was, misschien als een waar-
sehuwlng of als >‘en ongelukkig voortre
ken gegolden hebben; doch de Amerikgsn
wfts niet hijgeloovlg.
Nu zagen de fraai lieflchllderde plafonds
in hun vergulde lijsten neder op <j«n
paar dozijn schrijftafel», waaraan bedrij
vige kantoorklerken htjn pennen lieten
krassen op dikke kantoorboeken de
kostljare behangsels, die oen Akorten tijd f
het gerinkel van glazen, het kn^lk-n van
champagnekurkra en de vroolijke gesp rek
ken der bezoeker» hadden weerkaatst,
hoorden nu don ganschcn dag niet» dan
ornstigo woorden, die bij de koortachtigo
Iwdrljvighcld der- zaak pasten. 1
C Toen het aftreden van den heer
Éertling als Minister van,Financiën in
do Staatscourant was vermeld, kon men
nis verklaring van dit aftreden in de
bladen vermeld, vinden, dat de heer
Bertling heenging, omdat hij in de
uiterst moeilijke omstandigheden, waar
in ons land verkeert, een man met
groote parlementaire ervaring aan het
hoofd van het Departement van Finan
ciën noodig achtte. Er was ongetwy-
fold aan het hoofd van dit ministerie
eon eerste kracht noodig en het is dus
niet te verwonderen, dat de heer Treub
deze portefeuille word toevertrouwd.
Al is het oorlogsgeweld gelukkig ons
land gespaard gebleven, wij hebben
sinds drie Augustus militie en land
weer onder de wapenen moeten houden,
aan de achtergebleven gezinnen moet
wekelijks nitkeering worden gedaan,
voor reqnisitiea zijn tonnen gouds be
taald, kortom aan onze schatkist zijn
enorme eischen gesteld. Met Januari
1915 zal onze vlottende schuld verre
over de tweemaal vijftig millioen zijn
gestegen, welke de Kamer als buiten
gewoon crediet toestond en in totaal
zullen de oorlogslasten wel niet ver
van d« 250 millioen blijven. Minister
Tieub zal tot taak hebben voor de
dekking van deze som te zorgen.
Dit kan op twee manieren geschieden
le. door een leening van 250 millioen
op langen termijn2e. door een ver-
mogensafstand in eens. In zijn uitne
mende artikelen in de Vragen des Tijds
in de afleveringen van October en
November heeft Dr. Bos zich warm
voorstander van het laatste denkbeeld
getoond.
Wij hopenl van harte, dat daarbij
bet geheele volk aanzijn zyde zal
staan.
In de groote bladen heeft dezer
dagen hetMjericht de ronde gedaan,
dat minister Treub door een leening
de oorlogskosten wil dekken. Ronduit
gezegdWij kunnen dit zeer
bezwaarlik ge Lo oven. Im
mers, hoe de Minister deze leening
ook zou uitschrijven, vrijwillig of ge
dwongen, het onvermijdelijk gevolg
zal zijn, dat voor rente en aflossing,
het Staatsbudget met mil-
iioenen werd belast.
Dr. Bos berekent in zyn artikel, 1)
1) Zie Vragen des Tijds Novemberafl.
Wij zouden die in ieders handen wen-
schen
icht 1879.)
dagelijks aangenomen* aan ons Bureau:
ten, den Boekhandel en de Postkantoren.