I vliit, imaker. Ulgalt. I liojili, i'l MM Spek. in UM". •aver, ver Gzn. jnis, oef smid. m, t U L, EER, aker. 2IB ace, npeer, I eland, De Oorlog. Zaterdag 9 nuari 1915. 53e Jaargang. voer G-o-ixcLeu ezx Ozxxstxelceax. Verschijnt dagelijks behalve Zon en Feestdagen. Telefoon Interc. 82. - miLLHOX iBiPT «o M I :roost} aker. r; GAABD, i- en grutters- VELD, iren en Aanver- kelen. j -> F i SZersooesfe JSevans. Het Stedelijk Gym nasium te Gouda. lid N - Telefoon Interc. 82. Eerste Blad. EZEÊ, i I a - LS0 dagelijks aangenomen aan ons Bureau ten, den Boekhandel en de Postkantoren. 1.1 Uitgevers A, BBINKMAN EN ZOON? [v 'I i- i - gr te- een van het Pro-gymnBslum, Rector Dr. feestelijke wijze worden herdacht. ruimte hij. sium V. te I (Wordt Fervolgd) zag hij een touw waar-. 1 HhS I A.LON dank- wijze einde i Sigarenfabriak 'AAR”, 'EN HARTOG. CHT. 6 inden en Be- ienwjaar. een heb j •4 i IMAN. het u uw iëntèle, Vrien- il en zegen toe- ang van 1915. ERZAAL, Broodbakker. en Petroleum. de Jan, voor 1915. g6A in 25 be-< IJsen- Dr' W. deze irs- en Grutters- lof- zijl, I Zn., Gouda KER. ter. werden op f14000. concierge op f 1200. frlement op f 800.—, drag van f 16000.— een uitne- op- W. zicht spoedig ver- Een beeld der werkelijkheid B. en zeker- 3ERS. Maandag 4 ‘Januari a.s. zal het 25 e jaar geleden zijn dat het Goudsche Gym- I. r. 4 1 rtff.A.Ar.l A...X A.AAW..Vn>l‘ .1.. I TT M 17) Zij had alleen gedacht aan het s^hoone van het schouwspel, aan 1.1 _1_lJ als niets te gevoelen in de macht losgeketende elementenmisschien wel aan de voldoening welke wijs in de Natuurwetenschappen. W. hadden na besprekingen de heid gekregen dat voor dit onderwijs ge- gemaakt van Hoogere Bur- tbaar had. van 12 IRMAN. sprak hij op zachten, me- „Zie in mij geen vij- of de ramp oen snelde de jon- zorg voor haar l boord zijnde •ze uren van s* anders te dein en Latijnsche PRIJS VAN HET ABONNEMENT: Per kwartaal Idem franco per post. Met Geïllustreerd Zondagsblad Idem franco per post. Abonnementen worden C Markt 31,-by onze Agenten Dit mpnmer bestaat uit twee ataden. (talen, Lompen, jnenvellen. GOUDSCHE] COURANT Sohoenhandel, 'n en Began»tigers aar. troom”, STEIN. Op hetzelfde oogenblik naderde Geor ges Renaud. Zijn gelaat was krampachi tig vertrokken en hij beet met woede op eene sigaar die hij tusschen de tanden had. „Ik weet niet wat gij ook zulke dwaze wenschen behoefdet uit te spreken. Op de eene of andere manier is dat aan het scheepsvolk ter oore gekomen, en nu zijn zij allen bang als wezels en zeggen dat het dooit goed met ons af zal loopen, en als de bemanning het hoofd verliest, dan zijn wij verloren.” Voor het eerst deed de wijze waarop hij over deze zaken sprak haar pijn, en de hand op zijn arm leggende, zeide zij; en droeg haar naar diens kajuit op dek, terwijl men Onno Holdius ging verwit tigen, als vriend der faudlie. f 1.25 1.50 150 Latijnsche School te Gouda 4s geweest. K De Wet op het Hooger Onderwijs van 1880 maakte een einde aan het bestaan der Latijnsche School en toen werd, aan- I gezien het cijfer der bevolking niet hoog genoeg was om van Regeeringswege steun te verkrijgen voor de verkrijging vaneen volledig Gymnasium, in 1880 een Pro’ gymnasium opgericht, in de kosten waar van door het Rijk de helft werd bijge dragen. Dit Progymnasium Werd geves tigd in* het gebouw van de burgeravond school en tot Rector werd benoemd Dr. D. Terpstra. Deze inrichting, die in de ©ogenblik kelijke behoeften voorzag, heeft zich ai 'dank zij de toewijding van den Rector en de leeraren, die er aan verbonden waj ren, slechts eenige jaren kunnen staande hokten. Het gebouw bleek niet te vol- r doen aan de eischen, die het onderwijs stelde. Op grond van bepalingen jn de Wet op het Hooger Onderwijs zou het Progymnasium binnen niet te langen 'tijd moeten worden uitgebreid tot Gymnasium. Nu beschikte het gebouw der burger avondschool over vier lokalen, die wei nig geschikt waren voor het onderwijs van het Progymnasium, bovendien was er geen docentenkamer en een concierge was niet aan de inrichting verbonden. De diensten van dezen werden gedeeltelijk waargenomen door den concierge van de Rijks Hoogere Burgerschool, doch tijdens de lesuren waren de leeraren aangewe zen om, wanneer gebeld werd, open te doen en de boodschappen die er kwamen aan te nemen. Teneinde in dezen toestand verbetering te brengen werd door burgemeester en wethouders in den zomer van 1888 aan de Regeering een adres gericht, waarin een subsidie werd gevraagd van f 25000, een bedrag volgens ramingen voor de stichting en inrichting van een Gymnasium elders genoemd, om daarvoor een Gym nasium te Gouda te vestigen, dat dan vol doen zou aan de eischen van 7 lokali teiten voor het onderwijs, een docenten kamer en een woning voor een con cierge, die zou moeten worden aangesteld. In antwoord op desubsidie-aanvraag kwam van den Minister den eisch in dat het Gymnasium zou worden gevestigd in een gebouw dat uitsluitend daarvoor zou dienen en voldoen moest aan de eischen door de Wet gesteld. In de eerste dagen van Januari 1889 werd het plan ruchtbaar om een nieuw Gymnasium te vestigen ter plaatse waar aan. de Oqsthaven de aan de stad toe- tbehoorende Gasthuiskerk was gelegen. De bedoeling was toen om ook de Btads-Li- brye alsook het Oud-Archief, dat op de zolders van het Stadhuis was geborgen daarheen over te brengen in een achter gedeelte van het gebouw, dat brandvrij zou worden opgetrokken. Dat plan kreeg vasten vorm. In de raadsvergadering van 22 Januari 1889 kwam het voorstel in van B. en W. tot het bouwen van een Gym nasium op het hier genoemde terrein. Dfe voormalige Gasthuiskerk zou worden af gebroken en op de vrijgekomen zou oen gebouw worden gesticht, bevat tend© de zeven vereischte schoollokalen, een rectors- en oen docentenkamer en een woning voor den concierge. De kosten toen geraamd voor het gebouw die van de woning van den - en van het emeu- dus een totaal be- Het beduidend ver schil tusschen dit bedrag en de som bij de subsidie-aanvraag van de Regeering genoemd, vond zijn oorzaak hierin dat bij het voorstol van B. en W. niet ge rekend was) op lokalen voor het onder haar echtgenoot, die met alles den spot dreef. „Arme moeder I” prevelde Marcelle, tot nadenken gekterad door het steeds toene mend gevaar. „Had gij gelijk of onge lijk In mijne plaats op dit uur, zoudt gij niet beven, ook al werd het schip aan, splinters geslagen. Uwe kinderen zijn opgegroeid met de overtuiging dat gij in ontwikkeling en waarde verre be- noden hun vader stond... hun vader die zoo welsprekend alles wisj weg te rede- neeren, en het bestaan zoo vroolijk op vatte. Wie van u beide had het bij het rechte Ik weet het niet; maar als de dood om o'ns heensfuipt, ik gevoel thans wel, dan zou men altijd naar hebben willen luisteren; verkrijgt schijnbaar zoo eenvoudig leven eene groot heid waarvan men zich nooit eene voor stelling had gemaakt.? Aan het Westelijk Front. In het Fransch© avondcommuniquó van 31 Dec. wordt gezegd Een aanval van Jen vijand, die na een hevig geweervuur trachtte uit het Bois van Torges op den linker-Maae<M^er te koiuen, werd onmid- Jellijk afgeslagen. De door onze troepen bij Steinbach genemen stellingen, zijn ge handhaafd, waarbij wij voortgingen die van den vijand aan te vallen. Van het overige front geen enkel- bericht ontvan- gon,^<d<^ verdiend vermeld te worden. Het communiqué van 1 Jan. luidt: Do vijand beschoot, zonder resultaat, St. I I M h w llT Pd bruik zou kunnen wol de lokalen, die de Rij gerschool daarvoor bes- In de raadsvergadteri^ v,an 12 Febr d.a.v. kwam dit voorstel in behandeling en vond het geen algeneene instemming. Nadat in een geheime zitting door den gemeentebouwraeester toelichtingen op de teekeningen waren gegeven, werd na her opening der vergadering besloten de be handeling van het voorstel te verdagen. In die geheime zitting bleek aan B. en W. opdracht te zijn verleend om onderhande- lingen te voeren tot aankoop van bestaand huis, dat voor 'dat doel mend geschikt zou zijn. Van deze dracht kweten B. on en zoo werd reeds in de volgende gadering op 20 Febr. d.a.v. in besloten zitting daarover rapport uitgebracht. In deze zelfde vergadering werd, nadat ze openbaar was geworden, reeds over het Gymnasium beslist, doch in anderen zin dan het voorstol van B. en W. be oogde. Dopr den voorzitter, burgemeester Mr. A. A. van Bergen Uzehdoorn, werd mededeeling gedaan van eeri bij hem in- gekomen schrijven van den heer G. J. Steens Zijnen, luidende als Volgt Gouda, 20 Febrpari J889. Uit het Gemeenteraa^verslag zie ik, dat door U de toestand der Gemeente, een minder gunstige wordt gonèeind. Daar ik echter het geheel met deft Inspecteur van het onderwijs eens ben, dat bij de daarstelling van een Gym nasium, vooral met het oog op de toe komst der stad, op geen duizend gul den mo<et gezien wolken en ik warm hart voor de stad Gouda neem ik de vrijheid der Grtneente dat pand tegen den gevraagden koopprijs, f 21000 niet te boven gaande, ten schenke aan te bieden. Wellicht dat deze schenking U staat stelt aan al de mogelijke eischen, aan een goed Gymnasium gebeid, te voldoen en ook ©enigszins aan de finan- tieele bezwaren te gemoet komt. Inmiddels verblijf ik met vriend schappelijke hoogachting, Uw Dienstwillige, STEENS ZIJNEN. De overdrachtskosten eveneens door mij te dragen. Dit prachtige aanbod van het perceed Westhaven B 155, destijds bewoond door Mej. B. M. van ,flbor, werd met applaus begroet. mede hij Marcello wilde vastbinden aan een der vastgeschroefde banken die zich op dek verhieven. De zee sloeg over de verschansing heen en spoelde tot aan hare voetenhet tooneel dat zij ztóh zoo schilderachtig had voorgesteld, was zeer zeker grootsch, maar onvergetelijk som ber en de storm zoo ontzettend hevig dat zij belette er van te genieten. Men moest het hoofd buigen om adem te kunnen ha len, en hot zilte water spatte zoo hoog, dat het gelaat er door overdekt werd als van tranen, dio de oogen deden branden. „Op zij, alle donders t Geef acht I” brulde’ eene stem. Georges Renaud, die nog met Marcello bezig was, begreep niet spoedig genoeg dat de waarschuwing hem zelven gold. Een hartverscheurende kreet van het jon ge meisje deed hem opzien, maar het was reeds te lakt; een hevige stortzee roldo over alles heen en ofschoon hij zich nog trachtte vast te grijpen aan het touw, een duizeling deed hem ook dien zwakken steun loslaten, en de golf die zich weder met dezelfde snelheid terug trok, sleurde hem mede, onder de oogen van zijn kind, dat machteloos was hem eenige hulp te bieden. Toen de matroos, die het gevaar had zien aankomen, op die plek toesnelde was het te laat; de oceaan vertoonde reeds niets meer van den ongelukkige wat Maroelle betreft, zij was bewusteloos op de bank neergezonken. Op bevel van den aanstonds verwittig den kapitein, maakte men bet koord los nasium officieel werd geopend en dat Dr. k A. van IJsendijk als Rector aan diein- T- richting voor Hooger Onderwijs werd ge- installeerd. Op dienzelfden datum zullen j de heeren A. F. Cremer en Dr. R. K. R Broekmeijer gedurende 25 jaren als leeraren T aan het Gymnasium werkzaam zijn, ter wijl de heer Mr. D. »N. Brouwer gedu rende die zelfde reeks- ,van jaren als Cu* j?at»r die inrichting heeft terzijde gestaan. r‘ In verband met deze gedenkwaardige leiten brengen wij hier een en ander in herinnering uit de geschiedenis van de tot standkoming van dit Gymnasium, waar aan tal van mannen van wetenschappe- lijken naam hun opleiding hebben ge noten. Gedurende eenige eeuwen heeft Gouda Latijnsche school gehad. Uit oude archiefstukken blijkt dat zulk een school hier ter stede reeds voor 1573 heeft be- staan. Dr. Keeper noemt het in „Korte Schetsen uit de geschiedenis der 3 School”, verschenen in ^fioudsche Courant van 6 1890, zoo goed als zeker dat de beroem- |de Petrus Nannius in 1521 Rector van do concierge. In dezelfde vergadering werd het Reglement voor het Gymnasium vast gesteld, waarin o.a. op voorstel van Dr. H. IJsael de Schepper een facultatieve bepaling werd opgenomen, beoogend het onderwijs te 8 uur te kunnen doen aan vangen. Door Curatoren van het Gymnasium werd In Dec. 1889 uit 35 sollicitanten tot pedel benoemd J. P. Delchambre, die deze functie tot voor eenige maanden heeft vervuld. Op 4 Jan. 1890 is het Gynmasium plechtig ingewijd. Burgemeester en Wet houders, benevens de Gemeenteraad, het College van Curatoren, de Rector etf de leer aren waren met de leerlingen in het ge bouw vereenigd, terwijl daar mede genwodrdig waren de heer G. J. Steens- fijnen, de Inspecteur voor de Gymnasia Dr. Eggink, de oud-Rector Dr. D. Terp stra en de Directeur der R. H. B. S. Dr. W. Julius. Burgemeester Van Ber gen IJfcendoorn droeg toen na een rede, waarin hij de totstandkoming van het Gymnasium fiaging, het gebouw over aan do autoriteiten die met het toezicht op het Hooger Onderwijs alhier zijn belast, aan het College van Curatoren, aan den Rector en de overige leeraren en sprak daarbij de hoop uit dat, het Gymnasium zou mogen bloeien en vele verlichte en bekwame bur gers aan Gouda schenken. Namens het College van Curatoren word daarop door Mr. D. N. Brouwer het woord gevobrd en Dr. van LJsendijk als Rector geïnstalleerd met de woorden dat aan het hoofd van het Gymnasium staat een man, die met grond wordt ver trouwd te zijn de rechte man op do rechte plaats. Dr. van IJsendijk viert thans wet hot Gymnasium het zilveren jubileum en deze jubilea zullen Maandag a.s. op ©enigszins PRIJS DER ADVERTENTIÊN: Van 1—5 gewone regels met bewysnummerf 0.55 Elke regel meer„0.10 Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend. Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f0.35 bij vooruit betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f0.25 per regel. Groote letters en randen naar plaatsruimte. v© wecior van uei rro-gymnatsjum, pr. D. Terpstra, achtte met het oog op* ,zijn hoogen leeftijd* en in verband met die a.s. oprichting van een Gymnasium ion tijd gekomen om ontslag uit zijn betrek king te verzoeken. In de raadszitting’van’ 21 Juni 1889 wenfen door den voorzitter de verdiensten van Dr. Terpstra, die ge durende 46 jaren in verschillende betrek kingen bij het Hooger Onderwijs werk zaam was geweest, op waardoerende wijze gememoreerd, waarna hem onder betuiging op de meest eervolle ontslag werd verleend tpgen het van den cursus. Op 23 Juli volgde de benoeming van den Rector van het Gymnasium. De keuze daarvoor viel op Dr. J. H. Sldthouber, te Gorinchem. Deze heeft echter zijn func tie niet kunnen aanvaarden, daar dijn 28en Sept, plqtseling overleed. Een nieuwe Roctoksbenoeming moest ge schieden. De voorAracht, daarvoor Oct. 1889 bij den Raad ingekoïnen, vatte de namen van Dr. A. van dijk, conrector te Amersfoort en Galand, conrector te Breda. Van candidaten werd Dr. A. van IJsendijk op 1 Nov. 1889 benoemd. Do Raad verleende op 29 Nov. 1889 aan B. en W. een crediet van f 2000 tot inrichting der lokalen voor het Gymna- en besloot tot aanstelling van een Op verlangen van den Raad ^-erd door B. en W. aan den heer G. J. Steens Zij nen den dank van den Gemeenteraad overgebracht. Ook gaf de Raad een an der bewijs van erkentelijkheid voor deze royale schenking door zich des avonds en corps naar den heer Steens Zijnen te begeven, teneinde hem als hulde een sere nade aan te bieden van de muziek der Goudsche schutterij. Bij die gelegenheid werd door dien burgemeester opnieuw na mens den Raad den schenker dank ge bracht, terwijl ook de Rector van hef Progymnasium, Dr, D. Terpstra, en de leeraren bij den heer Steens Zijnen hun opwachting maakten. Ook de burgerij van Gouda liet zich bij dezê huldiging niet onbetuigd. Terstond na de raadsvergade ring ging de verheugeftde mededeeling' van mond tot mond en algemeen werd waardeeplng uitgesproken voor de waardige daad van den medeburger. Het raadsbesluit van 20 Febr. tot aan vaarding van het genoemde perceel, ten einde het te bestemmen voor een dyin- nasium, werd door Gedeputeerde Staten bekrachtigd, en daarvan werd in de ver-- gadering van den Raad van 26 Maart d.a.v. door den voorzitter mededeeling ge-; daan. De HOOFDSTUl Hl i 1 Even diep bewogen a der zijnen had getroffer geling toe, en beloofde 1 te dragen. Geen der a dames was in staat in pijnlijke spanning, aan 1 ken als haar eigen doodsangst, en hij wilde haar niet blootstellen aan de meer of mindere kiesche vragen harer overig© vrienden van een dag, zoodat hij alleen met haar bleef. Marcello lag op do canapé der kleine kajuit uitgestrekt^en was nog altijd bui ten kennis. Naast haar nederknielende trok hij haar zachtkens naar zich to© en liet het schoone hoofd over zijn arm afhangen. Het bloed vloeide door die houding aanstonds weder naar de herse nen op. „Waar ben ik Fn hoe komt het dat gij bij mij zijt vroeg zij, hem onge rust aanstarende, terwijl hij haar weder op de sofa uitstrekte. „En al dat leven om mij heen, en toch niemand dan gij Wat is er gebearè „Marcelle,” <- delijdenden toon, and maar een vriend... wi vriend die wil troosten.” „Weet gij, vader, dat ik op het oogen blik gaarne even dom zou wezen als zij!” De kunstschilder wierp haar een som beren blik' toe, en een spotlach ver wrong zijne lippen. „Ik wil u niets verwijten, vader,” sprak zij doodsbleek wordende, „maar juist op een oogenals dit, leert men veel inzien dat andersS onopgemerkt voorbij werd gegaan. Ja if dit uur wenschte ik te zijn als mijn móéder...” Georges Renaud wild© haar antwoor den maar op datzelfde oogenblik ontving de mailboot zulk een schok dat zij elkan der vol ontsteltenis) aanbliktep. De wind loeide thans met de kracht van een or kaan, en Marcelle greep de hand baars vaders. „Doe thans gelijk gij beloofd hebt prevelde zij, „i^ bekommer mij niet meer om het schouwspel, maar ik wil ten min ste het oogenblik kennen waarop wij ten grond© gaan.” „Kom mede.”. Zij hadden alle moeite zich voort bewegen over het alingerenAe qchip. Geen» van beiden sprak meer een woord. De qchilder geloofde niet anders dan dat zij werkelijk verloren waren, en dacht met wood© aan het fortuin dat hij had kun nen maken, dank zij zijne nieuwe con tracten in Amerika. Hij kwam ziqh zelf voor als een slachtoffer, als een werk ezel die heel zijn leven in armoede voort gezwoegd had, en juist op den voor avond van zijn geluksdag zou bezwijken. Na lang soekjn zag hij een touw waar-. het genot zich der zelfs- het haar zou schenken volkomen rustig te blijven, terwijl' alle andere vrouwen handenwrin gend in de kajuit bijeen zouden schui len. Een karakter als het hare zocht gaarne de gelegenheid om zich boven de menigte te heffen, de eenige wijze .waar op zijn instinctmatig streven naar het hooger© zich verraadt. Doch nu haar wensch tot eeto schrikwekkende werkelijk heid overging, begon zij onwillekeurig be rouw te gevoelen over de stoutmoedig heid van haar verlangen. Indien zij eens waarlijk met de ande- ren verloren ging Bij het visioen der mogelijkheid was het. haar gansche bestaan. Zij zag hare moe- der waer, hare moeder die steeds zoo tee- der en zoo vol zelfverloochening over hun aller geluk had gewaakt, die aanstonds haar bloed had willen prijsgeven om een andere, ernstiger richting aan de opvoe- fc ding harer kinderen te schenkenmaar W daarin verhinderd was geworden door

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1915 | | pagina 1