1MITS,
Adel.
f
I
p|
I
II
J VOOR
H
hi
i
I
De Oorlog.
II
No. 12726.
Dinsdag 9
aart 1915.
behalve
Feestdagen.
Zon
en
Telefoon Interc. 82.
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
Telefoon Interc. 82.
lil
l-’I
4
FEUILLETON
l
Gouda.
53e Jaargang.
XTie-cu-w-s- ezx ^t.<d.’xrextex^_t5.e“bl^<d. voor 0-ou.d.eu ezx Oncxstrelce^L-
Verschijnt dagelijks
riïeru>oe$ta Ëevens.
i I
H
hul,
BAAR^ L».
i MERK te letten
AYZONEN
EM.
MILITIE.
f w
1Z"4£t»:ka M
gevoelige nederlaag.
iwburg, 8
uur,
zal worde®
i Zn., Gouda.
iteit de Réunie,
mbachtschool”.
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaal
Idem franco per post
Met Geïllustreerd Zondagsblad
Idem franco per post
Abonnementen worden t'
Markt 31, bij onze Agenten
jt bestrijding der
Leden verg.
.879.)
in di" vertrekken, zelfs
van i
gen.
stad
IiIIHMI 1E (01II1 \T.
Een beeld der werkelijkheid
en Woningloe-
Btandfr-ConuniJwie
Tl
f *11
f 1 25
,1.50
1 50
190
dagelijks aangenomen aan ons Bureau:
ten, den Boekhandel en de Postkantoren.
PRIJS DER A D V ER TEN TI ËN:
Van t~5 gewone regels met bewijsnummerf 0.55
Elke regel meer0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels F0.35 b(j vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f0.25 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
dollo hond, dien hel een plicht
te maken."
antwoordde niet; zijn voor
mol groote zweetdroppels be-
De uitwisseling
van krijgsgevangenen.
De VoBBische Zeitung verneemt uit
Genève
Het internationale comité van het
Roode Knfin
dat do gewol
uitgewissel d l
men vreest, d;
diensten kuni
sersohe hotels!
len worden gl
van don oorlog. Do kosten zouden
de betrokken landen moeten dragen.
De Zwitsorsche Bondsraad verklaarde
zich bereid dergelijke overeenkomsten
aan te gaan.
De „Karlruhor Ztg.” schrijft:
Naar wij van officieuse zijde verne-
als een
ia af
Luasac
hoofd was
dekt.
diende verzeke-
igade, ook wan-
1 is en in het
ig zal zijn één
>p het appèl ia.
•de zijnde wordt
den Voorzitter
Genève stelde voor,
e officieren, die niet
nnen rfordep, omdat
zij/hun vaderland nog
a/bewijzen, in Zwit-
P hun eerewoord zul-
iterneerd tot het einde
UN VAN
EEËN worden
in verzegelde
n vijf, twee en
o een Ned. one
ding van Nom-
js, voorzien van
id Merk, vol
st gedeponeerd,
de uitvoering
■de orders aan-
Aan het Westelijk Front.
De Duitschers in Frankrijk
en België.
Het officieele Fransche communiqué
meldt d.d. 8 Maart:
Onze vorderingen in Champagne
duurden gisteren voort. Wij namen
loopgraven ten N.W, van Souain en
maakten gevangenen, waaronder of
ficieren.
In de buurt der Maashoogten heeft
onze zware artillerie een stuk 42 cM.
geschut ernstig beschadigd; het stuk
is ontmanteld en teruggezonden.
Wij wonnen terrein ten N. van
Badonviller in de Vogezen. Op den
Reichackerkopf deden de Duitschers
gisterenmiddag een hevigen tegen
aanval. Een oogenblik waren zij in
De stemming in Amerika.
Wil men de Londensche telegram
men gelooven, die gelijk men weet, nu
on dan uittreksels geven van artikelen
uit AmerikaoDsche bladen door de
Engelsche corresp. ginds geseind
dan is de stemming in Amerika zeer
vriendelijk jegens Engeland. Echter
blijkt uit tal van z.g. Engelsch-gezinde
Amorikaansche bladen, dat do stem
ming geenszins zoo vriendelijk is als
de boven vermelde telegrammen het
doen voorkomen. Zoo schrijft o.m. de
„World”: De tegen de onzijdigen ge
richte papieren blokkade van Engeland
kan evenmin gedoogd worden als de
papieren oorlogszone van Duitschland.
Indien Engeland met een beroep op
represailles de onwettige maatregelen
van Duitschland met even onwettige
I
maatregelen vergeldt, waar blijft dan
het zedelijk standpunt van Enge
land
Onder den titel „Engeland’» verkeer
de zet’’, schrijft de „Evening Post”:
„Engeland stelt nu voor de Verkla
ring van Parijs te schenden, oven
koelbloedig als Duitschland zijn belofte
met betrekking tot België geschonden
heeft”.
De „New-York Times” laat zich o.m.
aldus uit
Indien de Duitschers geen vol
doende vloot in de Duitsche wateren
onderhouden dan moeten zij protesten
van de neutralen verwachten. Het be
ginsel, dat geblokkeerde havens gespe
cificeerd moeten zijn, ia vast gevestigd
en als Frankrijk en Engeland een vol
doende macht onderhouden, om alle
schepen, gaande naar of komend van
Duitschland tegen te houden, dan is
de blokkade effectief en bindend. Enge
land en Frankrijk kunnen protesten
van neutralen krachteloos maken door
hun blokkade van Duitschland reeël
te maken”.
Ook de „Sun” spoort de regeering
aan, om te prosteeren tegen het blok-
kade-voorstel, omdat het geen blok
kade is. Het doel toch is, de voor
dooien van een blokkade te verkrijgen,
zonder zich de inspanning en de ge
varen daarvan te getroosten en het
voorstel beoogt alle onzijdige schepen
te plunderen en hen van het recht van
de vrjje zee te berooven. De „Sun”
erkent, dat Duitschland het interna
tionale recht en de menschelijkheid ge
schonden heeft, en dat Engeland thans
het volkenrecht aantast, zonder tegen
de wetten der menschelijkheid te zon
digen.
men, heeft de Keizer om redonen van
menschlievendheid bevolen, dat de
uitwisseling der voor dit doel in Con-
stanz en omgeving bijeengebrachte
Fransche officieren en onderofficieren
in vollen omgang zal plaats vinden,
niettegenstaande wij waarschijnlijk van
Frankrgk niet een even groot aantal
zwaargewonde Duitsche officieren en
onderofficieren zullen ontvangen. Ove
rigens zal in verband met het veel
grooter aantal der zich in onze handen
bevindende krijgsgevangenen, ook het
aantal door Duitschland uitgeleverde
zwaargewonde Franschen natuurljjk
grooter zijn, dan dat der uit Frankrnk
naar huis gezonden zwaar gewonde
Duitschers.
j geregeld tijdig
mtvangen van
vermak elijkhe-
in onze agenda
i dienst, broe-
van in het-
uen waar, maar
Er is gealar-
bureau en daar
ii, en toen heeft
meening: er is
er bebqeft niet
u. Daardoor is
lat gealarmeerd,
dat zij er niet
rd.
erzekering dat,
irand is, die red-
n spoedig komt
de stoombrand-
ebleken bij den
1. Toen was de
door een zeer
n een provisoir
de reddingbri-
met de stoom-
Aan het Oostelijk Front.
In Polèn en Galicië.
Het Oostenrijkscho communiqué
luidt
In de nog voortdurende gevechten
in Russisch-Polen worden nog ruim
schoots successen behaald. De vijanden
werden uit verschillende vooruitge
schoven steunpunten en loopgraven
verjaagd, waarbij zij zware verliezen
leden. Een gelgk succes had een korte
aanval van onze troepen aan het front
in West-Galicië, waar bij Gorlice ge
deelten van de vijandelijke loopgraven
doorbroken en de plaats na een bloe
dig gevecht veroverd werd. Verschei
dene officieren en meer dan 500 man
werden gevangen genomen. In de
Karpathen wordt hardnekkig gestre
den. Bij Royskow deden gisterenmid
dag do Russen een aanval met sterke
strijdkrachten, waarbij nieuwe ver
sterkingen steeds de gedunde rijen
van den vijand aan vulden. De met
alle middelen beproefden aanval werd
ondanks zwaro verliezen driemaal tot
in de nabijheid onzer stellingen door
gezet. Telkenmale brak de laatste
stormloop der Russen onder vernie
tigende verliezen tegen de linies onzer
versperringen. Honderden dooden lig
gen voor onze stellingen.
In een andere sector van ons ge-
vechtsfront gingen onze troepen na
een af geslagen Russischen aanval tot
een plotselinge tegenaanval over en
veroverden een door den vijand sterk
bezette hoogte. Wij maakten opnieuw
10 officieren en 700 man gevangen.
Op de naburige hoogte werden 1000
Russen gevangen genomen.
In Z.O. Galicië leed een sterke af-
deeling cavalerie, die togen een vleu-
tii
h
gel onzer stellingen geïsoleerd optrad,
een gevoelige nederlaag.
veer
lieden reeds dui-
Het overige zuil
waarop gij di«-
dien
natuurlijk
Een noodlottig toéval alleen, aan
van hei slachtoffer
geef hem gaarne
ik zijne belang-
in de eerste ver-
nmissie van bij
ban de Gemeen-
•ake brengen en
zullen daar naar
sn.
>r den heer van
e gebrachte be-
randweer op de
rbij de redding-
heen, ik kan de
t die beproeving,
vt plaats had
t op de hoogte
Fabricage-Com-
.elijk uitnemend
jenwagen en de
nmiddellijk ter
a het alarmeeren
lansgracht. Zeer
r water gegeven,
ïde is niet ver-
eproeving afge-
Vrijstelling van den dienst
De BURGEMEESTER der GEME NTE
GOUDA,
brengt ter kennis van belanghebbenden
dat vrijstelling van den dienst bij de
militie wordt verleend
Wegens woonplaats of toekomstige woon
plaats in de koloniën enz.
wegens kostwinnerschap
wegens eigen vrijwilligen
derdiwjst of aanwezigheid
zelfde par geboren broeders of halfbroe
ders
aan geestelijken enz.
De bepalingen welke ten aanzien van
vrijstelling van den dienst bij de Militie
om oen der hierboven vermelde redenen
gelden, zijn vermeld' op do publication,
welke op de daarvoor aangewezen plaats
ten gemeentehuize zijn aangeplakt, ter
wijl inlichtingen daaromtrent dagelijks
kunnen worden ingewonnen aan de Ge-
meente-Secretarie, afdeeling Militie.
Do aandacht wordt er op gevestigd' dat
de inlevering der betreffende verklaring
moet geschieden voor vr ij stelling
geestelijken enz., voor 1 April van
het jaar waarin het inschrijvingsregister
is gesloten ingeval de reden van vrij
stelling aanwezig is op 21 Maart van
bedoeld jaar
voor vrijstelling wegens broeder-
dienst bij voorkeur op Maandag 22
Maart a.s. v.m. 9—12 u.
v oor vrijstelling wegens kostwin
nerschap, op Dinsdag 23 Maart v. m.
9—12 u.
Gouda, 9 Maart 1915.
De Burgemeester voornoemd',
R. L. MARTENS.
staat den voet van de hoogte te nemen,
maar na een woedend gevecht van
man tegen man wierpen onze infan
teristen hen terug en bleven zij meester
van de Reichackerkopf. De verliezen
van den vijand waren buitengewoon
zwaar.
In den Bbven-Elzas ten Z. van het
spoorwegstation Burnhaupt werd een
aanval tegen onze voorposten door
ons infanterievuur verijdeld.
Engoland-Nedcrland en de Scandina
vische landt®.
Uit Stockholm wordt d.d. 7 Maart ge
seind Volgens een telegram uit Lon
den meldde de Daily Telegraph dezer da
gen, dat er ei® overeenkomst war ge
troffen tusschen de I ngehche, llolibnd-
sche en de Scandinavische Regceringe®,
waarbij elke uitvoer van levensmiddelen
en beestenvoer direct naar de betrokken
landen zoo worden geconsigneerd, en dat
de Rogeeringen er borg voor zouden blij
ven, dal de waren niet weer zouden wor
dt® geëxporteerd.
Do nieuwe verklaring omtrent do l.n-
gelschu blokkade zal vooreerst hel go
alies altijd tegen; welnu, mijn waarde
mijnheer, dat vertegenwoordigt een heel
kapitaal, en ik vrees dat niemand u dat
zal afslaan.”
„Niemand inderdaad,” mompelde de on
gelukkige, ..mijne laatste hoop was dan
ook op u gevestigd1.’1
„Zoo gij wist hoeveel dergelijke bezoe
ken ik ontving, zoudt gij inzien dat
Ik binnen een jaar doodarm zou wezen,
indien ik al die ondernemingen steunde,
en hoe lief de wetenschap mij ook zij
ik heb kinderen, en mag mij dus niet
berooven van hetgeen hun eenmaal recht
matig zal toekomen. Is het u echter al
les waard geholpen te worden
En zijn doorhorendo blik rustte onaf
gebroken op den uitvinder, wiens zwak
gdaat thans door een koortsachtigen blow
gekleurd werd.
„Alles, o, alles riep hij uit.
De ongelukkige wijfekte een oogenblik
maar stotterde daarop
„Ik zou niet kunnen Bleienmaar voer
de rest geloof ik dat ik tot alles in
slaat zou zijn om h<4 doel van mijn
ganache leven te bereiken."
„Luister dan,” en de bankier schoof
zijn stool tot vlak naast hem, opdat geen
sterveling anders zijn woorden zou kun
nen hoeren. „Ik beschouw het leven ge
heel anders dan het ineerendeel der men-
sche®. Van het oogenblik af waarop een
denkend wezen tot een gevaar wordt
voor de maatschappij, dat hij op het
punt staat duizenden rampzalig te ma
ken, wordt hijin mijne oogennog slechts
73)
1 mmanuel de Josach had hem geduren
de do laatste minuten, geen seconde uit
hel oog verloren. Het was alsof hij tst
in de meest verborgen schuilhoeken van
het hart van (Men man wilde doordrin
gen, en hij antwoordde langzaam
„Zulk een bezoek bindt mij nog tot
niets t® gij kunt er dus op rekenen.
Maar mijne tafel staat gedekt, ik ben al-
leen, en zoo gij mijn maal wilt deelen,
verliee ik zelf geen- tijd en kunnen wij
verder samen praten.”
De ongelukkige vond geen woorden ge
noeg om zijn dank uil te spreken cn een
oogenblik later zaten beiden aan den wel-
voorzienen disch.
De bankier scheen er genoegen in te
vinden zijn gast de fijnste wijnen te schen
ken en dwong hem telkens zooveel mo-
golijk van de versterkende spijzen te nut-
Mgen. Toen zijn honger ten laatste ge
stild was, en de heer des huizes de be
dienden had weggezonden, vroeg hij
„Gij zeidet mij daareven met zulke
zwaro vergiften te moete® werken. Hebt
gij daarmede nog nooit een ongeluk ge
had F’
Lussac schudde glimlachend het hoofd.
Aan het Zuidelijk Front.
De Dardanellen.
Uit Berlijn wordt gemeld d.d. H Maart
<lat de bijzondere correspondent van de
Hoo de Scrylsche Regoerlng te Nisch
gehuisvest is.
De „Cbrriare della Sera” geeft oen
schildering van den primitieven towtand
van de Servische regeoringegebouwen te
Nisch. Duizenden mensohen zijn in do
gebouwen ondergebracht, en de interieurs
lijken alles belialve op regeeringsbu-
reaux. Ieder hoekje, van do vliering lot
den kelder, wordt gebruikt. In do ge-
liouwen heerscht een voortdurende be
weging van tnenschen die komen en gaan,
leder vreemdeling, die Nisch bezoekt
moei zich daar melden <*n heeft een ver
hoor te ondergaan. In de gangen, naast
do banken waarop de wachtende® plegen
te sltu®, staan „vliegende keukens” voor
do soldaten, on in allo hoeken liggen op
gerolde matrassen of dekens. Als het
etenstijd is, wordt op kok®vuren in de
gangen gekookt, en de scherpe luohl van
allerlei spijzen is ondanks de electrlsche
ventilatie niet uit het geliouw te verdrij
ven. ’s Nachts (Menen de gangen tot slaap
zak®; leder daklooze kan hier logee-
ren, en is In do gangen gwn plaats meer,
dan 1h er nog ruimt» op de trap. Ook
Tcrtrridien, zelfs in het cabinet
do ministers, wordt nachts gesis*
Maar... Nisch is nog Servische
„Er leeft een dergelijke man,” her
nam do financier, „een man die de wa
pen» in handen heeft om ten eigen bate
eene der grootste, der roemrijkste onder
nemingen van ons land te verarn»en t®
ten gronde te doen gaan. De aandeel
houders zijn, bijna zonder uitzondering,
kleine industreelcn of wel lieden die
spaarpenningen van een leven van ar
beid in die zaak steken. Zij zou bloeie®
indien de ellendeling hun lot niet opof
ferde aan zijn brandenden dorst steeds
schatte® te verzamelen. Welnu, zijt gij
het met mij eens of niet dat een derge
lijk schepsel van de aarde moet ver
dwijnen
De uitvinder wierp zijn gaatheer een
angatigen blik toe on vroeg aarzelend
„Maar zou de rechtbank zich daarme
de niet kunnen belasten
„Ónmogelijk. De schurk is veel te slim
om ooit anders al» in het verborg(®e te
handelen. Wilt gij waarlijk tot eiken prijs
uw onderneming op touw zetten, dan kan
ik zorgdragen, dat gij het daartoe henoo-
digdo gold ontvangt, ik bezofg u
lig mille, waarop ik u
zend franken uitkeer,
gij ontvangt® den dag
daad hebt volbracht.”
„Dus wilt gij dat ik een moordenaar
zal worde®?” riep Lnssac bijna klag<®d
l.okal Anzoiger bij de Dardanellen, die
den Minister van lorlog Enver Pasja en
den Minister van Binnenlandsche Zaken
Talaat boy mocht vergezellen bij hun in
spectie van de Dardanellen, seint
„Vroeg in den morgen bereikten wij
den ingang der Dardanellen bij Tsjanak
Kalé. Om ti<® uur in den voormiddag
doken voor de zeeöngte vijf groote sche
pen op. Zij naderen in snelle vaart en
beginnen het dagelijksche bombardement.
Zonder eigenlijk plan, zonder systeem
strooien zij met 30 c.M.' granaten op bel
de oevers rond. Geen mensch in de stad
maakt daar drukte om. Dan antwoordt
oen batterij op de Aziatische zijde. Een
tweede, een derde, een zesde volgt, die
slechts weinige salvo’s losL De artillerio-
commandant, die naast mij het vuur leidt,
mompelt, dat hij nog niet hot tiende deel
van zijn kanonnen vuren laat. Toch is
de uitwerking reeds op te merken.
De I ngelsche schepen kregen twee tref
fers on varen snel weg,
Het gevecht duprt voort. Op een bat
terij schieten zij in een uur zestig gra
naten af. Niet een enkele daarvan treft
doel. De zware Turksche kanonnen aan
boide zijd»® van de zeestraat antwoor
den niet oen» op de nuttelooze ammuni-
tieverspilling der Engelschen.
Met de landingen hebben de I ngels^hen
nog minder geluk. Waar zij ook «mJo-
ken, werd»® zij met gevoelige vcrlrozen
het water in gejaagd.
De stemming is hier uitstekend, om
dat me® hi»“r dagelijks voor oogen hoeft,
hoe vergeefs de zoogeflaamdv forceering
is. Tot dusver zijn ten minste 600 gra
naten van het zwaarste kaliber door den
vijand verschoten. Het bereikte succes
bestond slechts in de vernieling van
twee verouderde werken aan ’-den in
gang van do zeestraat, die mot oude ka
nonnen waren bewapend. De eigenlijke
Dardanellenforto® zijn geheel intact.
„Nooit”, antwoordde hij. „Ik ga er me
de om, zooals de slangenijezweerder met
do gevaarlijkste adders. Ik ken al hunne
streken van buit»®.
Josach bekeek aandachtig zijne sigaar
en hernam na een oogenblik stilte
„Uwe uitvinding boezemt mij do groot
ste belangstelling in. Maar, ik vrees dal
gij, of wel nooit zult slagen, of wel haar
op een flinke schaal zult moeten op touw
zetten. Hoeveel berekent gij dat pr noo-
dig zou wezen tot het huren en inricli-
ten van een atelier, op een der drukste
standen der stad, en dat gelijk vloer»
of wel gij zult nooit iemand bij u krij
gen; en n w succes zal vooral van het
bezoek van nieuwsgierIgt® afhang»®.
Maar daartoe is een zekere weelde van
omgeving noodig. Armoede schrikt al
tijd at."
„Ik begrijp dat volkom»®, mijnheer
maar ik geloof dat ik met twintigduizend
francs al een heel eind zou komen.”
„Hm I ik zie wel dat gij u geen
denkbeeld maakt van de Parijsche huur
prijzen: maar njitMohic® met wal goed»®
wil zou het voor die som te doen zijn.
Nu blijft ons echter de vraag over hoe
veel gij behoeven zoudt tot volmaking
uwer materialen.”
Lussac, die reeds vreesde, dat de ban
kier zich door zooveel onkosten zou la
ten afschrikken, antwoordde niet dan aar
zelend
„Ook nog wel vijftienduizend francs.”
„Laat ons liever eveneens twintig mille
nemen, want op het laatste oogenblik valt
uit.
„Voorzichtig; men zou u kunn<® hoo-
r«n”. sprak de bankier met getrouwde
wenkbrauwen, „het woord „moord»®aar”
is slecht gekozen; liioc is get® sprake
van een moord, maar enkel en all»*»®
van een daad van rechtvaardigheid. Gij
zoudt daarmed»' hel ongeluk van tallooze
onschuldige slachtoffer» voorkom»®. Doch
liet lijdt get® twijfel of ik wil u daar
toe niet dwingen; gij moet volkomen vrij
zijn in uwe keus.”
„Een Lussac kan het schavot niet be
klimmen."
„Deukt gij dan dat ik u daaraan zxni
blootstellen. Neon, mijn vriend, daarvoor
Ix-staat geen nood; de justitie zal
dood niet ander» dan hoogst
acht»®.
do onvoorzichtigheid
toe te »chrijv<®.”
„Ik liegrijp er minder en minder van.’
„Ziellier gij zult u tot dien man be
geven, gelijk gij tot mij gekoiiH® zijt.
Hij is oen geldwolf zoo gij hom 50
percent van de winst aanbiedt, voor liet
geval dat hij uwe uitvinding in zijn kring
helpt verspreiden, I»® ik zeker dnt hij
aanstond» bereid zal zijn een G-zoi-k aan
uwe werkplaat» af te legg<®. Gij wacht
er u we| voor hem te spreken van de ver
giften die u tot uw arbeid noodig zijn,
en spreekt han alleen van bijzonder
preparaat, waarvan gij een proef zult
klaarh»>hben in een klein flewcbje.
