'S
min
r”
r
De Oorlog.
Woensdag 23 December 1914.
ftp. 12663.
53e Jaargang.
behalve Zon-
Feestdagen.
en
WEN
Telefoon Interc. 82.
BERICHT.
FEUILLETON
Verwoeste JZzvzns.
de Jong
losthaven 31.
soorten Haarwerkeo.
Bi
voor Q-o-clcLsu exx Oïxxstreleezx.
Verschijnt dagelijks
BERICHT.
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
Telefoon Interc. 82.
--
■<t~rERA frg.
gebruikt
uur te-
iBcommissie Armen-
Weichsel
en
HOOFDSTUK III.
4
aan
heeschen
nooit genezen in mij,
zou
)N
er
N-QUELL
RONWATER
de Réunie 8 uur
;kring Kathleen Par
en wij geregeld tijdig
ogen ontvangen van
icerten, vermakelijk
deze dan in onze
den.
mo-
een
Een beeld' der werkelijkheid
van
heroverden,
het terrein,
gewonnen.
het
van
ge-
onze
de
en
i PARFUMERIÊN
■ARTIKELEN.
lig groote Collectie
rfumerie huizen.
gij
een
;eeft
J in
in
op
ringszaal voor Mili-
u.
1 co-
dezen
had
van do J
zijn, bezette zij New-aai
zich over de linie Jasl
lornen
‘rvleugt
sh
mede-
Vad.
wer-
wor-
deelte
ningen
of win
dere stedei
hoort vooi
deelden
positie»
gereed
uwt zij
maar
sIm
de Daily
"w den
niet on
tegen een inval
een leger vt
ïbracht en
Schouwburg, 8 uur,
itsvoorstelling Rott.
chap.
il Hollandia 8 uur,
avond Jongelieden-
Bond afd. Gouda.
Zij, die zich met ingang van I JAN.
1915 op dit blad wenschen te abon
neren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
RDEN OP REKENING!
I TERUGGAAF VERGOEL'-
t A 15 CT. I
GOiiimiE (iiiiHvr.
ie en m Keritdae ul dit bind niet
verschijnen.
ADVERTENT1EN voor het nummer van
Donderdagavond, hetwelk het Zaterdag-
nummer vervangt, kunnen wqrden inge
zonden tot ulterlijk Donderdagmiddag
ia uur. de administratib.
mgi
’ijlt de kardinaal
--jeten
gevoed
de Duitsche
u/ood uit de han
dle naar de stad
wordt oin-
l vrouwen of
Er is
die werk
brood te
vrouw, zijne dochter en zijne piano te
herbergen. Helmveld’s echtgenoote was
bijna altijd ziek, haar handen waren ge
heel en al door rheumatiek krom getrok
ken, zoodat zij zelf niets in het huis
houden verrichten konmaar hunne doch
ter Théresa deed alles voor haar ouders
Zij kookte, waschte en verstelde van den
ochtend tot den avond, met eene onna
volgbare toewijding. Als men haar aan
het werk zag, zou men gemeend hebben
dat zij geen grooter geluk op aarde ken
de. Zij was het ook die de deur open
deed, en de jongeling werd terstond aan
genaam getroffen door haar lief gelaat,
met de zachte trekken en den trouwen,
gevoelvollen blik.
„Vader wacht u,” zeide zij, „wees zoo
goed in zijne kamer binnen te, gaan.”
Het studeervertrek van den grijzen
toonkunstenaar bevatte weinig meer dan
eene piano, eenige stoelen en oen hon
derdtal muziekboekenmaar alles blonk
en schitterde er van zindelijkheid en hij
zelf begroette zijn jeugdigen bezoeker zoo
hartelijk, dat deze zich aanstonds in die
toch armoedige omgeving tehuis gevoelde.
De muziekmeester begon met hem over
zijne kunst te spreken en speelde hem
zelfs een stuk voor, met de blijkbare in
genomenheid van iemand die weet dat hij
zich tegenover een kenner bevindt. Daar
na vertelde hij hem van zijne twee over
gebleven zoons, die beide op den hoofd-
Aan het Westelijk Front
PARIJS, 22 Dec. Het middag-communi-
qué vermeldt meer of minder belangrijke
vorderingen op verschillende punten van
het front tusschen de Leye en de Vogezen.
Rond Louvain (bedoeld zal wel zijn
Souain, ten Oosten van Reims) hadden
hevige bajonetaanvallen plaats. Wij gin
gen in deze streek niet merkbaar voor
uit, maar wij namen bij Perttes le Hur-
lus drie Duitsche aardwerken, welke een
loopgraaf front van 1500 M. vertegenwoor
digden.
In het bosch, Ni
court, tusschen de
slaagden onze troepen er
ijzer^raadversperring te kt
van de vijandelijke lóopgre
maken, waarir
ven. Op den
in het bosch
wij en
vecht,
Deo.
Onno Holdius was zeer verwonderd,
toen hij na afloop van het concert zijne
moeder in druk gesprek vond gewikkeld
met den hem geheel onbekenden grijsaard
die hem aanstonds verzocht hem den vol
genden dag te komen bezoeken en hem
zijn adres opgaf in eene ver van aan
zienlijke straat.
„Gij behoeft slechts naar Helm veld den
muziekmeester te vragen,” zeide hij, „en
een ieder zal u terstond terecht, wijzen.
Ik geloof niet dat er een kat in de buurt
is die. mij niet kent. Ik woon daar nu al
dertig jaar.”
De jonge man beloofde stellig aan zijn1
uitnoodiging gehoor te geven en verge
zelde daarop zijne moeder, die sedert haar
onderhoud met haar nieuwen vriend
der geheel bemoedigd was.
voortaan niet meer alleen staan,
vaderlijken steun vinden, in den man die
zelf zooveel geleden had. Zijn eigen va
der had hem veel te vroeg ontbroken.
Wat wilde eene vrouw zonder ondervin
ding zeggen tot een zoon die zooveel
knapper was dan zij en op het punt
stond de wijde wereld in te gaan
Den volgenden morgen tegen elf ure,
klopte Onno bij den ouden meester aan.
Hij bewoonde een zeer klein bovenhuisje,
waar juist ruimte genoeg was om zijne
drijven.
afzonderlijke
troepen
elke colonne
Op nachtpost aan het Yser-kanaal.
In een soldaten brief in het Berliner
Tageblatt leest men
Te voet gaat het- verder, twee
aan twee, op den donkeren, modde-
rigen landweg in de richting van N.
Spoedig slaan wij links af, de weilanden
in, in het overstroomde gebied, nu eens
tot aan de knieen in den modder, dan
weer door helder water. Allen hijgen.
Velen vallen er in, ik drie maal. Eens
had ik een stuk brood, in^de hand en
tot aan de pols viel ik dawrmeo in de
bagger. Eindelijk komen wtj aan de
tamelijk breede Yser. ï)e brug bestaat
uit vaten met planken er over. Slechts
vijf man mogen er op grooten afstand
van elkaar tegelijk op en ze ligt zeer
te waggelen. „In het Lunapark kost
de pret vijftig pfennig” zegt een onzer
Berlijners. Bij iedere schommeling glin
stert het water met duizend vonken,
een prachtig schouwspel, maar de reden
is droevig. Het komt door de vele,
vele lijken, die in het water liggen te
verworden. Een groote sterfte onder
den visch is mede een gevolg daarvan.
Eindelijk zijn we allen goed aange
komen aan den overkant. En nu gaat
het over een eindelooze, smalle dijk.
Aan weerskanten onafzienbare water
vlakten, die heel ver weg nog flauw
glimmen door het donker en de sterren
weerspiegelen. Het geglij en gestruikel
begint alweer. „Oppalssen dat niemand
van de sokken gaat'*. Eindelijk gaat
de weg door een groote, mooie poort
ingang naar de „groote hen” een prach
tige hoeve, - die als een trotsch kasteel,
in het water ligt, rondom door grach
ten omgeven. De gebouwen zijn geheel
in elkaar geschoten en we glijden naar
beneden in den kelder. Daar liggen
we snachts op stroo én wisselen elkaar
af op wacht. Dit is de meest vooruit
geschoven stelling en een paar honderd
njeter van ons af staat reeds de vijand.
De dubbele post, die wij aflossen,
heeft een rookende Belgische patrouille
gezien, die tot aan de gracht gekomen
is, die voor de schelf ligt. Daar konden
zij niet over komen en zij zijn weer
weg gegaan zonder iets gemerkt te
hebben van de Duitsche schildwacht.
Met den rug staan wij tegen de schelf
en luisteren, spieden, tasten in de
schaduwwereld voor ons. De nacht is
vrij klaar. Tot op vijftig meter afstand
kan men duidelijk boom en bosch on
derscheiden. Overal ruischt, kraakt en
knakt het in de natuur. Gras en wilgen
bewegen zich in den wind. Vijanden
overal, als men niet al zijn wil inspant
en hernam X
„Meent gij dan dat ik \nij niet* zou
herinneren tot wien Edut^-d gezonden
werd, toen hij zich naar Parijs begaf
Een onzer grootste meesters, die bijzon
der ingenoiuen was met zijn talent, gat
hem een woord van aanbeveling mede
voor Renaud, dien hij persoonlijk kende.
i (Wordt vervolgd.)
we-
Onno zou
en een
cursus waren om officier te worden,
eindigde met te vragen.
„Heeft uwe moeder u verhaald op welke
wijze ik mijn oudsten jongen verloor
„Neen, mijnheer”, antwoordde Onno,
„zij zeide mij alleen maar dat gij veel
verdriet gekend hadt in uw leven.”
„Veel, ja zeer veel. Niets is qchter te
vergelijken geweest bij dezen laatsten slag.
Men kan zich over alles troosten in het
leven; al vervolgt ons steeds armoede,
miskenning, of wat het dan ook zij, maar
de dood, ziet gij, dat is het onherstel
bare, het losscheuren der teerste koorden
van het hart; dé immer knagende pijn
van een deel van u zelven dat langzaam
in het graf verteert en dan, mijn arme
Eduard was zoo begaafd, het lot scheen
zooveel gunstiger voor hem gestemd te
zijn dan het mij ooit gezind was in
dien hij slechts gewild had zou hij op
dit oogenblik een rijk en beroemd kun
stenaar zijn geweest. Helaas de vriend
die hem begraven heeft vertelde mij welk
oen gebrek er in zijne werkplaats heersch-
te. Zoolang de moeder leeft ben ik tot
stilzwijgen gebonden, de zaak zou al te
veel opzien baren, om niet tot haar door
te dringen maar mocht zij mij ooit ont
vallen, dan zal ik de bedrieger, die zich
met zijn arbeid verrijkte en verhief, het
masker van het gelaat rukken."
„Van welk bedrog is hij het slacht
offer geworden vroeg Onno vol mede-
van 34 c.M. kaliber,
aan het wankelen te 1
zonder op Nieuwpoort
Yperen.
Zij bereikten echter nergens
wenschte succes. De stemming
troepen is overal uitstekend.
De toestand in België.
Kardinaal Mercier, aartsbisschop van
Mechelen geeft van den toestand in Bel
gië de volgende beschrijving
„De tegenwoordige post- en spoorWeg-
regeling maakt echter alle verkeer uiterst
moeilijk. Daarom zie ik mij verplicht mijn
eigen diocees, en zelfs, onder deze be
perking, blijft het onzeker en onvolledig,
isenige feiten nochtans kunnen eenig
denkbeeld geven van ons lijden. Er zijn
19 parochiekerken verwoest of ver
brand; 28 andere zijn beschadigd; scho
len, gymnasia, ontspanningslokalen zijn
met den grond gelijk gemaakt; Leuven,
Aerschot en Lier zijn voor 't grootste ge
verwoest. Leuven heeft WöO Wo-
n verloren, voor ’t meerendeel woon-
inkelhuizen en kantoren. Onder an-
jn, die erg geleden hebben, be-
jral Mechelen, waar 317 huizen
onbewoonbaar zijn en een duizendtal zwaar
beschadigd'; vervolgens Antwerpen,
enkele honderden huizen verbrand
verwoest. Groote dorpen zijn met
grond gel”'
gebombardeerc
laten
Leuven
gestrekt
met
PRIJS DER A D V ÊRTËNTIÊN:
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummerf 0.55
Elke regel meer„0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f0.35 bij vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames, f0.25 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
Ioordelijk van Malan-
Argonnen en de Maas,
er in, over de
jpmen en zich
loopgraven meester te
trin zij zich konden handha-
i rechteroever van de Maas,
Consenvoye, verloren
na een levendig ge-
door ons den 20en
om rustig waar te nemen en de dingen
nuchter te beoordeelen. Ik-wilmijwat
vertreden. Ik leg mijn geweer over
den schouder, kom uit de schaduw
van de schelf en ga twintig pas in de
richting van het water. De uitwerking
is verbluffend. Een geplas en gekletter
in het water een beweging in de biezen
en een eend vliegt op. Mijn hart be
gint weer te kloppen en uit de schelf
hoor ik op zijn Saksisch nZeg, wat
was dat?” „Ach, een watervogel”,
klinkt het in den zelfden tongval,
terug. Juist ben ik weer bij de schelf
en zijn mijn gedachten weer bij vreed
zame dingen, als de hoofdzaak komt.
Plotseling staat aan den anderen kant
van de gracht een man op en rent
zoo hard als hij kan den nacht in.
Het volgende oogenblik is de man een
schaduw en dan heeft de alles gelijk
makende duisternis hem opgezogen.
Aan het Oostelijk Front
Uit hetgeen de berichten omtrent
de krijgsverrichtingen aan het Ooste
lijk front melden, blijkt dat de over
winning der Duitschers, waarover
reeds zooveel feest gevierd is, toch
niet zulk een beduidende overwinning
is. Het doet wel eenigszins vreemd
aan dat alleen van Oostenrijksche zijde
die overwinningsberichten zijn geko
men, terwijl als weerklank daarvan
Berlijn zich in feestdos stak, doch
niemendal mededeelde omtrent den
aard dier groote overwinning.
Do militaire medewerker vau d;
Mail geeft nu zijn meening over
toestand in Polen en deze klinkt r.
waarschijnlijk.
De waarheid is, zoo zegt deze
werker, wiens woord wij aan het
oiïtleenen, dat heelemaal van geen
kelijke overwinning gesproken kan
den. De Russen hebben hun linker-cen
trum in Polen teruggetrokken, maar
overigens maakten de Duitschers noch in
het Noorden noch in het Zuiden van Po
len, eenigo vordering, welke aan het
publiek behoefde meegedeeld te worden.
De terugtocht is enkel een van die con-
centratie-operaties, welke de ontwikkeling
van maarschalk Von Hindenburg’s strate
gie zoo dikwijls heeft noodig gemaakt in
dezen merkwaardigen veldtocht.
Het nieuwe Oostenrijksche offensief te
gen Galicië kwam buiten kijf onverwacht
voor den Russische® generalen staf, even
als voor hen te Londen, die de evolutie
van Von Hindenburg’s plannen met aan
dacht volgden. Het Oostenrijksch-Hon-
gaarsche leger was door herhaaldelijke ne
derlagen zoo verzwakt, dat het 'niet in
staat werd geoordeeld tot een nieuwe
beroveringspoging van Galicië.
Zoo weinig verwachten de Russen een
aanval van deze zijde, dat zij het niet
eens noodig achten, de passen in de
Karpathen in staat van tegenweer te bren-
-- PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaalf 1.2&
Idem franco per post,1.50
Met Geïllustreerd Zondagsblad„1.50
Idem franco per post„1.90
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau:
Markt 31, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren.
Een Duitsche vlieger boven Dover.
KEULi N, 22 Dec. De berichtgever van
de Kolnische Ztg. meldt: De marinevlie-
ger, eer&te-luit. Von Prondzynski is van
uit een plaats aan de Belgische zeekust
voor een vlucht naar Dover opgestegen.
Hij bereikte Dover en liet verscheiden
bommen vallen, waarvan een het haven
station kan hebben getroffen.
De vlieger keerde binnen een
rug.
Prof. Georg Wegener seint uit Brugge
aan de Kolnische Zeitung Zoo even
kwam ik bij het leger van den hertog van
Wurtemberg. Sedert 2 of 3 dagen it de
betrekkelijke rust aan het front in een
levendige werkzaamheid' veranderd, zoo
dat de men zooveel liefde voorbereide
maatregelen voor het aanstaande Kerst
feest bij de troepen voorloopig geheel op
den achtergrond zijn gedrongen. Eran-
schen en Engelschen probeeren sedert ver
scheidene dagen door zeer sterke krach
ten ondersteund, een hardnekkig vuur uit
de zwaarste artilleriestukken, waaronder
lijden.
De oude muziekmeester deed hem liét
zelfde verhaal dat hij reeds aan Geer-
truida Holdius had medegedeeld'. De jon
geling hoorde hem tot het eind toe adem
loos aan en riep toen met eene stom sid
derende van verontwaardiging «j
„Wie is de ellendeling die zich
een dergelijke handeling heeft kunnen
schuldig maken
Hoiniveld vestigde zijne groote droef
geestige oogen op hem met een uitdruk
king vol smart en antwoordde langzaam:
„Georges Renaud.”
Onno sprong overeind; zijn neusvleu
gels trilden, de aderen aan zijne slapen
zwollen op en hij sprak op
toon
„Neen, ge vergist u, dat is niet
gelijk Men moet u misleid hebben,
ander hebben bedoeld.”
De grijsaard schudde meewarig het hoofd
10)
Weet gij wat hem daarvan weerhield
Niets anders als de glimlach 's kunste
naars dochter, die elk zijner opwellingen
van verontwaardiging en opstand wist
te bezweren. Hij geloofde in hare liefde,
de dwaas, en zou alles voor haar ge
dragen hebben. Den dag waarop hij ont
dekte dat zij enkel met zijne gehechtheid
gespeeld had, verdween hij.
Dat is nu tien maanden geleden, maar
die wond zal nooit genezen in mij, en
zijne moeder, een vrome, zachte ziel, mag
nooit vernemen hoe hij stierf; het
haar doodenVrees echter niet voor
uw zoon, ik zal hem spreken, zoo
het goedvindt, wij zullen hem voor
dergelijk lot behoeden.”
„Och ja, spreek gij met hem, ik bid
u om,” smeekte Geortruida, in wier
oogen groote tranen schitterden, want zij
dacht 'aan die andere arme moeder, die
nooit van de wanhoop van haar kind zou
afweten.
om onze pósities
brengen, in het bij
en het kanaal van
gen tegen een inval van uit het Zuiden.
Hoe dit zij, een leger van 200.UuO man
werd bijeengebracht en dit werd, na met
eenige Duitsche eenheden versterkt t©
zijn, naar Galicië gezonden in de hoop,
deze provincie te heroveren en de Kus
sen over de Weichsel te
Het schijnt, dat drie a
lonnes van Oostenrijkschf
inval uitvoerden en
tiaar eigen doel.
De eerste, verreweg de grootste, trok
door den Pograd-pas over de Karpathen
en, na in de vallei van do Dunajec af
gedaald 'te zijn, bezette zij New-öandec en
ontplooide zich over de linie Jaslo—Za-
kijiezy met het doel, den strategischen
spoorweg KrakauPrzemysl in bezit te
krijgen. Blijkens de latere Russische be
richten is dit plan verijdeld. Het valt
niet te ontkennen, dat, wat er overigens
ook van dit offensief terecht kome, h e t
den Russisch en druk op Kra
kau wegnam.
De tweede colonne slaagde er in over
don Dukla-pas te komen, in de hoop, de
belegering van Przemysl op te heffen.
Men weet, dat dit doel voorloopig niet
slaagde en dat het uitvallende garnizoen
van Przemysl onder zware vemezen ach
ter de fortengordels teruggedreven werd.
De dorde colonne viel de Bukowina
binnen, doch zij bracht liet niet ver op
haar weg naar Czernowitsch. Deze be
weging schijnt hoofdzakelijk oen demon
stratie te bedoelen.
Het nieuwe Oostenrijksche offensief
heeft, zooals te wachten was, invloed ge
had op de opstelling der Russische le
gers in Polen. Het linkercentrum van de
Russische gevechtslinie weru van de W ar
ia teruggenomen en in linie gebracht met
den rechtervleugel van generaal Ivan-
how’s Galicisch leger, dat zich keert te
gen den Oostenrijkschen opmarsch in het
beneden-Dunajec-gebied. De Russische linie
strekt zich thans uit van Wyszogrod,.
aan den Weichsel, door het Bsura-gebied
naar Lowltsch, van waar zij in Z. rich
ting loopt, dekkend den Warschau
Czestochowa-spoorweg, weme in Russisch
bezit is en ongetwijfeld gebruikt wordt.
De linie buigt dan meer Zuidoostelijk tot
zij zich voreenigt met den rechtervleugel
van generaal Ivanhow’s leger, dat Wes
telijk van de Dunajec opereert.
De Duitsche communique’s
mede, dat de RussëïT versterkte
aan de Raw ka- en Nida-ri vieren gi
maken en het is best mogelijk, dat
dat als voorzorgsmaatregel doen, j
op het oogenblik is hun gevechtslinie
Westelijk van deze beide rivieren.
De schrijver eindigt met een opmerke
lijke hulde aan den Russischen staf.
Wie, zegt hij, de hoogst leerrijke ope
raties in Polen gedurende de laatste
maand gevolgd heeft, moet getroffen zijn
door de bekwaamheid van nen, die den
veldtocht aan Russische zijde leiden. Dank
zij de spoorwegen ter beschikking van
Von Hindenburg heeft de maarschalk tot
dusver alles in zijn voordeel gehad. Hij
was in staat met schitterende snelheid
houw na houw toe te brengen, eerst aan
het vijandelijk centrum van -uorn uit,
dan aan het linkerjeentrum van uit Ka-
lisch, vervolgens Noordelijk van den
Weichsel aan ’s vijands rechtervleugel en
i, waar
zijn of
Groote dorpen zijn met den
dijk gemaakt, of zóó schrikkelijk
•deerd, dat zij zoo goed als ver
zijn. De hoofdwegen bijv. naar
i en Mechelen, zijn, over een uit-
ctheid van verscheidene kilometers
verwoestingen afgeteekend. In Vele
steden en de omliggende streek zijn
kasteelen en landhuizen, de villa’s
zelfs de armste woningen geplunderd en
verwoest; de stallen staan ledig en het
land is onbebouwd. Zóó is het jammer
lijke schouwspel over een uitgestrektheid
van meer dan 280 vierkante mijlen, in
het Zuiden van de provincie Antwerpen
en in ’t Noorden van Brabant, twee pro
vincies, die, vóór ’t uitbreken der vijan
delijkheden, rijk waren en voorspoedig.
Beroofd van do middelen om zijn brood
te verdienen, wegens het sluiten der fa
brieken en dikwijls beroofd ook van de
meest noodzakelijke dingen, na de plun
dering die de invallers op hen gepleegd
hebben lijdt het arme volk schrikke
lijk van honger en koude. In iremeloo,
niet ver van Leuven, zijn van de 230
huizen, waaruit vroeger het dorp be
stond, er 14 aan de verwoesting ont
snapt. Met eigen oogen hebben wij het
treurig schouwspel gezien van een huis
gezin met negen kinderen, het jongste
nog een wicht, schreiend om de verwoes
ting van hun vroegere woning. Helaas,
wel honderd keer zijn wij van hetzelfde
schouwspel getuige geweest. En wie weet,
wat do dag yan morgen brengen zal
Verder schrijft de kardinaal nog: „In
de stad Mechelen alleen moeten twaalf
duizend menschen dagelijks gevoed Wor
den. Kinderen ioopen naar
soldaten en eten hun ’t bro
den. leder vreemdeling,
komt of het land betreedt,
ringd door een groot aantal
kinderen, die om eten vragen,
nauwelijks een enkele arbeider,
kan vinden, om zijn dagelijksch
verdienen. Alles ontbreekt.”