IG U’s; I K Alter Zaterdag 5 Juni 1015. No. 12798. 54e Jaargang. EN Telefoon Interc. 82. Eerste Blad. De vrtew en de oorlog. T iwater. JSoventafr ij RD-A- Gracht 269: iAG, TE WAAB- jen neskleeding. of gedeelten dXALTSR acht 209* AAG. XTï©'VL"ws- ©zx .^h.cL'venrtezx’tïelolei.cL tooi G-oxxeLs. ©zx Oxxxs’txolcozx. Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Uitgevers A. MklMJUtAH EN ZOON. Telefoon Interc. 82. FEUILLETON Brieven uit de Hofstad. Even hullen 1 Urf l«* o1 hel deitadauhmi (Wordt vervolgd.) De «te anWZs.t Gouda. „Weet J k Tilburg. WLOXJKJr. Fonda. rgoed. IJfen ADBB8 OH nummer bestaat uit twee Waden. V<kil> 'op de »k. Al- „Ik Wel wij geregeld tijdig ontvangen van sn, vermakdijkhe- n in onze agenda man en de vrouw tegenover en de ipeeniag verkondigd, gen, althans oorlogen, zoo geweldig verschrikkelijk ah GIHIlSfl IE UIIRA\T. PRUS VAN HET ABONNEMENT: Per kwartaal .- f Idem franco per post. Met Geïllustreerd Zondagsblad Idem franco per post Abonnementen worden Maht 31by onze Agenten PR'lJS DER ADVÉRTENTIÈN: Van 1—5 gewone regels met bewijsnummerf 0.55 Elke regel meerO.tO Hy drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend. Dienstaanbiedingen per plaatsing van 1—5 regels t0.35 by vooruit betaling elke regel meer 6 ets. Reclames f 0 25 per regel. Groote letters en randen naar plaatsruimte. blik f 0.50 0,66 0,45 0.46 0,56 86) ’„De jeugd is de tijd van alle hoop en verwachting, niet dfo van vervulling /maar haar aard brengt mee, niet aan te- C IfHiratelling te denken. Eerst het latere leven brengt den strijd, zoojtng, tot 'Wn, rtrij^enmooe, het matte hoofd buigt, eq zich den vrede, heeft verworven. Naar jarea b® ik nog niet aan het eind van mijn levensbaan, wd echter aan erva-* Lena was ontroerd. Mevrouw nafr Lena’» hand in de hare, trok haarnaar zich toe. t „Spraak mij voortaan aan met „je", L«a «q noemmij Freda f Willen wij, die zulke trouwe vriendinnen geworden tjfb. niet ah guster» met elkaar omgaan? Ik heb gw«| oudep» meer, geen zusters of broers, ge® verwanten, een enkele, «m neef van mijn man uitgezonderd. Wij vrrkeeren immers toch vrijwel in denzelL den toestand, beentje I”. In Lena’i oogen kwamen tranen. In harteioAtelijke llrfde sloeg ze fhaar ar- I men om den bah der jonge vrouw. „Mijh Freda, Ik heb je zoo Hef...” Daar kwam Adolf aantrippelen: zijn leaur^n waren juist afgeioopen. „Weet u, mami, wie daar h Mijn* wisU Het leek wel bijna, of hrt hart der jonge dame nirt meer vrij- was. Mevrouw Van Auicyde moest lachen, i en andere reden van Ixma’s gedrag sohem den verwaanden jonkman ondrnk* baar. Opzachtzinnige wijze gaf zij hem te verstaan, hoe Uma over h®> dacht. De ifchepprr zette groote oogen op. Hij, de zoon van een vice-admiraal, zou op *10 .onhcduidcM** butohottdrter een blauwtje loepen Gewooolljk onmogelijk. Hij glimlachte fijntjes, omdat hij de wam reden turend» te kunnen vermoeden. De zieke wilde haar nauwg.iette verpleegster niet missen. Natuurlijk, zoo moert het zijn. Als hij haar zelf waar sprak, dan zou het antwoord wel andere luiden. Teleurgesteld nam hij afscheid. Ah hij haar nu treffen kon En zie, hrt nood lot was hem gunstig. Zij kwam juist uih den tuin. Hij nam den hood af en 1-en» beun tl woordde dezen groet, nwt het oog of) hun verhouding, vriéndelijker dan .mmTA. Dit lachje echter, dat medrtittm moret uitdrukken, steeg «ton jong(< man naar het hoofd. Hij waw er nu van overtuigd, dat mevrouw Van Ameydo allo® uit eigen gwnakzucht zijn plannen wilde ver ijdelen. Vastbcfdoten trad hij op Ix-na toe. „Juffrouw”, zrt«te hij haastig „sta n»|j toe fk heb haast...” I/ma keek hem verwonderd aan. Wat wikte hij Hij wist nu toch, hoe ze over h«n dacht. De Schepper* zocht roet zijn band de vrouw en moeder vooral meehelpen. Dit wil niet zeggen, dat zij daarom uit het publieke leven geweerd moet worden en afgehotuten van hrt mre-regreren. In- t«g®<irel. Door haar deelname zal tij ook zelf sterker zelfbewuster worden en dus haar taak beter kunnen vervul len. En ook haar rechtetreekschc invloed zal zeker ten goede werken. Maar do voorstelling, als zou haar stemrecht <m haar deelname aan hrt staatkundig leven een oorlog als de huidige voorkom® heb ben, lijkt mij niet wrt houdluuu. K. ,Ons Genoegen”, 8 het MuMek korps i. Seherptteh utter ‘•at -tandf-comnritóie Ar- halve gcst«Md was op het plan van «ten Jdinteier, zal ook niet hals over kop te werk gaan. Te verwachte valt «hia dat het aan- gevoelilmt voorstel va» <h-u Minister ter Itriffte van «te «wuwlghrld zal wortten ge- deponeer**, juist ter ptaatee dus waarheen de oppoellie het gaarne wenschte gewon den te aten. Het llaagwrtie Hoech tebe- Mohermd gebleven t«,gen de vandulistlMdte hand. Dat trouwens broed* wegen ook geen voldoen«te ruimte kunn«m bic Idoek ons jJ. Zondag, liosch, juist aan hut gedeelte van l.cidsehi-n straatweg, dat hei bre zwom een auto in «te stool. Men de dat «te ohauffeitr in de auto dwd en het Iwwturon aan «n-n vr o ver gelat en. die ni«< al te heat hoogte bleek van hH auto-mechanl thans in plaats van op den hrenten weg kwam hM vehikd to «te moditendoot te- recht Aan Mangslelllng bij bet uitba- len ontbrak het nW. Hot verkw word er Z4*er tedenmH-rd, totdat ongeveer teg«w hel Hmte van de „vtoicherij” er drie Agenten van politie aankwamen, walniet bijzonder- actief mag herten. Hot gemeentebestuur van don Haag on- ilervlmtt op Ih>< oogtmldlk nog al vod overlast van <te Imwonera. dte uit hun hubsm moeten trikken omdat dtom In ver- l>and met den aanleg van hrstste var- ke<-r»«wogen in «te binownatad, gedoopt zullen worden. De Iteond^^/dle hun de weinig prettige Itoodsahap Jfwaro aanarg gen, word op weinig vriawtelijka onthaald te autwooratm. n« -n hei had maar wHwtg gmehMd of <te d« hu rijn plw .a™," h.w« uil ta» chique wijk haditen op «ten armen ke rel hun wowte gekoeld, De aanleg van «teac atraat zal Mn «ter Htncrigste gedeelten va» tte stad gedeel telijk doen verdwijnen, grtkHdUdijk zoo dicht bij «teti openbaren weg hrengen, tel do bewoners wol genoodzaakt zullen zijn hun heil In dn vluolit te zoeken. Al» wij alleen maar mMvteoten, dat «te towangen tot dit buurtje avonds iml soldaten- wai’hton worden afgezot om «te ndlltaltvm te verhinderen er hoon te gaan, dan is h«*t wel overbodig nador tf vcrteltep van welke samcnwlelilng «te geachte bewoners zijn. Hot I» oen (ter weinige g^^te gevol gen van dk*n huldigen crlals-foestand dat Hijk en Gwncente meer »pood maken m«-t het ultvoernn van veMbhlltetkte groote werken, dte eerlang a»n\«te orde xomten kotnen. Op dte wijze wordt hot werk aan dm winkel gehouden en wordt «te teak verlicht van hen, dié trachten de gevolgen van «te werk loosheid te heatri> «ten. letter ohgidukj»’ hooft nog wd «*en gelukkigen kant, want waarlijk wij ha** ten «bui hkmmI wid «*11» opgegeven. dat ooit dn aanlog van «texitt nieuwen ver- kiwrHWcg i«4» verder zon komrn dan op papier. Ilnkt*rzljd« van £ijn fantantevi**, alsof hij die hand op zijn hart wilde logg'm. „Juffrouw, tl zult alreeds vermoeden, wat in mijn hart omgaat. Ik heb u lief. Wordt mijn lief, kteln vrouwtj»».” Toen Umn hom verwonderd aankeek, herhaafde hij zij» aanzoek. „U hebt een dicpctK Indruk op mij gemaakt, Ik bied u hart on hand. O, stem toe, liefste, en wordt do mijne.” „Nt^ni”, riep Ixma kort. Verbaaad slaardu hij haar aan, doch toen zij zijn ontsteltenis Isjmerkte, voegde zij er vrl«m- dclijk aan tor „Wij pawsm zoo slecht bij elkaar, uiljnhw «te Schepper." Nn meende de volontair te Imgrljpcti. ..Ltefde kent ge«fb ondernchnid van slihd.” antwoordde hij vol vuur, „en al sta ik op den maatechappdijken ladder oen wdnfg hooger dan u ik wikte w<4 een» zien, wio het zou wagen mijn vrouw taar afkomst voor de vohteti werpen." Ixma’s oogen fonkelden van toorn. „U Jx-grijpt mij verkeerd", antwoordkte zij haa*ig. „Ik bedoelde, dat onzt» karak ters zoo slecht hij elkander passen, want ik hecht aan geestelijke overeenqtrwmning, meer dan aan stand. Ik betreur het, zoo duidelijk te moeten worden; maar daar it 'toljn bedoeling niet scheen te begrij pen, mown ik mij wd duidelijker uit- drukken." koun. dat ze «Mt zoo zijn gaan zien doet er op 'l oogenblik minder toe. Maar een feit Is het. dat, wanneer de oorlog, en vooral oen oorlog als deze, eenmaal ontk«*t<*nd te, dat gevaar werkelijk be-’ I staat. Willen ze dus dit gevaar afwen den, dan zijn ze genoodzaakt «ten oor log door te zetten. algemeen ver zet zou echter de krachtige doorzetting telemiwrai «*n du» voor het nationale le ven, de nationale eer of de nationale be langen ernstig gevaar oplever®. En daarom laten/ze, hoowel van den oorlog afkwrig, dit verzet absoluut achterwege. De vrouw nu staal door de passieve rol, die zij in het publieke en «taalkun dige leven speelt, tegenover de zaak der nationalitcdl ander» dan de man. Haar erzet heeft geen of weinig invloed op denr verderen gang van zaken. Zij weet, dat dit den oorlog niet zal IxUindigen en dus het gevaar voor het nationale leven niet oproopen. Zij gevoelt zich niet de verantwoordelijke en dus vrijer in haar kritiek en haar verte. Zonder gevaar voor het nationale leven rechtstreeks te duchten, kan zij haar theoretische afkeer, dl«* zij met |ten man gemeen heeftin woorden en zoo noodtg in daden van ver zet uiten. De eischen der praktijk dwin gen haar niet zoo rechtstreek» tot tran- sigeeren. En wanneer '«ij werkzaam deel nam aan liet «taalkundig lev®, zou het dus het verzet, zooal» zich dat nu op hrt Internationaal Vrouwencongres krach tiger ulteprak dan het bij de mannen het geval te, vanzelf moeten binken tot eet^ theoretisch protest. z Het te zeker waar, dat haar invloed op d»‘ w««reldgclM'tirteniwHm en op hot staatkundig loten der volkeren misschion veelal de oorlogen zou kunnen voorko men. Maar dit kan evengoed van den invloed van den man gezegd worden omdat ongetwijfeld de vermeerdering van «ien volksinvloed jop hel diplomati<-ke le ven d«w.e goede uitw«»rking hebben zou. De speciale invloed der vrouw lipKmij echter ergens anders geldend te maam en wel door haar werkzaamheid vrouw «ti moeder. Het nationale loven moet veranderen, dat wif zeggen uit «lat l«,v® moeien de ufomén«*B van. Iiaat en afgun* en jaloezie gW)tnn<n worden. Dn» nationaal bewustzijn mort zuiverder wor den (‘n den scherpen kant verliezen, din tegen anderen gekoerd is. En daartoe kan fei moeite ongedwongen te schijnim hij «leed, alsof <iij op zijn morgen wandeling door do velden en landen van k Heuvel- helm In de buurt van Eikenrode was gekomen, en .hot voor zljtt plicht hield to vragen, hoo haar de dag van Iflbte- ren was liokotnon. N „Ik hoef u haam niet te vragen of u geen nadeolige gevolgen heeft ondervon den van het partijtje van gisteren, zoo flink ziet u er uit.” Mevrouw Van Aineyde lachte flauw. „Flink" in dm zin van dn „knappen" de Hcheppër had zij ef wei nooit uitgo- zien. „Vreugde en pteizier hrtdxm altijd een goede, uitwerking op mij”, merkte zij op. /Dat is een HgenaanMgheid van mijn toesland. Alleen droevige gete-urtenisren hobben een schadelijk® invloed." De volontair maakte «■wiige vteiCTnfe opmerkingen, zooal» van „bloemen di«» zonneschijn noodig hebben” en dergellj- ke. In Jkilte hield- hij mevrouw Van Amcyde voor oene van «Me genotzuchtige dame*, die altijd gezond zijn, wanneer er een f«v*Wl te vier® te. Hij was zeer be spraakt rdezen morgen. Onder meer ver lek*» hij, dat hij een» om wou zten naai* een eigen landgoed, daar hij er genoeg van had, zich ala volontair naar een» ander wil te aohikkaa. Dan wilde hij na tuurlijk trouw®. Zoo kwam hij laag» om wegen nader tot zijn dort. A MeVrouw hoorde hem stil aan. Einde lijk kwam de volontair met de vraag of zij de oorzaak van Lena’s kotArtd ook Iet» anders te het echter, of de vrouw zich niet over t algemeen in theorie te gen den oorlog uitepreekt. Dit mag n*en waareobijnlijk wel aannemen. Maar het bewijst volstrekt niet, «*»t de vrouw zich tegenover het verschijnsel van «hm oor log geheel anA’re verhou«ft dan de man. Men kan toch zeggen, dat verreweg meerderheid der uien»ch«n, wanneer zij hoofd voor hoofd daarnaar zouden gv- vrangd worden, zi«d» in abstracts legen den oorlog zou verklaren. F.r zijn er maar heel weinigen zeker, die den oqr- log wenschrtijc achten. Er zijn er onge twijfeld meerdere, die hem noodzakelijk een nu eenmaal niet af te wewKm kwaad achten. Maar verreweg1 de meerderheid is inrin wen- hrt zijn leer <*»r staan dus geUJk- i wor*jn, de oorlog- CCLXX. Minister ixdy heeft eindelijk hel Ant woord ing«'zou*Ti op hrt wetsontwerp dat zooveel opzten heeft gebaard in verhand met «iaarin vervatte plann«m ten aan zien van het Haagsche Bosch. Men her innert zich hoe het plan was, in de gan ache lengte van het Bosch een breadra verkeersweg aan te lrgg«»n. die hrt in twee mimlle strook® zou «Jortcn. Tegen dal snode, vandalistische plan kwa» van alk» zijd® verzd liet merk waardige ge val deed zich voor dat in de af«*»eling«n van de Tweed* Kamer geen der leden zich met het voorguat«»lde plan kon ver- eenlgvn. Mrt «mig» belangstelling werd tegemoet gvzien wal MlnAirtcr daarop had te antwoorden. Hrt valt |a l>efrij- hij1 teven» zou tracht® er artf zonder te veel kleerscheuren af te k«xn®. In dwgelijke gevallen Is er een uitste kend middel dat de Minister ook thans w«*r mrt virtuositeit toepost Mm schuilt de'berilMlng op de lange baan. Fr zijn duizendren-éên bijzonderhe*-n aan te voe ren, die |>U n*drr inzl® ren na der overleg en ren nauwkeurig onder* zoek vereiscluTi «Ti l»rt is hrel getnakkt lijk daarmede «te aandacht al te icideti ««n voor hrt oogrnhlik «te zaak waarom hrt gaat ter zijde te stelten. De oppositie kan <ian gaan zwijgen zij heeft haar doel bereikt en zij kan rurtig afwacht® wat «te nwultat® tullen zijn van «tot nadere overteg, «Mt nauwgezette onderzoek. «*U zoolang stependi» kan worden gehoutten ,1. hrt dn Mlnlrt-r In «U» pm< Ju».* UW dulMIJk In hrt nirt. wnl Ml nlrt.r nu *11. 'H> "»k nlrtnoo- dig Jnlrt rt» ruli-h r.. tU»k4.4ijklH-UI hrelt hl) «rtwhlkw Krt><rtihrt.l rtu zii*h voor «te oppotdtte te «tokken. M«*t «te gsrorente «n mrt hrt ataatshoschlwlteer zal onderhambdd wordi-n Nu, dal laatste b»- hoorl wat sneDn-id va» habdeten aan* gaat tot «te categorie van «te slakken en kreeften. En de gemeente, «Me alle» I"1- heer de Schepper van Heuvelheliu. Hij is te vort gekomen on hij vraagt of hij een paar minuten kan spreken." Op mevrouw'» wangen kwant een licht blosje. „Ga jij maar in den tuin, mijn jongen, en pluk mij wat aardbeien. Tante Ixma zal je dadelijk fcojwn helpw." Toen hij gdiowzaaui heen was gegaan, wend** mevrouw zich tot Lena meen te raden waarom hij komt. Lena, wat moet ik hem antwoorden Zij lachte gedwongen. „Het komt mijnheer de Schepper niet in de gedtechte, ernstig aanzoek te doen voor een zoo onlteduidvnd meisje al» ik ben,” zei ze half lachend, half verlegen. „Als hrt echtre toch een» zoo wa» vroeg mevrouw in «panning. „Trots zijn kleine eigenaardighetten I» de volontair een goedaardig menuch, die aan de zijde van een veTsMndigp vrouw miiwchi® tot rust, zou komen. Bovepdlm heeft hij een goede positie in de' maatschappij.” Lena brak in tranen uit. „Wil je me wber kwijt zijn, zuster Freda snikte zij en ze kuste" haar op voorhooft! wangen. „Je hebt mij nu een plaatsje in je hart gegeven, en daarvan zie ik niet vrijwillig at - om pen mijnheer «te Schepper zeker niet." De deur dJ- zijkamer kaarste. EnV®a spoedde zich den tuin in. De volontair trad grorteqd binnen. Op* tnerkzaam keek hij rond en toen hij geen derde kon ontdekken, ademde hij merkbaar vrijer. De jongeman" «teedalte zeker van meening, «lat hij evwimir. Kcbelijk al» noodzak«*lijk is ei dat mogelijk en zeer wenachelijk liitort 'hem voor goed uit de gedachymeft menachbeid te bannon. Hierin waarschijnlijk man en vrouw Hrt mort echter toegBgpve l dat er vrouwen zijn, ook Inl i voerende landen, «Me deze theoretische af keer in eeu moer datówerkelijk veTtot ook legen dezen oorlog trachten otii te zetten dat haar aantal grooter is dan dal der mannen. Maar, naar hrt mij voorkomt, mort dit min«*-r geweten wor den aan «ie «Mepere en bewustere afkeer X»n de vrouw tegen den oorlog, al is die mièpchien bij sommige aanwezig, en nog minder aan «te volstrekte oonseqiumtio van haar voelen en denk®, aan haar taaier vasthouden aan hrt ideaal, maar hoofdzakelijk aan haar positie in «te we reld, die haar de weoidt» veroorlooft meer dan den mpn, in een hfeUete we reld en minder in «te realiteit te leven. Wanneer we aannetnen, dat de n»XMito iiMMiHcte-n in theorie tegen ren oorlog zijn en tooh geval van een oorlog als deze zich tegen dien oorlog niet alleen verzetten n«aar hetn zelfs, ondanks veel opofferingen, willen dóórzetten, dan Is hrt «Kildelijk dat in hen gevoelen» en gedachten aanw«?zig aijn, die zich ster ker «toen gelden dan hun vrettelieventl- held. Die gedachten en gevoel®» nu, die de menschee zich niet altijd klaar Ih> wurt zijn, worstelen in; het nationaal ta- stinct, dat werkt ate het Instinct van za|f* behoud bij het Individu. De menachrtyflen hun nationaal lev® bedreigd: en willen dit dreigende gevaar afwreen. Hoe het f 1 25 1.50 f.50 1.90 dagelijks aangenomen 'aan ons Bureau: ten, oen Boekhandel en de Postkantoren. Op hrt Internationaal Vrouwencongree, dat renigen tijd geleden in «hm Haag ge- homte^ werd, ia gelijk te verwachten waa, van «te zijde der daar, uil verschil- l.-nde, ook nirt oorlogvoerende landen, Haamg*komen vrouy en een krachtig pro test trtrn «ten huidig® «dk® oorlog ultgreprok®. Maar daarnaart is ook mrt biamtoiT® nadrnk «te aandacht geves tigd op hrt verschil in houding^Aan den «Mm oorlog dal oorto- en tegenwoordige, nirt ■ouden plaat» hebben, wanneer de vrou wen medeaeggfngschap zouden brtibcn in de publieke aaak hrt laodabertuur. En deze uitspraken dringen er ala vanzelf toe, <te houding der vrouw in dezen oor log en tegenover den oorlog in ’t alge- mren nader te bezien. Hrt kan moeilijk worth» volgehouden, dat de vrouw tegenover deaen oorlog, ook de Franache, de Duitoche, de En» gelache vrouw, zich geheel andere ver houdt dan de mandht de vrouwen zich daartegen to^TWgemren heftiger in veel grootere iwtVrtterhrtd zouden verzrt- I® dan de mannenl Ook van (h*'Ssronw® in do oorlogvoe rende tanden zijn, voor zoover is na te gaan, de meoate sterk patriottisch be reid nirt alleen, maar begwrig ook strijd tot hrt uiterste te. zien uitg«?rtre<ten. De geestdrift, die zich vaak bij de vrou- wen nog spontaner en dring®der open haart dan bij doz mann® en haar opof- nirt feringsgozindheld, spreken dat als mrt zooveel woorden uit. Evenmin als de mann®, 4will«m zij van vrede hoor® van krachtdadig verzet tegen hrt dóórzetten van den oorlog Is^ in geen en kel land ook maar iets merkbaar. Dat dus de vrouw zich tegen dezen oorlog krachtiger keert dan «te maf), dat wan ne® hrt van haar afhing déw- oorlog oAf middellijk iM-rtndlgd1 zou wortten, blijkt uit de feit® niet.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1915 | | pagina 1