WAS
I
Blad.
irine.
De Oorlog.
eLeiden
Elvira.
NGAS
vooi O-o-kxcL®- ezx QaacLstEensezx»
12630.
Zaterdag 14 November 1914.
behalve
Zon
en
FELILLEIül},
dit Blad.
op
.Mo
^gssi
OOM Kz.
’9, GOUDA
I
Ie en
irende vork 1451/
notorrijwiel.
sierlijk eo laag io pijt
ig licht hebben?
53e Jaargang.
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Uitgevers A, BRINKMAN EN ZOON. Telefoon Interc. 82.
Telefoon lAterc. 82.
Oorlog aan den oorlog.
KENNISGEVING.
Eerste Blad.
X-
statig woud, dq.t
Rijssol
0,20
n
osteloos.
(Wordt vervolgd.)
n
T)
n
n
te
kunnen
rk 1FA,
ste voedingswaarde
?n Medaille*.
IER1NGERWAARD.
JIEBOL Amsterdam
jwas
ld roei
iknum A Zn., Gouda.
igaan eener vrijwill^
Hoe hebben wij, niettegenstaande
toch jaren lang tal van kenteekenen
aanwezig waren, die er op wezen, dat
het ten slotte op een wereldcatastrophe
uitloopen móést, hoe hebben wij
dat alles al dien tijd kunnen aanschou
wen, en als het ware in een droom
levend, maar luttel geloof kunnen
hechten aan de naderingvan deze
wereldramp
Voor een groot deel draagt daar de
laatste groote Europeesehé oorlog, nu
44 jaar geleden, schuld aan, deze
toch was in zyn uitwerking zoo ver
nietigend voor een der partijen, dat
niet spoedig aan een herhaling daar
van werd gedacht, hoe ook de lucht
van chauvinistische dreigementen da
veren mocht. Zeker, Duitschland dankt
Aan het Westelijk Front.
LONDEN, 13 Nov. Aan de Daily
Telegraph seint men uit Calais, dat
de Duitschers Rijssel weer verlaten
hebben. Zonderlinge verhalen doen
de ronde, waarvan nog het meest
vreemde is dat de Duitschers, na de
Stad gedurende enkele dagen te hebben
bezet, er zich tegen einde October uit
hebben teruggetrokken en zich ver
schanst hebben in stellingen aan weers
zijden om af te wachten of de En-
gelsche en Fransche troepen hen daar
uit zouden komen verdrijven.
Vluchtelingen bevestigen dat de
Duitschers slechts kort in Rijssel
hebben vertoefd.
en wij geregeld tijdig
ogen ontvangen vM
Qcerten, vermakelgi*
deze dan in onis
den.
Dan zal ook de leuze allerwege
opklinken: „Oorlog aan den Oorlog”,
te machtiger, naarmate het lijden van
thans grooter is.
ten wij slechts luisteren naar het
geschal van den oorlogsbazuin en de
ooren sluiten voor de klanken der
Vredeshymne, nu wij ons zoodeerlyk
misrekend hebben in wat een der
schoonste denkbeelden van dezen tijd
is geweest Is het kanongebulder,
dat wij ook hier van verre hooren
konden, dan het eenige bescheid op
de kreten door zoovele weldenkenden
geslaakt otnTocht en vrede?
Wie daarop een antwoord verlangt,
hij blijve in gedachten niet verwijlen
alleen bij den dag van heden, dezen
eindeloos gruwelijken dag. Daar moet
immers ook na dezen tijd eenmaal
een nieuwe morgen gloren, gevolgd
door een dag waarop ook aan deze
wereldplaag ten slotte een einde zal
gekomen zijn.
Evenals in een
door een feilen storm is bezoch^
gansche rijen schoone woudreüfcen
erbarmelijk geveld liggen, en
begaanbare wegen nu totaal onher
kenbaar zijn geworden, ja alles tot
ons spreekt van de vernielende kracht
der woeste elementen, zoo zal ook
een deel der wereld na dezen meest
verwoestenden aller oorlogen‘zich
voor onze oogen opdoen. Geheele
rijen van jonge krachtige mannen
liggen geveldwaar eertijds welvaart
en geluk heerschte, nijpt thans de
kommer en treurt de rouw, en zijn
geheele volken voor lange jaren in
de bronaderen van voorspoed en
kracht wreed getroffen, maar toch,
de storm is voorby, de oorlog is
gedaan. Dan pas eerst zal de gru
welijke oogst van dezen wereldkrijg
kunnen worden overzien, zal eerst
ten volle kunnen worden begrepen
hoe diep de wonde ging in het
lichaam niet van enkele volken, maar
van geheel de menschheid, en
die menschheid zal voor een herha
ling dezer verschrikking móéten te
rugdeinzen, als voor een catastrophe,
die vriend noch vijand, overwinnaars
noch overwonnenen ontzag.
nimum-leeftijd 21 jaar
nimum-leeft. 29 ja*^
nimum-leeftijd 21 jaai.
ximum-leeft. 28 jaar:
nimum-leeftijd 19 jaar
ximum-leeft. 25 jaar’.
lien reeds zeer vol-
nde kunnende stoken
rimum-leeftijd 29 jaar}
i met 20 ja Ar immsr
t dienst te treden ah
tot JAC. KOOIJKt.
Wieringerwaard,
elast met het instal*
ig is dit werk door
met het grootste
(lOniSIIIE (OIRIXT.
PRIJS I) E R A 11V ER T E N TIN?
Van 1—-5 gewone regels met bewijsnummerf 0.55
Elke regel meer «0.10
By drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 1—5 regels f0.35 by vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f0.25 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
enden van een brief.
>s van aan neming de,
60
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaal -I f 1.25
Idem franco per post. „1.50
Met Geïllustreerd Zondagsblad 1.50
Idem franco per post,1.90
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau:
Mahkt 31, bij onie Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren.
21)
No hij twijfelde hij moest wei twij-
fden ot Elvira bet aanzoek van den
Amerikaan zou aannemen nu gevoel
de hij eerst recht hoe hij haakte naar
«ulk een oplossing van al de moeilijkhé-
den waartegen hij te kampen had.
Intusschen ging I 'Ivira voort met haar
I raadselachtjge stemming in tonen uit te
drukken. Snoward boog zich oen weinig
I over heur prachtig haar, dat als’ in gou-
den golven haar voorhoofd kroonde,
g. Leer met de wereld spelen, zooals
I S6 dit klavier bespeelt, en ge zult niet
f langei te klagen hebben over onbevre-
I digdheid, zeide hij zacht.
Het zelfvertrouwen dat in zijn stem
lag, stelde haar gerust. Met een glimlach,
die hem moest aanmoedigen tot veer4
I gaan, knikte zij langzaam doch zij hield
i alet op met spelen. Zij luisterde gaarne
naar hem reeds eenmaal had zij on
dervonden, dat de ronde woorden, waar
mee hij zijn levensbeschouwing uitdrukte,
voor haar verwarden gedachtenloop een
welkom houvast waren.
En Snoward sprak verder. Hij had zoo
zijn eigen manier om het rusteloos stre
ven van het menschelijk bestaan te schil
deren. Voor hem waren de mensohen,
7% Gemeenteraad-
tingszaal voor Mili-
u.
en Woningtoezicht
tandscom missie Ar*|
BURGEMEESTER en WETHOU-
DERS van Gouda, maken bekend,
dat ten laste van het dienstjaar 1914
bij loting ter aflossing na 1 Januari
1915 zijn aangewezen
1°. van de geldleening, groot
1136000.—, in 1893 aangegaan, de
obligation nrs. 9, 24, 27, 33, 36, 37,
40, 42, 43, 46, 47, 48, 51, 61, 65, 66,
70, 90, 111 en 102
2°. van de geldleening, groot
f 43000.—’, in 1895 aangegaan, de
obligatie no. 35;
3°. van de geldleening, groot
f.77000.in 1899 aangegaan, de
obligation nrs. 24 en 68
4°. van de geldleening, groot
f 106000.—, in 1908 aangegaan, de
obligation nrs. 17 en 79;
5°. van de geldleening, groot
f 66000.in 1905 aangegaan, de
obligation nrs. 21 en 37.
Gouda, 10 November 1914.
"V Burgemeester en Wethouders voorn.,
R. L. MARTENS.
De Secretaris,
J. VAN HEUSDE.
heeft dit jaren lang Ontkend, en ge
meend, dat de internationale belangen
den besten waarborg voor het besten
digen van den vrede waren. Wie aan
do draagkracht van het etische paci
fisme twijfelde, wie sceptisch stond
tegenover de internationale verbroe
dering der sociaal-democratie, die kon
dikwijls nog vertrouwen stellen in de
kracht van het internationale egoïsme,
dat voor handel en industrie, voor
wereldverkeer en bedryfs-expansie, een
duurzamen vrede van noode had.
Inmiddels wapenden zich de volken
tot de tanden, werden honderden, ja
duizenden millioenen aan de landsver
dediging geofferd en stegen in enkele
jaren de oorlogsbudgetten tot het
twee- en drievoudige. Niet alleen op
de finantieele draagkracht der volken
werd een beroep gedaan, ook op het
volk zelf, en in den vorm van langer
diensttijden werd van dit vaak het
uiterste gevergd.
En toch nog bleef, ondanks deze
ernstige waarschuwingen, de over-
groote meerderheid twijfel uitspreken
of het wel ooit tot een uitbarsting
van al dat opgehoopte materiaal kon
komen. De oude Romeinsche spreuk,
dat wie den vrede wil, ten oorlog
gereed moet zijn, was ook in de
hoofden van velen te zeer doordron
gen, dan dat zij konden gelooven aan
een ontwaken uit hun vredelievenden
droom.
Hoe is het vreeselijk Qntwaken
plotseling gekomenhoe is dat alles
anders geloopen, dan de belijders van
het moderne internationalisme zich
voorspiegelden dat de loop der dingen
zou zijn. Het gruwelijk oorlogsbedrijf,
dat zich thans voor oogen ontrolt,
wien heeft het niet geleerd, de oogen
te openen voor de wreede werkelijk
heid, die zich achter den schooneu
schijn verborg I
En tochMoeten wij nu voor
haar ons onvoorwaardelijk buigen
voor de heerschappij van het ge
weld, boven die van h'et rechtmoe-
zijn industrieelen opbloei en wereld-
positie ongetwijfeld aan dien oorlog,
doch de overwinning, destijds bevoch
ten, eischte niet minder het bloed van
tienduizenden en het levensgeluk van
ontelbare vele van Duitschland's zo
nen. Voor Frankrijk werd bovendien
het leed van-den krijg nog verdubbeld
door den smaad, die het gansche volk
drukte door het verlies van twee
bloeiende provinciën. De wrok daaruit
ontstaan, heeft zelfs tientallen van
jaren niet kunnen uitwisschen en steeds
heeft de revanche-idée de buitenland-
sche, zoogoed als de binnenlandsche
politiek van Frankrijk beheerscht.
Doch allengs is voor het geslacht
van toen, een nieuwe generatie opge
treden, eene die niet het oorlogswee
aan den lijve had gevoeld en allicht
dus wat milder gestemd was. Daar
nevens traden in het leven der volken
gaandeweg symptonen op, die schenen
te wijzen op een andere wereld-be-
pchouwing, dan eene die alleen door
het geweld van wapenen zou be
heerscht worden.
Allerwege deed zich een nieuwe
beweging gelden die der pacifisten,
die vredesvfiendeu genoemd werden,
een met recht internationale geestes-
fetrooming, die ook 'in ons land be
paalde verhoudingen aannam.
Overigens deed zich overal een
poort internationalisme kennen, dat
meende men, het sterkste bolwerk zou
^rjn tegen een mogelijken oorlog. In
idit internationalisme kwamen in niet
geringe mate de belangen van den
Wereldhandel tot uiting, alsook van het
jwereld-kapitaal, dat zich allerminst
aan grenzen liet gelegen liggen. De
IFransehe milliarden in Rusland, maar
oók in Oostenryk-Hongarije en zelfs
5n Duitschland ondargebracht, wekten
gevoelens op, die de feiten volkomen
Weerlegd hebben. Want geenszins toch
is gebleken, dat het groot-kapitaal ook
maar den minsten remmenden invloed
op het uitbreken van den krijg gehad
heeft of ook gehad kón hebben. Men
n 0-25
0,35 0,20
n 0.20
0.25
slechts cijfers, die men op de eene of an-
jtere manier moest weten te groepeeren
join er voordeel uit te trekken. Elvira be-
ggreep de redenen van zijn handelen niet,
fen de gevolgen ovenmin maar /ij Le-
iwortderde toeh de kracht, die in zijn re-
Sdenocringen stak, en zij voelde zich ge
vleid, dat hij voor zijn handelwijze ont
vouwde. Hij sprak en zij gaf hem in to-
jnen haar goedkeuring te kennen het
'was alsof hij wonderlijk ’n recitatief voor
droeg, waarbij zij hem op het klavier bc-
fgeleidde. Allengs begon hij vertrouwelij-
|ker te spreken. I.lvira’s aandacht ver
minderde; haar geest zweefde in de verte
en half d roomend dwaalde haar vingers
.over de toetsen en volgden daarbij haar
•verstrooide verbeelding. Zij vergat waar
zij was, en wie daar aohter haar stond
ten met zijn kalme redenceringen haar ze-
imrwen in slaap suste.
Plotseling bleven haar handen rusten,
ten ging een verlammende rilling door
giaar leden. Wat was dat? Wat had die
jiiati gezegd
miacn, Bliksemsnel trachtte haar verstand de
voort- laatste woorden te begrijpen, die zij had
’gehoord »ij schenen nog in de lucht
jte zweven en haar verstand snelde ze
yia om te kunnen vattenHij had ge
zegd, dat zij, Elvira, de voortreffelijkste
^levensgezellin voor hem zou zijn, die bij
slechts kon begeeren en toen... waan
lijk „wordt mijn vrouw!”
Nu zweeg hij. Hij wachtte zeker op
ha antwoord. En zij durfde niet omkij-
kon. Doch die stilte was haar onver
draaglijk. Krachtig sloeg zij op het Ma-
Dit nummer bestaat uit twee
bladen.
De Belgische troepen, die aan de
eertijds Yzer gestreden hebben, genieten du
riwt, seint de correspondent van de
„Tel.” uit Sluis. Ze hebben die dan
ook wel verdiend. Een regiment voet
volk heeft tusschen Nieuwpoort en
Dixmuiden in een enkelen nacht zeven
bajonetaanvallen gedaan. Van 240
caribiniers keerden er een vijftigtal
terug, in andere groepen waren de
verliezen nog heviger. We kunnen nu
aan nemen, dat de Belgen alleen aan
de Yzer 10,000 man dooden en ge
wonden hadden. De lichter gekwetsten
blijven in Frankrijk, de zwaargewon
den voert men naar Engeland, waar
vooral het Heilsleger hun verpleging
ter harte neemt. Het Belgische leger
wordt opnieuw goed uitgerust en ver
sterkt. De meeste officieren deden hun
plicht en ook van hen z^n er ont
zettend veel gevallen en ongenadig is
koning Albert tegenover hen die on
bekwaam zijn voor hun taak, welken
rang ze ook bekleeden.
Over de Duitsche verliezen heb ik
al veel gemeld. Dat die vreeselijk
waren, begrijpt men, als men weet,
dat het Engelsch-Fransche eskader
eens 48 uur bijna zonder ophouden
de zoo blootgestelde troepen beschoot.
De worsteling bij Dix
muiden.
De oorlogscorrespondent van do „Tijd”,
sloeg zij den muzieklessenaar dicht en
sloot de piano. Haar gelaat was zeer
bleek, haar blik was1 peinzend. Snowar I
bemerkte, dat hij niet langer over deze
zaak kon spreken en dat hij er wol teat
haastig over begonnen was. Hij deed
eenige «tappen achterwaarts.
Nu, zooals ik zei, ge hebt al den
tijd om een besluit te nomen, barones.
Ge kunt het mij mededeelen, wanneer liet
u goeddunkt.
Zij knikte, ofschoon zij hem liefst da
delijk had afgewezenj Zij vreesde echter,
lal zij op dit oogonblik niet kalm genoeg
was om hem haar Weigerend antwoord
1° zeggen, zonder hem te belocdigen. En
hcleedigon wilde zij hom niet, ze wilde
ook in het vervolg nog gaarne met hem
omgaan.
Met een gewoon effen gelaat trad Ellc-
rich op dit oogenblik binnen en richtte
tot ETvira eenige spottende woorden over
haar iwocst klavlerspel. Dit bracht het
gesprek weer in het gelijke vaarwater,
lat men de conversatie noemt.
Snoward nam weldra afscheid. Elle-
rich deed hem uitgeleide en koerde niet
tot zijn dochter terug. Hij vermoedde vol
strekt niet, dat de Amerikaan het wer
kelijk roods gewaagd had Elvira zijn aan
zoek voor te dragen. De man zag er zoo
gelijkmoedig uit al» ooit te’ voeren.
weging neemt. Ik geloof, vole huwelijken
worden gesloten met minder uitzicht op
oen voortdurende goede verstandhouding
Wij kunnen ons stellig niet in elkaar ver
gissen. Ik verlang niets van u dan dat
ge uw leven inricht, zooals dat betaamt
aan de echtgenoot? van Ralph Snoward.
Op mijn eerbiedige toegenegenheid Kunt
ge steeds rekenen. Terwijl wij ieder aan
ons eigen karakter getrouw blijven, kun
nen wij toch met elkaar in overeenstem
ming zijn. Go zult den triomf uwer
schoonheid genieten, en ik zal mij daarin
verheugen; in hel voldoen aan uw stout
ste wonschen zal ik mijp bevrediging vin
den. Laat gerust uw trots gelden, om
ring u met alle mogelijke pracht; wees
verkwistend en werp het goud met volle
handen weg, dat zult ge steeds net
smaak weten te doen! En hoe grooter
uw lust is om te heerschen in alle heer
lijkheden dezer wereld, hoe nwer mij/dat
zal aansporen om de middelen daartoe
aan uw voeten neer te leggen. Ge moogl
gerust gelooven, dat ik de krachten heb
om den schat waarin ge naar hartelust
moogt rondwoelen, onuitputtelijk te ma
ken.
Elvira geraakte in verwarring, echter
niet door deze verlokkelijke voorspiege
lingen. Misschien zou zij nog aan een
oogenbllkkelijke opwelling van len Ame
rikaan gedacht hebben, die hem tot dit
verrassende aanzoek bracht. Doch hoe
moer zij nu begon te beseffen, dat hij in
ernst sprak, hoe meer zij zich beklemd
gevoelde.
Alleen om tets te doen te hebben
vier aan dat waren de dissonanten,
die den baron uit zijn onaangename over
peinzingen opschrikten.
Nog niet geheel op streek stond zij op
bnoward bleef een weinig voorovergelio-
gen staan, met effen gelaat, alsof hij
slechts gestoord was in een altedaagsch
gesprek. Onbeschroomd en zonder zich te
haasten, vervolgde hij
Ik wil niet bij u aandringon op
een oogenblikkelijk besluit, barones Ik
kan wachten. Doch vergun mij iets
zeggen, dat alleen de reden zou
w ezen, om mijn aanzoek aan te nem'*n
Ik wil u dan mededeelen, dat ik u niet
begeer, zooals het voor de wereld den
schijn zal hebben. Dat behoeft ge dus
niet te vreezen. Ik verlang van u niets,
wat men liefde zou kunnen noemen ik
zou u die zelf ook niet kunnen betoenen
Wij hebben achting voor elkaar en dat Is
voldoende. Ge zoudt even goed mijn doch
ter ot mijn zuster kunnen zijn. Met groo
te teederheid zal ik mij nooit aan u op
dringen, dat beloof ik u op mijn woir.l,
„op mijn zelfde woord, dat in zaken b:n-
dende kracht heeft”. f
I- Ivira moest glimlachen om de ruwo
onbeschroomdheid, waarmee hij zijn aan
zoek op één lijn stelde met zijn handela-
zaken. Zeker, waar zou hij ook met meer
nadruk bij kunnen zweren dan bij zijn
zakh), die zoo zijn geheele bestaan in be
slag nemen.
Wij begrijpen elkaar, zie ik, zeide
hij met een buiging dankende voor haar
glimlach. Nu durf ik hopen, dat ge
mijn aanzoek onder vooroordeel in over-
re oogst. 40
andeerd.
71 blik V» blik
f 1,40 f 0,80
0,75 0,40
1,25 0,70
1,60 0,90
0,55 0,30
„0,40
0>
0,35
0,50 0,30
0,35-
