De Oorlog.
o. 12632
Dinsdag 17 November 1614.
53e tlaurgung.
£Ti©-u--sxrs- eaa. -^ci-srerte:n.ti©"blsLd. -voor Gr-o-u.d.st ©:el OxcLstx©le©:EL
"Verschijnt dadelijke belialve Zon- en Feestdagen.
Telefoon lnterc. 82.
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
Telefoon lnterc. 82.
FEUILLETON,
Elvira.
bOlDSCllE COURANT.
PHIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaalf 1.25
Idem franco per post,1.50
Met Geïllustreerd Zondagsblad.1.50
Idem franco per post.1.90
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau:
Markt 31, bij onze Agenten, den Boekhandel en do Postkantoren.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummerf 0.55
Elke regel meer„0.10
By drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f0.35 by vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f0.25 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
Aan bet Westelijk Front.
Do Duitse her sin België en
F r a li k r ij k.
PARIJS, (via Londen), 16 Nov.
(Reuter.) In het middag-communiqué
wordt gezegd -*•
De nieuwe inundaties in bot onder
water gezette terrein strekken zieh
thans tut tot 5 kilometer ton Noorden
van Bixscboote. De pogingen der Duit-
8(th< rs om het kanaal tusschen Dix-
muiden en Bixschooto over te steken
zijn afgeslagon. Een Duitseh regimont
werd geheel vernietigd.
RERLIJN, 16 Nov. (Van Duitscho
zijde) Officieel. Het Qroote Hoofd
kwartier moldt om 10.11 voormiddag»
Op het westelijk front was gisteren
de werkzaamhoid van beide partijec
tengevolge van den heerschenden
«torm on do snoeuwbuien slechts ge
ring. In Vlaanderen vorderen onze
aanvallen langzaam. In het Aneonner-
woud behaalden wij echter enxole be
langrijke successen.
Aan het Oostelijk Front.
Duitsche overwinning op de Russen.
BERLIJN, 16 Nov. (Officiëel)
.Gistoren wierpen do Duitscho troepen
\\v Oost-Pruisen bij Stalluponen den
vijand terug.
De in Noord-West-Polen opereeren-
de troepen wierpen bij Soldau de
oprukkende Russische Rtrijdmacht
terug, terwijl ook de aan den rechter
oever van de Weichsel staande troe
pen werden teruggeslagen.
In doze gevechten werden 5000 ge
vangenen gemaakt.
In de sedert eenige dagen plaats
gehad hebbende gevechten bij Wloch-
Inbech is thans de beslissing gevallen.
De daar oprukkende Russische troe
pen werden tot Koetno teruggeworpen.
Zij verloren tot nu toe 23000 ge
vangenen en 70 machinegeweren.
Het aantal veroverde stukken ge
schat kan nog niet worden vastgesteld.
De terugslag der Russen.
BERLIJN, 16 Nov. Het Berliner
jeblatt schrijft naar aanleiding van
de Duitsche overwinningen op het
oostelijk krijgstooneel, waarvan het
laatste communiqué van den generalen
staf melding maakt
29)
Ban nou zo dien knaap in 't openhaar
belecdigd en op dc sabel of op de pis
tool hebben uitgedaagd 1 Oh, dat was
mooi bedach,! Kon zij dat niet laten doen
door één van haar talrijke aanbidders
Zij behoefde slechts le zeggen, dat die
man liet gewaagd had haar te beleedigen,
en leder van hen zou het zich een eer
rekenen den handschoen voor haar te
mogen opnemen. Tot een tweegevecht zou
het toch niet komen, want de schoolmees
ter. die droge boekenwurm, kon wel een
beetje geleerdheid piraten, inaar zou zich
stellig terugtrekken, als het cr op aan
kwam zijn moed te liewijzen öiet een wa
pen in de hand. Doch zulk een blaam
wenschte zij juist; zij wilde zijn flauwe
verontschuldigingen tegenover zijn tegen
stander hoor en, zij wilde hem als oen
lafhartige zien staan dat zou haar
wraak zijn. Ot hoe vurig wenschte zij
nu, dat er een geschikte wreker was ko-
wen opdagen.
Zij keek in het rond o! zij niet oen van
haar vele aanbidders zag, en daar zag
zij juist weer dien onverdraaglijken man
in fraaie bogen naderenEn daar geen
vijf schreden van haar verwijderd maakte
Over dit terugslaan van don vijand
aan de Oost- en Westpruisische gren
zen mogen wij ons verheugen maar
over do ernstige nederlaag der Russen
die naar Thorn marcheerden mogen
wij jubelen. Het hoofdkwartier van
Generaal Hindenburg meldt beschei
den, dat de beslissing gevallen, maar
van hoeveel belang is deze beslissing
niet geworden. Eerst vielen onze troe
pen de vijandelijke voorhoede bij Wlo-
clabech aan en op 14 November werd
het eerste legercorps van den vijand
teruggeslagen. .Hierop voorde de over
winnaar van Tannenberg een kranig
stuk uit, door een heel Russisch logor
niet minder dan 50 K.M. ovor Kutno
terug te worpen en bij do achtervol
ging 23000 man, dus meer dan een half
legercorps, gevangen te nemen. De ver
liezen der Russen aan geschut en ma
chinegeweren doen denken aan de eer
ste overwinningen in Oost-Pruisen.
Duitschland on Zuid-Afrika.
Over de crisis, welke thans in Zuid-
Afrika woedt, schrijft de Volkstem o.a.:
De politiek van Duitschland jegens
Zuid-A-frika is nu voor elkeen duide
lijk. Men wil te Berlijn van Brits
Zuid-Afrika 'n Republiek maken, met
behulp van Afrikaners, die van uit
Zuidwest militaire ondersteuning zul
len erlangen. Indien dit schema de
sympathie der Afrikaners had kunnen
verworven, zou de Republiek nooit
zonder burger-oorlog gevestigd kunnen
zijn zoodanigo Republiek zou dan in
jjia voortbestaan afhankelik worden
van de welwillende belangstelling
't Duitse Goevernement. Met andere
woorden, ons land zou 'n yuzal-Staat
worden van 't Duitsche Rijk. Dit moet
met alle beschikbare middelen belet
worden. Dit wil ons Botha-Kabinet
met do medewerking van alle Afrika
ners beletten.
Er is voel geduld noodig voor wie
'n volk als 't onze moot regeren. Toen
besloten was tot aktief optreden tegen
Zuidwest, erkenden de militaire auto
riteiten de noodzaak om in stilte en
met spoed te mobiliseeren. Zorgvuldig
werden alle opgeroepen burgers on
derzocht wat betreft lichamelijke ge
schiktheid en geestelike vaardigheid
voor de beraamde veldtocht. Niemand
is vandaag onder de wapenen, die niet
sterk van gestel en volkomen gewillig
was om den krijgsdienst te doen. En
er heerscht oprechte geestdrift bij elk
gekommandeerde burgerNauweliks
hij een scherpe wending zijwaarts. Dat
was een meesterstuk van kracht en be
hendigheid; onwillig moest zij dat erken
nen. Het ergerde haar, dat zij dit moest
doen van een man, dien zij niet anders
wilde beschouwen, dan als een pedant
kamergeleerde.' Doch ja, hij was immers
slechts een boerenjongen of zoo iets, die
in zijn kinderjaren buiten op het land
ruimschoots gelegenheid had gehad tot
lichaamsoefeningen. Zijn studentenjaren
had hij dan zeker ook niet alleen door
gebracht met over boeken gebogen te zit
ten. Wonderlijk nu stelde zij zich de
jonkman weer voor als corpslid, met het
wapen in de hand, en lat paste heel
goed bij zijn slanke buigzame en toch
krachtige gestalte. Met verbittering moest
zij de gedachte opgeven, dat hij als laf
aard zou terugbeven voor een tweege
vecht. Wat die knaap was In
staat om haar kampvechter In het zand
te laten bijten of hem met bebloeden kop
weg te sturen... en dan eerst zijn over
winning te genieten.
Zij sprong op. Wat moest zij daar
Moest zij hem nog langer gelegenheid ge
ven om te toonen, hoe goed hij op het
ij» thuis was Zij had een afkeer van
zulke pralerij. En bovendien begon zijde
koude te voelen. Met flinke slagen vloog
zij over de ijsvlakte voort. Door de be
weging werd *ij weer warnet en gevoelde
zij bevrediging. Voorton pijlsnel
schoot zij vooruit, de wind floot haar om
de oor en. zij reed al verder en verder
weg van den groofen zwerm, die haar
waren de vijandolikheden begonnen,
of men hoorde do wanhoopskreet van
moedors, wier zoons in hun enthoe-
siasme verzuimd hadden om verlof te
vragen tot het verrichten vnn kom-
mando-dienstEn van kansel en plat
vorm regende het verwijten tegen de
Rog., die do burgera met geweld
dwong om tegen hun zin aan 'n eks-
ditie deel te nemen Daarop werd
loten om vrijwilligers op to roepen
voor deelname uan do krijgs-bedrijven.
Maar die vrijwilligermethodo is vreemd
aan onze volksaard. Vanouds zijn do
mensen gewóón om to worden gekom-
mandoerd en nu hoort men zeggen
„wij staan bereidwillig klaar om krijgs
dienst te doen op 't oerste hevel
„onzer RogeeringPas de Verdedi-
„gings-Wet op ons toe, en wij zullen
„zonder aarzeling optrekkenVrij-
willigor-worden is voor menigeen stui
tend Maar bij onze medeburgers van
engelse afkomst is 't juist Andersom.
Voor hen is 't beginsel van gekom-
mandeerd-worden Btuitönd en zij ver
langen als „volunteers" naar 't front
te gaan. Er is voorwaar veel geduld
nodig om met 't Zuidafrikntjnso pu
bliek klaar te komen 1
De „Heilige" oorlog.
CON STA NTINOPEL» 15 Nov. De
Shoik-oel-Islam, die don vertegenwoor
diger van het Berl. jpjgpbl. te Con-
stantinopei in audiëntie ontving, ver
klaarde daasbij op de vraag naar do
geestelijko organisatio en de boteekenis
die de „Dschihad", do Heilige Oorlog
voor do Mohammedaanscho wereld
hepft, dat nog nimmer het Khalifaat,
in den vorm als thans geschiedt, do
banier van de „Dsohihad" heeft ont
rold. Zelfs de Heilige Oorlogen, die de
Islam ten tyde der Kruistochten ge
voerd heeft, zijn met don omvang en
de beteekonis van dezen Heiligen
Oorlog niet te vergelijken. Sedert dien
zijn eeuwen voorbij gegaan, maar het
„Woord" leert, dat Dschihad's gebo
den in de harten der Mohammedanen
langer voort blijft leven. Wanneer
thans het Fetwa-gebod uitgaat, weet
elke geloovige Mohammedaan en zoo
noodig ook elke Mohammedaansche
vrouw wat zijn, en haar plicht is. De
vijanden van don Islam, die het Kha
lifaat bedreigen, dwingen ons tot den
Heiligen Oorlog. De maatregelen ge
nomen om ons het gebruik der ver
keersmiddelen te ontzeggen zullen
onze vijanden weinig helpen. Reeds
in haar bewegingen belemmerde. Zij wil
de de vrije ruimte hebben en eens rijden
tot zij moede werd. I r was daar ruimte
genoeg. Het meer strekte zich in ginds
nog verscheidene kilometers verder uit,
werd daar smaller en verloor zich in
onregelmatige krommingen tusschen "de
hoornen.
Wel was daar geen haan schoonge
veegd, alleen op het breede gedeelte had
inen voor de schaatsenrijders gezorgd
maar wat hinderde dat Zij voelde nu
behoefte om weer eens buiten de gewone
orde te treden......
Mijnheer Schwerdtnert Kijk eens...
is dat 1 lvira? daar ginder.
Robert kwam naar zijn gouverneur ge
reden en wees naar de vrij uttloopende
richting. Schwerdtner richtte het oog
daarheen en heel in de verte herkende
scherpe blik nog de blauwe veer, ter
wijl haar gestalte reeds zoo klein scheen,
dat een onverschillig toeschouwer die
nauwelijks zou hebben opgemerkt.
Plotseling verbleekte hij.
O God! zij begeeft zich in gevaar l
Hoe dat?
Zie je die twee roods palen, gin
der? Tot zoover Is het ijs beproefd. Ver
der op zijn gevaarlijke plaatsen bij de
monding van kleine heken. Nog geen
vijf minuten geleden heeft oen parkwach
ter me dat verteld.
Onder het spreken had hij de verlam
ming van (kin schrik overwonnen en
vloog pijlsnel de liarones achterna, zoo
dat Robert, die volgde, hem weldra een
weten honderdduizenden pelgrims, die
van Mekka naar Medina trekken, om
naar do hoiligo houve'en te gaan, van
het besluit der Fetwa als microben
zullon deze geboden in de lichamen
der Mohammedanon dringen, die in de
vijandelijke rijen strijden. Overal, in
Oran gelijk ook in de Afriknansche
koloniën, zal het Dschihad-gebod de
levenszenuw van onze vijanden en van
allen, dio hen onderstounon. vorwoes-
ton, ook van hen, die in de toekomst
zich aan hun zijde zullon scharon.
De kinderen van Mohammed's pro
feet zullen niet ten onder gaan on zij
zijn verheugd don oorlog gemeenschap
pelijk met do legers van Oosteijrijk-
Hongarije en van Koizer Wilholm\to
voeren, wiens woord„ik ben do
vriend van 300 millioen Mohamme
danen", alle aanhangers van den Islam
kennon.
Aan de GriekschBulgatyscho gronB.
De oorrespondent te Sofia van het
Berliner Tageblatt seint, dat in de
afgeloopen week tal v. incidenten op de
GriemcnBulgaarscho grenzen bob
ben «laats gevonden. Hoofdzakelijk
werdpn deze voorvallen veroorzaakt
Grieksehe grenswachten, die
iJulgaarscho boeren, die naar den arbeid
logen, aanvielen. Deze laatsten riepon
daarop de hulp in van de Bulgaarsche
grenswachten. Op deze wyzo vond op
bqna alle grensposten een min of meer
ernstig gevecht plaats. Aan Bulgaar
sche zijde werden in het goheel vier
man gedood en negon verwond. De
Grieksehe verliezen zijn niet bekend.
De vijandelijke houding dor Grieken
baart te Sofia grooto ongerustheid.
De verliezen in dezen oorlog.
Hoeveel man zijn in dezen oorlog
reeds gesneuveld of buiten gevecht
gesteld
Het N. v. d. D. heeft een poging
gedaan om op de vraag een antwoord
te geven. Doch zooals het blad
terecht bpmerkt stuit men daarbij
al dadelijk op het bezwaar, dat er nog
steeds niouwo troopen naar de ver
schillende oorlogs-terreinen gezonden
worden, zoodat het totaal der in het
veld te brengen combattanten zelfs
niet te ramen is, en elke grondslag
voor een percentsgewijze vergelijking
vooralsnog ontbreekt. Vraagt men
naar het geheele aantal thans te velde
staande combattanten (niot enkel de
troepen in de gevechtalinio), dan kan
groot eind ten achter was.
Hot was een wilde jacht, waarbij
tichwerdiner alle krachten inspande en
aan niets dacht dan aan het levensge
vaar, waarin Elvira vorkoerde en dat bet
misschien van Mn seconde afhing, haar
le redden.
De barones was vlug, maar hij was
nog vlugger; elke slag bracht hem
tweemaal zoover als haar, Kon zij reeds
lang door het Ijs gezakt zijn. Hij zette
de banden aan den mond en riep om
haar te waarschuwen. Zij hoorde hem niet
de afstand was te groot en hij kon niet
harder roepen.
En voort vloog hij; het flikkerde hem
voor de oogen, zijn heete adem vloog ala
een wolk damp langs zijn gelaat, hij
voelde geen grond meer onder de voeten
en kon den afstand niot moer ondei-schel-
den. Hij dacht aan niets dan aan voort
te snellen.
Daar ginds, op «mstreeks honderd me
ters atstand, vormde het moer een scherpe
bocht verborgen tusschen de hoornen.
Daar moest hij haar uit hot oog verlie
zen en hij had er een voorgevoel van,
dat daar Elvira's noodlot zou vervuld
worden. Ala zij door het ija zakte, voor
dat hij haar zag, kon zij door den stroom
onder het ija geraken en dan zou red
ding onmogelijk wezen.
Nog eenmaal al zijn krachten Inge
spannen! f lvira scheen juist aan de uiter
ste grens gekomen. Weder gebruikte hij
zijn handen als spreekbuis en riop zoo
hard, dat de keel hem pijn deed:
het volgende geantwoord worden In
vredestijd hebben Duitschland, Oosten
rijk, Rusland, Frankryk, Engeland,
België, Servië en Turkije gezamenlijk
3'/a 4 millioen man op de boon.
Hoe do strijdmachten in oorlogstijd
aangroeien, is Zeer rnooilgk te zeggen,
maar de gezamenlijke macht van
Duitschland en Oostenrijk is voor 't
oogenblik, de vrijwilligers inbegrepen,
op 6'/2 millipen te ramen, die van
Turkije is onberekenbaar. Rusland,.
Frankrijk, Sorvië, Montenegro, België
en Engeland beschikten tot dusver
gezamenlijk over 8 a 9 millioen weer
bare mannen te velde. De koloniën
komen hierbij alloon voor de reeds
gezonden hulptroopen in aanmerking,
on Japan, welks actio tot dusver van
plaatselijken aard is gebleven, is niet
meegerekend.
Volgons een bericht uit Kopenhagen
zoudon do Duitscho verlioslijston thans
een half millioen namen bevat heb
ben, waarbij nog maar weinige uit
October. Dat komt ons overdreven
voor, evenzeer als oen Engelscho
schatting, die op een totaal-verlies van
1.250.000 man, tot op heden, zou uit-
loopon. Men mag, dunkt ons, veilig
aannemen, dat het aantal doodon en
ernstig gewonden on krijgsgevangenen
tot November nog lang niet dat aantal
bedragen heeft wat toch al erg
genoeg is. Ilot geheele aantal tijdelijk
Buiten gevocht gestelden wordt na
tuurlijk vergroot door de licht-gowon-
don, die later opnieuw naar hot front
gozondon worden, do zieken en do
tijdelijk ongoschikten.
De verliezen, door de verbondenen
rechtstreeks geleden, zullon, dunkt ons,
niot grootor geweest zijn dan hot totaal
cijfer dor Duitsche, eer mindor. Maar
zij vorloron veel meer krijgsgevan
genen.
Volgons oen Duitseh blad, dat wij
dezer dagen inzagen, zouden do Rus
sen reeds 650,000, de Franschon
660,000 dooden, gewonden on krijgs
gevangenen verloren hebben. Ook
weer schromelijk overdreven, zonder
twijfel, vooral wat de Eransche vor-
liezen.
Alleen van Engeleche zijde is dezer
dagen een officieoi© opgaaf in het
Lagerhui» gedaanhet geheele ver
lies (op een strijdmacht die wij op
250 300.000 man schatten) bedroeg
tot November 57.000 man. Naar ver
houding gerekend, en in aanmerking
genomen dat do Ëngelsche troepen
op het westelijke oorlogsterrein voort-
Hall! Niet verder:
Meer kon hij niot uitbrengen. Hij dacht,
lat hij van uitputting zou neerzijgen.
Maar gelukkig, hij zag dat I .lvira het
hoofd omwendde; zij had hem dus ge-
Itoord en moest hem nu wel zien. liij
sloeg de armen wijd uit en wuifde om
haar oen waarschuwingsteken te geven;
roepen kon hij niet meur. Doch het meis
je rood snel verder- Was dat eigen
zinnigheid of overmoed? Wilde zij dan
uit trots togen hem te gronde
traan?
Terwijl de krachten hem ontzonken,
verminderde ook zijn moed. In w» op
welling van toorn sprak hij tot zichzel-
ven: laat zij haar gang gaan! Doch 't
verlangen om haar te redden kwam on
middellijk weer lioven, hij wilde haar red
den, al moest hij er «elf dood bij neer
vallen 1 Nu wilde hij ookzijn trots eens
toonen; door haar tot eiken prijs te be-
-tchernicn togen een onheil.
In vliegende vaart schoot hij weer
voort. Nog eens met krocht vooruit
en nog eens! Daar sloeg zij de bocht oui
en verdween uit 't gezicht! Voort! Voort!
en, twoe, drie slagen! Daar kwam hij
ook de bocht om, maar met den kortste»
zwaai hij was, naast haar hij kwam
lmar vooruit nu linksom gezwenkt om
haar den pos af te snijden.
(Wordt vervolgd